PEDAGOGIKA ZJAWISK XX1 WIEKU

Funkcjonowanie człowieka w środowisku społecznym

1. Środowiska ogólne – wychowanie, złożony układ czynności, które wpływają na sytuacje stałe, a tym samym przystosowują do funkcjonowania w określonym środowisku

2. Środowiska wychowawcze– środowisko, które stanowi część świata wewnętrznego do której organizm przystosowuje się odpowiednim trybem życia, a zatem jest to złożony układ powtarzających się lub względnie stałych sytuacji do których człowiek rozwijający się przystosowuje się czynnie w wychowawczym okresie życia. Środowisko wychowawcze nie jest jednorodne, na niego składają się różne warunki wychowawcze. Jest to suma warunków tworzona przez życie zbiorowe dla kształtowania się życia jednostki

3. Środowiska obiektywne i subiektywne – zespół elementów otoczenia pozostających z sobą w różnych związkach

   1. Środowisko subiektywne – są to elementy otoczenia, które stanowią potrzeby, przyjmują za podstawę rodzaj bodźców środowiskowych np. świat społeczny, kulturowy

4. Środowiska społeczne – stanowią ludzie, relacje międzyludzkie, poczucie bezpieczeństwa, wzorce do naśladowania, normy moralne, autokreacja, poczucie przynależności

5. Środowiska kulturowe – dziedzictwo kulturowe, tożsamość, tworzenie sztuki artystycznej

6. Środowisko naturalne – wszystko to, co nas otacza

Wspólnota – jest formą życia społecznego, która ułatwia człowieka odnalezienie swojego miejsca w świecie i zaspokojenie swojego bezpieczeństwa

EMIGRACJA I MIGRACJA

Emigracja rys historyczny:

- 18 wiek, rozbiór Rzeczpospolitej, 1787r ruch emigracyjny do Francji

- emigracji po listopadowa (Wielka Emigracja) do Francji i Anglii

- po powstaniu styczniowym ok. 7 tysięcy polaków wyjeżdża do Francji, Włoch, Anglii, Szwajcarii

- Wielka emigracja: w II połowie 19 wieku, zarobkowa na którą wpłynęły: duży przyrost naturalny, zły stan gospodarczy kraju

- początek XX wieku, 90 tysięcy polaków wyjeżdża do Stanów, Kanady, Brazylii

- po odzyskaniu niepodległości w 1918r po raz pierwszy Polacy nie musza emigrować z polski ze względu politycznych (teraz emigrują ze względów zarobkowych). Za oceanem znajdują pracę w rolnictwie, przy hodowli bydła, mała część zostaje przyjęta w przemyśle przy budowie dróg.

- po 2004r po wstąpieniu do UE, potężne ruchy emigracji zarobkowej

Wyróżnia się emigracje:

- kulturowe, społeczne, naturalne

Emigracja jest to opuszczenie kraju ojczystego i zamieszkanie w kraju obcym na stałe lub na dłuższy okres czasu

Migracja – przemieszczanie się z miejsca na miejsce na terenie własnego kraju. Wyjazd za granicę na mniej niż 2 miesiące.

Rodzaje emigracji i jej przyczyny:

- polityczna (XIX wiek): odbywa się wtedy, kiedy obywatel czuje się we własnym kraju „uwięziony”, ze względu na swe poglądy polityczne jest prześladowany

- ekonomiczna (zarobkowa) (XXI wiek, 1 maj 2004; otwarcie granic dla Polaków)

- reemigracja: powrót do kraju ojczystego

- deportacja: wysłanie obywatela do jego ojczystego kraju za przestępstwa popełniony w kraju w którym aktualnie przebywa

Emigracja po 2004 roku po wstąpieniu do UE (zarobkowo). Przyczyny:

- brak pracy

- wyższa płaca

- rozwój zawodowy

- nauka języków

- kształcenie

- chęć wyrwania się z domu

- walory turystyczne

- warunki zdrowotne, klimatyczne

W socjologii, demografii i ekonomi przyjmuje się, że migracje są rachunkiem zysków i strat jednostki

