RODZAJE GRUNTÓW BUDOWLANYCH

1. Definicja

Grunty budowlane to utwory geologiczne zewnętrznej warstwy skorupy ziemskiej, znajdujące się w zasięgu obciążeń od obiektów budowlanych bądź używane do wykonywania budowli ziemnych (zapór, nasypów itp.).Wśród tych gruntów rozróżnia się grunty naturalne (powstałe w wyniku procesów geologicznych) i antropologiczne (utworzone jako grunty nasypowe z produktów działalności gospodarczej lub przemysłowej człowieka).

Grunty naturalne dzieli się na:

1. Rodzime (skaliste, nieskaliste, mineralne, organiczne), powstałe w miejscu zalegania w wyniku procesów geologicznych (wietrzenia, sedymentacji w środowisku wodnym itp.),

2. Nasypowe (mineralne, organiczne).

Podłożem fundamentów obiektów budowlanych są najczęściej grunty mineralne rodzime. Ze względu na uziarnienie dzieli się je na:

• Kamieniste (ponad 50% ziaren o średnicy większej niż 40 mm),

• gruboziarniste (ponad 10% ziaren o średnicy większej niż 2 mm ),

• drobnoziarniste (mniej niż 10% o średnicy ponad 2 mm)

Przydatność tego rodzaju gruntów do celów posadowienia fundamentów zależy od wielu cech (właściwości) tych gruntów. Cechy te (parametry geotechniczne) odnosi się do dwóch podstawowych rodzajów gruntów rodzimych mineralnych:

• niespoistych (sypkich),

• spoistych

Grunty niespoiste (sypkie) różnią się uziarnieniem, zagęszczeniem i wilgotnością. W zależności od stopnia wilgotności rozróżnia się grunty niespoiste:

• mało wilgotne

• wilgotne

• nawodnione (mokre)

W zależności od stopnia zagęszczenia gruntów niespoistych, wyrażającego w pewnym stopniu porowatość gruntu, rozróżnia się następujące ich stany:

• luźny I_D = 0,33;

• średnio zagęszczony 0, 33 < I_D = 0, 67;

• zagęszczony 0,67 < I_D = 0,80;

• bardzo zagęszczony I_D > 0,80.

Grunty spoiste różnią się stanem, spoistością i uziarnieniem. W zależności od stopnia plastyczności rozróżnia się następujące ich stany:

• zwarty I_L < 0;

• półzwarty I_L = 0;

• twardoplastyczny 0 < I_L = 0,25;

• plastyczny 0,25< I_L = 0,50;

• miękkoplastyczny 0,50 < I_L = 1,00;

• płynny I_L > 1.

Grunty spoiste dzieli się również wg wskaźnika plastyczności na:

• mało spoiste

• średnio spoiste

• zwięzło spoiste

• bardzo spoiste

Grunty rodzime organiczne na ogół nie stanowią nośnego podłoża gruntowego i nie nadają się do posadowienia na nich obiektów budowlanych. Grunty organiczne nieskaliste dzieli się w zależności od zawartości części organicznych na:

• próchnicze; piaski i pyły próchnicze (2÷5% części organicznych),

• namuły (5÷30% części organicznych)

• torf (powyżej 30% części organicznych)

Do gruntów organicznych skalistych zalicza się złoża węgla brunatnego i kamiennego.

Grunty nasypowe powstały w wyniku działalności człowieka wykonującego budowle ziemne, zwałowiska czy wysypiska. Grunty te można podzielić na niebudowlane (niekontrolowane) oraz budowlane (kwalifikowane) przeznaczone specjalnie do celów posadowienia fundamentów lub podłoża drogowego. Przydatność nasypów do posadowienia fundamentów obiektu budowlanego zależy głównie od rodzaju gruntów występujących w nasypie i możliwości ich zagęszczenia.

Nasypy z gruntów niespoistych (piasków i żwirów) stanowią lepsze podłoże budowlane od nasypów z gruntów spoistych. Nasypy budowlane (kontrolowane i zagęszczane) z gruntów niespoistych można zaliczyć do dobrego podłoża gruntowego, natomiast takie same nasypy z gruntów spoistych mogą stanowić podłoże tylko obiektów budowlanych lekkich, niewrażliwych na osiadanie. Nasypy niebudowlane, zwłaszcza z gruntów spoistych, nie mogą być zbyt młode, nieskonsolidowane pod własnym ciężarem.

Nasypy z gruntów organicznych nie nadają się do bezpośredniego posadowienia fundamentów obiektów budowlanych.

---