Egalitaryzm – idea powszechnej równości

Zamek Wawelberg – jakas ideologia SS

Ideologia faszyzmu

Literatura

H. Olszewski, M. Zmierczak, historia doktryn politycznych i prawnych, Poznań 1983

M. Szczaniecki, powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 2009

Istota ideologii faszystowskiej

Faszyzm – określenie programu i ideologii włoskiego rucho kontestującego wynik I Wojny światowej, określano nią także ustrój politycznyc wloch a nastepnie wszystkich podobnych ruchów i parti politycznych oraz ich ideologii, a także ustrojów i reżimów politycznych, tworzonych przez te partie (Wlochy 1923-1943, Niemcy 1933-1945,1938/1939-1944/1955 Chorwacja, Rumunia, Węgry, Słowacja; następnie Hiszpania, Portughalia, Grecja, Argentyna)

Charakterystyka ruchów faszystowskich:

• Specyficzne organizacje polityczne

• Zasada programowa – nie reprezentowały interesów żadnej wyodrębnionej klasy lub grupy społecznej, ale interes ogólny ponadklasowy, powszechny: narody, państwa

• Sposób organizacji: partie masowe, zhierarchizowane, oparte na ścisłej dyscyplinie partyjnej, zewnętrzny wyraz – partyjne munduryu, elementy paramilitarne

• Podstawa – uznanie charyzmatycznej pozycji przywódcy, któremu członkowie zobowiązani byli dochować wiernośći

• Brak możliwości zaklasyfikowania wg. Kryterium składu społecznego

Istota ideologii faszyzmu

Ideologia faszyzmu:

• Nie tylko program polityczny, lecz cala filozofia zycia i całościowy światopogląd, zakładający prymat czynu i działania nad rozważaniami teoretycznymi

• Ideologia nie była zwerbalizowana

• Od strony teoretycznej była to kompilacja idei i poglądów obecnych wczesniej w europejskiej mysli społecznej, szczególnie antyliberalnych i antydemokratycznych: nacjonalizm, rasizm, darwinizm społeczny, lecz także elementów filozofii G. Hegla i F. Nietzchego, połączonych z wybiórczo traktowaną tradycją i historią narodów lub ludów

• Odrzucone idee: liberalizm i jego podstawowe kategorie orz marksizm i socjalizm. Stąd wniosek, że faszyzm był: antyliberalny, antymarksistowski, antykomunistyczny, anty demokratyczny, antypacyfistyczny

  • Odrzucenei człowieka z należnymi mu wolnościa i prawami jako podstawowej wartości: jednostka nie ma znaczenia historycznego i społecznego

  • Krytyka egalitaryzmu, jako niezgodnego z ludzką naturą

  • Istota życia społecznego jest byt grupowy

  • Elity definiują zasługi dla narodu

  • Negowano też chrześcijańska miłośc bliźniego

Istota ideologia faszystowskiej

Podstawy ideologiczne faszyzmu:

• Nacjonalizm – ideologia głosząca, że podstawowym mienikiem wartości jest własny naród i jego dobro w najbardziej skrajnej formie
  - szowinizmu: ksenofobii, nienawiści do innych, dążenie do hegemonii i panowania nad innymi narodami

• Rasizm – koncepcja głosząca, zę rasa wyższa ma naturalne prawo panować nad rasami niższymi, z racji kultury, technologii, filozofii

  • Naród definiuje wspólnota krwi, jedna rasa:

  • Wspólna krew pozwala na zadzierzgnięcie szczególnych związków duchowych

• Antysemityzm – rodzaj rasizmu, skierowany przeciwko jednemu narodowi oparty na względach religijnych, kulturowych, ekonomicznych i społecznych

• Teoria wroga – zdefiniowany (wskazany) wróg stawał się kategorią obiektywna

Istota ideologii faszystowskiej.

Faszystowski darwinizm społeczny:

• Organizmy silniejsze i lepiej przystosowane mają prawo do większych szans

• Naród silny moralnie i lepszy rasowo, niszczony przez podstępnych wrogów, ma prawo siła udowodnic swoje racje

• Silniejsi w sposób naturalny dominują: równośc to ideał miernot

• Wojna jest celem samym w sobie a udział w niej – danina dla narodu

Program społeczny faszyzmu

• Odwołanie się do haseł sprawiedliwości społecznej, odrzucenie liberalizmu ekonomicznego

• Odrzuceniee klasowych, miernik – praca dla dobra wspolnego

• Nie kwestionowanie włsnosci prywatnej przy daleko posuniętym interwencjonizmie państwowym

• Solidaryzm i wysoka dyscyplina społeczna

Istota ideologii faszystowskiej

Neofaszyzm

• Odwoływanie się do ideologii faszyzmu przez współczesne partie i ruchy społeczne

• Imitacja stylu wodzowskiego i charakteru dzialania partii faszystowskich, jednak przy poparciu dalekim od masowości. Klientela – młodzież, sfrustrowana nierównością szans, bezrobociem

• Ideologia nacjonalistyczna a elementami rasizmu i hasłami radykalizmu społecznego. Istotny element – antykomunizm.

Państwo: istota, cechy, funkcje.

Literatura:

1. Seidler G. L., Groszyk H. Pieniazek A. wprowadzenie do nauki o państwie i prawie, Lublin 2010.

2. Kompendium wiedzy o społeczeństwie, państwie i prawie, red. M. Kordela, Warszawa 2011.

3. Winciorek P., nauka o państwie, Warszawa 2011.

4. Heywood A., politologia, Warszawa 2006. <- cegła

5. Stefan prądkowski oddalający się kontynent <- ciekawy wstęp

Pojecie państwa.

