Spuścizna systemu napoleona

• Oparte na ideologi

• Oparte na rodzinie – czyli wszyscy wierni marszałkowie i rodziny

• Pierwsza europejska kontynentalna wspolnota europejska

• Wspólnota prawna – uregulowania prawne napoleona

• Nowa organizacja armii i kierowanie dowodzeniem działaniami wojennymi

• Warto wspomniec o rozbudzeniu świadomości narodowej, nowoczesnej administracji, uregulowaniu sprawy z kosciołem

Sojusz – dwustronna lub wielostronna umowa międzynarodowa, w której kontrahenci zobowiązuja się do współpracy politycznej lub/i wojskowej oraz udzielenia sobie wzajemnie pomocy w określonej przez strony sytuacji ( WEP PWN)

Zasady tworzenia sojuszy

1. Przekonanie, że państwo nie jest w stanie samodzielnie stawić czoła zagożeniom płynącym z niekorzystnych układów międzynarodowych, a zawierając sojusz zystka także szanśe lub utrwali korzystny status quo. Możliwe – dazenie do obniżenia wlasnych strat w ewentualnej konfrontacji przez podzielenie ich między wzajemnych koalicjantów.

2. Wzajemne ciązenie ku sobie potencjalnych sojuszników z uwagi na zbieżności celów lub interesów

3. Dostateczny stopień współzależności (kompatybilności) politycznej, kulturowej, gospodarczej, wojskowej.

Możliwości (opcje) w ramach których państwo może budować swoje bezpieczeństwo

• Opacie się na własnych siłach

• Udział w sojuszu (sojuszach) polityczno-militarnych

• Funkcjonowanie w ramach struktur (instytucji) bezpieczeństwa zbiorowego

• Funkcjonowanie w strefie wpływów mocarstwa i korzystanie z jego ochrony (w zamian za podporządkowanie)

• Działanie w ramach międzynarodowej federacji (polityczno-ekonomiczno-militarnej)

Międzynarodowe Stosunki wojskowe po II wojnie światowej

Literatura

1. W. dobrzycki, historia stosunków międzynarodowych 1815-1945 warszawa 2008

2. j. Barecki, europejska Polityka bezpieczeństwa i obrony, Bydgoszcz-katowice 2008

3. Kontrola zbrojeń, rozbrojeń u progu XX wieku, red. A. rotfeld, warszawa 2005

4. Stosunki miedzynarodowe, red W. Melendowski, C. Mojsiewicz, Worcław 2000 <- najlepsza ksiazka o stosunkach miedzynarodowych

Budowa powojennego ładu w europie i swiecie

Kształtowanie się sojuszu państwa alianckich: współadzianie brytyjsko-francuskie w pierwszym okresie II wojny swiatowej,

• przyjazna neutralność Stanów Zjednoczonych w latach 1939-1941.

• Sojuszcznie wsparcie Związku Radzieckiego od 1941 r. i regulacja stosunków ZSRR z rządami emigracyjnymi, podpisanie Karty Atlantyckiej (14.08.1941),

• konferencja moskiwesta(29-09 – 01.10.1941) w sprawie zaopatrzenia ZSRR w broń i materiał wojenny,

• oficjalny brytyjsko-radziecki układ sojusznicy (6.12.1941),

• decyzja Kongresu USA o przystąpieniu do wojny (8.12.1941),

• deklaracja waszyngtońska (wspólna deklaracja krajów uczestników wojny z państwami osi – 01.01.1942, wielostronne konferencje

Uwarunkowania powojennych stosunków miedzynarodowych

• Konferencja jaltańska: ustalenie granic i formy rządów w Polsce postanowienie o okupacji Niemiec i ustalenie Sojuszniczej Rady Kontroli jako organu: administracyjnego: oparcie powojennego bezpieczeństwa zbiorowego na Deklaracji narodów Zjednoczonych i ONZ (konferencja założycielska w San Francisco 25.04.1945)

Brygada Podchalańska była przygotowywana z brytyjskim korpusem i francuskim jako pomoc dla Finlandii – wojna zimowa.

Sikorski – majski akt podpisany pomniedzy polakazmai a ZSRR- układ ten stanowił prawno-polityczna podstawę wzajemnych stosunków opartych na wspólnym celu. Sojuszowi wymierzonemu przeciwko Niemcom.

24 czerwca 1941 roku – stany zjednoczone rozciągnęły swoja ustawe o porzyczkach i dzierzawach na ZSRR. W ten sposób zarysowala się koalicja, scementowana i podpisana 14 sierpnia 1941 roku karta atlantycka – jest to 8 pkt deklaracja prezycująca celów USa i W. Brytani w okresie wojny i po jej zakończeniu oraz zasady powojennych stosunków międzynarodowych. – prawo wolności wszystkich narodów i posiadania własnych rzadów, pokojowe rozsadzanie konfliktów, skuteczny system bezpieczeństwa światowego. Kartę tą podpisało wiele państwa – wszystkie państwa których rząd znalazły się na terenei wielkiej brytanii.

8 grudnia 1941 roku do wojny przystępują stany zjednoczone. W ten sposób wojna stala się wojna swiatową.

