1. Europejski trybunal praw czlowieka – (notatki)
2. Skarga do europ. tryb. praw człowieka – (notatki)
3. Etyka trybunału
Zasady ogólne
- Zasady etyki obowiązują członków i byłych członków Trybunału Sprawiedliwości, Sądu Pierwszej Instancji
i Sądu do spraw Służby Publicznej.
-Członkowie w pełni poświęcają wykonywaniu ich mandatu.-Poza Trybunałem członkowie powstrzymują się od jakichkolwiek wypowiedzi, które mogłyby zaszkodzić dobremu imieniu Trybunału lub które mogłyby zostać zrozumiane jako stanowisko Trybunału w dyskusjach wykraczających poza jego rolę instytucjonalną.
Uczciwość
Członkowie nie przyjmują korzyści, jakiegokolwiek rodzaju, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do ich niezawisłości.
Bezstronność
Członkowie unikają wszelkich sytuacji mogących spowodować konflikt interesów.
Oświadczenie o powiązaniach finansowych
*Z chwilą objęcia stanowiska członkowie przekazują prezesowi Trybunału Sprawiedliwości oświadczenie dotyczące ich powiązań finansowych.
Inne zajęcia
-Członkowie, którzy zamierzają podjąć się dodatkowych zajęć, występują o uprzednią zgodę do sądu, do którego należą. W każdym razie zobowiązują się do przestrzegania obowiązku dyspozycyjności, tak aby mogli w pełni poświęcić wykonywaniu ich mandatu.
-Członkowie mogą uzyskać zgodę na uczestnictwo w działalności edukacyjnej, w konferencji, seminarium lub kolokwium. W takich przypadkach członkowie nie przyjmują świadczeń pieniężnych innych niż zwyczajowo przyjęte.
-Członkowie mogą również uzyskać zgodę na prowadzenie działalności o charakterze naukowym, jak również na nieodpłatne pełnienie funkcji honorowych w fundacjach lub podobnych podmiotach działających w dziedzinie kultury, sztuki, sportu lub dobroczynności, a także w jednostkach edukacyjnych lub badawczych. W tym celu zobowiązują się do niewykonywania czynności związanych z zarządem, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do ich niezawisłości lub spowodować konflikt interesów. Przez fundacje lub podobne podmioty należy rozumieć jednostki lub stowarzyszenia niemające celu zarobkowego, prowadzące działalność o użyteczności publicznej w wymienionych dziedzinach.
Zobowiązanie członków po zakończeniu pełnienia funkcji
1. Po zakończeniu pełnienia funkcji członków nadal wiąże obowiązek roztropności.
2. Członkowie zobowiązują się do tego, że po zakończeniu pełnienia funkcji nie będą brać udziału:
- w jakimkolwiek charakterze w sprawach, które w chwili zakończenie pełnienia przez nich funkcji toczyły się przed sądem, do którego należeli;
- w jakimkolwiek charakterze w sprawach związanych w sposób bezpośredni i oczywisty ze sprawami, nawet zakończonymi, w których brali udział jako sędzia lub rzecznik generalny;a w okresie trzech lat licząc od tej daty
- jako przedstawiciele stron w sprawach przed sądami wspólnotowymi, czyto na piśmie, czy ustnie.
3. W innych sprawach byli członkowie mogą występować w charakterze doradców lub biegłych lub przedstawiać opinię prawną, z zastrzeżeniem przestrzegania obowiązków wynikających z ust. 1.
Stosowanie zasad
1. Nad prawidłowym stosowaniem niniejszych zasad etyki czuwa prezes Trybunału Sprawiedliwości wspierany przez komitet konsultacyjny złożony z trzech członków Trybunału Sprawiedliwości o najdłuższym stażu w służbie.
2. Trybunał Sprawiedliwości zapewnia przestrzeganie zasad etyki, a w razie wątpliwości podejmuje decyzje po zasięgnięciu opinii, stosownie do przypadku, Sądu Pierwszej Instancji lub Sądu do spraw Służby Publicznej.
4. Prejudycja
Sądy krajowe w każdym państwie UE są odpowiedzialne za zapewnienie właściwego stosowania prawa UE w danym kraju. Istnieje jednak ryzyko odmiennej interpretacji prawa UE przez sądy w różnych krajach.
Aby temu zapobiec, wprowadzono procedurę „orzeczeń w trybie prejudycjalnym”. Jeżeli sąd krajowy ma wątpliwości co do wykładni lub ważności danego aktu prawa UE, może – a niekiedy musi – zwrócić się o poradę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Poradę tę określa się jako „orzeczenie w trybie prejudycjalnym".
