EWALUACJA-badanie działań dydaktycznych(efakty itp.) Funkcje szkoły:*Adaptacyjna-związana z socjologizmem(nurt ped. XIXw.; proces wych. zależny od środowiska społ.) *emancypacja-rozwój osobowości, psychologia poznawcza. Zbiorowe nauczanie-system klasowo-lekcyjny, budowany wg. kryterium wieku, cele nauczania odnoszą się do programu naucz.; nauczyciel-lider nauczania, lekcja-podst. jednostka naucz. Modele szkoły: tradycyjny-model człowieka racjonalnego, kształcenie intelektualne, odnosi się do idealizmu, realizmu, wartości, zasad, szkoła jako podstawowa instytucja eduk., program jednakowy dla wszystkich, określony centralnie, metody podające, brak dyskusji; terapeutyczny-szkoła wspomaga rodzinę i rozwój jednostki, progresywizm(postępowość), samorozwój, samoakceptacja; refleksyjny-wspomaganie całościowego uczenia się, rozwój kompetencji komunikacyjno-interpretacyjnych, integracyjne programy nauczania, nauczanie to diagnoza poziomu rozwoju organizacji sytuacji zadaniowych; emancypacyjny-budowanie sprawiedliwości społ., treści naucz. O charakterze integracyjnym, społecznym, politycznym, kulturalnym. Program szkolny-strategia działań zmierzająca do osiągnięcia celów eduk. Program-zbiór instrukcji zapewniający planowość prosecu kształ., podstawą dla niego plan nauczania przedmiotu+liczba godzin, zatwierdza MEN. Funkcje programu: *realizacyjna-realizacja haseł prog. *interpretacyjna-wybieranie treści wspierających rozwój. Kryteria doboru i układu treści kszt.: potrzeby, oczekiwania, aktywność twórcza, elastyczność. Program ma być wielokierunkowy, aby kształcić osobowość. Kryt. heurystyczne-odkrywanie związków i zależności, formułowanie pytań, hipotez, twórcze myślenie. Kryt. funkcjonalności-respektowanie potrzeb poznawczych; zawiera elementy: prokreologiczny(nauka o praktycznym działaniu), metodologiczny, rozwojowy. Typy programów szkolnych:*spis treści naucz. *zestaw czynności pedagog. *układ i propozycje treści *lista zamierzonych efektów *zestaw zadań do wykonania, cele wypracowania nawyków *rejestr doświadczeń. Obszary budowy programu szkolnego: *określający cele kształcenia *dobranie sytuacji dydaktycznych adekwatnych do celów kszt. *organizowanie środowiska dydakt. *działania ewaluacyjne. Wzorzec programu wg. Gieles’a: *cele, interpretacje, dobór *dobór i uporządkowanie *metody i organizacje, dobór technik i form pracy *ewaluacje, dobór metod badawczych. Zmiany programowe zależą od: *ewaluacji oświaty *uwarunkowań społ.-politycz. Modele wprowadzania zmian prog.: *m. przezwyciężania oporu *m. rozwoju organizacyjnego(kreowanie zmian) *m. części organizacji działów(zmiany przemyślane, celowe) *m. zmiany oświatowej (reakcja na błędy). Warunki prowadzenia lekcji Kupisiewicz: *wielostronność *konkretność *realizm *planowość. Konspekt lekcji: *temat *cele(znać, wiedzieć, umieć, rozumieć, utrwalić) *zadania *porządek (etapy). Dydaktyka- teoria kształcenia. Rodzaje d.: *tradycyjna(herbartowska)-przekazywanie wiedzy *progresywistyczna(deweyowska)-odnoszenie się do doświadczenia *współczesna(Okoń)-łączy badania nad nauczaniem(1) i uczeniem się(2). Nauczanie-kierowanie uczeniem się; ze względu na celowość i systematyczność: naucz. systematyczne i intencjonalne; ze względu na cel: informujące, ćwiczące, wychowujące. Uczenie się-proces przyswajania