Łukasz SZARY

Politechnika Koszalińska, Wydział Mechaniczny

Mechanika i Budowa Maszyn, semestr 2, grupa 2

BURZA MÓZGÓW JAKO METODA AKTYWIZUJĄCA

1. Wstęp

Burza mózgów jest jedną z tzw. metod heurystycznych. Są to metody twórczego rozwią­zywania problemów. Charakteryzuje je wykorzystanie intuicji do rozwiązywania problemów oraz praca zespo­łowa. Metoda ta jest bardzo przydatna w szukaniu rozwiązań dla problemów powstających np. przy wdrażaniu systemu jakości.

Do zalet pracy zespołowej zaliczamy:

• większą efektywność grupy niż pojedynczo pracujących jednostek,

• sprzyjanie lepszemu wykrywaniu błędów w grupie,

• występowanie większej obiektywizacji wyników w grupie,

• sprzyjanie większej twórczości,

• większy stopień humanizacji pracy w grupie,

• nauka współpracy i współdziałania uczestników grupy.

Za twórcę burzy mózgów uznawany jest Alex Osborn, który bardzo wcześnie rozpoczął karierę menedżera i już w wieku 19 lat objął stanowisko wicedyrektora jednej z największych w świecie agencji reklamowych. Burzę mózgów opracował w połowie lat trzydziestych naszego stulecia. Uważał, że pomysły ludzi niezwiązanych z daną dziedziną, której dotyczy problem, stwarzają podwaliny niekonwencjonalnych rozwiązań.

1. Organizacja

W burzy mózgów uczestniczą dwa zespoły:

• Zespół pomysłowości.

• Zadaniowy zespół oceniający.

Zespól pomysłowości składa się z 9-15 osób, przy czym uważa się, że optymalną liczbą jest 12 osób. Zadaniem zespołu pomysłowości jest, jak sama nazwa wskazuje, opracowywanie pomysłów rozwiązań problemu. Zespo­łem tym kieruje przewodniczący, a wszelkie pomysły zapisuje sekretarz. Zespół powinien być heterogeniczny, w jego skład powinny wchodzić osoby różnej płci, różnego wieku, specjaliści i stanowisk. Niedopuszczal­ne jest, aby w jednym zespole znajdowały się osoby pozostające w zależnościach hierarchicznych, tj. przełożeni i podwładni. Sytuacja taka wyklucza bowiem przedstawianie wszystkich pomysłów w obawie przed krytyczną oceną kierownika. Członkowie zespołu powinni charakteryzować się ponadprzeciętną pomysłowością - nie chodzi o to, aby byli "supermanami" lecz chcieli i umieli znajdować pomysły. Część (nawet 1/3) z nich powinna być laikami w dziedzinie, której dotyczy problem. Takie osoby są bowiem źródłem nietypowych pomysłów.

Zadaniowy zespół oceniający powinien składać się z około 3 osób. Ich zadaniem jest ocena pomysłów wypra­cowanych przez zespół pomysłowości. Osoby te powinny być specjalistami - powinny się doskonale orientować w problemie. Ponadto członkowie tego zespołu powinni bardzo dobrze znać organizację, jej możliwości tech­niczne, finansowe i organizacyjne. Pomysły wykorzystywane dalej nie mogą być sprzeczne z możliwościami firmy, jak również jej celami i strategią. Członkowie zespołu oceniającego powinni charakteryzować się otwar­tością na nowe pomysły; umiejętnością odróżnienia pomysłów nowatorskich od tradycyjnych, możliwych do zastosowania od niemożliwy

1. Zasady i przebieg

Podstawowe zasady Burzy mózgów:

• Niczym nie skrępowana wyobraźnia.

• Podanie możliwie dużej liczby pomysłów.

• Brak krytyki.

Niczym nie skrępowana wyobraźnia powoduje, że zgłaszane są pomysły ekstrawaganckie, niestereotypowe, nowatorskie, a o takie właśnie chodzi w burzy mózgów. Im pomysł w większym stopniu spełnia te cechy tym lepiej. Nawet z nierealnego pomysłu można wyprowadzić całkiem przydatne rozwiązanie.Ważna jest możliwie duża liczba pomysłów gdyż ze wzrostem ich ilości rośnie prawdopodobieństwo znalezienia tego najlepszego

Ulepszanie, rozwijanie oraz kombinowanie pomysłów. W trakcie burzy mózgów oprócz zgłaszania własnych pomysłów można też ulepszać inne pomysły, rozwijać dotychczasowe oraz kombi­nować celem uzyskania nowych, lepszych rozwiązań. Nie wolno ich natomiast krytykować.

Nie krytykować pomysłów. Najważniejszą zasadą burzy jest właśnie unikanie krytycznej oceny podczas opra­cowywania nowych pomysłów. Krytyka taka ma nastąpić w dalszym okresie, w czasie sesji oceniającej. Należy więc unikać zwrotów torpedujących, krytykujących pomysł i jego twórcę, podważających ich sens, a to dlatego, aby nie unikano propozycji śmiałych, podważających stereotypy. Jeśli takie zwroty się pojawiają, prowadzący burzę mózgów ma obowiązek zwrócić uwagę osobom ich używającym.

Rys. 1. Etapy burzy mózgów

1. Zadanie

Stosując metodę burzy mózgów , określić cechy jakie powinien posiadać nowoczesny samochód miejski.

