Polityka regionalna wykład 5.12.2013
Państwo federalne, regionalne i unitarne.
Proces regionalizCji panstw po drugiej wojnie, nasilenie lata 70. XX wieku: kryzys panstwa dobrobytu(zapewniające bezpieczeństwo socjalne): publikowanie pierwszych raportów kubu rzymskiego(ważne osoby jak naukowcy, politycy, artysci, którzy opracowali raport granice wzrostu. Wskazania e wzrost gospodarczy ma swoje granice, zasoby naturalne sie wyczerpia. Kryzys naftowy 1979: rozważania konsekwencji panstw w związku ze wzrostem C en ropy. Procesy ekologiczne=>problem z wyplacalnoscia budżetowa). Proces regionalizacji, procesy decentralizacji władzy(przekazanie uprawnieni decyzyjnych, kompetencji realizacja zadań), proces nierównomierny w rożnych państwach.
Regiony o char planistycznym- nie istnieje w praktyce, brak władz, społeczności, ale do celów statystycznych, ten region jest wydzielany w dokumentach.
Zmiany w kierunku demokratyzacji- gen franco faszysta i wojna domowa w Hiszpanii
Lata 90. Tendencje regionalizactjne w regionach włoskich pod wpływem nacisku oddolnego.
Dewolucja(specyficzny rodzaj decentralizacji, uprawnienia decyzyjne sa dystrybuowane nas z Zenek regionalny, ale powstają tez odpowiednie ciała mające charakter parlamentarny i rządowy, za wyjątków obronności, polityki pieniężnej iz agranicznej) w gb wymuszona czynnikami natury ekonomiczne i historycznej. Formalnie gd nadal jest państwem o char unitarnym
Pl- 1990 samodzielna i niezależna gmina
1998 trojstopniowy podział regionalizacji kraju w pl z 49 na 16 województw.
Jednoczesnym proces dekoncentracja władzy głownie panstwa unitarne, przekazywanie uprawnień i kompetencji decyzyjnych roznym organom i instytucjom o charakterze rządowym.
Regionalizacja- proces decyzji panstw na wprowadzenie podziału kraju i przekazanie kompetencji decyzyjnych na samorząd terytorialny, odgórnie podział terytorium.
Regionalizm- oddolne dążenia społeczności regionalnej do uzyskania autonomii lub samodzielności wzgledem władzy centralnej np w Hiszpanii. Ryzyko gdy sie na siebie nakładają, a nie krzyżują.
Podział socjopolityczny- np w Belgii w wymiarze kulturowym, etnicznym, religijnym, ekonomicznym. W Szwajcarii- kulturowe, językowe. Podział społeczny politycznie doniosły. Tak jak w Szkocji w gb religia, mentalność, podział ekonomiczny.
Region- ewolucja pojęcia: geogriaficzny, ekonomiczny(na pewnym obszarze dokonują sie określone procesy gospodarcze, lepsze transportowe warunki), administracyjny(wyznaczamy określonymi granicami).
Co ważne: przyczyny decentralizacji regionalizacji, pojęcia decentralizacji, regionalizacji,dewaluacji, rożne sposoby rozumienia regionu, regionalizm.