Struktura narodowościowa współczesnej europy

Państwa homogeniczne

• Poza małymi państwami (Andora, Monaco, San Marino) jedynymi takimi państwami są Islandia i Portugalia.

• W pozostałych liczba osób należących do mniejszości waha się obecnie (XX/XXI w.) od 0,4 % (Niemcy) do 41,5 % (Łotwa).

• szacuje się, że wśród 752 mlnów mieszkańców Europy mniejszości narodowych na początku lat ’90 stanowiły 101,4 mlnów mieszkańców (obecnie 103,3) co daje 13,5%

• [czynniki zmiany obrazu etnicznego Europy na przełomie XX/XXI]

  • przemiany ustrojowe i terytorialne w Europie po ‘89

  • konflikty narodowościowe w pierwszej poł. i pod koniec lat ‘90

  • pojawienie się nowych aspiracji narodowościowych wśród różnych grup etniczno-kulturowych oraz zwiększona aktywność społeczności regionalnych

  • zmiany w danych statystycznych w latach 1989-2002 (największe w byłych państwach federacyjnych o strukturze narodowościowej: CSRS, JFSR, ZSSR)

  • wypracowanie i akceptacja międzynarodowych standardów praw mniejszości narodowych i ich upowszechnienie.

  • upodmiotowienie mniejszości narodowych w stosunkach międzynarodowych i wew.

  • większa gotowość państw do uwzględnienie potrzeb mniejszości narodowych.

Państwa heterogoniczne

generalne tendencje: w państwach byłego ZSRR w latach 90 zwiększanie się liczby ludności większościowej, odpływ Rosjan. Europa Środkowo-Wschodnia i Zakaukazie – w chuj różnych narodowości (szczególnie Bałkany). Europa Zachodnia – bardziej homogenicznie.

Albania

• dane ze spisu z 1989

• liczba ludności: 3 182 417

• liczba mniejszości 2%

  • grecy, Macedończycy i czerwonogórcy, oraz mniejszości językowe: Romowie i Aromuni

Austria

• dane ze spisu z 2001 r.

• język ojczysty inny niż niemiecki (6 uznanych grup): 80 384 (1,11%)

• inne języki niż język niemiecki i 6 uznanych grup: 666 749 (8,3%)

Azerbejdżan

• dane ze spisu 1999 r.

• do narodu większościowego: 90,6% mieszkańców (7 205 500)

• mniejszości narodowe 9,4 % (875 500)

  • Lezgini (2,2%)

  • Rosjanie (1,8%)

  • Ormianie (1,5)

  • Tałysze (1,0%

  • liczebność pozostałych nie przekracza 1%.

Belgia

• nie prowadzi się statystyk narodowościowych

• 3 wspólnoty językowe: flamandzka, francuska, niemiecka (szerzej w notatkach o punktach zapalnych-srlanych)

• Ale jest to kraj zdecydowanie hetorogeniczny

Białoruś

• dane ze spisu z 2003

• ludność ogółem: 9898,6 tys. (w tym 129 narodowości)

• Białorusini: 81,2 % (8159 tys. osób)

• mniejszości

  • rosyjska (11,4%)

  • polska (3,9%)

  • ukraińska (2,4%)

  • w kurwe reszty(głównie ze wschodu – ale są nawet Koreańczycy)

Bośnia i Hercegowina

• dane ze spisu z 2001 r.

• ludność ogółem 3 364 825

• Bośniacy 1 626 843 (48,35%)

• Serbowie 1 142 948 (33,97%)

• Chorwaci 519 478 (15,44%)

• inni 35 444 (0,3%)

Bułgaria

• spis z 1992 r. (wyznania z 2001)

• problem podziału na narodowość/język ojczysty/wyznanie. Deklaracje nie pokrywają się!

• dane narodowości

  • bułgarska: 6 655 210 (83,94)

  • turecka: 746 664 (9,42)

  • romska: 370 908 (4,68)

  • inne: 69 204 (0,86)

Chorwacja

• dobrze rozbudowany system prawny ochrony mniejszości

• dane ze spisu 2001

• Chorwaci: 3 977 171 (89,63%)

• mniejszości

  • najwięcej Serbów 4,54 %, reszta od pół procenta w dół – ale w kurwe ich jest

Cypr

• dane z 2002 roku

• ogółem: 793 100

• Grecy: 640 030 (80,7%) [zgodnie z konstytucją zalicza się do nich grupy religijne: ormiańska, maronitką i katolicką liczące ok. 9tys.]

