Zdrowie publiczne 21.10.2011

Czynniki decydujące o zdrowiu

Klasyczne uwarunkowania zdrowia

Klasyczne determinanty zdrowia:

• Styl zycia ( pole zachowan)

• Warunki środowiskowe ( pole środowiska)

• Czynniki genetyczne ( pole biologii)

• Korzystanie ze świadczeni z popieki zdrowotnej

Inne uwarunkownia zdrowia

Obecnie uwzglednia się w coraz szerszym zakresie rele takich czynnikow jak:

• Decyzje polityczne

• Warunki ekonomiczne

• Stan środowiska przyrodniczego

• Rozwoj społeczny

• Rozwoj kultury i nauki

Uwarunkowania zdrowia ( model kanadyjski)

Uwarunkowania zdrowia – model XXI wieku w aspekcie ‘Healthy Literacy’

1. Społeczno- środowiskowe czynniki ryzyka

   1. Ubóstwo

   2. Niski status poleczny

   3. Stresogenna praca

   4. Zanieczyszczenia środowiska pracy

   5. Dyskryminacja ( rasowa, zwiazana z plcia lub wiekiem)

   6. Znacznie zróżnicowanie …

2. Psyho-spoleczne

   1. Izolacja spoleczna

   2. Brak wsparcia spolecznego

   3. Niewielkie powiazania speleczne ( brak spójności)

   4. Wysoki stopien samoobwniniania się

   5. Niski poziom samowystarczalnosci

   6. Utrata poczucia znaczenia i celownosci dzialania

3. Wynikające z zachowan osobniczych

   1. Palenie tytoniu

   2. Nieprawidłowe odzywianie

4. Patofizjologiczne

   1. Nadciśnienie tetnicze

   2. Wysoki poziom cholesterolu

   3. Uwalnianie hormonowo stresgennych

   4. Podwyższony poziom krzepliwości krwi

Nierownosci spoleczne – przynależność osoby do określonej kategorii spoleczno0 zawodowej decyduje o jej możliwościach zyciowych o dostępie do dobr społecznie cenionych:

• Bogactwa

• Władzy

• Prestiżu

• Edukacji

• Konsumpcji

• Zdrowia

• Wzrost pozycji społecznej sprzyja lepszej ocenie zdrowia

• Wzrost zadowolenia z wlasnego zycia sprzyja czestszemu uznawania się za osobe zdrowia

• Im wyzsza pozycja spoleczna tym czesciej zdrowie traktowane jest jako ‘kapital’

Klasy społeczne, a zdrowie

Wymagania w zakresie opieki zdrowotnej SA wyższe u ludzi żyjących w korzystnych warunkach, niż żyjących w gorszych warunkach. Im nizsza klasa społeczne, tym gorsze wejscie w rozne układy społeczne ( np. zrodla informacji, dochod.) i tym wieksza tolerancja na objawy chorobowe oraz bardziej ograniczone korzystanie z usług medycznych.

Wśród niższych klas społecznych praktycznie nie obserwuje się zachowan prozdrowotnych

Jest ot niewątpliwie konsekwencja zarówno ograniczonych możliwości ….

Wykształcenie a zdrowie

Wykształcenie jest obecnie jednym z najważniejszych czynnikow decydującym o miejscu w strukturze społecznej

Odzwierciedlanie dla określony typ socjalizacji, poziom wiedzy umiejętności dyscyplinowania ….

Klasy społeczne a zdrowie

Im nizsze wykształcenie tym wieksza tendencja do korzystania z pomocy zaraz po wystapieniu objawow.

Wrzaz ze wzrostem wykszlacenia uzaleznia się korzystanie z pomocy lekarskiej od charakteru dolegliwości. Zwieksza się kryty….

Prozdrowotne style zycia realizuja sooby o relatywnie wyższym wykształceniu , wyższej pozycji społeczno zawodowej, mieszkancy wiekszych miast.

Trudna sytuacja materialna jest czynnikiem ograniczającym możliwości poprawy i zachowania dobrego zdrowia.

Jest przyczyna:

• Niekorzystnych warunkow zyciowych

• Powoduje stale poczucie deprywacji społecznej

• Świadomość upośledzenia ,stresu społecznego