Pasmo gorące-jeśli w jednorazowym akcie absorpcji promieniowania jeden z oscylatorów zostanie przeniesiony na wyższy poziom, przy czym cząsteczka była już uprzednio wzbudzona np. 100200 100110. Są znacznie mniej intensywne od pasm podstawowych

Kwant połówkowy- jest to energia cząsteczki o częstości 0, E₀^(o)=1/2hv₀, nosi również nazwę zerowej energii oscylacji

Szum sygnału-fluktuacje linii widmowej spowodowane na ogół przez czynniki zależne od aparatury, np. brak stabilności napięcia w sieci, brak stabilności pracy źródła promieniowania i fotopowielaczy wzmacniających sygnał

Magnetyczna stała ekranowania jądra-wartość ujmująca wpływ efektów rozpuszczalnika, grupy sąsiadującej i grupy lokalnej na ekranowanie jąder atomowych przez elektrony. B_A^ef=B(1-σ_A)

σ_A-stała ekranowania jądra

B_A^ef-wartość efektywnego pola magnetycznego

B_A-wartość pola magnetycznego

Protony diastereoizotropowe

Pozorny jon molekularny- jon powstały w wyniku rozpadu innego jonu (np. molekularnego) między komorą jonizacyjną a detektorem. Na widmie zostaje zarejestrowany jako jon o tzw. masie pozornej.

Pik główny –najbardziej intensywny pik na widmie masowym. Jego intensywność przyjmujemy za 100%, intensywności pozostałych pików podajemy w procentach względem piku głównego

Reguła azotu-dla związków zawierających C,HO,N,Cl,S,P itd. Parzysta masa nominalna świadczy o parzystej liczbie atomów azotu w cząsteczce (lub brak atomów azotu), zaś nieparzysta masa nominalna-o nieparzystej)

Analizatory: dwusektorowy, kwadrupolowy, pułapka jonowa, analizator przelotu czasu, APC-zasada działania:prędkości jonów przyspieszonych w polu elektrycznym (działającym przez krótki czas) są odwrotnie proporcjonalne do pierwiastka z ich masy. Jony, generowane krótkim impulsem (np. laserowym: MALDI, tzw. Technika pulsacyjna), trafiają do tzw. rury przelotowej i osiągają detektor w kolejności wzrastających mas. Praktycznie nie ma tu ograniczeń odnośnie mas analizowanych jonów, wymagana jest jednak szybka elektronika

Odsłanianie protonów w pierścieniach – protony w pierścieniach aromatycznych są silnie odsłanianie ponieważ krążenie zdelokalizowanych elektronów w pierścieniu aromatycznym powoduje indukcję silnego pola magnetycznego, którego uśredniona wartość po wszystkich orientacjach cząsteczki ma zwrot zgodny z kierunkiem pola zewnętrznego na protonach leżących w płaszczyźnie pierścienia, przyczyniając się do ich odsłonięcia. Jest to tzw. efekt delokalizacji elektronów.

Pierwszy nadton-jeśli w jednorazowym akcie absorpcji promieniowania jeden z oscylatorów przejdzie z poziomu zerowego na drugi000200, mniej intensywne niż ton podstawowy

Metody jonizacji próbki w masówce-Jonizacja strumieniem elektronów, Jonizacja chemiczna, Desorpcja polem, Desorpcja laserowa w matrycy, spektrometria masowa jonów wtórnych, bombardowanie szybkimi atomami, elektrorozpylanie, EI istota: strumień elektronów o energii 10-70eV przechodzi przez pary badanej substancji. Dochodzi do wybicia elektronu M+ e M+. +2e- i powstanie jonu molekularnego. Nadmiar energii prowadzi do silnego wzbudzenia oscylacyjnego i w konsekwencji fragmentację.

Stała sprzężenia spinowo spinowego-mierzona w Hz odległość między składowymi w multiplecie. Stała J zależy od wartości współczynników magnetogirycznych sprzęgających się jąder, ich wzajemnej odległości i struktury elektronowej cząsteczki, nie zależy natomiast od wartości indukcji zewnętrznego pola J<0 dla jąder odległych od siebie o parzystą liczbę wiązań J>0 dla jąder odległych od siebie o nieparzystą liczbę wiązań

Intensywność integralna sygnału-pole ograniczone konturem pasma i tłem, jest proporcjonalna do prawdopodobieństwa przejścia, którego miarą jest współczynnik absorpcji Einsteina

Równocenność magnetyczna jąder-takie jądra które są równocenne chemicznie i mają jednakowe oddziaływania spinowo-spinowe ze wszystkimi innymi jądrami magnetycznymi w cząsteczce

Istota NMR- istotą Magnetycznego Rezonansu Jądrowego jest oddziaływanie spinów jądrowych z polami magnetycznymi i towarzyszące im przejścia spinów na wyższe poziomy energetyczne. Przejścia są indukowane pomiędzy dwoma możliwymi orientacjami dipola magnetycznego umieszczonego w stałym polu magnetycznym pod wpływem odpowiedniej częstości radiowej.

