Terapia pedagogiczna – pojęcie, założenia, aspekty

1. Terapia – termin wywodzi się z medycyny. Został on przeniesiony na grunt pedagogiki specjalnej, z której wywodzi się terapia pedagogiczna.

2. Terapia pedagogiczna jako forma oddziaływania terapeutycznego:

1. Medycyna:

• Działanie za pomocą: środków medycznych

• Na: przyczyny choroby i objawy choroby

• W celu: przywrócenia pacjentom zdrowia

1. Pedagogika/psychologia:

• Oddziaływanie za pomocą: środków pedagogicznych

• Na: przyczyny i przejawy trudności w uczeniu się

• W celu: eliminowania niepowodzeń szkolnych oraz ich ujemnych konsekwencji

1. Terapia pedagogiczna jest interwencją wychowawczą zmierzającą do spowodowania określonych, pozytywnych zmian w zakresie:

1. Sfery poznawczej,

2. Wiedzy i umiejętności szkolnych,

3. Sfery emocjonalno – motywacyjnej.

Terapia – (z gr. „therapeia”, czyli leczenie). To wszelkiego rodzaju forma pomocy udzielanej pacjentowi, mająca na celu usuwanie wszelkich dolegliwości. To system działań stosowanych nie tylko w stosunku do ludzi chorych lecz także jednostek mających wszelkiego rodzaju zaburzenia.

1. Terapia pedagogiczna – oddziaływanie za pomocą środków pedagogicznych (wychowawczych i dydaktycznych) na przyczyny i przejawy trudności dzieci z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się, mające na celu eliminowanie niepowodzeń szkolnych i ich ujemnych konsekwencji w życiu dziecka.

Stanowi ona swoistą interwencję wychowawczą zmierzającą do spowodowania określonych zmian w zakresie sfery poznawczej, emocjonalno – motywacyjnej oraz w strukturze wiedzy i umiejętności szkolnych dziecka.

1. Rodzaje terapii:

1. Przyczynowa – usuwająca powód cierpień chorego,

2. Objawowa – likwidująca te cierpienia.

Oba rodzaje terapii stosuje się równocześnie.

1. Cel terapii pedagogicznej: stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego dzieciom z utrudnieniami rozwojowymi oraz rozwoju na miarę ich możliwości.

Cele operacyjne: stymulowanie i usprawnianie funkcji psychomotorycznych, wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach uczniów, eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich emocjonalnych i społecznych konsekwencji.

1. Terapia musi być prowadzona dwukierunkowo:

1. Usprawnianie funkcji motorycznych,

2. Usprawnianie funkcji psychicznych.

1. Przystępując do terapii musimy uwzględnić główne założenia:

1. Dom rodzinny dziecka,

2. Jego środowisko wychowawcze,

3. Wczesna diagnoza,

4. Terapia w oparciu o badania specjalistyczne.

1. Podmiot terapii pedagogicznej: Nauczyciel terapeuta (odpowiednia wiedza, predyspozycje psychiczne, umiejętności)

2. Przedmiot oddziaływań terapeutycznych: Dziecko (trudności szkolne, zaburzenia rozwojowe)

3. W terapii ważne są 4 elementy:

• Terapeuta – osoba empatyczna, z umiejętnością nawiązywania stosunków interpersonalnych, komunikatywna posiadająca odporność na niepowodzenia w terapii.

• Dziecko z zaburzonymi funkcjami

• Grupa, czyli zespół, którym zajmuje się terapeuta, w którym dzieci różnią się między sobą rodzajem zaburzeń, wiekiem metrykalnym itd. i oddziałują na siebie korzystnie.

• Zadania, czyli to co musimy zrealizować na podstawie diagnozy.

1. Cztery rodzaje oddziaływań terapeutycznych:

1. Aspekt psychoterapeutyczny:

• Kształtowanie postawy uczestnika,

• Uczenie sposobów pokonywania trudności,

• Budowanie wiary we własne siły i umiejętności.

1. Oddziaływanie psychokorekcyjne – zabiegi usprawniające określoną funkcję (np. kinezjoterapia, logo terapia itp.)

2. Oddziaływania psychodydaktyczne – specjalne metody dydaktyczne (np. w nauce czytania – metoda sylabowa)

3. Oddziaływania ogólnorozwojowe – wzbogacanie dziecka w zainteresowania, wiedzę o świecie i inne.

1. Organizacja terapii pedagogicznej:

• Zadaniem terapeuty jest stworzenie warunków nie tylko, aby dzieci mogły się uczyć, ale przede wszystkim, aby chciały się uczyć oraz umożliwienie im optymalnego funkcjonowania.

• Główna reguła postępowania: Primum non nocere – nie szkodzić, nie oceniać, nie ośmieszać, nie dyskwalifikować, nie karać za to, co nie stanowi winy dziecka, nie pogłębiać istniejących zaburzeń i nie przyczyniać się do powstawania nowych.

1. Zajęcia specjalistyczne terapii pedagogicznej to:

• Zajęcia korekcyjno – kompensacyjne organizuje się dla uczniów:

• Z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi lub specyficznymi trudnościami w uczeniu się.

• Liczba uczestników zajęć wynosi do 5 osób.

• Zajęcia trwają 60 min.

1. Organizacja terapii pedagogicznej:

• Czynniki wpływające na skuteczność i jakość działań psychoterapeutycznych:

• Związek terapeutyczny

• Osobowość terapeuty

• Atmosfera zajęć

Akceptacja zaufanie sympatia

Związek terapeuty

Terapeuta - pacjent