3. Przełom antyretoryczny

Gerard Genette – postulat retoryki ograniczonej

odrzucenie klasycznego podziału retoryki:

inventio + dispositio + elcutio + memoria + pronuntiatio (= partes artis)

odrzucenie 4 części retoryki, skupienie na elcutio (teorii tekstu)

skutki przełomu antyretorycznego:

• wskazanie różnicy między językiem poezji a językiem prozy

• akcentowanie istotności wewnętrznego porządku sztuki, jego spójności

• porzucenie zewnętrznego celu (porzucenie imitacji, zanik funkcji impresywnej, wzrost znaczenia funkcji ekspresywnej, nieprzechodniość tj. dzieło nie ma celu poza samym sobą)

teoria retoryki uległa marginalizacji w związku z nastaniem nowej estetyki, zerwaniem z kultem autorytetu, odstąpieniem od hierarchii sztuk wyzwolonych

Novalis

• imitacja genetyczna – odwołanie do idei Boga-Stwórcy

• imitacja symptomatyczna – naśladowanie symptomów rzeczywistości

ważniejsza była imitacja genetyczna, naśladowanie Boga, który jest stwórcą świata i wszystkich stworzeń