Budowa powojennego ładu w europie i świecie

Konferencja poczdamska 17.07-02.08.1945

Zagadnienie podstawowe:

• sprawa Niemiec,

• podział na 4 strefy okupacyjne,

• demilitaryzacja,

• demokratyzacja, <-oparcie o demokratyczną konstytucję

• dekartelizacja,

• denazyfikacja,

• reperacje na rzecz ZSRR oraz innych państwa,

• zmiana granic Niemiec oraz przesiedlenia ludnośc i niemieckiej z Polski,

• Węgier i Czechosłowacji.

Zręby powojennego ładu: usankcjonowanie przejściowego podziału Niemiec na strefy okupacyjne, co faktycznie formowało strefy wpływów.

Dodatek: do momentu podpisania aktu koncowego konferencji czyli 2 sierpnia – ziemei które nazywa zachodnimi i północnymi nie były polskie. Były to normalne okupowane ziemie niemieckie. Oczywiście budowano administracje polską już w koncu kwietnia 45 roku jak ruszył front z nad odry. (pamiętniki pierwszego prezydenta szczecina Piotr Zaręba) została wyproszona z tych terenów na wniosek Anglików. Churchil nie chciał oddac tych ziem polakom ponieważ Anglicy się bali zbytniego osłabienia Niemiec.

Stacjonowanie Rosjan na terenie polski było powodem podpisania umowy na konferencji w celu zapewnienia sobie dostaw sprzętu w celu zapewnienia porządku w Niemczech.

Zimna wojna

• Stan otwartej wrogości między państwamia kapitalistyczny a ZSRR, który jednak nie przerodził się w bezpośrednią konfrontację zbrojną

• Przyczyny pogarszania się stosunków międzyaliankich: ekspansja ZSRR, decyzje USa i państwa zachodnich (wytyczne żelaznej kurtyny, wezwanie do przeciwstawiania się rozszerzeaniu wpływów ZSRR), doktryna Trumana, plan Marschalla

• Istota powojennego ładu politycznego: spadek znaczenia dawnych mocarstw europejskich, na czoło potęgo światowych wysunęły się USA i ZSRR, rozbieżne cele nowych mocarstw, współzawodnictwo miedzy nimi z wlączeniem kolejnych obszarów, ZSRR jako pierwszy zayważył rysujacy się dipolarny układ sił światowych i konsekwentnie budowal swoją strefę wpływów.

Przyczyny:

Starcie się interesów dwóch powstałych mocarstw po II WŚ

Zimna Wojna

Główne doktryny zimnowojenne

Doktryna powstrzymywania (1947-1952) uzycie środków politycznych gospodarczych i militarnych w celu zatrzymania postępów komunizmu. Podstawa: teza o podziale swiata na dwie sfery wpływów i odpowiedzialnośći USA za pokoj na świecie. Narzędzia: szantaż atomowy, pakty militarne, plan Marshalla, popieranie sil antykomunistycznych, destabilizacja sytuacji politycznej i społecznej

Doktryna wyzwalania (1953-1956): rozszerzenie wpływu na państwa pozostające w radzieckiej strefie wpływu, zapchnięcie komunizmy do ZSRR, destabilizacja gospodarcza strefy radzieckiej, dominacja USA. Srodki: nowe sojusze wojskowe. Narzędzie: groźba zmasowanego odwatu jądrowego nawet w wyniku lokalnego konfliktu.

Doktryna elastycznego reagowania (1961-1981) posiadanie zróżnicowanych środków pozwalających na reakcję odpowiednią do konkretnej sytuacji

Doktryna Regana (1981-1987) wykorzystanie przewagi technologicznej oraz skuków wcześniejszych działan do dekompozycji bloku radzieckiego

Doktryny Breżniewa (1968 – 1986)

1. Obowiązkiem krajów wspólnoty jst wprowadzanie w zyciu i obrona podstawowych zasad socjalistycznej polityki gospodarczej, która potwierdziła swą przewagę nad kapitalistyczna

2. Partie komunistyczne i robotnicze winny umacniać doktrynę marksistowsko-leninowską, a swą działanośc opierać na nieprzemijająco aktualnych ogólnych prawach budownictwa socjalizmu

3. Wszelkie próby tworzenia narodowych modeli socjalizmu są w istocie godzącym w zwartośc systemu, wrogim działaniem

4. Blok państwa socjalistycznych, pod przywództwem ZSRR jest jednolity i prezentuje na zewnątrz, w polityce światowej, wspólne poglądy

5. Wpólnota socjalistyczna ma prawo i obowiązek reagować w przypadku odejścia od powyższych zasad i naruszenia interesów światowego ruchu robotniczego

Zagadnienia na ćwiczenia

1. Przykłady (z uzasadnieniem) sojuszy, tworzonych wg. Podanych zasad oraz sposobów tworzenia przez państwa bezpieczeństwa

2. Konflikty peryferyjne w okresie zimnej wojny – podloże i skutki
   wojna koreańska, konflikt w Wietnamie, oraz cykl wojen na bliskim wschodzie – arabsko izraelskich.

3. System bezpieczeństwa globalnego oraz regionalny europejski system bezpieczeństwa – jak skonstruowany jest system oraz europejski system bezpieczeństwa. – 4 główne czynniki kształtujące ten system. KBWE OBWE Sojusze - Seato Cento NATO- sojusze