wiad., umie., nawyków. Kształcenie-wiedza potrzebna w życiu społ. Wykształcenie-zaznajamianie uczniów z dorobkiem kultury, prawami przyrody, społeczeństwa, techniką itp., uzyskuje się certyfikaty. Wychowanie-kształtowanie zasad postępowania, postaw, przekonań. Dydak. realizuje zadania: celów, treści, zasad, środków naucz. i uczenia się, metod i form kształcenia, problematyki niepowodzeń szkolnych. Techniki badawcze w dydaktyce: obserwacja, ankieta, wywiad, analiza dokumentów, analiza statystyczna. Narzędzia badawcze: arkusz obserwacji, testy dydakt. i psycho., skala postaw, kwestionariusz ank. Cele kształcenia-zapewnienie rozwoju intelektualnego: wiedza, rozwijanie zdolności zaint., kształtowanie systemu wart., uczenie zdobywania wiedzy poza szkołą i organizowania pracy. Teorie doboru treści kszt.: *encyklopedyzm (wtłoczenie wiedzy) *formalizm (rozwijanie myślenia) *utylitaryzm (użyteczność wiedzy) *teoria problemowo-kompleksowa (łączenie bliskich przedmiotów) *strukturalizm (tylko najważniejsze treści). Konfuncjusz: Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż–zapamiętam. Pozwól wziąć udział, a wzbudzisz we mnie pragnienie. Zasady naucz.: *poglądowość *przystępność *aktywny udział ucz. *systematyczność *trwałość wiedzy *wiązanie teor. z prak. Metody kształ.: *oglądowe *słowne *naśladownictwo. Metody wg. Kupisiewicza: *działalność praktyczna *oglądowe *słowne *gry dydaktyczne. J. Krzyżewska: metody aktywizujące: *integracyjne-atmosfera *definiowanie pojęć *hierarchizacja-porządkowanie infor. ze wzg. na wartość *rozwiązywanie problemów *grupowe decyzje *planowanie *przyspieszone uczenie się *ewaluacja-ocena własnej pracy *diagnostyczne-metaplan(mapa myśli). Kszt. zitegrowane-kształtuje postawy, system Liber.+konser. Zintegrowany opis świata- całościowa wizja rzeczywistości. Warunki tematu kompleksowego: *nowości * naukowości *problemowości *eksploracyjności. Poznawanie ucznia-zdobywanie infor. o nim w celu projektowania pracy, rozwiązywania prob., motywowania. Ma wymiary: teoretyczny(gromadzenie danych), praktyczny(stosowanie danych). Ograniczenia: obserwacja-klasa, oceny i osądy naucz., brak swobody w kontaktach. Zasady gromadzenia infor.: szczerość, dystans uczeń-nauczyciel, przepływ infor., postrzeganie sytuacji, kontakty niewerbalne, empatia, zaufanie uczniów. Techniki socjometryczne: studium przypadku, skala ocen. Dziedziny działań rozpoznawczych: wiedza o: uczniu, zespole, stosunku uczniów do szkoły, pozaszkolnej aktywności. Ewolucja- systematyczne badanie programu działania lub obiektu w celu usprawnienia rozwoju. UCZENIE SIĘ Przedmiot: Rzeczywistość przyrodnicza, społeczna, techniczna, kulturowa. Cechy: Planowość, systematyczność, aktywność podmiotu, ukierunkowanie na wynik. Przyczyny: chęć zaspokojenia określonych potrzeb poznawczych i zdobycia wiedzy. Skutki: Nabycie przez wiado., umiej., nawyków jako modyfikacja i tworzenie form zachowania. Plan dydaktyczny(lekcja): nowy materiał, utrwalenie, sprawdzenie. Konspekt-bardziej szczegółowo. Plan: roczny(program), okresowy(konkretne i szczegółowe zadania, uwzględnienie zmian w toku nauczania), lekcyjny(tematy i cele lekcji). Zasada indywidualizacji i zespołowości- połączenie indywidualności i współpracy. Działalność edukacyjna: lekcje, praca domowa i pozalekcyjna.