Maszyny technologiczne konwencjonalne
MiBM sem. I gr. IV

TOKARKA

1. Budowa tokarki

Tokarki - zależnie od przeznaczenia - można podzielić na następujące grupy:

Tokarki ogólnego przeznaczenia:

Tokarki kłowe,

Tokarki tarczowe,

Tokarki karuzelowe,

Tokarki wielonożowe,

Tokarki rewolwerowe,

Półautomaty,

Automaty tokarskie.

Tokarki specjalizowane:

Tokarki do robót bardzo dokładnych,

Tokarki do robót kształtowych,

Tokarki obcinarki.

Tokarki specjalne:

Tokarki specjalne dla przemysłu hutniczego do toczenia walców,

Tokarki specjalne dla kolejnictwa,

Tokarki specjalne dla przemysłu samochodowego.

OPERACJE WYKONYWANE NA TOKARKACH

Obróbce mogą podlegać powierzchnie zewnętrzne i wewnętrzne, powstające w toczeniu wzdłużnym lub

Prostopadłym do kierunku osi tokarki.

W wyniku obróbki mogą powstawać w obu rodzajach toczenia

Powierzchnie walcowe,

Stożkowe

Kształtowe.

Na tokarkach można:

Wiercić otwory,

Rozwierać je rozwiertakami,

Gwintować otwory gwintownikami

Nacinać gwinty zewnętrzne narzynkami.

Jako główne operacje tokarskie można wymienić?

1) toczenie zewnętrznych powierzchni walcowych,

2) toczenie rowków zewnętrznych i przecinanie,

3) toczenie powierzchni czołowych,

4) toczenie powierzchni stożkowych,

5) wytaczanie,

6) toczenie gwintów,

7) toczenie powierzchni kształtowych,

8) wykończanie powierzchni kształtowych,

+ nawiercanie, wiercenie i rozwiercanie otworów.

Przyjmując, jako podstawę podziału przeznaczenie noży, rozróżnia się:

• noże do obtaczania, zwane obtaczakami,

• noże do wytaczania, zwane wytaczakami,

• noże do przecinania, zwane przecinakami,

• noże do toczenia kształtowego, zwane nożami kształtowymi.

Parametry technologiczne toczenia W procesie toczenia przedmiot obrabiany realizuje ruch obrotowy natomiast narzędzie dosunięte do przedmiotu na określona odległość realizuje ruch posuwowy. Parametry technologiczne, to parametry opisujące proces obróbki, występujące w nim ruchy oraz wielkości charakteryzujące ustawienie narzędzia bądź przedmiotu obrabianego. Niektóre parametry technologiczne są jednocześnie wielkościami nastawczymi obrabiarki.

Na rys. 2. Przedstawiono schemat procesu toczenia z zaznaczonymi parametrami technologicznymi.

Zależności pomiędzy parametrami technologicznymi są następujące:

FREZARKA

I. WSTĘP.

Frezowaniem nazywa się obróbkę skrawaniem za pomocą narzędzi wieloostrzowych, zwanych frezami. Obrabiarki do tego rodzaju obróbki nazywają się frezarkami. Ruch główny (roboczy) obrotowy wykonuje frez, a ruch posuwowy przedmiot zamocowany na stole. Frez ma kształt bryły obrotowej (walcowej, stożkowej lub innej). Ostrza są nacięte na jego powierzchni bocznej (frez walcowy), a często także na powierzchni czołowej (frez czołowy).

Budowa frezarki

Budowa frezarki na przykładzie frezarki wspornikowej poziomej:

1. Kadłub
2. Podstawa3. Wspornik4. Sanie poprzeczne stołu

5. Sanie wzdłużne stołu6. Belka7. Podtrzymka trzpienia frezarskiego
8. Końcówka wrzeciona9. Śruba do przesuwu pionowego wspornika
10. Osłona napędu

1. Frezarki

Frezarki dzielą się na poziome i pionowe zależnie od położenia osi freza w czasie pracy. Stół frezarki poziomej może być przesuwany mechanicznie i ręcznie w trzech prostopadłych kierunkach: - wzdłużnym - poprzecznym - pionowym. Taka obrabiarka nazywa się frezarką poziomą zwykłą. Jeżeli stół frezarki poziomej zwykłej jest zaopatrzony w obrotnicę umożliwiającą skręcenie stołu wokół osi pionowej o pewien kąt, to frezarka taka nosi nazwę frezarki uniwersalnej. Na frezarce uniwersalnej można nacinać rowki śrubowe, co ma duże zastosowanie w obróbce narzędzi o ostrzach skośnych i kół o uzębieniu skośnym. W frezarkach pionowych oś obrotu freza ma w czasie pracy położenie pionowe, a wiec prostopadłe do powierzchnie stołu. Niektóre z frezarek pionowych mają mechanizm umożliwiający ustawienie i prace wrzeciona i freza w położeniu pochyłym. Stół frezarki pionowej ma posuw wzdłużny mechaniczny i ręczny, zaś ruch pionowy stołu stosowany jest tylko do ustawienia stołu w pozycji umożliwiającej frezowanie.

2. Frezy Zależnie od kształtu ostrzy freza dzielą się na frezy: - ścinowe - zataczane - kątowe Frezy ścinowe ostrzy się na powierzchni przyłożenia, a frezy zataczane za powierzchni natarcia. Ostrza frezów mogą być: a) Proste zgodne z tworzącą walca, b) Śrubowe.

Rodzaje frezów:

1. pojedynczy walcowy

2. zespołowy walcowy

3. walcowo-czołowy

4. głowica trzpieniowa

5. głowica nasadzana

6. frez tarczowy trzystronny

7. piłkowy

8. tarczowy trzystronny o wstawianych ostrzach

9. kątowy

10. palcowy

11. trzpieniowy

12. kształtowy

13. kształtowy

14. zespołowy do rozwiertaków

15. do gwintowników

16. do frezów

17. do kół zębatych

18. do ślimacznic

Frezowanie moŜe być:

- przeciwbieżne;
- współbieżne.

