Marcin Borowicz - Poświęcony jest mu jeden z trzech wątków książki. Nie jest głównym bohaterem, ale jednym z trzech. Jego losy opisane są na przestrzeni kilku lat.
Andrzej Radek (lub Jędrzej Radek) - Drugi z trzech głównych bohaterów i to jemu jest poświęcony drugi wątek książki. Pochodzi z Pajęczyna Dolnego, z rodziny chłopskiej. Początkowo chodził do progimnazjum w Pyrzogłowach. Następnie przeniósł się do szkoły klasycznej w Klerykowie.
Bernard Zygier (lub Bernard Sieger) - Trzeci i ostatni główny bohater. Jemu autor poświęcił ostatni wątek książki. Został wydalony z gimnazjum w Warszawie za patriotyzm. Przybywa do Klerykowa, by uczęszczać na lekcje w klerykowskim gimnazjum.
nauczyciele gimnazjum w Klerykowie
Majewski - nauczyciel klasy wstępnej
Rudolf Leim - nauczyciel łaciny
Pietrow - nowy nauczyciel łaciny (po wakacjach)
Iłarion Stiepanycz Ozierskij - nauczyciel języka rosyjskiego
profesor Sztetter - nauczyciel nieobowiązkowego przedmiotu języka polskiego
profesor Nogacki - nauczyciel arytmetyki
Kostriulew - nauczyciel historii
Kriestoobriadnikow - dyrektor gimnazjum
inspektor Zabielskij - pomocnik dyrektora
Tomasz Walecki, pseudonim: "Figa" - uczeń gimnazjum w Klerykowie. Podczas lekcji historii wystąpił w obronie katolickiej wiary, za co został surowo ukarany.
Bracia Daleszowscy
Anna Stogowska - zwana Birutą. Uczennica żeńskiego gimnazjum. Marcin poznał ją w 7 klasie. Córka polskiego lekarza i Rosjanki. Matka chciała wychować dzieci na prawdziwych Polaków. Po śmierci matki Anna przejęła jej domowe obowiązki. Była pracowita, zamknięta w sobie, zbuntowana. Koleżanki uważały ją za dziwaczkę. Wraz z rodziną wyjechała w głąb Rosji.
Rodzice Marcina (Helena i Walenty) - matka Marcina, chorowita i wrażliwa kobieta. Umiera w połowie akcji książki. Przesadnie rozpieszczała jedynaka; zależało jej na wykształceniu Marcinka. Ojciec był zubożałym właścicielem ziemskim, utracił majątek po powstaniu styczniowym. Pracowity i troskliwy.
Antoni Paluszkiewicz (Kawka) - nauczyciel dwóch młodych paniczów, był pierwszym nauczycielem Andrzeja Radka
pani Przepiórkowska prowadziła stancję dla chłopców, nazywana przez chłopców Przepiórzycą
radcy Somonowicz i Grzebicki - spekulatorzy polityczni. Często odwiedzali "starą Przepiórzycę".
Szymon Noga - mistrz w sztuce łowieckiej. Opowiedział Marcinowi o zabitym powstańcu.