Podstawowe modele terapii osób używających środki psychoaktywne. Wykład Jolanta Łazuga-Koczurowska

• Modele terapii

• Odnoszą się do kwestii pojmowania uzależnienia ( np.. Jako choroby, lub nie, wyboru, przystosowania, itd.)

• Łączą w sobie wiele podejść teoretycznych

• Najczęściej są próbą kompleksowego podejścia do kwestii terapii uzależnienia

• MODEL ADAPTACYJNY

• (-) traktujący uzależnienie jako sposób radzenia sobie z problemami a nie jako chorobę - jest to wybór organizującej zasady życia (podczas, gdy traktując uzależnienie jako chorobę mówi się o pasywnej skłonności do uzależnienia).

• Uzależnieni to ludzie, którzy nigdy nie dorośli- cechuje ich brak samodzielności, kompetencji, społecznej akceptacji, wiary w siebie.

• MODELE INTERAKCYJNE
  (VAN DIJK, 1978-80)
  Tzw. „błędne koła” :

• - farmakologiczne- w momencie odstawienia pojawia się syndrom abstynencyjny i po zażyciu znika;

• - psychologiczne- pojawia się poczucie winy i wstydu, które jest tłumione poprzez ponowne zażycie;

• -   społeczne- uzależnieni są izolowani, więc tworzą się subkultury, w których znajdują akceptację, w wyniku czego trudniej im z tego środowiska odejść;

• mózgowo- dezintegrujące- nadmierne spożywanie powoduje uszkodzenie funkcji regulujących i nie ma oporu przed przyjęciem następnej dawki.

• MODELE INTEGRACYJNE

1. Model Społeczności Terapeutycznej

2. Model Minnesota

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

Związek z teoriami psychoanalitycznymi-

• atmosfera w ST prowokuje zachowania typu „acting out” , np. zachowania gwałtowne, wybuchowe (wcześniej branie narkotyków) , ale też wyznacza granice takim zachowaniom- natomiast proces zmiany jest odwrotny do typowego procesu psychoterapii- najpierw następuje zmian zachowania a później jego rozumienie.

• Stopniowe branie odpowiedzialności, proszenie o pomoc, podnosi samoocenę, zwiększa poczucie kompetencji społecznych itp.

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

Związek z teoriami społecznymi

• Wyeliminowanie elementów subkultury, środowisko wolne od używek, nauka nowych zwyczajów (dbania o czystość, życia według określonego rytmu itp.) i stopniowe uniezależnianie się od społeczności, wchodzenie w nowe środowisko, ale już na bazie nowych doświadczeń.

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

„ społeczność terapeutyczna jest pewnym społeczno – psychologicznym leczeniem środowiskowym, które posługuje się dynamicznym kontekstem żyjącej wspólnie grupy jako metodą leczenia w celu spowodowania wyzdrowienia społecznego oraz indywidualnego rozwoju i adaptacji”

Z. Bizoń, 1980

• SPOŁECZNOŚĆ TERAPEUTYCZNA JAKO MODEL INTEGRACYJNY

Struktura i organizacja modelu ST

1. Zewnętrzne warunki funkcjonowania „własne terytorium”

2. Personel

3. Codzienne aktywności – podział zadań i obowiązków

4. Obowiązujące zasady, regulamin i porządek dnia

5. Etapy programu „szczeble kariery”

• Model Minnesota jako model integracyjny

Założenia MM :

1. Uzależnienie jest chorobą nieuleczalną

2. Uzależnienie jest chorobą pierwotną dlatego nie należy przypisywać osobistej winy za uzależnienie

3. Na wystąpienie tej choroby ma wpływ wiele czynników

• Model Minnesota jako model integracyjny

4. Wstępna motywacja nie ma istotnego wpływu na przebieg leczenia

5. Traktowanie pacjenta z szacunkiem i godnością

6.Jednym z najważniejszych objawów choroby jest zaprzeczanie

7. Umożliwienie osobie uzaleznionej identyfikacji z objawami choorby może sprzyjać potrzebie zmiany

• Model Minnesota jako model integracyjny

8. Celem długofalowym jest utrzymywanie dożywotniej abstynencji od wszelkich substancji psychoaktywnych

9. Uwzględnienie aktywnego udziału osób bliskich w procesie terapii

10. Zespół interdyscyplinarny

• Model Minnesota jako model integracyjny

Struktura organizacyjna :

• Społeczność terapeutyczna

• Określony czas pobytu ( 60 dni, potem 28)

• Bezpośredni, empatyczny i otwarty sposób komunikacji pomiędzy personelem a pacjentami

• Wykorzystanie grup ( zadaniowych)

• Zorganizowana edukacja ( wykłady)

• Usługi terapeutyczne dotyczą: pomocy w utrzymywaniu abstynencji oraz zmianie destruktywnych zachowań