Zespół ciasnoty przedziałów powięziowych
W wyniku zwiększonego ciśnienia w obrębie przedziału anatomicznego kończyny dochodzi do zaburzeń krążenia krwi i następczych nieprawidłowości unerwienia oraz funkcji mięśni. Wyróżnia się ostrą postać choroby, towarzyszącą rozległym urazom kończyny ( zwłaszcza zmiażdżeniowym) oraz postać przewlekłą , pojawiającą się u sportowców, z piekącym bólem i skurczami ustępującymi po odpoczynku.
Objawy:
zblednięcie
obniżenie ciepłoty kończyny
parestezje
niedowłady
wzmożone napięcie mięśniowe
bolesne oraz ograniczone ruchy
Podstawą rozpoznania jest pomiar ciśnienia śródtkankowego w przedziale powięziowym zmiany stają się nieodwracalne po 4-2 godzinach, w mięśniach oraz po 12-24 godzinach w obrębie nerwów .
Leczenie:
w ostrej postaci choroby wskazana jest pilna facsciotomia w zakresie zajętego przedziału
w postaci przewlekłej zaleca się operacyjne w zależności od stopnia aktywności fizycznej, nasilenia dolegliwości i wyników pomiarów ciśnienia śródtkankowego.
Ćwiczenia II
Temat: Choroby odcinka szyjnego kręgosłupa.
7 kręgów
8 par nerwów szyjnych
Nerwy szyjne mają numerację zgodną z kręgiem położnymi powyżej tego, z którego wychodzą, np. korzeń nerwowy C3, przechodzi przez otwór leżącego powyżej kręgu C3, zaś ósmy nerw szyjny przechodzi przez otwór pomiędzy C7 a Th1. Dalej, w odcinku piersiowym i lędźwiowym , nerwy rdzeniowe otrzymują oznaczenie zgodne z kręgami poniżej tych, z których wychodzą ( nerw L3 wychodzi przez otwór lezący poniżej kręgu L3)
Kręgosłup szyjny:
ruchoma podstawa dla czaszki-najbardziej giętki odcinek kręgosłupa
zginanie do 70 stopni
prostowanie do 70 stopni
pochylanie w bok do 50 stopni
rotacja w prawo o 90 stopni
rotacja w lewo o 90 stopni
o zakresie ruchu między dwoma kręgami decyduje w głównej mierze orientacja powierzchni stawowych, poszczególne segmenty w rożnym stopniu uczestniczą w ruchu w każdej płaszczyźnie.
55-60% odcinka szyjnego zachodzi na poziomie C1-C2 ( bo jest kręg obrotowy)
zgięcie w stosunku do wyprostu jest ograniczone przez staw C1-potylica, od C1 do C6 zakres zginania i prostowania pozostaje mniej więcej jednakowy na każdym poziomie.
pełny łuk zginanie-prostowanie jest większy w danych segmentach z maksymalnym ruchem na poziomie C5-C6
ruchy kręgosłupa są sprzężone
pochyleniu w bok towarzyszy rotacja, rotacji towarzyszy pochylenia w bok zmiana ustawienia zginanie-prostowanie
Problemy z kręgosłupem szyjnym występują najczęściej u osób w średnim i starszym wieku i są spowodowane przede wszystkim zmianami zwyrodnieniowymi. Jednak coraz częściej problemy z w.w zgłaszają ludzie młodzi.
Zła postawa , nie ćwiczone, osłabione mięsnie szyi i karku, tzw. kołnierza mięśniowego, nie zapewniają skutecznej stabilizacji tego odcinka kręgosłupa , powodując w efekcie dolegliwości bólowe.
Szyjne zespoły zwyrodnieniowe
Izolowany ból szyi
Identyfikacja ogniska patologicznego jest trudna, gdy jedynym objawem zgłaszany przez chorego jest ból osiowy, a jedynymi objawami przedmiotowymi są ograniczenie zakresu ruchów i towarzyszący mu kurcz mięśni.
W badaniach obrazowych, zwężenie i dehydratacja krążków miedzykręgowych lub osteofitoza na powichrzeniach wyrostkach stawowych( występują u 30-70%) osób nie zgłaszających żadnych dolegliwości.
