Rodzaje menedżerów – teoria i wykonanie na przykładzie

firmy Ipsen Road Logistics Sp. z o. o.

(Katarzyna Solak, Paweł Cichocki, Mateusz Borla, Szymon Paśko, Krzysztof Miłoś)

1. Teoria

R. Griffin stwierdza, ze ,,menedżer to, osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania (...) W szczególności zaś menedżerem jest ktoś, kto planuje, podejmuje decyzje, organizuje, kieruje i kontroluje zasoby ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne”.

Menedżerów możemy podzielić wg zajmowanej pozycji (szczebli) oraz wg obszarów zarządzania.

W przypadku szczebli zarządzania wyróżniamy menedżerów pierwszej linii, średniego szczebla oraz najwyższego szczebla.

Menedżerowie najwyższego szczebla stanowią względnie niewielką grupę kadry kierowniczej kontrolującej organizację. Posługują się tytułami prezesa, wiceprezesa i dyrektora naczelnego. Menedżerowie tego szczebla wyznaczają cele organizacji, jej ogólną strategię, a także politykę operacyjną. Reprezentują również oficjalnie organizację w kontaktach zewnętrznych, m. in. Z urzędnikami państwowymi czy dyrektorami innych organizacji. Praca menedżerów najwyższego szczebla na ogół jest złożona i zróżnicowana. Podejmują decyzje dotyczące takich działań, jak zakup innych firm, inwestycje badawczo-rozwojowe (…) Często pracują dłużej niż zwykły pracownik i spędzają znaczną część swego czasu na spotkaniach i rozmowach telefonicznych.

Menedżerowie średniego szczebla. Kierownictwo średniego szczebla jest prawdopodobnie najliczniejszą grupą menedżerów w większości organizacji. Powszechnie występujące w tej grupie tytuły służbowe to kierownik zakładu, kierownik eksploatacji (operacji), szef wydziału. (…) odpowiadają przede wszystkim za realizację polityki i planów opracowanych na najwyższym szczeblu oraz za nadzorowanie i koordynację działań menedżerów niższego szczebla. (…) są potrzebni po to, by łączyć wyższe i niższe szczeble organizacji i realizować strategie przygotowywane na szczycie.

Menedżerowie pierwszej linii nadzorują i koordynują działania pracowników wykonawczych. Przeważnie noszą tytuł brygadzisty, nadzorcy lub kierownika biura. (…) Stanowiska te są pierwszymi stanowiskami kierowniczymi pracowników awansowanych z szeregów personelu wykonawczego. W przeciwieństwie do menedżerów najwyższego i średniego szczebla menedżerowie pierwszej linii spędzają większą część swojego czasu na nadzorowaniu pracy podwładnych.

Podział wg obszarów zarządzania

Niezależnie od szczebla, menedżerowie mogą pracować w różnych obszarach organizacji. W danej firmie na wszystkich szczeblach mogą występować menedżerowie odpowiedzialni za marketing, finanse, eksploatację, zasoby ludzkie, administrację i inne dziedziny.

Menedżerowie marketingu – pracują w dziedzinach związanych z funkcją marketingu – pozyskiwaniem konsumentów i klientów dla nabycia produktów i usług organizacji (…) Dziedzina ta obejmuje rozwój nowych wyrobów, promocję i dystrybucję. (…)

Menedżerowie finansów – zajmują się głównie zasobami finansowymi organizacji. Odpowiadają za takie działania, jak rachunkowość, zarządzanie zasobami pieniężnymi, inwestycje. (…)

Menedżerowie eksploatacji (operacji) – zajmują się konstruowaniem systemów wytwarzających produkty i usługi organizacji oraz zarządzaniem tymi systemami. Zakres obowiązków to np. kontrola produkcji, zapasów, kontrola jakości, projekt zakładu, wybór miejsca produkcji.

Menedżerowie zasobów ludzkich – tj. kierownicy działu kadr, są odpowiedzialni za zatrudnianie i rozwój pracowników. Na ogół zajmują się planowaniem zasobów ludzkich, rekrutacją i doborem pracowników, szkoleniem i rozwojem kadr, projektowaniem systemów wynagrodzeń i premii, formułowaniem systemów oceny wyników oraz zwalnianiem pracowników osiągających słabe wyniki i nastręczających problemy.

