Wątroba, trzustka
Nowotwory wątroby
– WZW A – rzadko nowotwór ( 2-6 tyg – wylęganie )
- WZW B,C – mogą -> marskość/rak
Ostre zapalenie: ( może przejść w przewlekłe lub wywołać marskość )
- poszerzenie przestrzeni Dissego ( wysięk )
- rozchwianie beleczek
- zmiany w komórkach – balonowate ( karioliza – rozpłynięcie się komórki )
- zwyrodnienie kropelkowe – szkliste
- ↑ komórek Browicza-Kupfera
A – regresja
B,C - przewlekłe
Ostre zapalenie – rozległe zmiany martwicze bardzo rzadko
Hepatitis chronica:
- lobularis, zrazikowe ( znikome pozostałości zapalenia wirusowego )
- persisteus, przetrwałe ( po infekcji wirusowej (polekowe ), po chorobach – colitis ulcerosa, choroby autoimmunizacyjne. Nacieki zapalne – głównie limfocyty, komórki plazmatyczne mniej. )
- activa/agresiva
problem bo przekracza naciek zapalny blaszkę graniczną
na obrzeżach zrazików - martwica
tzw. Martwica Kessona z przekroczeniem granic
martwica mostkowa ( zły sygnał, pogarsza rokowanie, naciek zapalny w okolicach komórek zmienionych martwiczo – martwica komórek i mostków pomiędzy naczyniami, blaszkami granicznymi
- ziarniniakowe granulomatosa
Stopień aktywności i zaawansowania:
G0 – brak zmian, o oznaczeniu rejonu o najaktywniejszych zmianach decyduje najgorzej wyglądająca przestrzeń wrotna
S0 ( włóknienie ) – pojedyncze włókna kolagenowe w przestrzeniach wrotnych
S1-S4 ( guzki, marskość )
Marskość:
- alkohol - leki - żółciowa – wtórna/pierwotna - wrotna |
- pozapalna - pomartwicza - w przebiegu choroby Wilsona |
|---|
Pierwotna marskość żółciowa:
- obecnie coraz częściej rozpoznawana
- częściej u kobiet niż mężczyzn
- wcześnie świąd skóry poprzedza żółtaczkę
- podwyższona fosfataza zasadowa przy obniżonej bilirubinie
- obraz materiału – charakterystyczny tylko na początku ( uszkodzenie nabłonka kanalików – też hepatitis C, nie ma w A i B. Naciek zapalny wokół kanalików, mogą się tworzyć ziarniniaki.
- pierw. – akumulacja Cu w organizmie
- trwa długo, najczęściej konieczny przeszczep
Ch. Wilsona
- zaburzenie magazynowania Cu w wątrobie i innych narządach
- dzieci
- I objawy – neuropsychiczne ( Cu w CUN [oposy])
- II objawy – wytr – anemia hemolityczna, zmiany w kościach, pierścienie Kaisera-Fleischera na oku, zaburzenia rąbka rogówki
Alkohol
- stłuszczenie ( też w hep C, duże mitochondria, charakterystyczne dla choroby alkoholowej )
- zapalenie
- marskość
-
Nowotwory wątroby
- łagodne
– haemangioma cavernosum
- gruczolaki: ( rzadko złośliwienie )
z komórek wątroby
z komórek kanalików
- rak:
z komórek wątroby – częściej - na podłożu marskości
z komórek kanalików – rzadziej – nie na podłożu marskości
- nowotwory mezenchymalne
- najczęstsze w wątrobie nowotwory – przerzutowe !!!!
- marskość – zagrożenie
Alfa – fetoproteina
Alfa1 –antytrypsyna
Fibrynogen
Hepatoblastoma – wielokrotnie bardziej złośliwy niż blastoma pulmonaris:
- rzadki
- bardzo złośliwy
- małe dzieci
- komórki wczesnozarodkowego rozwoju wątroby
Rozrosty rzekomonowotworowe:
- hematoma :
nienowotworowe
wadliwe ułożenie tkanek danego narządu
mogą tworzyć oczka
- torbiele
- ogniskowy rozrost guzkowy – częściej niż gruczolak i rak
| Hyperplasia nodularis | Adenoma hepatocellulare | |
|---|---|---|
| torebka | - | Częściowo lub całkowicie |
Trzuskta
martwica krowtoczna – wynik OZT – ostre zapalenie trzustki
zapalenie ostre/przewlekłe
Nowotwory
- gruczolak i rak ( z części egzo/ endokrynnej )
- gruczolakotorbielak
-mezenchymalne
Torbiele
Wrodzone:
Pancreatis anularis – trzustka obrączkowa, otoczona dwunastnicą, często w zespole Downa, zaburzenia przebiegu przewodów trzustkowych
Heterotopia – utkanie trzustki poza trzustką ( dwunastnica/ żołądek / jelito czcze / kręte / uchyłek Meckela – nowotwór charakterystyczny dla trzustki w miejscach heterotopowych / przewody żółciowe / jelito grube / śledziona )
- zapalenie ostre – kamica przewodu wspólnego
- zapalenie przewlekłe: ( nie jest poprzedzone ostrym !!!)
Najczęściej z alkoholizmem !!!
Choroba ludzi ucztujących, dużo piją, tłusto jedzą
Włóknienie i marskość trzustki
85% raki przewodowe trzustki.
Większość 2/3 - głowa trzustki
- brak żółci, ból – występują późno, są już przerzuty bo rozrost od miąższu nie uciska torebki
Trzon/ogon – zakrzepica żył częściej
Pancreatoblastoma:
- dzieci
- łagodniejszy niż hepatoblastoma
Neoplasma papillare et cysticum:
- młode kobiety
- martwica krwotoczna
- do dużych rozmiarów
- złe rokowanie
Guzy ślinianek
- naczęściej – adenoma polimorphum – łagodny / może złośliwieć ( elementy nabłonkowe + zeszkliwiały zrąb + elementy przypominające chrząstkę ( obrzęk zrębu )
- w pobliżu nerwu twarzowego – uszkodzenie przy zabiegu usuwania
- głównie w przyusznicy / rzadziej ślinianki podżuchwowe
- guz Whartina – cystadenoma limphmatosum
Czasami obustronnie
Wieloogniskowo
Policzki
Torbiele z brodawkowatymi tworami
Nie złośliwieje
-oncocytoma – guz z komórek kwasochłonnych ( tarczyca, nerka też )
- carcin adenoides cysticum – przy płucu, w małych śliniankach – jama ustna, drogi oddechowe, oskrzela, rak płuc o małej złośliwości ale nacieka
- najczęstszy nowotwór złośliwy ślinianek u dzieci / też występuje u dorosłych – carcinoma mucoepidermales :
Komórki śluzowe
Komórki nabłonka płaskiego
Guz o małej ( dużo komórek śluzowych ) / dużej złośliwości ( dużo komórek płaskonabłonkowych )
- carcinoma acinorum (? ) - #2 u dzieci