Leczenie:
leki przeciwbólowe
czasowe stosowanie obciążenia kręgosłupa – kołnierz
wzmacnianie mięśni przykręgosłupowych
Radikulopatia szyjna
Rzutowanym bólem pochodzenia nerwowego , który zwykle występuje na obszarze zaopatrywanym przez określony korzeń nerwowy , czasem towarzyszy mu brachialgia ( rozlany, nieswoisty ból ramienia) . U osób młodych dorosłych często przyczyną jest uwypuklenie krążka miedzykręgowego uciskające na korzeń w miejscu jego wyjścia z otworu miedzykręgowego.
U osób starszych częściej dochodzi do uwięźnięcia korzenia nerwowego wskutek zwężenia przestrzeni wokół krążka , co powoduje zmiany zapalne stawów międzywyrostkowych i unkowertebralnych (stawy Luschki) , wiodące do zwężenia otworu miedzykręgowego.
Typowy objaw:
ból szyi lub jej okoli promieniujący do kończyny górnej zgodnie z układem dermatomów
Inne objawy:
ból głowy w okolicy potylicznej jako wynik współistniejącego ucisku korzeni nerwowych górnej i środkowej części odcinka szyjnego
ból promieniujący do tyłu barku i górnego obszaru klatki piersiowej, związany z uwięźnięciem dolnych szyjnych korzeni nerwowych
Czasem pacjenci uskarżają się na :
słabość kończyn
zmianę charakteru pisma
wypadanie różnych przedmiotów z ręki
ograniczenie wykonywania czynności wymagających dobrej koordynacji ruchowej
Badanie kliniczne:
ograniczenie ruchów szyi często niewielkie
próba Spurlinga – polecenie wyprostowania szyi przy równoczesnym skłonie głowy w stronę, po której występuje ból. W tej pozycji następuje zwężenie otworu miedzykręgowego, nasila się ból korzeniowy.
Leczenie:
farmakologicznie
fizykoterapia
kinezyterapia
chirurgicznie
Dyskopatia:
Mianem dyskopatii określa się schorzenie krążka miedzykręgowego. Stanowi on naturalną podkładkę między kręgami. Składa się z części obwodowej , zwanej pierścieniem włóknistym oraz z centralnie położonego elastycznego materiału zwanego dyskiem.
w przypadku dyskopatii dochodzi do pęknięcia pierścienia włóknistego, zaś materiał dyskowy, pod wpływem działających na niego sił, ulega przemieszczeniu.
najczęściej zmiany dotyczą odcinków C5-C6, nieco rzadziej dochodzi do zajęcia sąsiednich przestrzeni. Z reguły dyskopatia jest wczesnym stadium choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Jeśli uszkodzenie krążków ma miejsce na wielu poziomach, zaś zdjęcia rentgenowskie wykazuje cechy wtórnych, nieprawidłowych procesów kościotwórczych czy niestabilności kręgosłupa, mówimy o zaawansowanej formie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa zwanej spondylozą.
Objawy:
ograniczenia ruchomości głowy
napadowe bóle szyi , potylicy i karku
parastezje
zawroty głowy
oczopląs
zaburzenia równowagi
Rwa ramienna (rwa barkowa)
Rwa barkowa to choroba spowodowana różnymi zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa w odcinku szyjnym. Zaliczana jest (podobnie jak rwa kulszowa) do korzeniowych zespołów bólowych, gdzie charakterystyczny jest ból karku i ramienia.
Z szyjnego odcinka rdzenia kręgowego wyrastają korzenie nerwowe tworzące splot barkowy dający początek nerwom zaopatrującym kończynę górną.
Korzenie, zanim utworzą splot, opuszczają kręgosłup przedostając się przez wąskie otwory miedzykręgowe, jest to miejsce, w którym w trakcie choroby zwyrodnieniowej najczęściej dochodzi do ucisku przez osteofity lub przemieszczający się dysk.
Przepuklina jądra miażdżystego będąca objawem zaawansowanego zwyrodnienia krążka miedzykręgowego przebija się zwykle przez tylno-boczna, najsłabszą część pierścienia włóknistego i trafia na początek korzonka nerwowego.
Chory skarży się na ból i drętwienie promieniujące do barku , ramienia i ręki. Bólom towarzyszy osłabienie i zanik mięśni objawiające się mniejszą pewności ą chwytu, obniżeniem sprawności precyzyjnych ruchów palców lub utratą kontroli nad stawem ramiennym czy łokciowym.
