Temat: wykorzystanie inzynierii genetycznej w medycynie i do celow spolecznych.
1. przygotowuje sie bakterie do produkcji substancji, ktore trudno wytworzyc metodami chemicznymi poniewaz ich aktywnosc zalezy od konfiguracji przestrzennej lub od syntezy tylko jednego z izomerow. gdy np. syntetyzujemy aminokwasy otrzymujemy racemat, czyli mieszanine form d i l (formy d skrecaj plaszczyzne swiatla spolaryzowanego w prawo a formy l w lewo). oba uklady nie nakladaja sie na siebie jak prawa i lewa dlon.wszystkie organizmy na swiecie zbudowane sa z aminokwasow typu l. dlatego np. przy produkcji lekow trzeba bardzo dokladnie izolowac jedna z form, co jest trudne i czesto cena leku zalezy od dokladnosci jego oczyszczenia. z zwiazku z tym jesli bakterie produkuja tylko okreslony rodzaj aminokwasu otrzymujemy pelna czystosc leku. obecnie wykorzystuje sie bakterie do syntezy insuliny i hormonu wzrostu. problem istnieje w tym, ze bakterie maja DNA ciagly a eukarioty mozaikowy. dlatego tez bakterie nie maja w ogole mechanizmu obrubki posttranskrybcyjnej, aby to ominac przepisujemy inormacje genetyczna na cDNA. nastepnie cDNA wprowadzamu do organizmow bakterii i najczesciej zostaje on zaakceptowany i daje bakteri mozliwosc syntezy nowego bialka.
2. na duza skale staramy sie wykorzystac mozliwosci inzynierii genetycznej do przygotowania narzadow do przeszczepow. w tym celu zmienia sie genetycznie material dawcy narzadow (np. swini) aby jej serce stalo sie jak najbardziej podobne do serca czlowieka. dzis w ten sposob potrafimy przygotowywac zastawki, chrzastki tchawicy lub inne elementy, ale zawsze dokladnie oczyszczamy je z komorek i w chodowlach in vitro obudowujemy komorkami biorcy narzadu. najwieksze niebezpieczenstwo jest bowiem w tym, ze wraz z narzadem mozna przeszczepic wirusy, ktore dla swini sa zupelnie nie grozne a dla czlowieka moga stanowic smiertelne zagrorzenie.
3. w przypadku leczenia nowotworow jedna z najlepszych metod byloby oznakowanie komorki nowotworowej aby stala sie ona widoczna dla komorek odpornosciowych, ktore wowczas moglyby ja wchlonac i rozlozyc. w ten sposob organizm sa zwalczylby goz nowotworowy. jednak bardzo trudno wprowadzic wirus zawierajacy leczniczy gen tylko do komorek nowotworowych poniewaz sa one identyczne jak pozostale komorki organizmu. gdyby udalo sie i wirus wniknalby tylko do komorek nowotworowych to wowczas gen wbudowalby sie w DNA tych komorek a komorka zaczelaby produkowac substancje dzieki ktorej bylaby widoczna dla bialych krwinek.
4. odczytanie ludzkiego genomu z jednej strony jest porzyteczne dla celow spolecznych poniewaz pomaga udowodnic ze ktos byl na miejscu zbrodni, popelnik przestepstwo, pomaga w ustaleniu ojcostwa oraz laczeniu rodzin np. rodzielonych podczas wojny. natomiast niebezpieczenstwem jest udostepnianie informacji o genomie osoba niepowolanym poniewaz wowczas mozna dzialac wbrew interesa danej osoby. dotyczy to ubezpieczen spolecznych, jesli osoba bedzie miala sklonnosc np do choroby nowotworowej, zatrudnienia jesli sklonnosci genetyczne beda