• Turcy: 87 600 (11,04%)

Czechy

• dane z 2001

• Czesi: 9 249 777 (89,87%)

• Morawianie 380 474 (3,70)

• Słowacy 193 190(1,88)

• Niemcy, Polacy, Romowie, Ślązacy

Dania

• nie prowadzi się statystyk.

• w południowej Jutlandii zamieszkuje ludność niemiecka, ale jest brak danych dot. ich liczebności. (szacunki 15-20 tys)

• odrębne językowo i kulturowo społ. na Wyspach Owczych (ok. 46 tys. osób) i Grenlandii (ok. 50 tys. – Eskimosi )

Estonia

• Dane z 31.03.2000

• więcej osób deklaruje narodowość estońską niż język estoński jako ojczysty

• Estończycy: 930 919 (67,90 %)

• Rosjanie: 25,63 (25,63 %)

• Ukraińcy: 29 012 (2,12%)

• Białorusini: 17 241 (1,26%)

• Finowie: 11 837 (0,87 %)

• Tatarzy, Łotysze, Żydzi, Polacy (2193), Litwini, Niemcy, Inne narodowości (17 059)

Finlandia

• dane wynikają z danych o języku i danych szacunkowych (na opublikowanie narodowości nie pozwala prawo o ochronie danych osobowych). 2003

• używanie języka:

  • Fiński: 92,02 %

  • Szwedzki: 5,55 %

  • Lapoński: 0,03 %

  • Rosyjski 0,67 %

  • inny 1,72 %

Francja

• Francja nie uznaje istnienia mniejszości nar.

• ludność ogółem 61,1 mln

• szacunkowo mniejszości nar. i używające inny język niż francuski:

  • Alzatczycy[niemiecki] ogółem 1,62 mln, 975 tys. znających język nikt nie używa tego języka

  • Baskowie 258 tys, 93 tys., 70 tys.

  • Bretończycy 600 tys., 450 tys., 300 tys.

  • Flamandowie 350 00 tys., - , 80 tys. (nie wiem kurwa o co chodzi, kosmici)

  • Katalończycy 200 tys., 165 tys., 102 tys.

  • Korsykanie 243 tys., 170 tys., 146 tys.

  • Lotaryńczycy 300 tys., -, 150-200 tys. (następni kurwa)

  • Luksemburczycy 30-40 tys., 10 tys., -

  • Oksytańczycy 5-6 mln, 1,6 mln, 500 tys.

Grecja

• nie uznaje na swoim terytorium istnienia mniejszości narodowych.

• na potrzeby Parlamentu Europejskiego w 1994:

  • Albańczycy 23 tys.

  • Aromuni (Wołosi) 40 tys.

  • Macedończycy 40 tys.

  • Ormianie 30 tys.

  • Pomacy 39 tys.

  • Romowie 2 tys.

  • Turcy 59 tys.

  • łącznie 253 tys. osób 2,5 %

• w niektórych szacunkach wyróżniano jeszcze Bułgarów (56 tys.) Sakrasani (10tys.), Melengorumunów (10 tys.), Żydów (6 tys.)

Gruzja

• spis z 2002 nie obejmuje Abchazji

• na obszarze Gruzji występuje co najmniej 9 mniejszości, których liczebność wynosi co najmniej 2 tys. osób

• Gruzini: 3 661 173 (83,7 %)

• Azerowie: 284 761 (6,5 %)

• Ormianie: 248 929 (5,7 %)

• Rosjanie: 67 671 (1,5%)

• Osetyńczycy

• Grecy

• Ukraińcy

• Abchazi

• Kurdowie

• Żydzi

• Inni: 40 394 (0,9%)

Hiszpania

• nie są prowadzone statystyki narodowościowe.

• dane w notatkach, ale ciekawe jest, że Baskowie w 57%(w Kraju Basków) nie znają języka!!! (w Nawarrze 82%!!!), wysoka znajomość języka Katalońskiego i Galicyjskiego

Holandia

• Nie prowadzi się statystyk.

• pośrednie dane z raportów do Karty.

