Diagnostyka resocjalizacyjna
(SNS)
Pojecie skali nieprzystosowania społecznego.
Skala Nieprzystosowania Społecznego - przeznaczona jest do określania stopnia wadliwego funkcjonowania społecznego dzieci i młodzieży w wieku 13-17 lat. SNS jest skalą szacunkową, porządkującą informacje o danej jednostce. Służy do wstępnego pomiaru nieprzystosowania społecznego.
SNS pozwala na określenie intensywności i częstotliwości występowania tych zachowań lub cech jednostki, które uznawane są przez społeczeństwo za niekorzystne, szkodliwe, negatywne, w związku, z czym są one nieaprobowane lub potępiane.
O nieprzystosowaniu jednostki w danym obszarze jej społecznego funkcjonowania wnioskuje się na podstawie przejawianych przez nią form i rodzajów zachowania postrzeganych przez otoczenie społeczne, a zwłaszcza przez tzw. osoby socjalizująco znaczące. Osobami socjalizująco znaczącymi dla danej jednostki są te osoby, z którymi wychodzi ona w częste i ważne dla nie interakcje z racji pełnionych przez siebie ról społecznych. Za osoby socjalizująco znaczące (dla potrzeb SNS) uznano: rodziców kolegów, nauczycieli i wychowawców danej osoby.
Interpretacja wyników SNS opiera się głównie na danych pochodzących z obserwacji zachowania się jednostki będącej przedmiotem diagnozy. Skala rejestruje rozmaite kategorie zachowań i sytuacje określające kontekst psychospołeczny, w jakim one występują. Uzyskane za pomocą SNS dane oraz ich prawidłowa interpretacja pozwalają na formułowanie orzeczeń diagnostycznych oraz zaleceń profilaktyczno – resocjalizacyjnych w stosunku do interesującej nas osoby lub grupy osób.
Pojęcie nieprzystosowania społecznego.
Pojęcie nieprzystosowania społecznego odnosi się do rozmaitych zaburzeń i wadliwości w społecznej adaptacji jednostki.
Na nieprzystosowanie społeczne jednostki wskazują te jej zachowania, które są nieadekwatnymi, powtarzającymi się uporczywie reakcjami na wymogi i nakazy zawarte w przypisanych jej rolach społecznych. Wspomniana nieadekwatność reagowania na przepisy i nakazy ról społecznych ujawnia się w łamaniu norm społecznych (prawnych, moralnych, obyczajowych) i w lekceważeniu przez jednostkę powszechnie uznawanych oczekiwań społecznych. Wspomniane zachowania, jako sprzeczne z powszechnie uznawanymi standardami społecznymi, budzą zwykle dezaprobatę i podlegają sankcjom rozmaitych instrumentów kontroli społecznej.
Tak pojmowane nieprzystosowanie społeczne może być interpretowane w trzech płaszczyznach:
Behawioralnej, jako charakterystyka występujących form zachowania,
Psychologicznej, jako charakterystyka postaw i motywacji jednostki,
Etiologicznej, jako charakterystyka psychospołecznych uwarunkowań.
Założenia teoretyczne SNS
Nieprzystosowanie społeczne wyraża się wadliwym, nieadekwatnym funkcjonowaniem jednostki w przypisanych jej rolach społecznych, a zwłaszcza w roli: dziecka w rodzinie, rówieśnika – kolegi, ucznia w szkole.
Konsekwencją powtarzającego się nieadekwatnego reagowania na przepisy ról społecznych i wymogi społeczne jest wysoki poziom kumulacji zachowań określanych, jako antyspołeczne, czyli antagonistyczno-destrukcyjne.
Nieprzystosowanie społeczne jest tym bardziej prawdopodobne, im częściej i w większym nasileniu gromadzą się w życiu jednostki niekorzystne czynniki biopsychiczne i socjokulturowe, które można traktować, jako praprzyczyny społecznego nieprzystosowania.
