LUDZIE BEZDOMNI - Znaczenie tytułu

"Ludzie bezdomni" to powieść, która należy do tych bardziej znanych z książek napisanych przez Stefana Żeromskiego. Tytuł ten nie jest jednoznaczny i można odczytywać go przenośnie oraz dosłownie. Ten drugi sposób odczytania wskazuje na bohaterów, którzy po prostu nie mają gdzie mieszkać i za co jeść. Jest to określenie bardzo trudnej sytuacji społeczno - materialnej. Często zresztą występują fragmenty, gdzie możemy czytać o tego typu problemach oraz dokładnie je zobaczyć. Taka sceną jest z pewnością ukazanie kobiety stojącej w największym skwarze, odzianej w łachmany, której ciało to tylko kości powleczone skórą, a jej twarz bardziej przypomina jakąś okropną, pośmiertną maskę niż prawdziwą ludzką twarz. Kobieta ta próbuje sprzedawać przechodniom coś do picia, ale właściwie nikt się przy niej nie zatrzymuje. Cały czas szepce coś pod nosem, nie wiadomo, czy wzywa na pomoc Boga, czy też miota przekleństwami pod adresem swego straszliwego losu.

To zatem jest dosłowny sposób odczytania utworu. To jednak, choć prawdziwe, jest zbyt proste, dlatego sięgnąć trzeba jeszcze do tak zwanego drugiego dna. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że bieda materialna i krzywda społeczna to nie jedyne treści występujące w tej powieści dotyczącej "bezdomności". Najważniejsze jest bowiem patrzenie na ten problem pod kontem po pierwsze psychologicznym, a po drugie, moralnym. Wtedy przymiotnik "bezdomny" nabiera zupełnie innych znaczeń. Można potraktować go jako określenie osamotnienia, samotnego życia, wyobcowania ze świata. Jego powodem może być kodeks moralny danej postaci, która nie kieruje się egoizmem, obojętnością społeczną, zgodą na krzywdy drugich ludzi. Takim "bezdomnym" jest właśnie bohater Judym, pan doktor. Dla niego liczy się to, co przez pozostałych jest niezrozumiałe, i z przyjemnością się temu poddaje.