Gałąź jest zbiorem wszystkich przedsiębiorstw wytwarzających ten sam produkt. Wielkość produkcji gałęzi to suma produkcji wszystkich przedsiębiorstw.

Struktura rynku pozwala opisać zachowania nabywców i sprzedawców na tym rynku.

Rynek doskonale konkurencyjny to taki rynek, na którym zarówno sprzedający, jak i kupujący uznają, że ich decyzje o kupnie i sprzedaży nie wpływają na poziom ceny rynkowej.

Gałąź doskonale konkurencyjna, w której nikt nie wierzy, że jego działania wpływają na wysokość ceny rynkowej, musi składać się z wielu nabywców i wielu sprzedawców. Przedsiębiorstwa działające w gałęzi doskonale konkurencyjnej napotykają płaską, czyli poziomą krzywą popytu. Bez względu na to, ile przedsiębiorstwo sprzedaje, uzyskuje dokładnie cenę rynkową.

Istotną cechą przedsiębiorstwa działającego w warunkach konkurencji doskonałej jest poziome położenie krzywej popytu na jego produkt. Aby taki właśnie kształt miała krzywa, z jaką ma do czynienia przedsiębiorstwo, gałąź, w której ono działa, musi mieć cztery właściwości. Po pierwsze, musi w niej działać bardzo wiele przedsiębiorstw, aby każde z nich miało znikomy udział w produkcji całej gałęzi. Po drugie, przedsiębiorstwa te muszą wytwarzać możliwie jednorodny (standaryzowany) produkt. W gałęzi działającej w warunkach konkurencji doskonałej wszystkie przedsiębiorstwa powinny zasadniczo wytwarzać ten sam produkt, za który muszą żądać takiej samej ceny. Jeżeli nawet wszystkie przedsiębiorstwa w gałęzi wytwarzają jednorodne (czyli identyczne) produkty, to każe z nich może dysponować pewną swobodą kształtowania ceny, o ile tylko nabywcy mają niepełne informacje o jakości lub cechach wyrobów. Jeżeli zatem żadne z konkurujących w ramach gałęzi przedsiębiorstw ma nie być zdolne do wywierania wpływu na cenę, po której sprzedaje swój produkt, to musimy przyjąć, że nabywcy mają prawie pełną informację o sprzedawanych produktach i wiedzą, iż wyroby różnych przedsiębiorstw działających na doskonale konkurencyjnym rynku są rzeczywiście identyczne. Jest to trzecia właściwość konkurencji doskonałej. Czwartą właściwością rynku doskonale konkurencyjnego jest swoboda wejścia i wyjścia z gałęzi. Jeżeli istniejące przedsiębiorstwa mogłyby zorganizować się w celu ograniczenia całkowitej podaży i podbicia ceny rynkowej, to wywołany tym wzrost przychodów i zysków przyciągnąłby do tej gałęzi nowe przedsiębiorstwa, powodując ponowne zwiększenie podaży i obniżkę ceny. Istnieje także zależność odwrotna. Jeżeli przedsiębiorstwa w danej gałęzi działające w warunkach wolnej konkurencji ponoszą straty, to niektóre z nich zostaną zlikwidowane, co – przez zmniejszenie ich liczby – doprowadzi do spadku podaży i wzrostu cen, a tym samym pozwoli przetrwać pozostałym firmom.

Ogólna teoria decyzji przedsiębiorstwa (MC = MR) musi być także prawdziwa w przypadku przedsiębiorstw działających w warunkach konkurencji doskonałej. Szczególną cechą konkurencji doskonałej jest stosunek między utargiem krańcowym a ceną. W przeciwieństwie do ogólniejszego przypadku, kiedy krzywa popytu na wyroby przedsiębiorstwa opada, przedsiębiorstwo w warunkach wolnej konkurencji nie spowoduje spadku ceny, gdy sprzeda więcej jednostek swego produktu. Ponieważ sprzedaż dodatkowych jednostek produktu nie wywiera żadnego wpływu na dotychczasowy utarg, przychód krańcowy ze sprzedaży dodatkowej jednostki produktu jest po prostu równy uzyskanej cenie.

MR (utarg krańcowy) = P (cena)

Warunek krańcowy, wyznaczający optymalną wielkość produkcji:

SMC = MR = P

Krzywa ilustrująca wielkość produkcji, którą przedsiębiorstwo chce wytwarzać przy różnych cenach, jest krzywą podaży przedsiębiorstwa.