Nieadekwatne funkcjonowanie w rolach społecznych oraz rozmaite formy zachowań antyspołecznych traktowane są, jako cząstkowe wskaźniki nieprzystosowania społecznego, których szkodliwość jest postrzegana i oceniana, a nawet sankcjonowana przez osoby socjalizująco znaczące lub instrumenty kontroli społecznej.
Postrzeganie i ocenianie zachowań będących cząstkowymi wskaźnikami nieprzystosowania społecznego uzależnione jest od trzech podstawowych czynników: od faktycznie przejawianych przez jednostkę zachowań; od możliwości i umiejętności obserwacyjnych osób socjalizująco znaczących (czy otoczenia społecznego); od surowości kryteriów oceny i surowości norm obowiązujących w danym środowisku.
Struktura SNS .
Skala Nieprzystosowania Społecznego składa się z sześciu części (podskal):
I „Nieprzystosowanie rodzinne” (NR) – mierzy nieprzystosowanie jednostki do wymogów życia rodzinnego, tzn. jej reakcje na wymagania i oczekiwania ze strony rodziców i środowiska rodzinnego.
II „Nieprzystosowanie rówieśnicze (koleżeńskie)” (NK) – mierzy nieprzystosowanie dziecka do standardów szkolnej grupy rówieśniczej.
III „Nieprzystosowanie szkolne” (NS) – mierzy nieprzystosowanie dziecka do wymogów szkolnych.
IV „Zachowania antyspołeczne” (ZA) – mierzy nasilenie i częstość występowania antyspołecznych zachowań dziecka zaobserwowanych przez wychowawców lub rodziców.
V „Kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych” (BP) – mierzy stopień nagromadzenia niekorzystnych czynników biopsychicznych występujących u dziecka (takich jak: zaburzenia dynamiki procesów nerwowych, zaburzenia funkcji percepcyjnych i wykonawczych, itp.).
VI „Kumulacja niekorzystnych czynników socjokulturowych” (SK) – mierzy stopień nagromadzenia niekorzystnych czynników socjokulturowych, w tym czynników „naznaczających” jednostkę, jako dewiantywną.
Każda podskala SNS składa się z 10 kategorii, których moc dyskryminacyjną uprzednio sprawdzono. Kategorie te opisują cechy zachowania społecznego dziecka w zakresie wyznaczonym tytułem podskali lub cechy jego sytuacji socjopedagogicznej. Do opisu nasilenia każdej cechy stosuje się skale trójstopniową: 0, 1, 2 punkty. Waga 0 – punktowa przypisana jest stwierdzeniom określającym normalne, pożądane społecznie cechy zachowania i sytuacje socjopedagogiczne. Wagi 1- i 2 – punktowe przypisane są stwierdzeniom określającym umiarkowany (1 punkt) i znaczny (2 punkty) stopień nasilenia negatywnych cech zachowania społecznego i analogicznych cech sytuacji społeczno-kulturowej.
Podstawą do określenia rodzaju i poziomu nieprzystosowania społecznego jest suma punktów uzyskanych przez badanego w każdej podskali SNS oddzielnie. Są to cząstkowe wskaźniki nieprzystosowania społecznego. Im większa jest liczba punktów uzyskanych przez badanego w danej podskali, tym wyższe jest prawdopodobieństwo nieprzystosowania społecznego w zakresie określonym jej treścią. Im więcej wysokich wskaźników cząstkowych, tym większy jest obszar wadliwości w społecznym funkcjonowaniu jednostki i wyznaczających ją hipotetycznych determinantów.
