Ochrona środowiska morskiego cz. II

III załącznik konwencji MARPOL –Zapobieganie przed zanieczyszczeniami substancjami szkodliwymi przewożonymi morzem w opakowaniach

Klasyfikacja materiałów wg IMO:

1. Materiały wybuchowe.

2. Gazy sprężone w stanie ciekłym, pod ciśnieniem.

   1. Ciecze łatwopalne o niskiej temperaturze zapłonu (-18^oC = 0^oF i niżej).

   2. Ciecze łatwopalne o średniej temperaturze zapłonu (-18^oC = 0^oF do 23^oC = 73^oF).

   3. Ciecze łatwopalne o wysokiej temperaturze zapłonu (23^oC do 61^oC).

4.1 Łatwopalne ciała stałe.

4.2 Łatwopalne ciała stałe lub substancje podatne na samozapalenie się.

4.3 Łatwopalne ciała stałe lub substancje wydzielające łatwopalne gazy przy kontakcie z woda (karbid, sód, potas).

5.1 Utleniacze.

5.2 Nadtlenki organiczne.

6.1 Substancje trujące.

6.2 substancje zakaźne.

7. Substancje radioaktywne.

8. Substancje żrące.

9. Substancje inaczej niesklasyfikowane, które mogą się okazać niebezpieczne w trakcie transportu.

Podstawowe zagrożenia wynikające z przewozu materiałów niebezpiecznych na statku:

• Pożar, mogący spowodować niekontrolowaną reakcję materiałów,

• Penetracja wody, mogąca spowodować niekontrolowaną reakcję materiałów z wodą,

• Reakcje materiałów niebezpiecznych między sobą

• Niekontrolowany wyciek powodujący zagrożenie wynikające z charakteru materiału ( każda substancja szkodliwa transportowana w złym opakowaniu)

Kodeks ładunków niebezpiecznych

Tom I

• Podział ładunków niebezpiecznych na klasy

• Przepisy regulujące konstrukcje pojemników i opakowań ładunków niebezpiecznych, ich oznaczania i opisywania

• Przepisy regulujące przewóz na statkach (rozmieszczenie, oddzielenie, mocowanie i kontrole ładunku).

Tom II

• Listę wszystkich niebezpiecznych towarów dopuszczonych do transportu drogą morską. Lista podaje numer substancji niebezpiecznej według norm ONZ, prawidłową nazwę substancji, klasę niebezpieczeństwa oraz wymagania dotyczące pakowania i transportu (odwołując się do wymagań opisanych w tomie pierwszym).

Tom III

• spis procedur na wypadek pożaru lub rozsypu/rozlewu substancji niebezpiecznej.

  • Poradnik pierwszej pomocy w przypadku osób narażonych na kontakt z substancja niebezpieczną (MFAG-Medical First Aid Guide).

  • Procedury zgłaszania ładunków niebezpiecznych w systemach kontroli ruchu oraz zgłaszania wypadków z ładunkami niebezpiecznymi.

  • Wytyczne w sprawie sztauowania materiałów niebezpiecznych wewnątrz kontenerów.

  • Wytyczne w sprawie bezpiecznego użycia pestycydów na statkach.

  • Przepisy Międzynarodowego kodeksu bezpiecznego transportu wypalonego paliwa nuklearnego, plutonu i silnie radioaktywnych odpadów na statkach. (IFN Code)

Własności niebezpieczne

• Wybuch

• Pożar

• Zakaźne

• Toksyczne

• Promieniotwórcze

• Żrące

IV załącznik konwencji MARPOL – Zapobieganie przed zanieczyszczeniami ściekami ze statku

Oczyszczanie ścieków:

• Przepuszczanie ścieków przez sita, kraty (oczyszczanie mechaniczne)

• Oczyszczanie biologiczne

• Oczyszczanie biologiczno- chemiczne

Parametry charakteru ścieków

• Zapotrzebowanie na tlen

• Osad

• Chlor

• Bakterie Coli (indeks Coli, miano Coli)

Indeks Coli – zawartość bakterii w 100ml, jedna bakteria powoduje degradacje wody, stosuje się dezynfekcję, określoną za pomocą filtrowania i inkubacji 24h

Miano Coli – najmniejsza objętość wody ml, w której stwierdzono obecność 1 bakterii Coli

Ścieki:

• Gospodarcze

• Komunalne (domowe)

• Przemysłowe

Ścieki na statku dzielimy na:

• Szare –wody z pryszniców, umywalek, pralni, kuchni

• Czarne – ścieki fekalne z toalet, z pomieszczeń zwierzęcych

Statek nowy – to tak, którego stępka została położona w dniu lub po dacie załącznika lub, którego przekazanie do eksploatacji po 3 miesiącach od ustawy

