TRAUMATOLOGIA - dziedziny medycyny zajmujące się schorzeniami i urazami układu kostno-stawowego (kości, kręgosłup, stawy i narządy ruchu). KINEZYTERAPIA - leczenie ruchem, gimnastyka lecznicza. Podstawą tej dziedziny fizjoterapii są ćwiczenia ruchowe. Ruch staje się środkiem leczniczym mający wpływ na cały organizm. Zadaniem kinezyterapii jest maksymalne usunięcie niesprawności fizycznej i przygotowanie od dalszej rehabilitacji. REHABILITACJA: Medyczna - kompleksowe i zespołowe działanie na rzecz osoby niepełnosprawnej fizycznie lub psychicznie, która ma na celu przywrócenie tej osobie pełnej lub maksymalnej do osiągnięcia sprawności fizycznej lub psychicznej, a także zdolności do pracy, oraz do brania czynnego udziału w życiu społecznym. Twórcami współczesnej rehabilitacji są profesor Howard Rusk, a w Polsce profesor Wiktor Dega Ruchowa - usprawnienie osób z dyfuzją narządu ruchu. Specjalista z zakresu rehabilitacji ruchowej są fizjoterapeuci. MODEL REHABILITACJI: Powszechność - integralna część leczenia, obejmuje główne dyscypliny w leczeniu zamkniętym i otwartym Wczesność zapoczątkowania - rehabilitacja zaczyna się już w okresie podstawowego leczenia, co znacznie poprawia wyniki i skraca czas leczenia Kompleksowość - rehabilitacja uwzględnia wszystkie aspekty (leczniczy, zawodowy, społeczny) Ciągłość - rehabilitacja jest procesem ciągłym, rozpoczęty proces rehabilitacji jest kontynuowany do końca Trwałość EPIDEMIOLOGIA jest to nauka badająca wpływ czynników środowiskowych na występowanie chorób lub wpływających na stan zdrowia ludności. OSIĄGA TEN CEL PRZEZ BADANIA: -Rozpowszechniania chorób, czyli części występowania i rozmieszczenia chorób w danej populacji ludzkiej -Rozpowszechniania inwalidztwa i ich przyczyn -Rozpowszechniania zgonów i ich przyczyn ZDOBYWA TE INFORMACJE PRZEZ POMIAR: a)Pozytywnych mierników stanu zdrowia -Dotyczących rozwoju fizycznego -Oceny sprawności fizycznej -Ustalenia wskaźnika fizycznego b)Negatywnych mierników stanu zdrowia -Dotyczących chorób: ustalenie zapadalności ustalenie chorobowości -Dotyczących zgonów: ustalenie umieralności ustalenie śmiertelności Badania te dotyczą określonych populacji. Z reguły czynnikiem decydującym o określeniu populacji jest: Wiek, Miejsce zamieszkania, Narażenie na czynniki ryzyka występowania danego schorzenia

RODZAJE BADAŃ EPIDEMIOLOGICZNYCH: a)Opisowe - zajmujące się grupa pacjentów o podobnej diagnozie z uwagi na charakter nie mogą prowadzić do wnioskowania, które można by uogólnić do całej populacji pacjentów z daną chorobą. Taki rodzaj badań, w którym przenikliwy klinicysta identyfikuje niezwykłą cechę w historii choroby może prowadzić do powstania nowej hipotezy. Użycie danych serii badań może posłużyć do badań analitycznych w celu określenia możliwych czynników sprawczych b)Analityczne: -kliniczno-kontrolne (retrospektywne), w których wybiera się odpowiednia grupę przypadków o określonym statusie choroby. Pula badanych dzieli się na osoby, które chorują oraz grupę kontrolną, w której choroba nie występuje. Następnie ustala się potencjalne ekspozycje, które mogły wystąpić w przeszłości danej populacji - kohortowe (prospektywne) selekcjonują obiekty badań w zależności od stanu ich eksplozji i zazwyczaj osoby są zdrowe na początku badań. Punktem wyjścia tego badania są określone uwarunkowania środowiska, dla której w obserwacji długofalowej poszukuje się odpowiednich skutków zdrowotnych PATOGENEZA - mechanizm powstania choroby, wyjaśnia działanie czynnika chorobotwórczego na organizm i reagowanie organizmu na działanie czynnika chorobotwórczego. ETIOLOGIA - nauka badająca przyczyny zjawisk, procesów, faktów. ETIOLOGIA: a)W medycynie - zespół przyczyn składających się na powstanie choroby b)W historii - odkrywanie przyczyn poszczególnych faktów c)W prawie - badanie przyczyn przestępczości GRUPY RUCHÓW SPORTOWYCH O PODOBNEJ STRUKTURZE: a)Odbicie/wypchnięcie/wyrzut/odepchnięcie od twardego podłoża b)Odbicie/odepchnięcie od podłoża elastycznego c)Obroty podczas lotu swobodnego d)Obroty wokół sztywnej lub elastycznej osi e)Odepchnięcie od wody podczas ruchów cyklicznych f)Odparcie wraz z fazami lotu ślizgu podczas ruchów cyklicznych g)Kontynuacja napędu przez nacisk na pedały ADA) Maksymalna prędkość końcowa PRZYKŁAD - odbicie podczas skoków horyzontalnych, wertykalnych (również podczas standardowych skoków w grach sportowych), odepchnięcie od ściany podczas nawrotu w pływaniu, rzuty lekkoatletyczne, oraz w niektórych grach sportowych -Minimalny czas PRZYKŁAD - pchnięcie w szermierce, cios w boksie