Załącznik I : Podskale
| Podskala I Nieprzystosowanie rodzinne |
|---|
| I. Formalny związek dziecka z rodziną |
| II. Kontrola czasu spędzanego poza domem |
| III. Wykonywanie obowiązków domowych |
| IV. Spełnianie poleceń rodziców lub opiekunów |
| V. Spędzanie czasu wolnego z rodziną |
| VI. Konflikty z rodzicami lub opiekunami |
| VII. Konflikty z rodzeństwem |
| VIII. Podatność na perswazję |
| IX. Reagowanie na groźby i kary |
| X. Identyfikacja z osobami z rodziny |
| Podskala II Nieprzystosowanie rówieśnicze (koleżeńskie) |
|---|
| I. Nawiązywanie znajomości z rówieśnikami |
| II. Utrzymywanie znajomości z kolegami |
| III. Akceptowanie przez kolegów |
| IV. Popularność wśród rówieśników |
| V. Współpraca z kolegami |
| VI. Dotrzymywanie obietnic i zobowiązań |
| VII. Uczynność |
| VIII. Sprzeczki z kolegami poza szkołą |
| IX. Upodobania towarzyskie |
| X. Wieź z kolegami |
| Podskala III Nieprzystosowanie szkolne |
|---|
| I. Systematyczne uczęszczanie do szkoły |
| II. Zmiany szkoły |
| III. Wyniki w nauce ( semestralne) |
| IV. Drugoroczność |
| V. Pilność w pracy szkolnej |
| VI. Zainteresowania szkolne |
| VII. . Przestrzeganie zarządzeń i przepisów szkolnych. |
| VIII. Konflikty z nauczycielami. |
| IX. Konflikty z kolegami szkolnymi. |
| X. Emocjonalny stosunek do szkoły. |
| Podskala IV Nasilenie zachowań antyspołecznych |
|---|
| I. Kłamstwa |
| II. Wagary |
| III. Alkoholizowanie się |
| IV. Ucieczki z domu |
| V. Kradzieże |
| VI. Niekonwencjonalne zachowania seksualne |
| VII. Agresja werbalna |
| VIII. Agresja fizyczna |
| IX. Autoagresja |
| X. Przestępczość ujawniona |
| Podskala V Kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych |
|---|
| I. Nadpobudliwość psychoruchowa |
| II. Stereotypia ruchowa ( tiki, automatyczne ruchy) |
| III. Bierność, apatyczność, ospałość |
| IV. Krańcowa nieśmiałość lub lęk |
| V. Trudność w nauce o podłożu dysleksji lub dysgrafii |
| VI. Trudność w mówieniu (jąkanie się, bełkot, niewyraźna mowa) |
| VII. Konwulsje, drgawki |
| VIII. Moczenie się mimowolne |
| IX. Wymioty w sytuacjach frustracyjnych |
| X. Ostre zaburzenia somatyczne ( bóle żołądka, głowy, serca) |
Podskala VI kumulacja niekorzystnych czynników socjokulturowych oraz środków profilaktyczno – korekcyjnych |
|---|
| I. Niski statut ekonomiczny rodziny |
| II. Przewlekłe choroby rodziców lub opiekunów |
| III. Nadużywanie alkoholu przez rodziców lub opiekunów |
| IV. Kontakt dziecka ze środowiskiem i podkulturą przestępczą |
| V. Środki profilaktyczne zastosowane względem rodziców |
| VI. Doraźne środki profilaktyczne zastosowane względem dziecka |
| VII. Środki profilaktyczno- wychowawcze |
| VIII. Środki wychowawcze |
| IX. Środki poprawcze |
| X. Środki lecznicze |
6.Załącznik II:
ARKUSZ ZBIORCZY SNS
Imię i nazwisko dziecka: Adrian Maciejewski; Data urodzenia: 03.10.1994 Szkoła: Gimnazjum w Główczycach ; Klasa: II
Adres domowy: Główczyce, ul. 22 Lipca 6/ 4.
Daty badań: I 28.03.2010r.; II 08.04.2010r.; III 12.04.2010r.; IV 16.04.2010r.
