Wykład IX

Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania

Do wad cewy nerwowej zaliczane są różne postaci kliniczne wad ośrodkowego układu nerwowego powstające w pierwszych 4 tygodniach rozwoju zarodka. Należą do nich bezmózgowie oraz przepukliny mózgu i rdzenia. Bezmózgowie jest wadą letalną, dzieci są niezdolne do życia poza organizmem matki.

Przepukliny dzieci dzieli się na:

• otwarte (nie pokryte skórą)

• zamknięte (pokryte skórą)

Dziecko urodzone z otwartą przepukliną rdzenia musi być operowane w pierwszej dobie. Mimo udanej operacji powikłaniami przepukliny często są: porażenie oraz deformacja kończyn górnych i dolnych, nietrzymanie moczu i kału, upośledzenie umysłowe.

Wśród dzieci urodzonych z przepukliną zamkniętą tylko 30% nieobarczonych jest zaburzeniami neurologicznymi

Polska należy do krajów o najwyższej w Europie umieralności niemowląt z powodu WCN.

W wyniku wieloośrodkowych badań naukowych wykazano, że kwas foliowy podawany kobietom w okresie przedkoncepcyjnym i pierwszych 12-tu tygodniach ciąży obniża o 70% liczbę przypadków wady cewy nerwowej u potomstwa.

W Polsce od 1997r. prowadzony jest Program Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej.

Rodzaje wad cewy nerwowej:

Odcinek górny:

• bezmózgowie

• małomózgowie

• przepuklina oponowo-mózgowa

Odcinek dolny

• Otwarty rozczep kręgosłupa

• przepuklina oponowa

• przepuklina oponowo-rdzeniowa

Szanse na urodzenie zdrowego dziecka:

• Kwas foliowy- zapobiega wadom cewy nerwowej u dzieci

• codzienne zażywanie preparatu witaminowego zawierającego przynajmniej 0,4mg kwasu foliowego

• spożywać więcej produktów wzbogaconych kwasem foliowym

• Zgłosić się do lekarza ginekologa jeszcze przed zajściem w ciążę

Zachorowanie na różyczkę podczas ciąży prowadzi do wad wrodzonych u dziecka.

• szczepienie na różyczkę w przypadku braku odporności

• wykonać podstawowe badania

• leczyć zakażenia i choroby przewlekłe (cukrzyca, nadciśnienie, padaczka)

• nie zarazić się toksoplazmozą (unikać kontaktu z kotami, nie dotykanie i jedzenie surowego mięsa, dokładne mycie warzyw i owoców)

• wykonać zdjęcia RTG w ciągu pierwszych 9dni (cyklu licząc od pierwszego dni miesiączki)

• zmiana stylu życia

• zdrowe odżywianie, nie dopuszczanie do niedowagi lub nadwagi

• aktywność fizyczna

• sen (co najmniej 7 godzin)

• nie palić tytoniu, unikać dymu tytoniowego

• nie pić alkoholu

(rys. Piramida zdrowego żywienia)

Produkty naturalne bogate w kwas foliowy:

• szpinak

• brokuły

• brukselka

• kapusta włoska

• szparagi

• kalafior

• sałata

• fasola

• groch

• owoce cytrusowe

• pomarańcze

• banany

• wątróbka

• drożdże

oraz

• płatki śniadaniowe

• soki owocowe

• mąka

• pieczywo

Korzyści z przyjmowania kwasu foliowego:

• zapobieganie wadom cewy nerwowej oraz innym wadom wrodzonym

• profilaktyka niedokrwistości

• zapobieganie miażdżycy

• ochrona przed nowotworami

• przeciwdziałanie depresji

Dzieci z FAS:

• niska waga urodzeniowa

• mały obwód główki

• fałda w kącie ocznym

• małe, szeroko rozstawione oczy

• płaska środkowa część twarzy

• krótki, zadarty nos

• brak rynienki podnosowej

• cienka górna warga