Skutki pozytywne emigracji:

- bogacenie się państwa (podatki)

- obniżenie bezrobocia

- uczenie się obcych kultur

- dzielenie się doświadczeniem

- wzrost dostępu do wszelkich usług

- rozwój inwestycji na bazie dochodów przywiezionych z innego kraju

Skutki negatywne emigracji:

- brak rąk do pracy

- rozpad rodzin

- na edukacji w Polsce korzystają inne państwa

3 powody opuszczania polski:

- chęć zmniejszenia ryzyka problemów finansowych gospodarstwa domowego

- obawa przed wykluczeniem z rynku pracy, chęć utrzymania aktywności zawodowej

- chęć kształcenia się

BEZROBOCIE

Przyczyny bezrobocia:

- załamanie się popytu konsumpcyjnego, inwestycyjnego, eksportu

- zmniejszenie zatrudnienia

- niedorozwój gospodarczy niektórych regionów (ściana wschodnia, likwidacja PGR-ów)

- nadmierne podatki (fiskalizm) wobec przedsiębiorstw

- niewydolność instytucji pośrednictwa pracy i luka informacyjna, co do ofert pracy

- niedostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy

Trzy rodzaje bezrobocia:

1. Strukturalne przyczyny bezrobocia:

- dotyczy lokalizacji miejsca pracy, a miejsca zamieszkania

- szybki postęp techniczny (zastępowaniu pracowników maszynami)

- rozwój nowoczesnych gałęzi produkcji

- niedostatek środków finansowych przeciwdziałających bezrobociu

2. Koniunkturalne przyczyny bezrobocia:

- niedostateczny popyt konsumpcyjny i inwestycyjny powodujący niski stopień wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych

3. Klasyczne przyczyny bezrobocia:

- płace i ceny. Płace są stałe, a ceny za produkty rosną.

- wyznaczanie przez rząd płacy minimalnej, zwalnianie pracowników w momencie braku zgody na redukcję płac

Wpływ na rodzinę:

- obniżenie poziomu życia

- brak możliwości kształcenia dzieci

- brak możliwości korzystania z kultury

- brak zapewnienia warunków mieszkaniowych, kredytowych

- brak zapewnienia niezbędnych środków odżywczych

- odrzucenie społeczne

- emigracja

-patologie

- próby samobójcze, depresja

- agresje

- brak poczucia bezpieczeństwa

- brak korzystania z medycyny

EUROSIEROCTWO

Eurosieroctwo: zjawisko związane z emigracją i migracją jednego lub więcej członków rodziny. Np. wyjeżdża matka i ojciec, a dzieci zostają pod opieką babci, która nie spełnia podstawowych zadań wychowawczych, które są przypisane ojcu i matce. Nie zaspokaja potrzeb, a dzieci pozostawione są same sobie.

Pod koniec XX wieku zaczęło się rozwijać zjawisko eurosieroctwa.

Rodzina jest dla dziecka pierwotną grupą stanowiącą miejsce jego rozwoju psychicznego, fizycznego, emocjonalnego, duchowego, społecznego.

Skutki pozostawienia dziecka (eurosieroctwa):

- problemy emocjonalne dzieci

- przerwana wieź miedzy rodzicami (np. mąż w Polsce, żona w Anglii)

- problemy wychowawcze (agresja, nałogi)

- brak poczucia bezpieczeństwa

- niedowartościowanie (rodzice mniej zostawili, może jestem taka zła, że mnie nie wzięli ze sobą)

- przewartościowanie (jesteśmy super, bo pracujemy w bogatym kraju i zarabiamy dużo)

- problemy w nauce

- próby samobójcze

- odizolowanie się od społeczeństwa

- negatywne zmiany: kradzieże, kłamstwa

Monorodzicielstwo- jedno z rodziców wychowuje swoje dziecko

ROZWODY

Małżeństwo: prawnie zalegalizowany związek obojga ludzi tworzących rodzinę.