1. zwrotny

2. wykonany z ekologicznych materiałów

3. aerodynamiczny

4. powłoka solarna na wszystkich szybach

5. bezstopniowy automat

6. wszechstronny

7. wygląd przykuwający uwagę

8. karoseria odporna za zgniatanie

9. wytrzymałe zderzaki

10. zamiast kół, poduszki powietrzne

11. klimatronik

12. mięciutki

13. składany

14. dobre nagłośnienie

15. system omijający korki

16. nawigacja

17. bezawaryjny

18. bezobsługowa jednostka napędowa

19. sztuczna inteligencja

20. napęd na cztery koła

21. ogniwo słoneczne wysokiej sprawności

22. karoseria z pamięcią kształtu

23. z sensorem wilgoci

24. samo regenerujący lakier

25. wygodny

26. automatyczne kabrio

27. łatwy i precyzyjny w prowadzeniu

28. czujnik niewidocznych pojazdów

29. wyszukiwanie miejsc parkingowych

30. auto-parkowanie

31. modułowa budowa

32. sterowanie głosowe

33. sam dojeżdża do właściciela

34. chodzi za nas do pracy

35. jeżeli zasłabnie kierowca

36. to wzywa karetkę

37. system zabezpieczenia przed

38. kradzieżą (mierzy wagę kierowcy)

39. niska cena, wysoka jakość

40. cztero drzwiowy

41. samo parkowanie

42. komfortowe zawieszenie

43. podgrzewana kierownica

44. katapulta pasażera

45. sam wyszukuje mechanika

46. w razie problemów

47. zasilany wodorem

48. system odzyskiwania energii

49. skrętna tylna oś

50. wieloosobowy (autobus)

51. idealnie wygłuszony

52. pancerny

53. sterowany za pomocą myśli

54. podgrzewane opony

55. przyjazny dla środowiska

56. żeby jeździł na powietrze

57. audiobooki w systemie komputerowym

58. regulowania wysokość podwozia

59. samo diagnoza i samo naprawa

60. żeby nie trzeba go było ubezpieczać

61. dostosowanie prędkości do

62. warunków atmosferycznych

63. programowany kolor nadwozia

64. intuicyjna obsługa

65. wygłuszone wnętrze

66. Internet

67. żeby czytał znaki drogowe

68. fotel dopasowujący się do sylwetki

69. funkcja prowadzenia dla niewidomych

70. tanie części i łatwość wymiany

71. możliwość drukowania na drukarkach 3D

72. szeroko otwierające się drzwi

73. silnik elektryczny

74. nieduże gabaryty

75. z lekkich materiałów

76. wykrywać zagrożenia na drodze

77. dodatkowe wyposażenie zapewniające

78. wysokie bezpieczeństwo

79. autopilot

80. ekonomiczny

81. wysokie zawieszenie (podwozie)

82. automatyczny system parkowania

1. Analiza

Jak widać pomysłów na samochód miejski było sporo ,a było to ledwie rozgrzewka . Kolejnym krokiem powinno być przeprowadzenie sesji weryfikacji i wartościowania pomysłów. Konieczne będzie zatem przyjęcie kryteriów według których prowadzona będzie weryfikacja . W poniższej tabeli przedstawiłem przykładowe kryteria według których będą rozpatrywane koncepcje .

Tabela 1. Tabela kryteriów oceny koncepcji

Nazwa kryterium	Waga kryterium	Uzasadnienie dla wagi	Skala punktacji	Interpretacja skali punktacji
Prawdopodobieństwo wdrożenia	0,5	Zależy nam tylko na pomysłach, które można wdrożyć	1-4 pkt	4
				3
				2
				1
Koszt wdrożenia	0,2	Koszt jest ważny ale nie mamy wyboru musimy coś zmienić	1-4 pkt	4
				3
				2
				1
Możliwości technologiczne	0,3	Pomysły uwzględniające obecne możliwości budowy pojazdów samochodowych	1-4 pkt	4
				3
				2
				1

Punkty przyznawane poszczególnym koncepcjom są sumą iloczynów „wagi kryterium” i „skali punktacji” wg poniższego wzoru.

$\mathrm{K}\mathrm{=}\sum_{}^{}{\mathrm{(}\mathrm{W}_{\mathrm{k}}\mathrm{\times}\mathrm{S}_{\mathrm{p}}})$ (1)

gdzie W_k – waga kryterium , S_p – skala punktacji

Przykładowe obliczenia:

dla koncepcji czujnik niewidocznych pojazdów przyjąłem następującą skalę punktacji:

• Prawdopodobieństwo wdrożenia – 3

• Koszt wdrożenia – 3

• Możliwości technologiczne – 2

$\mathrm{K}\mathrm{=}\sum_{}^{}{\mathrm{(}\mathrm{W}_{\mathrm{k}}\mathrm{\times}\mathrm{S}_{\mathrm{p}}}\mathrm{) = 0,5 \times 3 + 0,2 \times 3 + 0,3 \times 2 =}$ 2,7

1. Wnioski

Dla każdego pomysłu można przeprowadzić podobną analizę . Dla tak dużej grupy koncepcji dobrym pomysłem może być wprowadzenie grup nadrzędnych które pozwolą przyporządkować je do odpowiednich grup tematycznych czyli grupa związana z szeroko pojętą budową samochodu i rozwiązań w nim zastosowanych, grupa związana z funkcjonalnością i możliwościami użytkowymi. Grupa związana z estetyką pojazdu w środowisku miejskim. Dla tak podzielonych koncepcji można zastosować kryteria z powyższej tabeli. Oczywiście niezwykle istotne jest prawidłowe określenie wagi kryterium i skali punktacji. Jak widać generowanie pomysłów podczas burzy mózgów przychodzi łatwo , trudnością jest ich odpowiednia analiza .

Bibliografia

1. Matryniak Z., Metody organizacji i zarządzania, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 1999

2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Burza_mózgów