Stępka – główna belka, na której montowane są wręgi, Ryfa, dziób

Załącznik IV zawiera przepisy dotyczące:

• Zrzutu ścieków do morza

• Wyposażenie statków i system kontroli ścieków

• Warunki przyjmowania ścieków w portach

• Wymagań przepisów

• PSC – Port State Control – Kontrole w portach

• Wymaga od państw by zaopatrzyły porty w system odbioru ścieków

• Wymaga by statek był wyposażony w:

  • Oczyszczalnie ścieków

  • System rozdrabniania i dezynfekcji ścieków

  • Zbiornik retencyjny do odpowiednich ścieków

Zbiornik retencyjny – zbiera nadmiar wody, ścieków, olejów. Zbiorniki powinny być wystarczające do zgromadzenia wszystkich ścieków feralnych na statku ze względu na liczbę przewożonych osób, wielkość statku

Rodzaje obróbki ścieków na statkach:

• Biologiczna

• Mechaniczna

• Chemiczna

• Biologiczno-chemiczna

• Biologiczni-mechaniczna

• Elektrochemiczna

• Elektromechaniczna

Warunki zrzutów do wody:

• Zrzut nieoczyszczonych ścieków jest zakazany z wyjątkiem gdy chodzi o ścieki rozdrobnione i chlorowane, 3 mile od brzegu

• Statek dokonuje zrzutu ścieków nierozdrobnionych i nieoczyszczonych, 12 mil w przypadku gdy ścieki były przechowywane w zbiornikach retencyjnych lub usuwane z pomieszczeń gdzie są zwierzęta, będą usuwane ze statku stopniowo, prędkość 4 węzły

• Statek usuwa ścieki fekalne z oczyszczalni zgodnej z przepisami, musi być dopuszczona do pracy na morzu, skuteczność oczyszczalni jest odnotowane

• Bezpieczeństwo statku i osób na nim przebywających

Biochemiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT) – mniej niż 25mg na 1l

Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (CZT) – więcej niż 125 mg na 1l

Kwasowość odczyn >6<8,5 Pha

Ścieki – odprowadzenie cieczy i innych odpadów niezależnie od ich postaci z łazienek, umywalek i pomieszczeń WC, odprowadzenie cieczy z pomieszczeń sanitarnych, ambulatorium, izolatki, z ładowni, mniej zużyte wody odpływowe zmieszane ze ściekami

Zanieczyszczenia:

• Fizyczne - wpływające na barwę, mętność

• Chemiczne – mętność, erozja gleby

• Fizjologiczne – smak, zapach

• Biologiczne – pierwotniaki

Chemiczne:

• Pestycydy

• Detergenty

• PCB

• Związki metali ciężkich

• Fosforany

Detergenty – syntetyczne związki powierzchniowo czynne wchodzące w skład produktów piorących, są one głównymi składnikami zanieczyszczeń powierzchniowych wód, są toksyczne, ciężko ulegają biodegradacji

Pestycydy – wchodzą w skład środków ochrony roślin, do wody dostają się po przez wypłukiwanie pól lub rozpylanie

Mechaniczne – kraty, sita 20-30mm, 10-15mm

I stopień oczyszczania - Kraty, sita, osadniki

Biologiczne

II stopień - Napowietrzanie

Chemiczne

III oczyszczania - Azot, fosfor

IV stopień – Dezynfekcja

Procesy jednostkowe oczyszczania wody:

• Napowietrzanie – usuwanie gazów z wody, które powodują zmianę smaku i zapachu - CO₂, siarkowodór, metan. Usunięcie CO₂ wzrost pH

• Koagulacja – usunięcie z wody cząstek o rozdrobnieniu koloidalnym 10^-7 – 10^-5cm, łączenie się cząstek w większe skupiska,

• Flokulacja – proces łączenia małych grup cząstek w większe zespoły, kłaczki lepsza możliwość sedymentacji

• Sedymentacja – zapewnia usunięcie zawiesin w wodzie nieoczyszczonej jak i po koagulacji, w procesie sedymentacji usuwane są cząsteczki cięższe niż ciężar właściwy wody

• Flotacja – grawitacyjne rozdzielenie zawiesin i emisji, przebiega w obecności fazy gazowej

Dezynfekcja – niszczenie mikroorganizmów obecnych w wodzie i zabezpieczenie dobrej jakości wody, ostatni proces oczyszczania ścieków

Czynniki dezynfekujące

• Chlor

• Chloraminy

• Ditlenek chloru, ClO­­­₂

• _­Promienie UV

• Ozon

Występując cząstki manganu i żelaza w wodzie mają zły wpływ na życie człowieka, instalacje i urządzenia, instalacje zarastają, stają się żółte. Związki manganu występują ze związkami żelaza stąd problem, musimy zastosować odmanganiacze i odżelaziacze, 10 pH> odmanganianie i odżelazianie można przeprowadzić w procesie filtracji. Zmiana z postaci płynnej na stałą.