Rola Trybunału w procedurze prejudycjalnej polega na dokonywaniu wykładni prawa Unii lub orzekaniu w przedmiocie jego ważności, nie zaś na stosowaniu tego prawa do stanu faktycznego leżącego u podstaw postępowania przed sądem krajowym, gdyż to zadanie należy do właściwości sądu krajowego. Do Trybunału nie należy orzekanie ani w przedmiocie kwestii faktycznych podniesionych w ramach sporu przed sądem krajowym, ani w przedmiocie różnic w opiniach na temat wykładni lub stosowania przepisów prawa krajowego. Trybunał orzeka w przedmiocie wykładni lub ważności prawa Unii, dokładając wysiłków, by udzielona przez niego odpowiedź była pomocna w rozwiązaniu sporu, lecz do sądu krajowego należy wyciągnięcie z niej odpowiednich wniosków, w tym - w razie potrzeby – podjęcie decyzji o niestosowaniu danego przepisu prawa krajowego.
Średni czas rozpoznania przez Trybunał Sprawiedliwości pytania prawnego w trybie prejudycjalnym wynosi obecnie około 20 miesięcy.
Postępowanie prejudycjalne przed Trybunałem jest bezpłatne, a Trybunał nie rozstrzyga o kosztach stron postępowania przed sądem krajowym ; rozstrzyganie o tych kosztach należy do sądu krajowego.
5. statystyka orzeczeń trybunału sprawiedliwości
6. prezydencja polski
Okres, w którym Polska przewodniczy posiedzeniom Rady Unii Europejskiej.
1 lipca 2011 roku Polska stanęła na czele Rady Unii Europejskiej (UE). Jest to pierwsza polska prezydencja. Przez sześć miesięcy Polska będzie przewodniczyć pracom Rady UE jako pierwsze państwo tria: Rzeczpospolita Polska – Królestwo Danii – Republika Cypryjska.
Sprawowanie prezydencji w Unii Europejskiej jest naturalną konsekwencją przystąpienia Polski do UE w 2004 roku i szczególnego rodzaju zobowiązaniem wynikającym ze statusu państwa członkowskiego. Obowiązek ten został wprowadzony przez Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z 1957 roku.
Logiem prezydencji jest sześć kolorowych, skierowanych w górę strzałek oraz polska flaga.
Najważniejszym zadaniem jest przewodniczenie pracom Rady UE i jej organów pomocniczych oraz przewodniczenie spotkaniom Rady Europejskiej. Realizacja tego zadania wiąże się ze zorganizowaniem w wymiarze merytorycznym i logistycznym wielu spotkań zróżnicowanych co do charakteru, miejsca i szczebla;
Reprezentowanie Rady wobec innych instytucji UE, w szczególności wobec Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego;
Reprezentowanie Unii w stosunkach z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, przy współpracy z wysokim przedstawicielem ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
Wśród deklaratywnych celów i priorytetów polskiej prezydencji należą:
zakończenie negocjacji członkowskich z Chorwacją i podpisanie traktatu akcesyjnego, tak by członkostwo było możliwe w 2013 roku
rozwój Partnerstwa Wschodniego oraz polityki sąsiedztwa
przyspieszenie negocjacji członkowskich z Turcją
nadanie Serbii statusu kandydata i rozpoczęcie negocjacji członkowskich
negocjacje budżetowe na lata 2014–2020,
rozwój wymiaru militarnego i polityki bezpieczeństwa Unii Europejskiej,
walka z nielegalną imigracją,
rozwój jednolitego rynku,
wspólna polityka energetyczna, wymiar bezpieczeństwa energetyki,
zmniejszanie różnic w stanie zdrowia społeczeństw Europy,
utworzenie Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji.
7. traktaty europejskie - procedura zmian
Traktaty mogą być zmieniane zgodnie ze zwykłą procedurą zmiany. Mogą być też zmieniane zgodnie z uproszczonymi procedurami zmiany.
Zwykła procedura zmiany
Rząd każdego Państwa Członkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mogą przedkładać Radzie propozycje zmiany Traktatów. Propozycje te mogą mieć na celu, między innymi, rozszerzenie lub ograniczenie kompetencji przyznanych Unii w Traktatach. Propozycje te są przekazywane przez Radę Radzie Europejskiej oraz notyfikowane parlamentom narodowym.
Jeżeli Rada Europejska, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komisją, podejmie zwykłą większością decyzję, w której opowie się za rozpatrzeniem proponowanych zmian
Konferencję przedstawicieli rządów Państw Członkowskich zwołuje przewodniczący Rady w celu uchwalenia za wspólnym porozumieniem zmian, jakie mają zostać dokonane w Traktatach.