Cena zamknięcia – cena, poniżej której jedynym sposobem zmniejszenia przez przedsiębiorstwo swych strat jest decyzja o zaprzestaniu produkcji.

W długim okresie zamknięcie firmy oznacza definitywne wycofanie się z danej gałęzi. Przedsiębiorstwo wycofuje się z gałęzi tylko wtedy, gdy cena – nawet przy najkorzystniejszych rozmiarach produkcji – nie pokrywa długookresowych kosztów przeciętnych LAC.

Krzywa długookresowej podaży przedsiębiorstwa jest linią obrazującą związek między ilością dostarczanej produkcji, a ceną w długim okresie.

Kiedy zysk ekonomiczny wynosi zero, wtedy mówimy, że przedsiębiorstwo osiąga zysk normalny. Jego zysk księgowy pokrywa wówczas tylko koszt alternatywny kapitału i czasu właściciela.

Przy cenie wejścia bądź cenie wyjścia przedsiębiorstwa osiągają jedynie zyski normalne. Nie istnieją wówczas bodźce do wchodzenia, czy też opuszczania gałęzi. Zasoby zaangażowane w przedsiębiorstwie przynoszą dochód dokładnie równy kosztom alternatywnym, to znaczy taki sam, jak w dowolnym innym zastosowaniu.

Każda cena niższa od ceny wejścia/wyjścia skłoni przedsiębiorstwo do wyjścia z danej gałęzi w dłuższym okresie. Przy cenie wyższej przedsiębiorstwo może ustalić taki długookresowy poziom produkcji, który pozwoli osiągnąć zyski nadzwyczajne. Cena wejścia/wyjścia to cena minimalna, niezbędna do zatrzymania przedsiębiorstwa w gałęzi.

Dla każdej wielkości stałych czynników produkcji istnieje osobna krzywa krótkookresowych kosztów krańcowych (SMC) oraz krzywa krótkookresowej podaży (SRSS). Krzywa długookresowej podaży (LRSS) jest bardziej spłaszczona niż SRSS, bo zwiększona elastyczność czynników produkcji w długim okresie czyni krzywą LMC bardziej płaską w porównaniu z krzywą SMC.

Krzywa SRSS rozpoczyna się od niższej ceny zamknięcia, gdyż w krótkim okresie przedsiębiorstwo będzie produkować tylko wtedy, kiedy jest w stanie pokryć przeciętne koszty zmienne. W długim okresie wszystkie koszty są zmienne i trzeba je pokryć, jeżeli przedsiębiorstwo ma pozostać w gałęzi. W obu przypadkach krzywa podaży przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego jest częścią krzywej kosztu krańcowego powyżej punktu, w którym lepiej w ogóle zaprzestać produkcji.

W stanie równowagi krótkookresowej cena rynkowa równoważy wielkość zapotrzebowania z całkowitą wielkością podaży oferowaną przez daną liczbę przedsiębiorstw działających w gałęzi, gdy każde przedsiębiorstwo produkuje zgodnie ze swą krzywą krótkookresowej podaży. W stanie równowagi długookresowej cena rynkowa równoważy wielkość zapotrzebowania z całkowitą wielkością podaży oferowaną przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w gałęzi, gdy każde z nich wytwarza zgodnie ze swą krzywą długookresowej podaży. Ponieważ przedsiębiorstwa mogą swobodnie wchodzić i wychodzić z gałęzi, przedsiębiorstwo krańcowe musi osiągać jedynie zysk normalny, co sprawia, że nie występują dalsze bodźce do wejścia lub wyjścia.

Metoda statystyki porównawczej pozwala zbadać, jak zmienia się równowaga, kiedy następuje np. zmiana popytu lub poziomu kosztów.

Zmiany warunków na rynku krajowym są często wynikiem wydarzeń w innych krajach.

Kiedy określone dobro jest przedmiotem handlu międzynarodowego, jego cena w jednym kraju nie może być niezależna od ceny w innym kraju. W skrajnym przypadku obowiązuje prawo jednej ceny.

Jeżeli nie ma przeszkód w handlu, a koszty transportu są bardzo niskie, prawo jednej ceny sprawia, że cena danego dobra wyrównuje się na całym świecie.

Jeżeli dany kraj konkuruje na rynkach światowych, to zmiana ceny światowej, odzwierciedlająca przesunięcie krzywej podaży światowej lub krzywej popytu światowego wpłynie na rynek krajowy.

Kiedy koszty transportu są niskie i nie występują istotne ograniczenia w handlu zagranicznym, wtedy czynników wyznaczających cenę równowagi musimy szukać na rynku światowym.