Elementy definicji państwa:

• Definicja podstawowa. Państwo:

• Związek polityczny ustawiający suwerenną zwierzchność w ramach terytorium określonego granicami, stosujący legalną władze poprzez działanie grupy stałych instytucji

• Typ wspólnoty politycznej obejmującej zespół norm politycznych oraz zbiorowość społeczną zajmującą określone obszar i podporzadkowaną jednemu ośrodkowi suwerennej władzy politycznej

Wspólnota polityczna – grupa spoleczna, najczęściej zamieszkująca wyodrębnione terytorium, której spójność zapewniają funkcjonujące na jej rzecz instytucje polityczne zbiorowo akceptowane

Norma polityczna – sposób działania jednostek, grup i instytucji uczestniczących w życiu politycznym – a więc państwo = wspólnota ludzka (społeczna), struktura władzy (aparat), podmiot prawa (suwerenność), wyodrębnione terytorium, właściwości (typ).

Pojęcie państwa

Państwo jako zorganizowana wspólnota społeczna:

• Grupa (wspólnota)_ społeczna – zbiorowość w której kontakty i interakcje między jednostkami, powtarzalne i regularne oraz zostały sformalizowane (uregulowane normatywnie). Organizacje społeczną definiuje jednoczesność występowania cech, będących podstawą integracji: wielość jednostek (populacja), podobieństwo cech (zbiór, zbiór statystyczny, grupa społeczna (kontakty i interakcje z podobnymi sobie), stosunki społeczne (organizacja społeczna)

• Tylko jedna organizacja posiada cechy wyraźnie odróżniające – państwo

  • W państwie elementy nie tylko realizują cele państwa, lecz także są twórcami tych celów,
    organizacja oparta jest na elementach racjonalnych i formalnych, lecz także emocjonalnych, żywiołowych:

  • Posiadanie własnych norma postępowania i instytucji stojących na straży ich realizacji, dysponujących legalnymi środkami przymusu

  • Struktura państwowa wyróznia się stopniem złożoności z powodu ich wielopoziomowości relacji wynikającej z mnogości obszarów zainteresowania (działania)

  • Państo jest organizacją najbardziej uniwersalna

Struktura władzy: państwo to struktura organów władzy publicznej:

• Organy państwowe swym działaniem wyrazają i uosabiają cele i funkcje państwa

• Ich ogól nosi nazwę aparatu państwowego.

Państwo jest wspólnotą ludzka (obywatelska)

• Z rozumienia państwa jako aparaty państwowego wynika rozróżnienie państwa i społeczeństwa (społeczeństwa obywatelskiego). Nie jest to opozycja twarda (systemowa), lecz są to dwa odrębne sposoby organizacji tej samej zbiorowości

• Społeczeństwo obywatelskie – struktura pozapolityczna opara na organizacjach społecznych zaspokajających – bez udziału aparatu państwa, lubn przy jego pomocy – potrzeby obywateli i ich grup

• Państwo jest wiec w określonych warunkach dobrem wspólnym przedmiotem powszechnego szacunku i troski obywateli -0 można więc przyjąc ze państwo jest organizacja społeczeństwa, organizacją obywatelii

Państwo – podmiot prawa:

• Państwo może występować jako strona wobec obywateli (stosunki Wewnętrzne), jak i wobec innych państw (stosunki zewnętrzne, międzynarodowe) w stosunkach prawnych, państwo może być podmiotem prawa wewnętrznego i międzynarodowe

  • W stosunkach wewnętrznych: państwo jest podmiotem prawa i zinstytucjonalizowaną władzą na podstawie obowiązującego prawa, jako władza publiczna: drugim podmiotem są obywatele, a miedzy nimi zachodzi stosunek władzy. Przedmiot stosunku – pożądane przez rządzących zachowania rządzonych

  • W stosunkach międzynarodowych: państwo – suwerenna jednostka geopolityczna, podmiot prawa międzynarodowego państwo upoważniony do czynności prawnych

Państwo jako wyodrębnione terytorium:

• Jednostkę geopolityczna definiują: wyodrębnione terytorium, społecznośc zamieszkująca to terytorium, jednolita władza zwierzchnia, stad: państwo to trwały związek ludzi stale osiadłych na określonym obszarze, podległych jednej władzy zwierzchniej

• Granica państwa – współnczesnie linia suwerenności państwa

• Ludność – współczesnie wskaźnik potencjału państwa

• Naród – współcześnie kategoria polityczna, nie etniczna

Państwo jako typ organizacji: kryterium są właściwości powtarzające się u pewnej grupy państw, decydujące o ich podobnym/zbliżonym charakterze: w przekroju historycznym – wschodnie satrapie, greckie demokratyczne miasta-państwa, specyficzne państwo rzymskie, monarchie patrymonialne, stanowe i absolutne, państwa demokratyczne i autorytarne

• Cecha wyróżniająca – suwerenność władzy (atrybut państwa)

  • Suwerenność zewnętrzna (państwowa) – podstawa równoprawnych stosunków wielostronnych

  • Suwerenność wewnętrzna – wyrazą się w zwierzchności państwa, działające za pośrednictwem swoich organów, nad innymi podmiotami funkcjonującymi na jego terenie. Zwierzchnośc polega na nieuleganiu przez organyu państwa pozaprawnym naciskom ze strony tych podmiotów oraz na ostateczności niepodważalnoscoi decyzji, które to organy podejmują, realizując władztwo publiczne.