George Berkeley, pierwsze 30 stron

Wstęp:

Człowiek z chwilą, kiedy zaczyna myśleć, filozofować, poszukiwać mądrości i prawdy spotyka się z wieloma wątpliwościami, paradoksami i powrotem do punktu wyjścia. Przyczyną tego stanu rzeczy jest tajemniczość rzeczywistości i ograniczenie naszego umysłu. Z drugiej strony być może przyczyny należy się dopatrywać w sposobie używania rozumu, a nie jego cechach. Bóg obdarzył ludzi pragnieniem wiedzy, czyniąc przy tym ich możliwości ograniczonymi.

Berkeley uważa, że niepokój i wątpliwości, sprzeczności i nierozwiązane kwestie zawdzięczamy sobie. Umysł ma zdolność tworzenia abstrakcyjnych idei i pojęć. Umysł rozważa z osobna to co wspólne, np. oddziela barwę od kształtu, rozciągłości (abstrakcyjna idea koloru, który nie jest ani biały, czarny ani żaden inny). Umysł potrafi oddzielać jedne rzeczy od drugich, chociaż w danym przedmiocie są ze sobą złączone. Pojęcia abstrakcyjne posiadają tylko uczeni.

Posiadanie idei ogólnej odróżnia człowieka od zwierząt. Zwierzęta posiadają pewną inteligencję, ale odbierają rzeczywistość tylko za pomocą zmysłów. Ich umysł nie jest zdolny do abstrakcji.

Wyrazem umiejętności abstrakcyjnego myślenia jest posługiwanie się uogólnionym językiem. Abstrakcyjne idee tworzy się po to aby posługiwać się ich nazwami. Gdyby więc nie mowa nie zrodziłaby się abstrakcja. Wydaje się nam że każda nazwa powinna mieć jeden sens i ściśle określone znaczenie. Prawda jest taka, że wszystkie one oznaczają w równej mierze mnóstwo idei, które są różnorodne.

Traktat I:

Podmioty ludzkiego poznania:

Rzeczywiste idee mające postać wrażeń zmysłowych
Postrzegane poprzez uczucia i czynności umysłu
Idee utworzone przy pomocy pamięci i wyobraźni

Istnienie idei polega na byciu postrzeganą. Nasze uczucia, myśli, wyobrażenie nie istnieją poza umysłem, który je postrzega. Wynika z tego, że nie istnieje nic innego oprócz umysłu. Właściwości rzeczy zależą od sposobu postrzegania.