Zestaw I

1 Co należy rozumieć pod pojęciem instalacji elektrycznej ?

Instalacja elektryczna - część sieci niskiego napięcia stanowiąca układ przewodów w budynku wraz ze sprzętem elektroinstalacyjnym, mający początek na zaciskach wyjściowych wewnętrznej linii zasilającej w złączu i koniec w gniazdkach wtyczkowych, wypustach oświetleniowych i zainstalowanych na stałe odbiornikach energii elektrycznej. Służy do dostarczania energii elektrycznej lub sygnałów elektrycznych do odbiorników.

Instalacja elektryczna w budynku mieszkalnym składa się z układu zasilania niskiego napięcia, obejmującego:

przyłącze i złącze kablowe,

tablicę rozdzielczą,

piony i linie zasilające,

instalację odbiorczą,

odpowiednią liczbę obwodów.

2 Na czym polega klasa ochronności urządzeń elektrycznych?

Urządzenia elektryczne prądu przemiennego o napięciu znamionowym nie wyższym niż 440V i napięciu względem ziemi nie wyższym niż 250 V, w zależności od możliwego do zastosowania sposobu ochrony przeciwporażeniowej, dzieli sie na klasy ochronności

Klasa ochronności 0 - ochronę przed porażeniem elektrycznym stanowi izolacja podstawowa. W przypadku uszkodzenia izolacji ochrnę przeciwporażeniową powinny zapewnić odpowiednio korzystne warunki środowiskowe, takie jak zainstalowanie poza zasięgiem ręki, izolowanie stanowiska, brak zasięgu ręki uziemionych urządzeń, instalacji oraz elementów konstrukcyjnych W Polsce dopuszcza się stosowanie takich urządzeń przy braku jednoczesnego kontaktu człowieka z urządzeniem i potencjałem ziemi lub gdy kontakt taki jest rzadki.

Klasa ochronności I - ochronę przeciwporażeniową przed dotykiem pośrednim w tych urządzeniach wykonuje się łącząc zacisk ochronny urządzenia z przewodem PE, PEN lub bezpośrednio z uziemieniem. Ma to zapewnić: odpowiednio szybkie zadziałanie odpowiednich urządzeń i wyłączenie zasilania albo ograniczenie napięć dotykowych do wartości nie przekraczających granicznych dopuszczalności w danych warunkach środowiskowych.

Klasa ochronności II - w urządzeniach tej klasy ochronności bezpieczeństwo pod względem porażeniowym jest zapewnione przez zastosowanie odpowiedniej izolacji - podwójnej lub wzmocnionej - której zniszczenie jest bardzo mało prawdopodobne.

Klasa ochronności III - ochrona przeciwporażeniowa w urządzeniach tej klasy ochronności jest zapewniona przez zasilanie ich napięciem z zakresu napięciowego o wartości nie przekraczającej w danych warunkach napięcia granicznego dopuszczalnego.

3 Narysuje układ zasilania TN-C

4 Na czym polega ochrona przeciwporażeniowa przed dotykiem bezpośrednim ?

Ochrona przed dotykiem bezpośrednim ma za zadanie chronić ludzi i zwierzęta przed zagrożeniami wynikającymi z dotyku do części czynnych urządzeń elektrycznych (części znajdujących się pod niebezpiecznym napięciem w czasie normalnej pracy tych urządzeń).
Zasadę realizuje się poprzez uniemożliwienie (utrudnienie) człowiekowi dotyku do tych części, co zapobiega z kolei przepływowi prądu rażeniowego przez jego ciało. W urządzeniach elektrycznych o napięciu do 1kV wymaga się zastosowania przynajmniej jednego z następujących środków ochrony:

izolowanie części czynnych

stosowanie obudów lub osłon

stosowanie ogrodzeń

stosowanie barier i przeszkód

umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki

ochrona przed napięciami szczątkowymi.