V. 18.04.2010r.; VI 22.04.2010r.
Podskale Pozycje |
I NR |
II NK |
III NS |
IV ZA |
V BP |
VI SK |
Podskale Pozycje |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 0 1 2 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
| Wyniki surowe | 13 | 9 | 7 | 6 | 6 | 3 | Odchylenie standardowe S |
| Wyniki stenowe | 9 | 7,5 | 5, 5 | 7,5 | 8,5 | 7 | |
|
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 |
||||||
| Ocena słowna | Wysokie | Wysokie | Przeciętne | Wysokie | Wysokie | Wysokie | Ocena słowna |
25.04.2010 r. ………………………………………..
Data podliczania wyników Podpis sporządzającego arkusz
7. Ogólna charakterystyka osoby badanej:
Adrian Maciejewski, uczeń drugiej klasy Gimnazjum w Główczycach, jest członkiem 5-cio osobowej rodziny. Matka (lat 38), bezrobotna, bez prawa do zasiłku, cierpi na przewlekłą chorobę fizyczną( niewydolność trzustki), leczy się farmakologicznie i opiekuje się gospodarstwem domowym. Ojciec (42 lata), z wykształcenia ślusarz, czynny zawodowo, jest jedynym źródłem utrzymania rodziny. Adrian posiada 2 rodzeństwa, starszą o rok siostrę Annę, która także uczęszcza do tej samej szkoły oraz brata młodszego o 4 lata, Kubę, który jest uczniem szkoły podstawowej. Status ekonomiczny rodziny jest gorszy od przeciętnych warunków materialnych polskiej rodziny. Adrian nie posiada żadnych zainteresowań i nie uczestniczy w zajęciach poza szkolnych, wolny czas spędza z starszymi od siebie kolegami, wykazuje przejawy niedostosowania społecznego.
8.Interpretacja wyników i orzeczenia diagnostyczne.
Nieprzystosowanie rodzinne (NR) – informator rodzic (matka).
Osoba diagnozowana Adrian Maciejewski wychowuje się w rodzinie pełnej. Adrian ma dwójkę rodzeństwa: starszą o rok siostrę Annę i o cztery lata młodszego brata Kubę. Rodzice tylko częściowo kontrolują spędzanie czasu wolnego po za domem syna. Adrian czasami mówi, gdzie i po co wychodzi. Wykonuje obowiązki domowe tylko pod przymusem kary. Na ogół nie spełnia wydawanych przez rodziców poleceń. Adrian także niechętnie spędza czas wolny z rodziną, gdyż jak twierdzi „woli spędzać go w gronie kolegów”. Ma czasami drobne kłótnie i zatargi z rodzicami (głównie z nadopiekuńczą matką). Awanturuje się i bije z rodzeństwem, wyzywa i obraza starszą o rok siostrę Annę. Wykazuje niską podatność na perswazję, z trudem zmienia swoje zachowanie w skutek prośby i groźby rodziców. Wykazuje identyfikację z osobami w rodzinie, która przejawia się, jako branie złego przykładu z kuzyna Marka, lat 23, który kilkakrotnie miał drobne konflikty z prawem, głównie za drobne kradzieże i spożywanie alkoholu w miejscu publicznym.
Projekt oddziaływania resocjalizującego:
Wysokie wyniki uzyskane przez diagnozowanego młodzieńca (sten 9) świadczą o zaburzonych stosunkach wewnątrzrodzinnych związanych z wadliwą postawa rodziców i rodzeństwa wobec badanej osoby. Przedmiotem zainteresowania badawczego powinna się stać nie tylko jednostka, ale także jej rodzice i rodzeństwo, których zachowanie może być przyczyną wielu nieaprobowanych zachowań Adriana. Odchylenie standardowe oscyluje w granicach +2. Pomoc resocjalizująca powinna polegać na pomocy materialnej rodzinie diagnozowanego, zaleca się także działania profilaktyczne prowadzone w środowisku dziecka, zorganizowanie posiedzeń terapeutycznych w kręgu rodzinnym. Wskazana jest także pomoc pedagoga oraz psychologa w nawiązywaniu pozytywnych relacji międzyrodzinnych, oraz pomoc specjalisty w nawiązywaniu komunikacji interpersonalnej pomiędzy rodzicami, synem i jego rodzeństwem ( zwłaszcza ze starszą o rok siostrą i młodszym o cztery lata bratem, z którymi Adrian nie potrafi nawiązać pozytywnych więzi emocjonalnych).