Zmiany wchodzą w życie po ich ratyfikowaniu przez wszystkie Państwa Członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
Jeżeli po upływie dwóch lat od podpisania traktatu zmieniającego Traktaty, został on ratyfikowany przez cztery piąte Państw Członkowskich i gdy jedno lub więcej Państw Członkowskich napotkało trudności w postępowaniu ratyfikacyjnym, sprawę kieruje się do Rady Europejskiej.
Uproszczone procedury zmiany
Rząd każdego Państwa Członkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mogą przedkładać Radzie Europejskiej propozycje dotyczące zmiany wszystkich lub części postanowień części trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dotyczących wewnętrznych polityk i działań Unii.
8. instytucje wymiaru sprawiedliwości poza UE
Europejski Trybunał Praw Człowieka (notatki)
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
-główny organ sądowy ONZ.
-Został utworzony w 1945.
-Trybunał działa według swego Statutu, który opiera się na Statucie Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej i stanowi integralną część Karty Narodów Zjednoczonych.
a). siedziba – Haga
b). sędziowie- trybunał składa się z 15 sędziów wybieranych na dziewięcioletnie kadencje. Co 3 lata wybierana jest jedna trzecia składu. Sędziowie mogą być wybrani ponownie (reelekcja). Kandydatów na sędziów zgłaszają grupy narodowe Stałego Sądu Rozjemczego w Hadze spośród osób mogących pełnić najwyższe stanowiska sędziowskie w swych państwach lub uznanych znawców prawa międzynarodowego.
Następnie sędziowie są wybierani przez Zgromadzenie Ogólne ONZ oraz Radę Bezpieczeństwa i muszą uzyskać bezwzględną większość w każdym z tych organów. Każdy sędzia musi być obywatelem innego państwa. Przy wyborze należy zwracać uwagę na to, by w składzie były reprezentowane główne systemy prawne i formy cywilizacji. W przypadku wakatu wybiera się sędziego na resztę kadencji poprzednika.
zadania:
-wydawanie wyroków w sprawach sporów międzynarodowych pomiędzy państwami,
-wydawanie opinii doradczych bedących interpretacją prawa międzynarodowego,
Miedzynarodowy Trybunał Karny
Pierwszy w historii ludzkości stały sąd międzynarodowy powołany do sądzenia pojedynczych osób oskarżanych o popełnienie najcięższych zbrodni, które miały miejsce po 1 lipca 2002 roku.
a). siedziba- Haga
b). skład- 13 sędziów
c).MTK sądzi nastepujące zbrodnie:
1.ludobójstwo
2.zbrodnie przeciwko ludzkości
3.zbrodnie wojenne na podstawie
4.agresja
d).Prawo kierowania spraw do trybunału mają:
*państwa-strony statutu rzymskiego
*prokurator MTK
*Rada Bezpieczeństwa ONZ
e). Organy:
^Prezydium: Organ kolegialny, składa się z prezesa i dwóch wiceprezesów. Wybierani przez sędziów trybunału bezwzględną większością głosów. Kadencja członków Prezydium wynosi 3 lata, chyba że wcześniej skończy się ich kadencja sędziowska. Głównym zadaniem Prezydium jest prawidłowe administrowanie pracą trybunału.
^Wydział Przygotowawczy,
^Wydział Orzekający,
^Wydział Odwoławczy,
^Urząd Prokuratora,
^Sekretariat,
Trybunal Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA)
Międzynarodowa organizacja gospodarcza powstała 3 majac1960 r. na mocy konwencji sztokholmskiej (podpisanej 4 stycznia 1960), mająca na celu utworzenie strefy wolnego handlu między państwami członkowskimi.
a)siedziba- Genewa
Pierwotnymi członkami EFTA były: Austria, Dania Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja i Wielka Brytania. Z czasem większość członków wystąpiła, wybierając członkostwo w konkurencyjnej i o zdecydowanie większej integracji ekonomicznej EWG.
b)Członkami EFTA są obecnie:
_Islandia (od 1970 r.)
_Liechtenstein (od 1992r.)
_Norwegia
_Szwajcaria
Strefa wolnego handlu między państwami EFTA powstała w 1968 roku. Od 1977 państwa EWG i EFTA utworzyły wspólną strefę wolnego handlu towarami przemysłowymi. W 1992 r. EWG i EFTA porozumiały się w sprawie utworzenia wspólnej strefy wolnego handlu na wszystkie towary. Porozumienie w tej sprawie, nie obejmujące jednak Szwajcarii, weszło w życie w 1994 r. tworząc Europejski Obszar Gospodarczy.
E. Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza
Został utworzony na podstawie Aneksu VI do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza z dnia10 grudnia 1982 r. stanowiącego Statut Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza.
23 maja 1997 r., podczas VII Spotkania Państw-Stron Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, przyjęto Umowę o przywilejach i immunitetach Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza
Prawidłowe funkcjonowanie i wypełnianie zadań przez Międzynarodowy Trybunał Prawa Morza jest możliwy tylko wtedy, gdy zostanie zapewnione, że jego przywileje i immunitety będą przestrzegane w skali globalnej, przez jak największą liczbę państw.
a) Siedzibą: Hamburg.
b) Trybunał posiada osobowość prawną,
Posiada on zdolność do:
(a) zawierania umów;
(b) nabywania i rozporządzania mieniem ruchomym i nieruchomym;
(c) podejmowania czynności procesowych.
Podstawowym dokumentem prawnym w tej dziedzinie jest zawarta z inicjatywy ONZ Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 roku, nazywana często „Konstytucją dla mórz i oceanów”.
Skład- Trybunal składa się z 21 czlonków(W skład Trybunału nie może wejść więcej niż dwóch obywateli tego samego państwa.)
c) kompetencje:
Trybunał jest otwarty dla Państw-Stron i dla podmiotów innych niż Państwa-Strony. Do jurysdykcji Trybunału należą wszelkie sprawy i wnioski, które zostały mu przedłoźone zgodnie z niniejszą Konwencją i wszelkie zagadnienia specjalnie przewidziane w każdym innym porozumieniu przyznającym Trybunałowi jurysdykcję. Za zgodą wszystkich stron traktatu lub konwencji będącej w mocy i dotyczącej zagadnień objętych niniejszą Konwencją, wszelkie spory dotyczące interpretacji lub stosowania takiego traktatu lub konswencji mogą być przedkładane Trybunałowi zgodnie z porozumieniem stron.
Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii
Międzynarodowy trybunał utworzony w 1993 r. na mocy rezolucji 827 Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Trybunał sądzi zbrodnie wojenne popełnione na terytorium byłej Jugosławii od dnia 1 stycznia 1991 r.
a)siedziba: Haga
Jurysdykcji podlegają sprawcy 4 kategorii czynów:
^naruszenia konwencji genewskich o ochronie ofiar wojny z 1949
^naruszenia praw i obyczajów wojennych
^ludobójstwo
^zbrodnie przeciwko ludzkości
Wśród dokumentów, na których Trybunał szczególnie często opiera swe oskarżenia, należy wymienić:
@konwencję o karaniu zbrodni ludobójstwa z 1948
@IV konwencja haska o zasadach wojny lądowej z 1907
@statut Międzynarodowego Trybunału Wojskowego z 1945
@konwencje genewskie o ochronie ofiar wojny z 1949
@Trybunał składa się z 16 stałych sędziów wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, z listy przedstawionej przez Radę Bezpieczeństwa (na 4 lata, z prawem ponownego wyboru).
Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy
Międzynarodowy trybunał powołany pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych do zbadania i rozliczenia zbrodni popełnionych w Rwandzie podczas masowego ludobójstwa które miało miejsce od stycznia do grudnia1994 roku.
a)Organami Trybunału są:
*Izby
*Izba Apelacyjna,
*Biuro Prokuratora
*Rejestr
Biuro Prokuratora mieści się w Hadze, zaś jego zastępcy w Kigali w Rwandzie. Izby, Izba Apelacyjna, Rejestr mieszczą się w Aruszy w Zjednoczonej Republice Tanzanii
b)Trybunał składa 14 sędziów wybieranych na 4 lata przez Zgromadzenie Ogólne ONZ na podstawie listy przedłożonej przez Radę Bezpieczeństwa.
Mogą być przed nim sądzone osoby oskarżone o następujące czyny:
^zbrodnie na terytorium Rwandy (niezależnie od obywatelstwa podejrzanego)
^zbrodnie popełnione przez obywateli Rwandy na terytorium państw sąsiednich
Jurysdykcja Trybunału obejmuje wyłącznie czyny popełnione w roku 1994.
Kategorie ściganych zbrodni:
zbrodnie przeciw ludzkości
zbrodnia ludobójstwa
naruszenia art. 3 konwencji genewskich o ochronie ofiar wojny z 1949 i II protokołu fakultatywnego do nich
9. Źródla prawa UE - notatki