• języki mniejszościowe:

  • fryzyjski. w prowincji fryzyjskiej jako drugi język (94% deklaruje rozumienie tego języka),

  • dolnosaksoński(1800 tys), jidysz i romski

  • regionalnego limburskiego w Limburgii 70% mieszkańców (770 tys. osób)

• i z dawnych koloni: Surinamczycy, Indonyzejczycy i Moleucy – szacunkowo ponad milion

Irlandia

• nie prowadzi statystyk narodowościowych

• traveller – ludność rdzena 0,3 %

Serbia

• Serbowie 65 %, Czarnogórczycy 1,43%, Albańczycy 17,22, Węgrzy 3,53m Jugosłąwianie 3,26, Muzułmanie 2,42 %, Romowie 1,40 %, Chorwaci 1,40%, Słowacy 0,69 %, Macedończycy 0,49%, Rumunii 0,43 %

• dane z 1991r.

Czarnogóra

• Serbowie 9,29, Czarnogórczycy 61,84, Albańczycy 6,24, Jugosławianie 4,2, muzułmanie 14,62, Chorwaci 1,02, Macedończycy 0,14

Litwa

• 28.04.2000

• Litwini 83% 2907,3 tys.

• Polacy 6,74 % 235,8 tys.

• Rosjanie 6,31 %

• Białorusini 1,23 %

• Ukraińcy 0,65 %

• Żydzi 0,12 %

• Łotysze, Tatarzy, Niemcy, Estończycy, Romowie, inni

Łotwa

• dane z 31.03.2000 – 9 mniejszości

• Łotysze 1 370 703 – 57 %

• Rosjanie 703 243 – 29,6 %

• Białorusini 97 150 – 4,1 %

• Ukraińcy 63 644 – 2,7 %

• Polacy 59 505 – 2,5 %

• Litwini 33 430 – 1,4 %

• Żydzi, Romowie, Niemcy, Estończycy, inne narodowości

Macedonia

• dane z 1994, ogólna liczba ludności 1 936 877

• Macedończycy 66,6

• Albańczycy 22,7

• Turcy 4,0

• Romowie 2,2

• Serbowie 2,1

• Wołosi 0,4

Mołdawia

• dane z 1989

  • w Naddniestrzu na 505 375 mieszkańców Mołdawianie i Rumunii 40% ludności, Ukraińcy 28%, Rosjanie 25 %

• szacunkowe w Mołdawii:

  • ogół 4,3 mln

  • Mołdawianie i Rumunii 64%

  • Ukraińcy 13,8%

  • Rosjanie 13%

  • Gagauzi 3,5%

  • Bułgarzy 2%

  • Żydzi 1,5 %

  • inne – Białorusini, Niemcy, Polacy, Romowie, Turcy – 1,7 %

Niemcy

• nie są prowadzone statystyki narodowościowe.

• częściowe dane w char. szacunkowym są w raportach do RE.

  • w jednym z nich na 82 mln – ogół, 7,49 mln – nie ma obywatelstwa

  • raporcie szacunkowym wymieniono następujące mniejszości

    • Duńczycy 50 tys

    • Serbowie 60 tys. (powiat Kamenz – 90% populacji deklaruje się jako Serbowie)

    • Fryzowie Wschodni 12 tys

    • Fryzowie północni 50-60 tys.

    • Sinti(więcej) i Roma ok. 70 tys.

Norwegia

• nie są prowadzone statystyki, poniższe dane mają char. szacunkowy

• Saami 40-45 tys.

• Finowie 10-15 tys. + kilaset osób z innej grupy

• Żydzi – 1,5-2 tys.

• mniejszość tworzona przez większościową historycznie zamieszkałą w Norwegii grupę Travellers (ok 2-3 tys. osób) i przybyłą pod koniec XX wieku grupę Roma

Polska

• do maja 2002 posługiwano się danymi szacunkowymi, wg. których mniejszości w Polsce miały liczyc od 1,2 mln do 1,6 mln obywateli RP. Dane ze spisu dały 471,5 tys.

• Reszta w notatkach

• w pytaniu o język wyszło, że obok polskiego najczęściej używa się niemieckiego – 204 tys i angielski 89,9 tys(świadczy to o dużej grupie imigrantów).

Rosja

• ponad 180 rożnych narodowości. Dwie podstawowe grupy mniejszościowe to:

1. Klasyczne mniejszości narodowe do których zalicza się 23 grupy m.in. Azerbejdzan, Białorusinów, Estończyków, Finów, Greków, Gruzinów, Kazachów, Kirgizów, Koreańczyków, Łotyszy, Litwinów, Mołdawian, Niemców, Ormian, Polaków, Tażyków, Turkmenów, Uzbeków i innych

2. małe ludy autochtoniczne do których należy aż 65 grup.

