Zasoby naturalne
Złoża mineralne - zespoły pierwiastków, tworzące skupienia o wielokrotnie zwiększonej koncentracji. Występują zazwyczaj w postaci: żył, gniazd, pni, soczew, warstw, które zażywamy pokładami.
Zasoby naturalne: grunty, gleby, surowce mineralne, wody, lasy, pastwiska, zwierzęta łowne, ryby itd., czyli takie które zaspokajają materialne potrzeby ludzi; szczególnym rodzajem są zasoby genowe.
Zasoby naturalne dzielimy na:
-pozostające w suwerenny władaniu jednego państwa
-wspólne dobra ludzkości
Ze względu na zasady ochrony zasoby dzielimy na:
-wyczerpywalne: odnawialne i nieodnawialne
-niewyczerpywalne
ZASOBY NIEWWYCZERPYWALNE
Np. energia słoneczna, energia prądów morskich, wód płynących, wiatrów
-niezmienialne- np. nasłonecznienie, wiatry
-zmienialne-np. powietrze woda
ZASOBY WYCZEPRYWALNE
Wyczerpywalność jest uzależniona od tempa pozyskania ich przez człowieka:
-odnawialne
-tylko częściowo odnawialne
-nieodnawialne
Zasoby odnawialne:
-żywe zasoby przyrody(rośliny, zwierzęta, ekosystemy, których biologiczną cechą jest rozmnażanie się i wzrost)
-krążące w obiegu o wymiarze geologicznym np. woda
Zasoby tylko częściowo odnawialne:
-gleba – glebom zanieczyszczonym chociażby częściowo przywraca się wartość pierwotną w procesie ich rekultywacji (warstwa próchnicza)
-mikroklimat
Zasoby nieodnawialne - powstały w długotrwałym procesie geologicznego formowania litosfery i powierzchni Ziemi, np. paliwa kopalne, surowce mineralne, piasek, marmur, granit, przestrzeń.
Można przedłużyć okres ich użytkowania przez recycling, inne mogą być użyte tylko raz, np. węgiel, ropa.
CYKLE BIOGEOCHEMICZNE
Nieorganiczna pula pierwiastków:
-atmosfera-pula zasobów azotu w formie gazowej i węgla w postaci CO2
-skład litosfery-pula zasobów potasu(skaleń), wapnia(węglan wapnia)
-hydrosfera-pula zasobów węgla w postaci węglanów, azotu w postaci azotanów, fosforu w postaci fosforanów
Organiczna pula pierwiastków:
-tkanki żywych organizmów i martwe szczątki, np. azot w białkach, fosfor w ATP
Biogeochemia-zajmuje się badaniem przemian chemicznych zachodzących podczas krążenia pierwiastków biogennych w ekosystemach Ziemi, a odbywających się dzięki różnorakim procesom biologicznym.
Cykle biogeochemiczne:
-obieg typu gazowego – zbiornikiem krążącego składnika jest atmosfera lub hydrosfera np. azot, węgiel
-obieg typu sedymentacyjnego – zbiornikiem skorupa ziemska, np. fosfor
-typ pośredni (łączony) – np. obieg siarki
Fosylizacja – procesy powstawania skamieniałości, polegające na przemianie organicznej szczątków roślin i zwierząt w nieorganiczne składniki skorupy ziemskiej.
Pierwiastki biogenne mogą być przenoszone z prądami powietrz lub wody na znaczne odległości. Przemieszczenie nie jest ograniczone żadnymi barierami. Dlatego też często cykle krążenia pierwiastków biogennych rozważa się w skali całej ziemie jako globalne cykle biogeochemiczne.