5 Narysuje krzywą nagrzewania urządzenia elektrycznego np. przewodu dla: 0,8 In i 1,3 In. In-prąd zwarciowy

6 Z jakiego powodu zagrożenie pożarów zestyku el. Jest duże ?

Zły stan zestyków w aparatach łączeniowych lub w bezpiecznikach topikowych (luźne lub zanieczyszczone zestyki), źle dokręcone (i zanieczyszczone) końcówki przewodów do zacisków lub niewłaściwie połączone przewody aluminiowe (utlenione powierzchnie źle przewodzą) powodują, że w miejscach styku powstaje rezystancja „zestykowa” o dużej wartości. Podczas przepływu prądu na rezystancji tej wydziela się ciepło, następuje nagrzewanie się zestyku, co powoduje utlenianie się jego powierzchni i brak kontaktu elektrycznego. Wydzielające się przy tym coraz intensywniej ciepło i w wielu przypadkach występujące iskrzenie może doprowadzić do zapłonu izolacji lub innych materiałów.

7 Wymień istotne właściwości pożarowe instalacji i powłok przewodów el.

8 Na czym polega ochrona odgromowa

Ochrona odgromowa polega na wykonaniu urządzenia piorunochronnego, którego zadaniem jest:

1.przejęcie uderzenia pioruna, a więc niedopuszczenie do wyładowania w sam obiekt

2.bezpieczne odprowadzenie prądu pioruna do ziemi

3.-niedopuszczenie do powstania napięć zagrażających bezpieczeństwu ludzi i zwierząt

4.-niedopuszczenie do wyładowań iskrowych mogących spowodować pożar i wybuch.

9 Co to jest przepięcie ?

przepięcia, czyli nagłe i krótkotrwałe skoki napięcia (wartość jest nawet kilkadziesiąt razy większa niż napięcie znamionowe w sieci). Ze względu na źródła w sieci domowej wyróżnić można  przepięcia wewnętrzne i atmosferyczne.
Przepięcia wewnętrzne to przepięcia powstałe w samej instalacji elektrycznej w wyniku różnych zjawisk prądowych - przełączania w obwodzie, stany awaryjne, zmiany konfiguracji połączeń pomiędzy elementami systemu:

łączeniowe - występujące podczas wyłączania i ponownego włączania nieobciążonych linii oraz podczas automatycznej likwidacji zwarć;

dorywcze - powodowane nagłymi zmianami obciążenia lub niezanikającymi zwarciami;

zwarciowe - występujące podczas zwarć doziemnych w sieci;

Przepięcia atmosferyczne związane są z wyładowaniami atmosferycznymi, czyli z pojawieniem się prądu piorunowego o bardzo wysokiej wartości napięcia. Trzeba pamiętać, że niebezpieczne jest uderzenie nie tylko bezpośrednie. Można wyróżnić następujące przepięcia atmosferyczne:

powodowane bezpośrednim uderzeniem pioruna w sieci elektryczne;

powodowane uderzeniem w bliskim sąsiedztwie obwodów elektrycznych;

powodowane wyładowaniami w chmurach i między chmurami;

powodowane odległymi wyładowaniami.

10 Podział el. urządzeń przeciwwybuchowych ze względu na budowę

Urządzenia z osłoną olejową Exo -

Zabezpieczenie przeciwwybuchowe tych urządzeń polega na zanurzeniu części iskrzących w cieczy ochronnej np. w oleju, na takiej głębokości , aby powstające iskry czy łuki nie spowodowały wybuchu mieszaniny wybuchowej. Najczęściej spotykane urządzenia z osłoną olejową to: transformatory, przekładniki, rozruszniki, łączniki.

Urządzenia z osłoną gazową z nadciśnieniem Exp -

Zabezpieczenie przeciwwybuchowe polega na umieszczeniu urządzeń lub ich części w osłonie z gazem ochronnym o odpowiednim nadciśnieniu. Gaz ochronny nie powinien zawierać składników palnych, nadmiernej wilgoci, oraz innych zanieczyszczeń. Urządzenie elektryczne powinny mieć blokadę uniemożliwiającą włączenie ich pod napięcie ,o ile osłona w której są zainstalowane nie zostanie przedmuchana gazem ochronnym. Spadek ciśnienia czy brak przepływu powinien być sygnalizowany sygnałem świetlnym lub akustycznym, a w granicznym przypadku urządzenie powinno być wyłączone spod napięcia . Urządzenia są produkowane przeważnie jako: silniki elektryczne dużej mocy, szafy sterownicze lub pomiarowe.

Urządzenia z osłoną piaskową Exq –Zabezpieczenie przeciwwybuchowe tych urządzeń polega na umieszczeniu części elektrycznych nieiskrzących w piasku. Urządzenia posiada dodatkową obudowę , w której umieszcza się urządzenie w wykonaniu normalnym. Pomiędzy dwoma obudowami umieszcza się piasek o odpowiednich parametrach. Urządzenia z osłoną piaskową to: transformatory małej mocy, przekładniki i skrzynie do łączenia szyn.