AD B) Maksymalna prędkość końcowa PRZYKŁAD -odbicie od ścieżki akrobatycznej, od skoczni w gimnastyce, odbicie od trampoliny w skokach do wody, odepchnięcie od elastycznych przyrządów gimnastycznych (poręczy, drążka) AD C) Optymalne czasowe zmiany momentu bezwładności PRZYKŁAD - salta, śruby, oraz inne figury w skokach do wody, skokach akrobatycznych w gimnastyce porządkowej -Optymalna pozycja ciała podczas lotu, lub na końcu fazy lotu PRZYKŁAD - faza lotu lądowania w skokach narciarskich, przejście ponad poprzeczką w skoku wzwyż lub o tyczce, lądowanie w skoku w dal lub trójskoku AD D) Optymalne wykorzystanie energii (przekazanie) PRZYKŁAD - ćwiczenia na poręczach, drążku, kółkach AD E) Maksymalny kąt natarcia podczas napędu przy minimalnym czasie PRZYKŁAD - napędowe ruchy kończyn górnych i dolnych podczas pływania, napędowa praca mięśni w wioślarstwie, kajakarstwie AD F) Maksymalne oddziaływanie napędzające przy minimalnym czasie PRZYKŁAD - kroki w biegach lekkoatletycznych, narciarstwie klasycznym, jeździe na łyżwach STRUKTURA RUCHU STRUKTURA RUCHU - organizacja ważnych elementów, faz lub części w ramach całości czynności ruchowej STRUKTURA PRZESTRZENNO-CZASOWA - geometria ruchu w wybranych chwilach czasowych (na granicy faz, w punktach węzłowych) STRUKTURA WEWNĄTRZ RUCHU - czasowa organizacja współpracujących ze sobą grup mięśniowych GEOMETRIA RUCHU - położenie poszczególnych ogniw (członków, segmentów, części ciała) łańcucha brokinematycznego względem siebie, oraz osobnika w przestrzeni działania, w trakcie wykonywania ruchu. FAZY RUCHU: a)Fazy ruchu - wybrane przedziały czasowe struktur ruchu, w których realizowane są określone cele w czynności ACYKLICZNEJ. Wyróżnia się fazy: -początkową - mającą na celu stworzenie jak najlepszych warunków do realizacji głównego zadania ruchu -główną - w której realizowane jest jej główne zadanie, np. odbicie do wyskoku pionowego -końcową - mająca na celu doprowadzenie poruszającego się ciała w stan względnej równowagi (spoczynku) jak na to miejsce, np. podczas zeskoków z przyrządów, lub do przejściowego stanu będącego punktem wyjścia do kolejnego ruchu, jak w przypadku ruchów łączonych b)Faza pośrednia (międzyfaza) ruchu - fragment CYKLICZNEJ czynności ruchowej spełniającej cel

zarówno fazy początkowej, jak i końcowej „TECHNIKA SPORTOWA” - zbiór czynności ruchowych (sekwencji ruchowych), które przebiegając z uporządkowanej kolejności i podporządkowane biomechanicznym zasadom służy do wykorzystania potencjału motorycznego i strukturalnego człowieka celem uzyskania maksymalnego rezultatu sportowego. (Bober, 1987) STRUKTURALNE WARTOŚCI UKŁADU BIERNEGO FUNKCJE APARATU RUCHOWEGO: Podporowa, Ruchowa, Amortyzacyjna, Obronna UKŁAD RUCHOWY JEST NARAŻONY NA OBCIĄŻENIE O CHARAKTERZE: Statycznym, Dynamicznym APARAT RUCHOWY SKŁADA SIĘ Z: Członów, Ogniw Dwa człony połączone stawem łączą parę kinematyczną. ŁAŃCUCH BIOKINEMATYCZNY to, co najmniej trzy ogniwa i dwa stawy. ŁAŃCUCH BIOKINEMATYCZNY DZIELI SIĘ NA: a)Łańcuch otwarty - można w nim wykonać ruch b)Łańcuch zamknięty - ruchów po prostu nie ma Nasze ciało może wykonać ponad 250 niezależnych ruchów. STOPNIE SWOBODY = RUCHLIWOŚĆ RUCHOMOŚĆ - zakres ruchu w stawach, różnica kątów między jednym i drugim skrajnym położeniem danych części ciała. ZAKRES RUCHU ZALEŻY OD: a)Różnych powierzchni stawowych b)Mięśni c)Więzadła d)Torebki stawowej e)Chrząstki RUCHOMOŚĆ: a)Szkieletowa b)Pasywna (bierna) c)Aktywna (czynna) DŹWIGNIA - ciało sztywne osadzone obrotowo na osi lub podparte. Dźwignie jednostronne mają punkty przyłożenia sił po tej samej stronie osi. Materiał może być przydatny do zilustrowania zachowania maszyn prostych i dźwigni podczas tematów ze statyki. DŹWIGNIA DWUSTRONNA - siła mięśniowa działa na małym ramieniu a siła zewnętrzna na dużym. WYRÓŻNIAMY NASTĘPUJĄCE WARTOŚCI UKŁADU CZYNNOŚCIOWEGO: a)Mechaniczne b)Fizjologiczne c)Anatomiczne Są to warunki możliwości siłowej MECHANICZNE WARTOŚCI UKŁADU CZYNNOŚCIOWEGO: a)Kąt natarcia mięśnia b)Ramię dźwigni Kąt natarcia mięśnia jest większy lub mniejszy niż 50°. DZIAŁANIE MIĘŚNI W ŁAŃCUCHACH KINETYCZNYCH: a)Ruchy kompensacyjne b)Ruchy towarzyszące c)Niewydolność pasywna i aktywna

d)Paradoksalne działanie mięśni

---