Nieprzystosowanie rówieśnicze (NR) - informator kolega ( rówieśnik z tej samej kasy).
Adrian miewa czasami kłopoty z nawiązaniem znajomości z rówieśnikami, zwłaszcza w nawiązywaniu relacji koleżeńskich z dziewczynami. Czasami spotyka się z kolegami poza szkołą. Jest raczej mało lubiany przez kolegów, co wynika z jego porywczego charakteru. Mimo to jest mile widziany w gronie bliskich kolegów, umie dostosować się do grupy. Miewa okresy wyraźnej niechęci do współpracy z kolegami, co wiąże się z tym, że nie zawsze można na nim polegać, Adrian, bowiem nie zawsze dotrzymuje obietnic i zobowiązań wobec osób trzecich. Adrian nie jest osobą uczynną, na ogół nie lub nikomu pomagać, gdyż jak twierdzi „ nie ma z tego żadnych korzyści”. Czasami kłóci się i awanturuje z kolegami poza szkoła, gdyż uważa, że „ma prawo mieć odmienne zdanie”. Na ogól woli przebywać z kolegami starszymi od siebie, choć ma grupę kolegów w swoim wieku. Ma grono ulubionych kolegów, z którymi łączy go głęboka wieź przyjaźni.
Projekt oddziaływania profilaktycznego:
Wysokie wyniki uzyskane przez diagnozowanego młodzieńca (sten 7,5) świadczą o wadliwym przystosowaniu do wymogów, jakie stawia mu grupa rówieśnicza, mimo iż diagnozowany ma grupę bliskich przyjaciół to czasami miewa trudności w nawiązywaniu nowych znajomości zwłaszcza z płcią przeciwną. U diagnozowanego występuj problem związany z nieakceptacją przez niektórych rówieśników, którzy nie przepadają z chłopcem powodu jego „chamstwa”. Adrian jest chłopcem, który z charakteru jest zaczepny, uszczypliwy i swoim zachowaniem może irytować inne osoby. Sam dobiera sobie przyjaciół, często kierując się tym, jakie korzyści może osiągnąć dzięki znajomości z innymi członkami grupy rówieśniczej. Odchylenie standardowe w tej podskali wynosi +2.
Jednym z głównych postulatów resocjalizacji w przypadku Adriana, który uzyskał w tej podskali wysokie wyniki jest postulat zaktywizowania diagnozowanego do nawiązywania nowych znajomości, zaleca się warsztaty komunikacji interpersonalnej, które umożliwią mu nabycie nowych umiejętności komunikacji, co pozwoli mu na nawiązywanie i utrzymywanie pozytywnych więzi emocjonalnych z rówieśnikami i osobami dorosłymi z najbliższego otoczenia. Istotne są także zabiegi przejawiające się w indywidualnych zajęciach zorganizowanych przez wychowawcę oraz takiego pokierowania przez niego grupą rówieśniczą, aby umożliwić chłopcu podniesienie samooceny i poprawianie jego sytuacji wśród niektórych rówieśników. Bardzo ważne jest angażowanie Adriana do różnych zadań, które przyniosą mu sukces np. zawody sportowe, konkursy czy też przedstawienia szkolne.
Nieprzystosowanie szkolne (NS) – informator wychowawca.
