Nieantagonistyczne zależności między gatunkami Imię i nazwisko…………………………..….. klasa III…….. 1. Uzupełnij zdania, wpisując w miejsca wykropkowane brakujące wyrazy.

Zależności nieantagonistyczne polegają na tym, że populacje nie wyrządzają sobie ........................, mogą natomiast odnosić ................................. ze współpracy. Komensalizm nazywany jest też ............................................. Komensal odnosi .............................., natomiast dla gospodarza zależność ta jest ....................................Przykładem są hieny i lwy. Hieny, zwane ............................................... zjadają resztki pożywienia pozostawione przez .........................................czyli lwy. Protokooperacja jest oddziaływaniem...................................., która jednak nie jest ścisłe i może występować ........................... ……………...... jest symbiozą ………………….., w którym obaj partnerzy odnoszą ……………………, konieczną do ich przeżycia, (a przynajmniej jeden z nich jest całkowicie uzależniony od drugiego).

Protokooperacja- oddziaływanie międzygatunkowe wzajemnie korzystne, choć zwykle przejściowe, okresowe i wcale nie konieczne do życia – gatunki A i B czerpią korzyści, ale bez siebie również mogą żyć, rozwijać się i rozmnażać.

2. Uzupełnij tabelę, wpisując znak „+”, jeśli oddziaływanie jest korzystne dla gatunku, lub literę „O”, jeśli jest obojętne.

Typ zależności	Skutki oddziaływania
	gatunek I
mutualizm
protokooperacja
komensalizm

3. Napisz, jaka jest różnica między mutualizmem a protokooperacją.

………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………….…...………………………

4. Zadania

a) Środkowoamerykańskie mrówki pozostają w zależności z grzybami. Mrówki zdobywają liście z odpowiednich gatunków roślin i przygotowują z nich podłoże dla grzybów, którymi się żywią. Grzyby

bez opieki mrówek nie są w stanie przeżyć. Młoda królowa – matka, wylatując na gody, zawsze zabiera ze sobą kawałek grzybni, który służy do założenia nowej hodowli w przyszłym mrowisku. Opisany rodzaj zależności to

A. mutualizm. B. komensalizm. C. mikoryza. D. protokooperacja.

b) Połącz nazwy oddziaływań nieantagonistycznych z odpowiednimi opisami oraz przykładami.

c) Wpisz wymienione przykłady organizmów (litery) do typu zależności.

Opisy oddziaływań: Przykłady organizmów:

1. Komensalizm……………………….

2. Mutualizm…………………………

3. Protokooperacja……………………

d) Przeczytaj poniższe zdania. Wpisz nazwę zależności występującej między osobnikami.

A. Osobnik ten chętnie zajmuje muszle obumarłych ślimaków. Na tej muszli „podróżuje” inny osobnik, który czułkami chroni siebie i towarzysza. Towarzysz w zamian za ochronę zapewnia resztki pokarmu.

.......................................................................................................................................................................... B. Osobniki te pozostawiają ikrę w skrzelach pewnego osiadłego gatunku. Później skrzela służą jako ochrona dla małych ryb. Gatunek ten nie odnosi jednak żadnej szkody.

.....................................................................................................................................................................

C. Mikroorganizmy te zamieszkują żołądki pewnych osobników i umożliwiają im trawienie celulozy. Mają za to świetne warunki do rozmnażania się, odżywiania.

……………………………………………………………………………………………………………… f) Podaj trzy przykłady zwierząt, które zapylają rośliny. Wyjaśnij, dlaczego zapylanie przez zwierzęta jest korzystne dla roślin a dlaczego dla zwierząt.

………………………………………………………………………………………….……...……………………………………………………………………………………..……………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Przyjrzyj się rysunkom. Wpisz rodzaj zależności.

I………………………………………………….……… II……………………………………………………………………….

a) Wyjaśnij pojęcie mikoryzy oraz opisz korzyści…………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………

b) Opisz zależność zachodzącą pomiędzy glonem a grzybem.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Rozwiąż rebusy.