Menedżerowie administracyjni – nazywanie też menedżerami ogólnymi, nie są związani z jakąś określoną specjalnością kierowniczą, (…) są raczej wszechstronni, dysponują podstawową znajomością wszystkich dziedzin funkcjonalnych zarządzania, ale nie mają specjalistycznego wykształcenia w konkretnej dziedzinie.

Inne typy menedżerów. W wielu organizacjach występują wyspecjalizowane stanowiska kierownicze nie dające się zakwalifikować do którejś z opisanych grup. Menedżerowie do spraw public relations zajmują się stosunkami z opinią publiczną i środkami masowego przekazu (…) ich zdaniem jest ochrona i poprawa publicznego wizerunku organizacji. Pozostałe typy menedżerów to np. menedżerowie do spraw badań i rozwoju itp. (dopisać).

Główne role i umiejętności

Kwalifikacje kierownicze są talentami niezbędnymi do skutecznego wykonywania zadań. Wszyscy menedżerowie, niezależnie od specjalności i szczebla, muszą również odgrywać pewne role. Koncepcja roli jest tu podobna do roli odgrywanej przez aktora w przedstawieniu teatralnym, ktoś coś robi, zaspokaja pewne potrzeby w organizacji i ponosi jakąś odpowiedzialność.

Role menedżerskie:

Role interpersonalne:

Reprezentacyjna – menedżer często jest proszony, by podjąć gości obiadem, uczestniczyć w uroczystym przyjęciu itd. Są to na ogół działania bardziej ceremonialne i symboliczne niż merytoryczne.

Przywódcza – menedżer angażuje, szkoli i motywuje pracowników, formalnie lub nieformalnie pokazuje podwładnym jak pracować, jak osiągnąć odpowiednie wyniki.

Rola łącznika – menedżer koordynuje lub inicjuje więzi międzyludzkie, międzygrupowe, międzyorganizacyjne, pomocne przy nawiązaniu współpracy między firmami przy wdrażaniu / rozwoju nowej techniki itp.

Role informacyjne:

Obserwator – aktywnie poszukuje wartościowych informacji, wypytuje podwładnych, zbiera również informacje napływające spontanicznie, stara się być możliwie najlepiej poinformowany.

Propagator – przekazuje odpowiednie informacje innym

Patrząc na te obie role menedżer jawi się jako ważne ogniwo w łańcuchu komunikacji w ramach danej organizacji.

Rzecznik – przekazuje formalnie informację ludziom spoza jednostki lub spoza organizacji.

Role decyzyjne

Przedsiębiorca – dobrowolny inicjator zmian, zajmuje się opracowywaniem nowych innowacyjnych pomysłów,

Przeciwdziałający zakłóceniom – rozwiązuje konflikty między podwładnymi, zajmuje się takimi sprawami, jak strajki, naruszenia praw autorskich.

Dysponent zasobów – dokonywanie przeglądów i rewizji wniosków budżetowych, decyduje o dystrybucji zasobów oraz określa, kto będzie jego najbliższym współpracownikiem. Np. rozdziela środki w budżecie operacyjnym jednostki pomiędzy członków i projekty danej jednostki.

Negocjator - - prowadzi negocjacje z innymi grupami lub organizacjami jako przedstawiciel przedsiębiorstwa. Np. może negocjować umowę ze związkami zawodowymi, umowę z konsultantem albo długofalową umowę regulującą stosunki z dostawcą. Negocjacje mogą również ograniczać się do ram samej organizacji. Menedżer może np. działać jako mediator w sporze (…) lub negocjować z inny wydziałem dodatkowe wsparcie z jego strony.