Tony złożone-jeśli w jednorazowym akcie absorpcji promieniowania występują przejścia między poziomami dwóch lub więcej oscylatorów. Dzielone na sumacyjne (000101 itd.) i różnicowe (001200)

Spin jądra (reguły kwantowania)-wewnętrzny moment pędu I równy sumie momentów pędu wszystkich nukleonów i podlegający następującym regułom kwantowania:

|I|=pierwiastek I(I+1)ђ liczba kwantowa określająca długość wektora I

I_z=M_Iђ

Efekt daszkowy

Tło sygnału-widmo ciągłe o zróżnicowanym charakterze i niepochodzące od badanej substancji

Wyznaczanie wzoru sumarycznego związku chemicznego – masę cząsteczki badanego związku wyznaczamy na podstawie położenia piku molekularnego. Za pomocą reguły azotu sprawdzamy czy analizowana substancja zawiera atomy azotu. Biorąc pod uwagę fakt, że prawie wszystkie izotopy pierwiastków mają masę atomową bliską całkowitej,jednak nie całkowitą, wykorzystujemy widmo masowe uzyskane na wysokorozdzielczym spektrometrze masowym i określamy pozycję jonu molekularnego z dokładnością do np. 2-3 miejsca po przecinku. Korzystając z tablic Beyona Znajdujemy cząsteczki o masach z zakresu zmierzonej masy +/-0,01. Na podstawie reguł wyboru odrzucamy związki nie spełniające jej. Pozostałe związki potencjalnie mogą być związkiem przez nas analizowanym. Aby zwęzić pole poszukiwań można skorzystać ze spektrometru wykazującego większą rozdzielczość.

Zalety fourierowskiej techniki interpretacji widm

Zakres daktyloskopowy – zakres na widmie IR obejmujący wartości częstości 1350-650 cm^-1. Obejmuje drgania walencyjne wiązań C-C, C-N, C-O, drgania deformacyjne C-H. Piki z tego zakresu analizuje się głównie na podstawie bazy danych.

Intensywność promieniowania-ilość energii promienistej przechodzącej w jednostce czasu przez jednostkę powierzchni prostopadłej do drogi promieniowania

Współrzędne wewnętrzne cząsteczki – współrzędne określające potencjał dla ruchów oscylacyjnych jąder. Określa się je podając długości wiązań i kąty w cząsteczce

Reguły wyboru-prawa wyjaśniające w jakich warunkach dochodzi do absorpcji, emisji i rozpraszania promieniowania elektromagnetycznego przez cząsteczki.

Przesunięcie chemiczne:

- sigma skala określająca położenie sygnału na widmie obejmujące z reguły zakres od 1 do 10. Spadek wartości sigma oznacza wzrost ekranowania protonów, czyli przesunięcie chemiczne warunku rezonansu w kierunku wyższych indukcji pola magnetycznego δ=B_wz-B_pr/B_wz x 10⁶ ppm

Delta – skala określająca położenie sygnału na widmie. Wartość delta zależy od warunków prowadzenia poramiaru. Np. Na aparaturze wykorzystującej promieniowanie radiowe o częstości 100 MHz 1ppm. Na skali sigma odpowiada delta=100 Hz delta=v_pr-v_wz

Drgania normalne-polega na jednoczesnym wychyleniu wszystkich atomów w cząsteczce, zgodnie w fazie i z jednakową częstością lecz z różnymi amplitudami.

Jon tropoliowy

Jak odróżnic wewnątrz od zewnątrzcząsteczkowiego wiązania wodorowego w Ir

Dlaczego orto bardziej odsłanianie niż meta w ketonach alifatyczno-aromatycznych

Częstość Lamora-częstość promieniowania elektromagnetycznego wchodzącego w rezonans z powstałymi w polu magnetycznym poziomami energetycznymi jądra. Zależy od indukcji pola magnetycznego

Protony enancjotopowe- protony równocenne chemicznie, czyli są jednakowo ekranowane a ich pozycje w cząsteczce są związane ze sobą operacjami symetrii.

Prawo Hooke’a –prawo wyrażone równaniem F_x=-f Δx Δx=x-x_e Δx-wychylenie z położenia równowagi f-stała siłowa x_e-położenie równowagi

Chromofor – grupa w cząsteczce, w obrębie której dochodzi do przejść elektronów, powodujących poszerzenie pasma na widmie.

Jak na podstawie widma masowego można wnioskować o obecności pierwiastków niejednorodnych izotopowo

Geometria równowagowa

Energia molowa – energia odpowiadająca fali o określonej częstości padającej na cząstkę. Wyrażana w kcal/mol

Rozpad homolityczny –niezależne przemieszczenie się sparowanych elektronów tworzących wiązania na oba fragmenty

Wybiciu e- cz. towarzyszy osłabienie wiązania z wszelkimi konsekwencjami: podniesienie, spłaszczenie, przesunięcie krzywej dla M+. względem tej dla M usuwa się bowiem część ładunku wiążącego. Dochodzi do silnego wzbudzenia oscylacyjnego ponieważ przejście e-przez cz. średnich rozmiarów jest ok. 100x krótsze niż okres typowej oscylacji „ze środka widma”. Przejście zachodzi więc po linii pionowej, tj. bez zmiany oscylacji cz. Prowadzi to do fragmentacji – rozpadu rodnikokationu na jony fragmentacyjne lub cząsteczki obojętne

CI w komorze jonizacyjnej dochodzi do jonizacji gazu poreakcyjnego (np. metan, amoniak), prężnośc par musi być kilka razy większa niż próbki np. CH4 +e[CH4]+. +2e i szeregu reakcji rodnikowo-jonowych, w wyniku fragmentacji powstają jony pierwotne, np.: [CH4}+.-->[CH3]+ +H. jony pierwotne reagują z nadmiarem gazu reakcyjnego i powstają „bogate w wodór” jony wtórne, np. CH4+[CH4]+.-->[CH5]+ + [CH3]-. Jony pierwotne/wtórne reagują z badaną substancją M, dochodzi do przeniesienia protonu [CH5]+ +M [M+H] + CH4, addycji, np. [CH3]+ +M [M+CH3]+ itd. A czasem do przeniesienia ładunku. Zalety: ograniczona fragm. Najczęściej powstają molekuły protonowane dobrze widoczne, wady: mało info o strukt, w stan pary