Diagnozowany nastolatek uczęszcza na ogół systematycznie do drugiej klasy Gimnazjum w Główczycach, nigdy nie zmienił szkoły z powodów niedostosowania do warunków w niej panującej. Adrian ma wszystkie oceny pozytywne, na ogół oscylujące pomiędzy ocenami dopuszczającymi i dostatecznymi z przedmiotów humanistycznych oraz dobrymi głównie z przedmiotów ścisłych. Nigdy także nie powtarzał żadnej klasy. Niesystematycznie wykonuje polecenia nauczycieli, co wynika z jego lekkomyślności i lenistwa. Przejawia dorywcze i wybiórcze zainteresowanie przedmiotami nauczania (zwłaszcza informatyką). Na ogół także nie przestrzega zarządzeń i przepisów szkolnych. Adrian nie ma konfliktów z nauczycielami, za to ma sporadyczne konflikty z kolegami z klasy i szkoły. Jego emocjonalny stosunek do szkoły przejawia się w tym, że nie lubi przebywać w szkole dłużej niż jest do tego zobowiązany, niechętnie zostaje po szkole by brać udział w zajęciach dodatkowych.
Brak podstaw do interwencji:
Adrian w podskali nieprzystosowanie uzyskał wyniki przeciętne (sten 5,5), odchylenie standardowe wynosi 0. Diagnozowany młodzieniec w miarę systematycznie uczęszcza do szkoły i ma oceny pozytywne. Czynności korekcyjne zastosowane wobec diagnozowanego mogą mieć na celu dobór atrakcyjnych dla młodzieńca form douczania np. warsztaty, umożliwienie mu odnoszenia sukcesów w różnych zajęciach dodatkowych, podniesienie atrakcyjności zajęć pozaszkolnych, w których Adrian mógłby uczestniczyć po zakończeniu lekcji, rozbudzenie i rozwijanie w chłopcu zainteresowań.
Nasilone zachowania antyspołeczne (ZA) – informator rodzic (matka).
Adrian czasami oszukuje dla własnej korzyści rodziców oraz rodzeństwo. Diagnozowany chodzi czasami na wagary, pisze także sam sobie usprawiedliwienia podrabiając podpis jednego z rodziców. Czasami w gronie kolegów, zwłaszcza starszych spożywa alkohol. Nigdy dotąd pomimo konfliktów z rodzicami nie uciekł z domu. Młodzieniec także z reguły nie kradnie. Przejawia niekonwencjonalne zachowania seksualne przejawiające się w niepokojącym braku skrępowania wobec obcych osób. Agresja werbalna przejawia się w drwieniu z kolegów, przezywaniu ich, obrażaniu i rozpowszechnianiu złośliwych plotek. Agresja przejawia się w zaczepianiu kolegów i dokuczaniu im. Nie dokonuje żadnych aktów samoagresji (bynajmniej świadomych). Do tej pory nie dokonał żadnego przestępstwa.
Projekt oddziaływania profilaktycznego:
Wysokie wyniki uzyskane przez diagnozowanego młodzieńca (sten 7, 5) świadczą o średnim natężeniu zaburzeń emocjonalnych i osobowościowych. Odchylenie standardowe wynosi +2. Adrian powinie być, więc objęty pogłębionymi badaniami psychologicznymi, pedagogicznymi, a także psychiatrycznymi, aby uzyskać rzeczywiste przyczyny przejawianych przez jednostkę zachowań antyspołecznych oraz w celu wyjaśnienia psychologicznych mechanizmów sterujących jego agresywnym zachowaniem. Adrian ze względu na przejawianą wobec rówieśników agresję werbalną i fizyczną może być podatny na zagrożenie demoralizacją. Większą uwagę należy także zwrócić na przejawiane przez diagnozowanego niekonwencjonalne zachowania seksualne cechujące się w niepokojącym brakiem skrępowania wobec obcych osób (takie zachowanie może świadczy o chęci zwrócenia na siebie uwagi osób dorosłych).
Kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych (BP) – informator rodzic (matka).