Przyczyny rozwodów:

1. Procesy industrializacji i urbanizacji (pośrednie przyczyny)

   1. Ze względu na zmiany jakie następują w świecie, rodzina żyje w coraz większym stresie, np. równouprawnienie kobiet

2. Demograficzne i psychologiczne

   1. Ciąża przedmałżeńska (przymusowy ślub)

   2. Zbyt młody wiek

   3. Niski status socjoekonomiczny

3. Inne

   1. Niewierność

   2. Alkoholizm

   3. Niezgodność charakterów

   4. Ubóstwo

   5. Bezrobocie

   6. Emigracja

   7. Przemoc w rodzinie

Przyczyny z jakich kobiety się rozwodzą:

- przemoc fizyczna i psychiczna ze strony męża

- problemy finansowe

- alkoholizm męża

Przyczyny z jakich mężczyźni się rozwodzą:

- niezaspokojenie seksualne

- teściowie

- niezgodność charakterów

Osoby z wykształceniem podstawowym za główną przyczynę rozwodów uznają alkoholizm (1 miejsce) niezgodność charakterów, niewierność.

Osoby z wykształceniem zawodowym za główną przyczynę rozwodów uznają alkoholizm, niewierność, niezgodność charakterów.

Osoby z wykształceniem średnim za główną przyczynę rozwodów uznają niezgodność charakterów, alkoholizm, niewierność.

Osoby z wyższym wykształceniem za główną przyczynę rozwodów uznają niezgodność charakterów i brak zainteresowania rodziną.

Przyczyny z jakich kobiety się rozwodzą:

- przemoc fizyczna i psychiczna ze strony męża

- problemy finansowe

- alkoholizm męża

Przyczyny z jakich mężczyźni się rozwodzą:

- niezaspokojenie seksualne

- teściowie

- niezgodność charakterów

Negatywne skutki rozwodów:

1. Dla małżonków

   1. Możliwa depresja

   2. Załamanie nerwowe

   3. Inne stresy (np. reakcja otoczenia)

   4. Skutki materialne (podział majątku)

2. Dla dzieci

   1. Największa traum w życiu

   2. Obwiniane siebie

   3. „rozrywane dzieci” przez rodziców

   4. Trauma spotkań z rodzicami po rozwodzie

   5. Poczucie „wyparcia się” jednego z nich

   6. Głębokie negatywne ślady w psychice

   7. Negatywne obrazy świata

   8. Przyjmowanie dodatkowych obowiązków

   9. Utrata potrzeb np. przynależności, miłości

Metody ratowania małżeństwa:

- osoby trzecie np. psycholodzy, prawnicy (cel: poprawa relacji między małżonkami)

- współpraca samych małżonków (często pozytywne efekty na początku trwania małżeństwa)

SOCJALIZACJA MŁODZIEŻY

Socjalizacja – jest to uczenie się norm i wartości charakterystycznych dla danego środowiska, społeczeństwa i państwa w trakcie swego życia (dotyczy to głównie okresu od narodzenia do dorastania). Proces socjalizacji współpracuje z wychowaniem.

Socjalizację dzielimy na:

- pierwotną (od rodziców, w domu itd)

- wtórną ( zmienianiem dotychczasowych norm, wartości np. szkoła, nowe towarzystwo)

Proces socjalizacji (mechanizmy socjalizacyjne):

- wzmacnianie (polega na nagradzaniu i karaniu)

- naśladowanie

- przekaz symboliczny

Wychowanie – to całokształt oddziaływań środowiskowo-społecznych na człowieka, kształtuje jego rozwój i osobowość oraz przygotowuje do życia w społeczeństwie. Tak więc wychowanie to działanie celowe, zamierzone i świadomie zorganizowane.

Przykład pewnych zachowań socjalizacyjnych: (jak pewnych rzeczy uczymy się od innych i wpajamy w swoje życie):

Stany Zjednoczone – Polska

- Święto Dziękczynienia, Haloowen, Walentynki, Dzień Kobiet

- wyprzedaże, hamburgery, xxxl, kredyty, karty kredytowe, szybki styl życia.