Kwas foliowy

Kwas foliowy
Ogólne informacje
Nomenklatura systematyczna (IUPAC):
kwas (2S)-2-[[4-[(2-amino-4-okso-1H-pterydyn-6-ylo)metylamino]benzoilo]amino]pentanodiowy
Inne nazwy
Wzór sumaryczny
SMILES
Masa molowa
Wygląd
Identyfikacja
Numer CAS
PubChem
DrugBank
[pokaż]Właściwości
Niebezpieczeństwa
MSDS
Zagrożenia wg MSDS
Brak piktogramu
Zwroty ryzyka
Zwroty bezpieczeństwa
NFPA 704
Numer RTECS
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja
ATC

Kwas foliowy (folacyna, witamina B₉, witamina M, witamina B₁₁) – witamina z grupy B. Występuje w żywności w postaci folianów, dlatego często termin witamina B₉ utożsamia się z całą grupą związków (ustalono, że może istnieć teoretycznie ok. 150 rozmaitych form kwasu foliowego; w przyrodzie jest ich nieco mniej, bo około 20 rodzajów). Nazwa kwasu pochodzi od łacińskiego słowa folium ("liść").

Spis treści  [ukryj] 1 Rola w organizmie 2 Skutki niedoboru 3 Skutki nadmiaru 4 Źródła w pożywieniu 5 Wchłanianie przez organizm 6 Preparaty 7 Zobacz też 8 Przypisy 9 Linki zewnętrzne

Rola w organizmie[edytuj]

Kwas foliowy reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek; wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg, decyduje o dobrym samopoczuciu psychicznym; zapobiega uszkodzeniom tzw. cewy nerwowej u rozwijającego się w łonie matki dziecka, ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków; bierze udział w zachowaniu materiału genetycznego, w przekazywaniu cech dziedzicznych komórek, reguluje ich podział; usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego, uczestniczy w tworzeniu soku żołądkowego, zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit; jest czynnikiem antyanemicznym, pobudza procesy krwiotwórcze, czyli powstawanie czerwonych krwinek; chroni organizm przed nowotworami (szczególnie rakiem macicy).

Skutki niedoboru[edytuj]

• zahamowanie wzrostu i odbudowy komórek w organizmie

• mała ilość czerwonych ciałek we krwi, tzw. anemia megaloblastyczna (makrocytowa)

• uczucie przemęczenia i kłopoty z koncentracją

• stany niepokoju, lęku, depresja, nadmierna drażliwość

• bezsenność, roztargnienie, problemy z pamięcią

• zaburzenia w trawieniu i we wchłanianiu składników odżywczych, niedożywienie, biegunka, zmniejszony apetyt, obniżona masa ciała

• stany zapalne języka oraz błony śluzowej warg, bóle głowy, kołatanie serca, przedwczesna siwizna

• u dzieci i młodzieży zahamowanie wzrostu.

Prawidłowa podaż kwasu foliowego jest niezwykle istotna u kobiet w ciąży. W celu profilaktyki wad cewy nerwowej u płodu, zaleca się przyjmowanie 0,4 mg kwasu foliowego dziennie, przez okres począwszy od trzech miesięcy przed planowaną ciążą, aż do 12 tygodnia. W praktyce, ze względu na duży odsetek ciąż nieplanowanych, zaleca się, aby wszystkie kobiety w wieku rozrodczym, przyjmowały stale doustną suplementację kwasu foliowego w dawce 0,4 mg. U kobiet, które urodziły już jedno dziecko z wadą cewy nerwowej, zaleca się profilaktykę dawką 5 mg kwasu foliowego na dobę.

Skutki nadmiaru[edytuj]

Kwas ten nie jest toksyczny dla ludzi, ale jego zwiększone dawki mogą powodować bezsenność, rozdrażnienie.

Źródła w pożywieniu[edytuj]

Znajduje się w liściastych warzywach, szczególnie zielonolistnych (sałata, szpinak, kapusta, brokuły, szparagi, kalafiory,brukselka), a także w pomidorach, grochu, fasoli, soczewicy, soi, burakach, orzechach, słoneczniku, drożdżach piwnych, wątrobie, żółtku jajka, pszenicy, pomarańczach, bananach, awokado. W wielu krajach (nie w Polsce) kwasem foliowym wzbogaca się chleb.

Wchłanianie przez organizm[edytuj]

• Czynniki polepszające wchłanianie: kompleks witamin B, witamina B6, kwas para-aminobenzoesowy (PABA), witamina B12,witamina H, witamina C

• Czynniki pogarszające wchłanianie: światło, alkohol, wysoka temperatura, środki antykoncepcyjne

Preparaty[edytuj]

• Acidum Folicum – tabletki 5 i 15 mg

• Acifolic – tabletki 0,4 mg (OTC)

• Folacid – tabletki 0,4 mg (OTC) oraz 5 i 15 mg

• Folifem – tabletki 0,4 mg (OTC)

• Folifort – tabletki 5 i 15 mg

• Folik – tabletki 0,4 mg (OTC)

• Folovit – tabletki 0,4 mg (OTC)

• IQ aktiv – tabletki musujące (86 g)

• Kwas Foliowy – tabletki 0,4 mg (OTC)