Parametry frezowania.

We frezowaniu, jak w każdej obróbce mechanicznej charakterystycznymi wielkościami są: a) Szybkość skrawania; b) Posuw skrawania c) Głębokość skrawania

Podstawowe operacje frezarskie:

-frezowanie płaszczyzn poziomych i pionowych

-frezowanie rowków przelotowych i nie przelotowych

- frezowanie płaszczyzn kształtowych

-frezowanie gwintów

-frezowanie kół zębatych

Strugarki

Strugarki:

a) strugarka wzdłużna:

ruch główny – przedmiot ruch posuwowy – narzędzie

b) strugarka poprzeczna:

ruch główny – narzędzie

ruch posuwowy – przedmiot

c) strugarka pionowa (dłutownica):

ruch główny – narzędzie

ruch posuwowy – przedmiot

Na strugarkach wzdłużnych i poprzecznych obrabia się zewnętrzna powierzchnie przedmiotów- najczęściej płaszczyzny lub powierzchnie ograniczone płaszczyznami. Narzędziami używanymi do obróbki na tych obrabiarkach są noże strugarskie zwykle odgięte do tyłu. Mogą być one różnych rodzajów. Do zgrubnej obróbki stosowane są zdzieraki proste (b) lub zdzieraki wygięte (a). Obróbkę dokładną można przeprowadzić gładzikami spiczastymi (c) lub wykańczakami prostoliniowymi (d). Do strugania rowków oraz przecinania przeznaczone są przecinaki (e).

KLASYFIKACJA METOD OBRÓBKI KÓŁ ZĘBATYCH

Obróbka kół zębatych może być przeprowadzona według metod: a) kształtowej b) kopiowej c) obwiedniowej.
W metodzie kształtowej narzędzie ma kształt wrębu. W metodzie kopiowej prowadnice suportu narzędziowego są wodzone wzdłuż kopiału (wzornika). W metodzie obwiedniowej narządzie obwodzi zarys zęba przez kolejne położenia ostrzy skrawających.
Przy omawianiu metod obróbki kół zębatych należy mieć na uwadze: a) Sposób obróbki, który może odbywać się: - struganiem, - dłutowaniem, - frezowaniem - szlifowaniem b) Kształt narzędzia i geometrię jago ostrzy, c) Cykl roboczy, który może odbywać się w sposób: - ciągły – bez przerw, tj. obróbka wszystkich zębów w kole jest przeprowadzona jednocześnie, stopniowo, - przerywany – charakteryzujący się tym, że po obróbce jednego wrębu następuje podział i cykl obróbki powtarza się dla następnego wrębu,
Z kinematycznego punktu widzenia należy stwierdzić, że obrabiarki pracujące z cyklem ciągłym – nieprzerwanym mają prostszy układ kinematyczny niż obrabiarki z cyklem przerywanym, do cyklu ciągłego natomiast stosuje się bardziej złożone narzędzia, trudniejsze do ostrzenia i ustawienia aniŜeli narzędzia do obróbki przerywanej. Poza tym naleŜy odróŜnić obróbkę: 1) zgrubną (zdzieranie) mająca na celu usunięcie nadmiernego materiału z wrębu; powinna ona odbywać się na obrabiarkach do obróbki zgrubnej, o mniejszej dokładności, sztywnej i znacznie tańszej, narzędziami narzędziami uproszczonych kształtach, mniej dokładnych, a przez to tańszych; 2) kształtującą, której celem jest nadanie ostatecznego kształtu zarysowi zęba za pomocą narzędzi bardzo dokładnych, o złoŜonych kształtach, a tym samym bardzo drogich.

METODA MAAAAAAAGA

Wiercenie

Wiercenie, powiercanie, pogłębianie, rozwiercanie to odmiany kształtowania otworów. We wszystkich tych odmianach ruch główny, obrotowy oraz ruch posuwowy wykonuje Operacje kształtowania otworów głównie wykonuje się na wiertarkach i frezarkach oraz na tokarkach, gdy otwór wykonywany jest w osi obrotu przedmiotu obrabianego

Operacje wykonywane na wiertarkach
-wiercenie
-powiercanie
-pogłębianie
-nawiercanie
-gwintowanie

Narzędzia do obróbki otworów:

• wiertła kręte

• wiertła piórkowe

• wiertła do głębokich otwoórw- wiertło lufowe

• wiertło działowe

• pogłębiacze

• rozwiertaki

• nawiertaki

• gwintowniki

• narzynki

SZLIFIERKI

Szlifierki s przeznaczone do obróbki za pomoc ciernic przedmiotów, metalowych oraz z tworzyw sztucznych skrawalnych, a w szczególnoci do obróbki wykoczeniowej przedmiotów stalowych ulepszanych cieplnie (o duej twardoci do HRC=65 i wicej), przy małych naddatkach obróbkowych. Szlifowanie zapewnia uzyskanie wymiarów w klasach dokładnoci IT 7-2 i chropowatoci powierzchni w klasach 9-12.

Klasyfikacja szlifierek:

1. Szlifierki do płaszczyzn. 2. Szlifierki do otworów. 3. Szlifierki do wałków kłowe. 4. Szlifierki do wałków bezkłowe. 5. Szlifierki do gwintów. 6. Szlifierki do kół zbatych. 7. Szlifierki specjalne i specjalizowane. 8. Szlifierki ostrzarki. 9. Osełkownice (gładzarki i dogładzarki). 10. Docierarki.