Istotą organizacji pracy jest to celowe, w logicznej kolejności i racjonalne ustalenie działań ludzkich w procesie pracy.

Organizacja pracy to sposób powiązania pracowników i ich funkcji w procesie pracy w celu wykonania postawionych przed nim zadań.

Praca indywidualna i zbiorowa

a) Zasada ekonomicznego działania (racjonalnego gospodarowania) polega na dążeniu do:
• Osiągnięcia najbardziej korzystnego efektu pracy przy danym nakładzie sił i środków (zasada efektywności)
• Osiągnięcia założonego efektu pracy najmniejszym nakładem sił i środków (zasada oszczędności)
b) Zasada optymalnego wyniku działania – oznacza, że przy zwiększeniu środków bądź nakładów pracy nie dopuszcza się do przekroczenia momentu, w którym zaczyna maleć wynik działania lub jego użyteczność mimo zwiększenia nakładów;
c) Zasada podziału pracy – oznacza rozłożenie pracy na elementy proste i powierzenie ich wykonania specjalistom, co zwiększa wynik działania;
d) Zasada koncentracji pracy – oznacza powierzenie jednorodnych funkcji tym samym, dobrze przygotowanym wykonawcom, co przynosi oszczędność energii i środków;
e) Zasada harmonii – polega na odpowiednim doborze materiałów, maszyn i narzędzi w zakresie ilości i jakości oraz skoordynowaniu działań w czasie tak, aby uzyskać najlepsze wyniki;
f) Zasada ciągłości pracy – polega na utrzymaniu równomiernego tempa pracy, co daje wysoką wydajność;
g) Zasada identyfikacji pracy – zmierza do uzyskania lepszych wyników ilościowych i jakościowych poprzez usprawnienie organizacyjne i techniczne;
h) Zasada kompleksowego działania – oznacza, że każdy fragment pracy musi być rozpatrywany w powiązaniu z całością;
i) Zasada indywidualizacji – polega na przydzieleniu pracy według indywidualnych sprawności i zainteresowań

racjonalizacja (łc. rationalis ‘racjonalny, rozsądny’) 1. zastosowanie w jakiejś dziedzinie nowych środków, mających na celu ulepszenie dotychczas stosowanych. 2. psychol. dowodzenie argumentami, np. rozumowymi, racjonalnymi, logicznymi lub pozornie wiarygodnymi własnych czynów i postaw, których prawdziwe źródło tkwi w motywach i emocjach ukrywanych przed samym sobą, np. w sferze podświadomości; jeden z mechanizmów obronnych w nieświadomych sposobach radzenia sobie z konfliktami i frustracjami w celu zmniejszenia lęku i poczucia winy oraz wzmocnienia samoakceptacji.