Budowa Komórki
Organizm to istota żywa zdolna do samodzielnej egzystencji, zbudowana z komórek-podstawowych jednostek strukturalnych, w których zachodzą wszystkie życiowe procesy chemiczne.Najprostsze organizmy jednokomórkowe składają się z jednej komórki, te najbardziej skomplikowane, np. ludzie, zbudowane są z wielu ich milionów. Organizmy wielokomórkowe posiadają komórki różnego typu, każde z nich przystosowane do wykonywania specyficznych funkcji, za które są odpowiedzialne. Grupy komórek tego samego rodzaju wraz z materią nie ożywioną tworzą różne tkanki, np. mięśniową. Różne typy tkanek budują organy, np. żołądek, te zaś wchodzą w skład układów, np. układu trawiennego.
Budowa komórki
Każda komórka składa się z takich samych podstawowych elementów, z których każdy odgrywa w jej życiu określoną rolę.
-protoplazma,błona komórkowa, jądro i cytoplazma
-błona komórkowa nazywana również błoną plazmatyczną lub plazmalemmą stanowi zewnetrzne pokrycie komórki. Jest półprzepuszczalna tj.dokonuje selekcji substancji, które przepuszcza do wnętrzna.
-cytoplazma- substancja,w której zachodzą wszystkie chemiczne reakcje życiowe. Zasadniczo składa się z galaretowej warstwy zewnetrznej i bardziej płynnej wewnetrznej
-wakuole (wodniczki)-wypełnione płynem woreczki umiejscowione w cytoplazmie. W komórkach zwierzęcych sa niewielkie i nietrwałe, odpowiadają za usówanie produktów przemiany lub przechowywanie płynów wprowadzonych do komórki. Wiekszość komórek roslinnych posiada jedną wielką stałą wodniczkę, wypełnioną sokiem roślinnym
-jądro komórkowe centrum kontrolne komórki. Jest otoczone podwójną powłoką (błoną jądrową) i zawiera galaretowany płyn w którym znajduje się jedno lub więcej jaderek i materiał genetyczny DNA. Jest on zawarty w chromosomach- tj. w ciałach, które, gdy komórka nie jest w fazie podziału, formują się w nitkowatą masę nazywaną chromatyczną.
-ściana komórki- jest zbudowana z celulozy, usztywnia komórkę
Organelle są maleńkimy ciałami w cytoplazmie. Każdy ich rodzaj spełnia określoną rolę podczas zachodzących w obrębie komórki reakcji chemicznych.
-lizosomy- okrągłe woreczki zawierające silnie działające enzymy wchłaniajace ciała obce w komórce, np. bakterie, i rozkładające je. Zewnetrzna błona lizosomów nie pozwala enzymom wydostać się na zewnątrz, co chroni komórkę przed uszkodzeniem. Jeśli jednak ta zostaje zniszczona, błona zanika i komórka trawi samą siebie.
-relikulum endoplazmatyczne (szorstkie i gładkie) system spłaszczonych worków, które są wewnętrznymi fałdami błony komórkowej i łączą się z błoną jadrową. Dzięki temu połączeniu uzyskana zostaje przestrzeń nie zbędna przy reakcjach chemicznychi do gromadzenia płynów. Stanowi ono także drogę przepływu płynów przez komórkę. RE z rybosomami to RE szorstkie, a bez to RE gładkie.
- -aparat golgiego=specjalny obszar gładkiego RE zwanym również diktiosomem. Zbiera i rozdziela substancje wytworzone w komórce. Substancje te wypełniają woreczki, które stopniowo wybrzuszają się na zewnetrznych krawędziach i oststecznie pękają. Cząsteczki te podróżują na zewnątrz komórki poprzez cytoplazmę i błonę komórkową.
-jąderka- jedno lub więcej małych, kulistych ciał w jądrze komórkowym. Produkują one część składkowe rybosomów, które są późiej przenoszone na zewnątrz jądra i składane w całości w cytoplazmie.
-mitochondria- pałeczkowate ciała będące komórkowymi ,,elektrowniami'', gdzie substancje proste wchłaniane przez komórkę ulegają rozkładowi, w celu uzyskania energi. Otoczone są podwójną błoną. Warstwa wewnetrzna tworzy szereg przegród zapewniając dużą przestrzeń dla przebiegu ważnych dla życia reakcji chemicznych, które zachodzą wewnątrz tej organelli.
-plastydy (chloroplasty)-maleńki ciała w cytoplazmie komórek roślinnych. Niektóre magazynują skrobię, tłuszcze lub białka (leukoplasty). Inne zawierają chrorofir używany w produkcji substancji pokarmowych (chloroplasty) .
-rybosomy- Malenkie okrągłe cząstki często zakotwiczone na retikulum endoplazmatyczne. W nich budowane są białka z aminokwasów. Zakodowana w DNA w jądrze komórkowym informacja jest przesyłana do rybosomów w postaci zwiazków nazywanych informacyjnym RNA. Przekazują one ,,kod'' tak, aby rybosomy mogły łączyć aminokwasy w poprawny sposób i produkować potrzebne białka. W komórce występują jeszcze co najmniej dwa rodzaje RNA.Rybosomy zbudowane są z rybosomalnego RNA, a cząsteczki transferowego RNA przenoszą aminokwasy do rybosomów.
-substancje zapasowe- skrobia lub tłuszcz