Urządzenia z osłoną ognioszczelną Exd –W urządzeniu tego rodzaju budowy wszystkie części elektryczne mogące spowodować wybuch są umieszczone w osłonie ognioszczelnej. Zadaniem osłony jest niedopuszczenie do przeniesienia się płomienia z jej wnętrza do otoczenia Do gaszenia płomieni służą szczeliny o określonym prześwicie W oraz długości L usytuowane na połączeniach poszczególnych części osłony ognioszczelnej. Osłony ognioszczelne są wykonywane z materiałów ogniotrwałych odpornych na uderzenia, wilgoć, i wpływy chemiczne.

Osłona ognioszczelna może chronić całe urządzenie lub tylko jego część , które iskrzą podczas normalnej pracy, np. pierścienie ślizgowe , komutator.

Kable i przewody wprowadzone bezpośrednio do komory ognioszczelnej wymagają głowicy kablowej, dławika ognioszczelnego lub wpustu uszczelnionego żywicą chemoutwardzalną.

Najczęściej stosowanymi urządzeniami są: silniki pierścieniowe komutatorowe, oprawki żarówek , przyciski sterownicze, włączniki, sterowniki.

Urządzenia budowy wzmocnionej Exe –Zabezpieczenie przeciwwybuchowe tych urządzeń polega na zwiększeniu pewności elektrycznej i mechanicznej poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych eliminujących lub znacznie ograniczających możliwość uszkodzeń mogących spowodować wybuch. Urządzenia tej budowy nie mogą posiadać części iskrzących.

Urządzenie tej budowy cechuje:

odpowiedni rodzaj zastosowanych materiałów oraz ich konstrukcja

powiększona szczelina powietrzna

większa cieplna stała czasowa nagrzewania,

powiększone odstępy izilacyjne,

odpowiednie zabezpieczenie przewodów zasilających przed wyrwaniem i obluzowaniem.

Jako urządzenia budowy wzmocnionej stasuje się : silniki indukcyjne klatkowe, transformatory, skrzynki zaciskowe i łączeniowe, oprawy oświetleniowe .

Urządzenia iskrobezpieczne Exi –Zabezpieczenie przeciwwybuchowe tych urządzeń polega na odpowiednim doborze parametrów ; napięcia, prądu, indukcyjności i pojemności w takim zakresie, aby nie mogły spowodować wybuchu w stanie normalnym jak i awaryjnym. Urządzenia uważa się za iskrobezpieczne , gdy wszystkie jego elementy zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne wraz ze źródłami zasilania są iskrobezpieczne. Ten wymóg wymaga stosowania elementów oddzielających między obwodami iskrobezpiecznymi i nie iskrobezpiecznymi oraz między różnymi obwodami iskrobezpiecznymi. Urządzeniem iskrobezpiecznym może być urządzenie o względnie małym poborze mocy i z reguły zasilane jest bardzo niskim napięciem np.: przetworniki, mierniki, regulatory, sygnalizatory.

Urządzenia hermetyzowane masą izolacyjną Exm –

Zabezpieczenie przeciwwybuchowe polega na zalaniu urządzenia lub jego części nieiskrzących masą izolacyjną . Masa ta musi spełniać szereg warunków np. musi być odporna na : erozję powierzchniową, pękanie, kurczenie, zmiany temperatury. Produkowane są urządzenia w dwóch stopniach ochrony: Stopień 1 – zapewnia bezpieczne użytkowanie urządzenia w normalnym stanie pracy oraz przy uszkodzeniach Stopień 2 – zapewnia bezpieczne użytkowanie tylko w normalnym stanie pracy.

Najczęściej spotykanymi urządzeniami z tego typu zabezpieczeniem są : przekaźniki, wyświetlacze, czujniki.

Odpowiednia budowa elektrycznych urządzeń przeciwwybuchowych nie zapewnia bezpieczeństwa. Bezpieczna praca tych urządzeń zależy głównie od:

właściwego ich doboru do warunków zagrożenia wybuchowego,

prawidłowego montażu i zasilania,

odpowiedniego zabezpieczenia przed zwarciami i przeciążeniami,

prawidłowej eksploatacji.