U diagnozowanego czasami występuje nadpobudliwość psychoruchowa. Czasami także występuje stereotypia ruchowa (automatyczny ruch kopania). Nigdy nie występuje bierność, apatyczność oraz ospałość. Czasami występuje krańcowa nieśmiałość i lęk zwłaszcza w sytuacja ekstremalnie stresowych dla Adriana jak np. egzaminy. Występują w małym nasileniu trudności w nauce na podłożu dysgrafii, nie posiada jednak w tym zakresie odpowiedniego orzeczenia z Poradni psychologiczno - pedagogicznej. Występują także w małym nasileniu trudności w mówieniu, zwłaszcza jąkanie się w sytuacji wzmożonego stresu. Nigdy nie występują konwulsje, drgawki, moczenie się mimowolne oraz wymioty w sytuacjach frustracyjnych. Czasami występują ostre zaburzenia somatyczne, głównie żołądka spowodowane sytuacją nadmiernie utrzymującego się zespołu stresowego.
Projekt oddziaływania profilaktycznego:
Wysokie wyniki uzyskane przez diagnozowanego młodzieńca (sten 8, 5) świadczą o poddaniu jednostki dogłębnym badaniom psychologicznym i psychiatrycznym, które gwarantującą rozpoznanie funkcjonowania systemu nerwowego diagnozowanego (zwłaszcza występującej czasami nadpobudliwości psychoruchowej, stereotypii ruchowej, nieśmiałości, leku oraz trudności w mówieniu występujących w silnych sytuacjach stresowych). Odchylenie standardowe wynosi +2. Należy, więc zapoznać Adrian z technikami i metodami radzenia sobie w sytuacjach stresowych, zapoznać jednostkę z technikami relaksacyjnymi, które pomogłyby diagnozowanemu w niwelowaniu napięcia emocjonalnego. Warto także skierować chłopca na badania do poradni psychologiczno – pedagogicznej w celu oceny nasilenia dysgrafii, czyli zaburzeń funkcji pisania oraz graficznej strony pisma, co wiąże się z obniżeniem wymagań szkolnych oraz zajęciami korekcyjno – kompensacyjnymi.
Kumulacja niekorzystnych czynników socjokulturowych oraz środków profilaktyczno – korekcyjny (SK) – informacje z wywiadu środowiskowego.
Status ekonomiczny rodziny jest gorszy od przeciętnych warunków materialnych polskiej rodziny (pracuje tylko ojciec, matka jest bezrobotna bez prawa do zasiłku, ponadto cierpi na przewlekłą chorobę fizyczną i przyjmuje leki). Żadne z rodziców nie nadużywa alkoholu. Adrian ma stały kontakt z osobami wykolejonymi bądź przestępczymi poza rodziną (koledzy z bloku, którzy mieli drobne konflikty z prawem, głównie za kradzieże i rozboje pod wpływem alkoholu). Nigdy nie zastosowano środków profilaktycznych względem rodziców oraz środków profilaktyczno - wychowawczych. Wobec diagnozowanego nie zastosowano żadnych środków wychowawczych, poprawczych oraz leczniczych (brak opieki psychiatrycznej, nie cierpi na żadne schorzenie przewlekłe fizyczne).
Projekt oddziaływania profilaktycznego:
Wysokie wyniki uzyskane przez diagnozowanego młodzieńca (sten 7) świadczą o wysokim prawdopodobieństwie nieprzystosowania społecznego jednostki. Adrian może być podatny na to zjawisko, gdyż wychowuje się w rodzinie, której status ekonomiczny jest niski, jego matka cierpi na przewlekła chorobę fizyczną oraz fakt, iż młodzieniec często wchodzi w kontakt z kolegami, którzy mieli konflikt z prawem. Odchylenie standardowe wynosi +1. Zabiegi resocjalizacyjne powinny mieć na celu pomoc w poprawie warunków materialnych rodziny oraz ograniczenie kontaktu z podkulturą przestępczą, która negatywnie oddziałuje na młodzieńca i może uczyć go zachowań nieakceptowanych społecznie.