Fizykoterapia delikatne wyciągi za głowę, leki przeciwzapalne, rozluźniające mięsnie i zwalczające obrzęk, nieraz przynoszą długotrwały korzystny efekt, jednak nie usuwają przyczyny cierpienia. W przypadku uciążliwych i nie poddających się leczeniu dolegliwości, ulgę może przynieść zabieg operacyjny polegający na usunięciu przyczyny ucisku i przywróceniu utraconej stabilności.
Spondyloza szyjna z mielopatią
Przyczyną mielopatii odcinka szyjnego bywa:
centralna przepuklina krążka miedzykręgowego
ciężkie zmiany zwyrodnieniowo kręgosłupa zwężające światło kanału kręgowego przez wrastania osteofitów , pogrubienie i zmiana kształtu więzadła żółtego.
często u starszych mężczyzn oraz w przebiegu chorób nasilających niestabilność kręgosłupa ( RZS, ostry uraz, nowotwór)
Objawy:
sztywność i ból szyi nasilający się przy każdej aktywności fizycznej
narastające zaburzenia czucia w kończynach górnych
pogłębiające się osłabienie mięśniowe
spastyczność
utrata propriocepcji w kończynach dolnych
chód mielopatyczny na szerokiej podstawie
w kończynach dolnych odruchy ścięgniste wygórowane
w kończynach górnych odruchy osłabione lub wzmożone, zależne od poziomu uszkodzenia
w ciężkich postaciach dołączają się zaburzenia pęcherza moczowego
mielopatia szyjna narasta w sposób zmienny, najczęściej dolegliwości utrzymują się
Wskazaniami do leczenia operacyjnego są:
nasilające się ubytki neurologiczne lub trwały ubytek neurologiczny z towarzyszącymi bólem korzeniowym, który nie reaguje na leczenie zachowawcze.
Choroby zwyrodnieniowe stawów odcinka C:
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego poza dolegliwościami ze strony karku może prowadzić do osłabienia i zaburzeń czucia w obrębie kończyn górnych i dolnych, a niekiedy naśladować choroby serca lub mózgu.
Sprawnie działające stawy kręgosłupa zabezpieczane przez więzadła i mięsnie zapewniają właściwą ruchomość głowy, fizjologiczną ruchomość kręgosłupa szyjnego umożliwia sprawne działanie zmysłu wzroku, słuchu i równowagi.
W przebiegu choroby chrząstka stawowa rozrzedza się, tworzą się wyrośla kostne, które w skutek ucisku powodują ogniska zapalne
bóle stawów , najczęściej związane z ich obciążaniem ( zaawansowanej fazie także bóle spoczynkowe) , ograniczenia zakresu ruchu mogą być efektem nieodwracalnego postępującego procesu zużycia szkieletu.
w odcinku szyjnym kręgosłupa ( choroba zawodowa kierowców) ból promieniuje do potylicy lub pasa barkowego. Przy nagłym zwrocie może tez nastąpić zawrót głowy—
dolegliwość dotyka zwykle osoby po pięćdziesiątym roku życia, zdarza się także u osób młodszych
badania radiologiczne wykrywające zmiany zwyrodnieniowe nie są jeszcze dowodem na istnienie choroby.
Dolegliwości i objawy:
sztywność poranna –uczucie sztywności kręgosłupa , szczególnie po obudzeniu się, pobolewania szyi i okolicy krzyżowej po wysiłkach ( np. prace domowe)
brak dolegliwości w przypadku zmian o niewielkim nasileniu
stawy dotknięte chorobą na ogół nie wykazują większych zmian, oprócz zgrubienia, i nie dochodzi do zupełnego zesztywnienia
Zmiany zwyrodnieniowe to zniekształcenia będące efektem przewlekłego przeciążenia i zużycia stawów. Związane z nimi choroba zwyrodnieniowa stawów ( zwana także artroza lub kośćcem zwyrodniającym) – to przede wszystkim ból i ograniczenia zakresu ruchu
Odcinek szyjny:
bóle szyi, karku, a także głowy
promieniowanie bólu np. do barków
uczucie sztywności szyi, utrudniającej ruchy skrętne głowy
uczucia „ ciężkości” głowy
chory często wyczuwa nawet słyszy odgłosy trzeszczenia w stawach podczas ruchu
nie mniej dotkliwy ból często zakłóca normlany tryb życia chorego
Objawy kliniczne:
Chory zazwyczaj zgłasza ból narastający, głęboki, tępy, nasilający się podczas zmiany pogody i zwiększonej aktywności fizycznej,
ból związany z aktywnością pojawia się natychmiast lub wkrótce po zapoczątkowaniu ruchu i może trwać krótko lub utrzymywać się przez kilka godzin po zakończeniu czynności
niektórzy zauważają pierwsze objawy po niewielkim urazie stawu lub po intensywnej aktywności fizycznej
w zaawansowanych stadiach ból może być stały i przerywać sen. Większość chorych obserwuje również sztywność stawów, szczególnie rano i po dłuższym okresie nieczynności, nie przekraczająca jednak 30 minut.