Umiejętności menedżerskie

Techniczne – umiejętności niezbędne do wykonywania pracy lub zrozumienia sposobu, w jaki wykonywana jest konkretna praca w ramach organizacji. Na przykład inżynierowie, inżynierowie projektanci, lekarze, księgowi – dysponują umiejętnościami technicznymi niezbędnymi do wykonywania odpowiednich zawodów (…)

Interpersonalne (społeczne) – menedżerowie spędzają dużo czasu na stosunkach z ludźmi, zarówno wewnątrz organizacji, jak i poza nią. (…) muszą być wyposażeni w zdolność do nawiązywania łączności z jednostkami i grupami, rozumiejąc je i motywując.

Koncepcyjne – zależą od zdolności menedżera do myślenia abstrakcyjnego. Menedżerowie muszą mieć potencjał intelektualny, który pozwoli im zrozumieć ogólne funkcjonowanie organizacji i jej otoczenia, uchwycić sposób, w jaki sposób poszczególne części organizacji łączą się w jedną całość. (…) Pozwala im to myśleć strategicznie, w szerokiej skali i podejmować na tej podstawie decyzje służące organizacji jako całości.

Diagnostyczne i analityczne – umiejętności umożliwiające menedżerowi zaprojektowanie najwłaściwszej reakcji w danej sytuacji – czyli określenie problemu, rozpoznanie przyczyn i koncentracja na najważniejszej z nich i zastosowanie skutecznego rozwiązania.

2. Praktyka na przykładzie firmy IPSEN ROAD LOGISTICS sp. z o. o.

O firmie

Firma świadczy usługi m. in. z zakresu transportu morskiego, lotniczego oraz drogowego, wraz z pełną obsługą celną, doradztwem, magazynowaniem.

Firma IPSEN ROAD LOGISTICS sp. z o. o. jest podmiotem kapitałowo związanym ze spółką IPSEN LOGISTICS sp. z o. o. Działalność IPSEN LOGISTICS w Polsce zarejestrowana została w grudniu 2004 roku, pierwsze działania operacyjne zostały rozpoczęte w kwietniu 2005 r. na lotnisku w Balicach. Wraz z rozwojem spółki powstały kolejne oddziały w Szczecinie, Gdyni, Warszawie, Lublinie. W połowie 2007 roku jako uzupełnienie oferty o transport drogowy powołana została do życia spółka IPSEN ROAD LOGISTICS sp. z o. o., która jest przedmiotem niniejszej analizy.

IPSEN LOGISTICS na rynku polskim nadal dynamicznie się rozwija. Działalność spółki skoncentrowana jest na zapewnieniu Klientom najefektywniejszych pod względem czasu i kosztów rozwiązań logistycznych. Podstawowym atutem są ludzie, celem jest profesjonalna obsługa powierzonych ładunków a zespół doświadczonych, wysoko wykwalifikowanych pracowników gwarantuje wysoki poziom wykonywanych usług.

Struktura ogranizacyjna menedżerów wg szczebli zarządzania

Struktura organizacyjna menedżerów wg obszarów zarządzania

W zarządzie spółki zasiada łącznie 6 menedżerów, z tego trzy osoby uczestniczą aktywnie i operacyjnie w zarządzaniu. Pozostałe trzy osoby to zarząd pasywny, pełnią oni rolę obserwatorów, po części pełnią rolę przeciwdziałającą zakłóceniom oraz dysponują zasobami firmy. Działają aktywnie tylko, jeżeli wymaga tego zaobserwowana sytuacja. Większość swojej uwagi poświęcają jednak innym spółkom grupy, oddział drogowy oddany został pod zarządzanie Darkowi, Edycie, Jackowi.

Każde z nich jest równoważnym członkiem zarządu w spółce, jednocześnie pełnią rolę aktywnych operacyjnie spedytorów, a także kierowników swoich zespołów. Duży nacisk położony jest na kontakty interpersonalne, każdy z tych menedżerów realizuje te założenia z odmiennym skutkiem.

W przedstawionej strukturze firmy możemy zauważyć rozszerzenie zakresu obowiązków i kompetencji, połączenie pewnych obszarów zarządzania. Członkowie zarządu nie ograniczają się tylko do ról kierowniczych, biorąc pod uwagę konkretne jednostki możemy przypisać im następujące główne role i umiejętności:

Darek -

Edyta –

Jacek -