Wymagania dotyczące użytkowania urządzeń technicznych:
Zgodnie z informacjami pozyskanymi na oficjalnej stronie Urzędu Dozoru Technicznego do grupy urządzeń technicznych należą wszelkiej urządzenia, które mogą stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska wskutek:
a) rozprężenia cieczy lub gazów znajdujących się pod ciśnieniem różnym od atmosferycznego,
b) wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w ograniczonym zasięgu,
c) rozprzestrzeniania się materiałów niebezpiecznych podczas ich magazynowania lub transportu.
Podstawowe wymagania prawne odnoszące się bezpośrednio do tego zagadnienia znajdują się w Kodeksie Pracy. Mówi o nich m.in. art. 215:
„Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane maszyny i inne urządzenia techniczne:
zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy,
uwzględniały zasady ergonomii.”
Określa on dokładnie odpowiedzialność pracodawcy w przypadku użytkowania powyższych maszyn przez pracownika w trakcie pracy i obowiązki wynikające z dostosowania ich do potrzeb bezpieczeństwa i ergonomii pracownika.
W dalszym akapicie (216.) Kodeks Pracy mówi:
„§ 1. Pracodawca wyposaża w odpowiednie zabezpieczenia maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań określonych w art. 215.
§ 2. W przypadku gdy konstrukcja zabezpieczenia jest uzależniona od warunków lokalnych, wyposażenie maszyny lub innego urządzenia technicznego w odpowiednie zabezpieczenia należy do obowiązków pracodawcy.”
Pozwala to określić dalsze wymagania odnośnie obowiązków pracodawcy w przypadku gdy zastosowanie się do poprzedniego artykułu nie jest możliwe.
Bardziej precyzyjne określenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy są określone w poszczególnych rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, o których to istnieniu dowiadujemy się z art. 23715 Kodeksu Pracy. Mowa tu o przepisach odnoszących się zarówno do ogólnie różnych gałęzi pracy, jak i wyszczególnionych dla tych gałęzi lub poszczególnych rodzajów pracy.
Podążając za powyższym artykułem można natrafić na dalsze informacje zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997r.w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
§51.1 odsyła do poszczególnych norm publikowanych przez Polski Komitet Normalizacyjny. Nakłada on też na pracodawcę obowiązek ciągłego przestrzegania tych wymagań przez cały okres eksploatacji urządzenia technicznego. Przypomina on również o obowiązku spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii przy użytkowania tych urządzeń.
Dalszym rozporządzeniem odwołującym się do wyszukanego akapitu Kodeksu Pracy jest Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30. października 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. Mówi ono o właściwym dobraniu oraz dostosowaniu maszyn do wykonywanej pracy przy zapewnieniu użytkowania, które to nie pogorszy stanu bezpieczeństwa lub zdrowia pracownika, przy uwzględnieniu otoczenia w jakim ma być obsługiwane poszczególne urządzanie. W przypadku niemożliwości uniknięcia ryzyka pogorszenia bezpieczeństwa lub zdrowia pracownika na danym stanowisku, na pracodawcy ciąży odpowiedzialność za minimalizowanie poziomu tego ryzyka. Dalsze rozdziały rozporządzenia uszczególniają wymagania dotyczące użytkowania maszyn, których spełnienie nie zwalnia z obowiązku dostosowania się do Polskich Norm. Również określają wymogi współpracy pracodawcy z pracownikami w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy użyciu maszyn i procedury kontroli maszyn.
W przypadku pracy z urządzeniami w poszczególnych gałęziach przemysłu, np. urządzeniami rolniczymi, urządzeniami transportu bliskiego, czy też urządzeniami przemysłu górniczego, powinno się sprawdzić istnienie rozporządzeń poszczególnych ministrów w sprawie maszyn, urządzeń technicznych lub bezpieczeństwa i higieny pracy.