w miarę postępu zmian chorzy stają się mniej ruchliwi i mogą odczuwać trzeszczenie, blokowanie lub tarcie w stawie podczas ruchu
obserwować można poszerzenie obrysów stawów związane z tworzeniem się wyrośli kostnych (osteofitów), zaniki mięśni , przykurcze a nawet wysięki stawowe)
w przeciwieństwie do reumatoidalnego zapalenia stawów zmiany nie są symetryczne, stan ogólny chorych jest dobry, a wyniki badan laboratoryjnych dobre. Niekiedy choroba ogranicza się tylko do jednego lub kilku stawów.
Przyczyny:
powoduje to przewlekle podrażnienie tkanek otaczających kręgosłup, miejscowe stany zapalne oraz reakcje wytwórcze prowadzące do powstania na kręgach wyrośli kostnych
przewlekłe drażnienie więzadeł i stawów kręgosłupa, spowodowane przeciążeniami lub urazami powoduje rozwój procesu zapalnego uszkadzającego staw kręgosłupa
krążki miedzykręgowe ( tzw. dyski) pełniące role amortyzatorów pomiędzy trzonami kręgów, w miarę starzenia się organizmu tracą elastyczność, twardnieją i kurczą się
Profilaktyka:
prowadzenie uregulowanego trybu życia
unikanie przemęczenia i nadwyrężania kręgosłupa
utrzymanie prawidłowej postawy podczas pracy
kilkakrotny odpoczynek w ciągu dnia w pozycji leżącej
leczenie nadwagi
dbałość o dobrą kondycje fizyczna
wykonywanie regularnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha i grzbietu
Leczenie:
Zalecenia ogólne:
leczenie powinno być prowadzone pod kontrola lekarza ortopedy przy współpracy rehabilitanta a często lekarza, takce neurologa i reumatologa
zabiegi rehabilitacyjne fizykoterapia i masaże stanowią bardzo ważny element procesu leczniczego
w przypadku zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego ( C) często stosuje się kołnierze ortopedyczne
zmiany kręgosłupa lędźwiowego pomocne są specjalne pasy i gorsety ortopedyczne
w bólach krzyżach wskazane jest spanie na twardym materacu
umiarkowana regularna aktywność fizyczna jest niezbędna dla zachowania sprawności chorego
konieczna jest redukcja wagi ciała u osób z nadwaga
Leczenie farmakologiczne:
Z leków stosuje się głownie leki przeciwbólowe , przeciwzapalne i rozluźniające mięsnie, bardzo często wymienione leki stosuje się miejscowo podczas zabiegów fizykoterapeutycznych
Leczenie operacyjne:
Przypadki choroby powikłane zaburzeniami neurologicznymi, zwłaszcza wywoływanymi uszkodzeniem krążka miedzykręgowego, mogą wymagać leczenia operacyjnego
Kręcz szyi
kręcz szyi , szyli utrwalone zaburzenia ruchomości kręgosłupa, będące następstwem np. wrodzonych nieprawidłowości kostnych czy około porodowego uszkodzenia mięśni bywa przyczyną zaburzeń wzroku i asymetrycznego rozwoju twarzy.
jest to stały napadowy ból karku i przedniobocznej części szyi z nasilającym się okresowo przymusowym, rotacyjnym ustawieniem głowy, spowodowanym przykurczem mięśnia MOS i mięśni pochyłych
bolesny kręcz szyi powstaje w wyniku zmian pourazowych mięśni, stawowo kręgosłupa lub przepukliny jadra miażdżystego, podrażnienia korzeni lub nerwów rdzeniowych. Leczenie operacyjne jest nie celowe, gdyż nie przynosi dobrego efektu w tym typie kręczu.
Poczytać o bólu lędźwiowym plus dres