Odwrócona osmoza – polega na podaniu pod wysokim ciśnieniem wody na membranę półprzepuszczalną, rozdziela roztwory o różnych stężeniach, cząstki czystej wody pod wpływem wysokiego ciśnienia przechodzą przez membranę, a cząstki soli itd. Zostają na membranie.

I stopień odwróconej osmozy

Wstępny filtr mikronowy, usuwa nierozpuszczone w wodzie zanieczyszczenia mechaniczne (rdza, piasek).

II stopień

Blok węglowy, węgiel aktywny eliminuje chlor i część zanieczyszczeń organicznych.

III stopień

Membrana osmotyczna, usuwa 96-99% związków rozpuszczonych w wodzie ale także bakterie i wirusy.

Promieniowanie UV (część widma słonecznego o silnym działaniu bakteriobójczym):

• Eliminacja substancji chorobotwórczych

• Nie wprowadza środków chemicznych do wody

• Nie zmienia smaku ani zapachu wody

V załącznik konwencji MARPOL – Zapobieganie przed zanieczyszczeniami śmieciami ze statku

Śmieci – wszelkiego rodzaju odpady produktów spożywczych, eksploatacyjnych. Wyjątki: ryby i ich części, podlegają usunięciu w sposób ciągły lub okresowy z wyjątkiem substancji objętych innymi załącznikami

Obszar specjalny – obszar morski, na którym ze względu na określone przyczyny technicznie związane z jego stanem oceanograficznym i ekologicznym oraz ze szczególnym charakterem ruchu statków wymagane jest obowiązkowo zastosowanie specjalnych wymogów zanieczyszczania śmieciami

Obszary specjalne:

• M. Bałtyckie

• M. Śródziemne

• M. Czarne

• M. Czerwone

• M. Północne

• rejon Karaibów

• obszar Antarktydy

• Zatoka Perska

• Kanał La Manche

Postanowienia załącznika V mają zastosowanie dla wszystkich statków.

Usuwanie śmieci do morza jest zabronione, bezwarunkowo zabrania się usuwania tworzyw sztucznych.

Warunki usuwania śmieci:

• Liny syntetyczne, tworzywa sztuczne, sieci, worki na śmieci z tworzyw – o.s. zrzut zabroniony, poza o.s. zabroniony

• Elementy pływające – o.s. zabronione, poza o.s. 25 mil od brzegu

• Materiały sztauerskie (belki, kantówki, sklejka) – o.s. zabronione, poza o.s. 12 mil od brzegu

• Rozdrobnione – o.s. zabronione, poza o.s. 3 mile od brzegu

• Odpady żywności nierozdrobnione – o.s. 12 mil od brzegu, poza o.s. 12 mil od brzegu

• Rozdrobnione – o.s. 12 mil, poza o.s. 3 mile

• Popiół ze spalarki – o.s. 12 mil, poza o.s. 3 mile

Książka zapisów śmieciowych:

1. Każda czynność usunięcia lub całkowitego spopielenia śmieci podpisana przez oficera i kapitana.

2. Zapis o usunięciu musi zawierać: godzinę, datę pozycję, opis śmieci i oszacowanie ich ilości, prędkość statku.

3. Powinna być przechowywana w miejscu dostępnym dla inspekcji, 2 lata od ostatniego wpisu.

4. W sytuacji awaryjnej należy dokonać wpisów okoliczności dostania się śmieci do wody.

5. Statku kurujące krótko np. 1h, mogą się odwołać, w takim przypadku książka zapisów śmieciowych nie musi być prowadzona.

Śmieci na statku:

I grupa

• Tworzywa sztuczne

• Materiały sztauerskie

II grupa

• Elementy pływające

III grupa

• Tonące produkty

• Opakowania papierowe

• Szmaty

• Popiół ze spalarek

Charakterystyka śmieci okrętowych:

• Dział maszynowy: konserwacja, uszczelki, zaolejone szmaty, baterie, opakowania po olejach

• Pokład: prace pokładowe, sztauerskie, opakowania po farbach, pędzle

• Hotelowy: odzież, porcelanowa/szklana stłuczka

• Kuchnia: resztki żywności,

Główne składniki śmieci statkowych:

• Papier,

• Żywność

• Metale

• Tworzywa sztuczne

Techniki obróbki śmieci:

• Magazynowanie

• Sortowanie

• Przesiewanie

• Kompresja, zgniatanie, tłuczka do szkła

• Spalanie

Posegregowane śmieci można przerobić dalej tj. stalowe, tworzywa sztuczne, laminaty, aluminium

Utylizacja – wykorzystanie odpadów jako surowców wtórnych