REHABILITACJA W OSTEOPOROZIE 01.04.15

Cel leczenia :
- wysiłek fiz. (umiarkowany ) czyli dostosowany do wydolności fiz. Pacjenta
-zapobieganie złamań i zwiększenie masy kostnej

OSTEOPOROZA
choroba, która charakteryzuje się zmniejszoną masą kostną i
pogorszeniej mikroarchitektury tk. Kostnej
najczęściej : k. nadgarstka, kręgosłupa , biodra

RODZAJE OSTEOPOROZY :

1)Osteoporoza pierwotna

To najczęstsza postać osteoporozy do tej grupy zalicza sie osteoporozie po przekwitaniu i związana z wiekiem, dawniej osteoporoza starcza

2)Osteoporoza wtórna

- Ubytek kostny spowodowany przez :
stan zapalny, zab. Gospodarki, leki kortykosterydy, choroby

*Czynniki ryzyka występowania osteoporozy:

- palenie papierosów

- niska masa (<55 kg)

- alkoholizm

- niedobór estrogenów

- ponawiające sie upadki

- przedluzajacy sie czas miesiączkowania > rok

- zły ogólny stan zdrowia

- wczesna menopauza < 45 r.ż

- pogorszenie wzroku

- niedostateczna aktywność fizyczna

- trwający przez wiele lat niedobór podaży wapnia
- zmniejszona aktywność fizyczna

* Zapobieganie:

- Wlasciwa i regularna aktywnosc fizyczna :
NAJLEPIEJ : taniec, pływanie, gimnastyka, marsz, wchodzenie po schodach ( 3-4 h tygodniowo z obciążeniem kończyn)

Codzienna regularna aktywnosc fiz oddzialuje na tkanke kostna poprzez stymulacje szczytowej masy kostnej u osob mlodych, natomiast u starszych zwalnia proces rozpadu kosci..

- dieta bogata w wapń i witaminy D

- zalecane dzienne spożycie wapnia dla osób w podeszłym wieku wynosi 1500mg.
- Najlepszym źródłem wapnia są sery (zwłaszcza podpuszczkowe) mleko w proszku twarog, mleko i jajka.
- u osob starszych niewychodzących z domu należy podawać profilaktycznie witamine D w ilosci 400-800jm na dobe.

• Terapia estrogenowa
  -rozpoczecie terapii estrogenowej we wczesnym okresie pomenopauzalnym i kontynuacja leczenia przez okres dluzszy niz 5 lat zmniejsza ryzyko zlaman kosci promieniowej i szyjki uda o 50 %

• Mniej alkoholu/rzucenie palenia
  - alko upośledza przemianę Wit. D w organizmie
  - alko i fajki działają toksycznie na osteoblasty ( kościotwórcze )
  - nadmierne spożycie % nasila występowanie osteoporozy oraz zwiększa częstość złamań szyjki k. udowej

• Mniej kofeiny :
  - kofeina zwiększa diurezę ( częste oddawanie moczu )

• W miare mozliwosci unikanie przyjmowania lekow powodujacych lugowanie tkanki kostnej

• Unikanie naglej utraty masy ciala.

• LECZENIE

-Eliminacja czynnikow ryzyka

-Leczenie farmakologiczne (leki antyresorpcyjnym oraz leki pobudzajacym tworzenie kosci.) + Wit.D i wapń

-Leczenie usprawniajace

-Zaopatrzenie ortopedyczne

-Edukacja

-Leczenie chorob wywolujacych osteoporoze wtorna.

METODY USPRAWNIANIA OSÓB STARSZYCH:

1.CEL REHABILITACJI :
- samodzielność w życiu i powrót do aktywności społecznej

2.WCZESNY OKRES STAROŚĆI
- ogólne ćw. usprawniające i koordynacyjne i lokomocyjne ( powinny brać udział duże grupy mm. KKD )
-unikać ćw. izometrycznych !
-korzystny spacer

3.PÓŹNY OKRES STAROŚCI:

- codzienny rucj zalecany – 30 min dziennie lub 3x po 10 min
- lekkie prace domowe, schody , spacerki itd.

4.FIZJOTERAPIA OSÓB STARSZYH

-terapia zajęciowa, fizykoterapia, balneoterapia
-psychoterapia

- przed rozpoczęciem leczenia zależy przeprowadzić badania( wydolność fiz. Elektrokardiografię

-podczas wyk. Wysiłku wzrost tętna nie powinien przekraczać 130/min

- rodzaj i wielkość wysiłku dostosowany do : wieku, stanu krążenia, choroby

5. ETAPY USPRAWNIENIA OSOB STARSZYCH WG GORSKIEGO I GROSSMANA

I ) okres unieruchomienia i regeneracji uszkodzonych tkanek

II ) powrot funkcji ruchowych

III ) reedukacja lokomocji

IV ) uniezaleznienie sie od otoczenia

V ) Podtrzymanie uzyskanej sprawności
- długość każdego etapu będzie zależała od aktualnych możliwości pacjenta

6.ZASADY USPRAWNIANIA OSÓB STARSZYCH WG KWOLKA
- ZDOBYCIE ZAUFANIA PACJENTA PRZEZ STAŁĄ TROSKĘ O JEGO STAN zdrowia i przebieg leczenia

-mobilizacja pacjenta

-systematyczność

-utwalanie i doskonalenie ruchu poprzez powtarzanie

-zasada stopniowania obciążeń i zachowanie niezbędnych przerw na odpoczynek

-dbanie o atrakcyjność programu

-współpraca z całym zespołem rehab.

-realizowanie programu reh. W sposób świadomy, spokojny, dostosowany indywidualnie

-wiara w skuteczność

-stały nadzór przez lekarza

-podtrzymywanie kontaktu z rówieśnikami

-oferowanie pomocy psychologicznej i socjalnej

-podtrzymywanie aktywności zawodowej i społecznej

7. Zasady usprawniania pacjenta wg Zembatego

-Nie powinny trwac dluzej niz 30-40 min

-Zaczynamy od odcinkow dystalnych,
( w celu usprawniania przeplywu krwi zalegajacej na obwodzie)
- Na odcinkach dystalnych znajduja sie krotkie miesnie, wiec wykonanie jakiegokolwiek ruchu nie powinno sprawiac wiekszego trudu

-Nastepnie stopniowo angazujemy mm dluzsze, wiecej stawow, az do osiagniecia maksymalnego, indywidualnego obciazenia, zgodnie z mozliwosciami pacjeta.

-Cw zespolowe nalezy prowadzic z muzyka, czesto zmieniajac przybory gimnastyczne

-prowadzacy musi wiedziec jakie leki otrzymuje chory i jaki moze miec wplyw

-Cw mozna prowadzic 2h po posilku

-Obciazenie wysilkowe nie powinno przekraczac 30% wartosci tetna spoczynkowego

-Obserwowac cwiczacych przed w trakcie i po cwiczeniach

-Unikac statycznych i izometrycznych duzych grup miesniowych

-Nie stosowac cwiczen skocznych

-Zabezpieczac cwiczacych przed urazami

-Cwiczenia powinny byc wykonywane w wolnym tempie

8.NIE STOSOWAĆ

-Cwiczen w skolonach

-Podnoszenia ciezarow

-Cwiczen ze wstrzymaniem oddechu

-Nie stosujemy gwaltownych skretow, skolonow i obrotow glowa