1. Metody nauczania ruchu (metoda = sposób; gr. Methodos – sposób, droga postępowania):

- syntetyczne

- analityczne

- kompleksowe

1. Metody realizacji zadań ruchowych (metody działania praktycznego; prowadzenia zajęć ruchowych) –

uczestnik zajęć wykonuje polecenia prowadzącego, jedno rozwiązanie wg konkretnego wzoru:

a) metody reproduktywne (odtwórcze)

- m. naśladowcza – ścisła

- m. programowanego uczenia się

b) metody proaktywne (usamodzielniające) – uwzględniają możliwość samodzielnej realizacji zadania ruchowego:

- m. zabawowa – naśladowcza

- m. zabawowa – klasyczna

- m. bezpośredniej celowości ruchu

- m. opowieści ruchowej

c) metody kreatywne (twórcze) – uczestnik ciągle, permanentnie stawiany jest w sytuacji samodzielnej realizacji danego zadania ruchowego:

- m. ruchowej ekspresji twórczej (Karol Orf)

- m. problemowa (Kozielecki)

- m. improwizacji ruchowej (Laber)

1. Metody wychowawcze

2. Metody zdobywania i przekazywania wiadomości

1. Metoda ścisła –

taki sposób prowadzenia zajęć, w którym nauczyciel naucza schemat wykonania ruchu posługując się w tym celu pokazem, a przy ćwiczeniach znanych wydaje polecenia ustne (fachowym nazewnictwem). Stosuje przy tym komendy, narzuca tempo i rytm ćwiczeń. Kiedyś był to wysoko ceniony i dominujący sposób pracy nauczyciela wf., dziś jest dość często zaniedbywany i krytykowany. Zarzuca się mu, że wprowadzając wojskowy dryl nie daje się uczniom szansy swobodnej działalności.

1. Metoda programowego nauczania –

polega na opracowaniu przez nauczyciela i przedstawieniu uczniowi sposobu dochodzenia do celu, jakim jest opanowanie złożonej umiejętności lub techniki ruchu. Uczeń samodzielnie uczy się, jest to więc jeden ze sposobów indywidualizacji. Samodzielność jest jednak pozorna, ogranicza się bowiem do możliwości samokontroli i samooceny własnych postępów. Program ćwiczeń jest narzucony przez nauczyciela. Rola prowadzącego, który stosuje tę metodę polega nie tylko na przygotowaniu konkretnego programu ćwiczeń, ale na zmobilizowaniu ucznia, zachęcaniu i ewentualnym sprawdzeniu opanowanego ćwiczenia. Np. rysunek, film (stopklatka, kinogram), modele przestrzenne

1. Metody aktywizujące –

taki sposób działania, w którym ćwiczenia są częściowo określone przez nauczyciela zachęcającego uczniów.

• metoda ilustrowanego opowiadania ruchu –

(Thulin) polega na inspirowaniu dzieci do wykonywania ćwiczeń przez opowiadanie. Może to być bajka, legenda, opowiadanie wymyślone, czy też przypomnienie prawdziwych zdarzeń, w którym dzieci brały udział lub których były obserwatorami. Ważne jest zaprogramowanie całej opowieści, ale podkreślanie tylko czasowników.

• zabawowo-naśladowcza –

rodzaj zabawy, w której uczniowie naśladują ruchem (odtwarzają z pamięci i wyobraźni) zachowania ludzi, zwierząt, pracę mechanizmów, zjawiska przyrody itp. Prowadząc zajęcia ta metodą należy przekazać ćwiczącym informacje o ogólnym sposobie postępowania (głównie ze względu na bezpieczeństwo ćwiczących) tak by dzieci czuły się swobodni i aby towarzyszył im wesoły nastrój. Np. zbieranie grzybków, kominiarz wychodzi po drabinie, słońce wschodzi, kwiat rozkwita/więdnie, lokomotywa, gałęzie kołyszą się na wietrze. Wszystkie metody naśladowcze w metodzie opowieści ruchowych są powiązane ze sobą fabułą wiersza, piosenki itd., natomiast w metodzie zabawowo-naśladowczej możemy określić co chcemy.

• zabawowo-klasyczna –

wszystkie zabawy i gry ruchowe, stosowane dla ćwiczących w każdym wieku i na różnego rodzaju zajęciach. Wybór zabawy lub gry decyduje o tym, czy spełni ona określone zadania. Zabawom dobrze prowadzonym sprzyjają zaangażowanie ćwiczących i pozytywne emocje.

• bezpośredniej celowości ruchu (zadaniowa) –

polega na wykonywaniu przez ucznia atrakcyjnych zadań, które stanowią dla niego cel bezpośredni. Cechą charakterystyczną jest takie ich formułowanie, by w podtekście można było zawsze odczytać pytanie „Czy potrafisz?”. W miarę opanowywania zadań prostych można wprowadzać takie, które wymagają większej zręczności, zwinności i koordynacji. Określona pozycja wyjściowa, przebieg ruchu, dowolne tempo wykonywania ćwiczeń.

Zadania zamknięte – tylko jedno rozwiązanie; pozycja wyjściowa – stojąc w rozkroku skłon tułowia w przód

Zadania otwarte – wiele rozwiązań; formułując zadania otwarte w metodzie bezpośredniej celowości ruchu często posługujemy się pytaniem: „czy potrafisz?” Np. czy potrafisz bez uginania nóg w kolanach dotknąć rękami podłoża. Rozwiązanie: 1. Stojąc ćwiczący może przy nogach zwartych wykonać skłon i dotknąć rękami podłoża 2. Rozkrok 3. Mostek 4. Skłon 5. Stanie na rękach

1. Metody kreatywne – polegają na samodzielnym rozwiązywaniu zadań przez ćwiczącego lub grupę. Sposób realizacji, w założeniu, stwarza warunki dowolnego i różnorodnego wykonywania ćwiczeń (zadania otwarte). W czasie zajęć nauczyciel inspiruje uczniów, można zastosować muzykę, jakiś nowy sprzęt, urządzenia. Np. przemieszczanie się dwóch osób z jednego miejsca na drugie za pomocą dwóch rąk i dwóch nóg. Jeżeli zadanie otwarte jest postawione po raz pierwszy to jest to metoda problemowa, ponieważ wymaga twórczego wymyślenia zadania.