• raport do Konwencji wskazywał, że na 140 mln mieszkańców Rosji mniejszości stanowią 20 % ludności. Wskazano też, że 24 narody autochtoniczne nie liczą więcej niż 10 tys osób.

• znajomość rosyjskiego deklaruje 98,2 %, drugi język – ukraiński 61,54% [stanowią tylko 1,2% mieszkańców!], tatarski 3,7%, baszkirski, czeczeński(prawie po procencie)

• Tabelka w notatkach

Rumunia

• dane z 2002

• 16 mniejszości

  • Rumuni 89,6% 19 399 597

  • Węgrzy i Szeklerzy 6,6% 1 431 807

  • Romowie 2,47% 535 140

  • Ukraińcy 0,28% 61 098

  • Niemcy [Sasi i Szwabi], Rosjanie, Turcy, Tatarzy, Serbowie, Słowacy, Bułgarzy, Chorwaci, Grecy, Żydzi, Czesi, Polacy, Włosi, Ormianie, Inni

Słowacy

• dane z 2001

• Słowacy 85,8 % 4 614 854

• Węgrzy 9,7 % 520 528

• Romowie 1,7 % 89 920

• Czesi 0,8% 44 620

• rusini, Ukraińcy, Niemcy, Morawianie, Chorwaci, Polacy, Bułgarzy, żydzi, Inni, nieokreśleni

Słowenia

• uznaje się dwie: węgierską 8503 (0,43%) i włoska 3064 (0,16%)

• oraz wspólnotę etniczną – romską 2293 (0,12%)

• Szacunkowo liczne narody byłej Jugosławii (Słoweńcy 83,06 %)

Szwajcaria

• nie prowadzi się statystyk

• uwzględnia się tylko języki dane z 1990

  • niemiecki 63%

  • francuski 19,2%

  • włoski 7,6 % [uznany za język mniejszościowy]

  • retroromański 0,6 % [jak wyżej]

  • inne języki 8,9 %

• klasyczyny status mniejszościowy ma ludność retroromańska w Gryzonii

Szwecja

• nie prowadzi się statystyk narodowościowych

• raporty do RE

  • Saamowie15-20 tys, Tronedaliczycy50 tys, szwedzcy Finowie 450 tys, Romowie 35-40 tys. i Żydzi 20-25 tys.

Ukraina

• 5.12.2001, w spisie odnotowano 130 narodowości 22,2%

• Ukraińcy 37 541, 7 tys 77,8%

• Rosjanie 8334,1 tys 17,1 %

• Białorusini 275,8 tys 0,9 %

• Mołdawianie 0,5 %, Tatarzy krymscy, Bułgarzy, Węgrzy, Rumuni, Polacy, Żydzi, Ormianie, Grecy, Tatarzy, Romowie, Azerbejdżanie, Gruzini, Niemcy, Gagauzi (31 tys.), inni

Węgry

• dane z 1.02.2001

• ogółem 10 374 823

• przynależność do mniejszości: 314 060 osób (ponad 2,05%) populacji

  • Bułgarzy 1358

  • Romowie 190 046

  • Grecy 2509 tys.

  • Chorwaci 15 620

  • Polacy prawie 3 tys.

  • Niemcy 62 233

  • Ormianie 620

  • Serbowie 3816

  • Słowacy 17 tys.

  • Słoweńcy 3040

  • Rusini 1098

  • Ukraińcy 5070

Włochy

• nie prowadzi się statystyk.

• bada się kwestie językowe

  • albański 97 tys.

  • chorwacki 2,6 tys.

  • grecki 20 tys

  • francuski 20 tys

  • franko-prowansalski 92 tys

  • fruliański 526 tys.

  • kataloński 18 tys.

  • ladyński 30 tys.

  • niemiecki 4,6 tys.

  • oksytoński 178 tys.

  • romski 1,3 mln !!!!

  • sardyński 1,2 mln

  • słoweński 60-80 tys

Wielka Brytania

• nie prowadzi się statystyk

• w badaniach wyróżnia się następujące grupy na podstawie kryterium etnicznego lub regionalnej przynależności z jednoczesnym określeniem ich liczebności

  • Anglosasi 44 mln (76%)

  • Szkoci 5mln (9,6%)

  • Irlandczycy 2 mln (3,7 %)

  • Walijczycy 1,1 mln (1,9 %)

  • Hindusi 0,5 mln (0,9 %)

  • inni 1,6 mln (2,9%)