NARKOTYKOM I DOPALOCZOM MÓWIMY – NIE!

Data: 13 marca 2015 r.

Grupa: klasa VI a, klasa VI b

Czas trwania zajęcia: 3 godziny lekcyjne

Temat zajęcia: Narkotykom i dopalaczom mówimy – nie!

Cele zajęcia:

a) dydaktyczne

- uświadomienie uczniom zagrożeń płynących z kontaktu z narkotykami i dopalaczami

b) wychowawcze

- kształtowanie postawy krytycznej i asertywnej wobec różnych propozycji użycia środków uzależniających

Metody prowadzenia zajęć: miniwykład, praca zespołowa, w parach oraz indywidualna, burza mózgów, dyskusja, scenki dramowe

Środki: slajdy oraz sprzęt do ich projekcji, długopisy, markery, małe i duże arkusze papieru, biała i czarna sylwetka człowieka, ulotki

Literatura:

1) Górski S., Uwaga rodzice – narkomania!, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985.

2) Jędrzejko M., Jabłoński P., Narkotyki i środki zastępcze (zjawisko, zagrożenia, profilaktyka), Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2012.

3) Juczyński Z., Narkomania. Podręcznik dla nauczycieli, wychowawców i rodziców, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.

4) Pasek M., Narkotyki? Na pewno nie moje dziecko!, Wydawnictwo „Toret”, Warszawa 1998.

5) Szukalski B., Narkotyki. Kompendium wiedzy o środkach uzależniających, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2005.

Tok zajęcia / przebieg zajęcia:

1) Nauczyciel wita uczniów. Informuje, iż zajęcia poświęcone będą problematyce narkotyków i dopalaczy. W miniwykładzie wprowadza tematykę lekcji:

Życie ludzkie obfituje w problemy i kłopoty. Jesteśmy zmuszeni podejmować z nimi walkę, nie zawsze zwycięską. Narażamy się ustawicznie na niepowodzenia i stresy. Zdarza się więc, że jednostki słabe, najczęściej niedojrzałe fizycznie i psychicznie sięgają po środki odurzające albo narkotyki. Stałe ich zażywanie wywołuje u człowieka szczególny stan, który wymaga ciągłego lub okresowego przyjmowania specyfiki, by uzyskać przyjemne efekty lub uniknąć negatywnych objawów. Jest to tzw. zależność psychiczna. Determinuje ją osobowość, charakter i psychika odurzającego się człowieka. Natomiast patologiczny stan, wywołany przez niektóre leki i narkotyki, a powodujący zespół osobliwych objawów, nazywany zespołem abstynencji lub odstawienia. Jak sama nazwa wskazuje, ujawnia się on, gdy zmniejszy się dawka specyfiku lub zostanie przerwane jego stosowanie. Przykre objawy ogromnie rzutują na zależność psychiczną od narkotyku, skutecznie ją wzmacniając. Gdy osoba uzależniona odstawi środek narkotyczny, zjawia się głód narkotyczny, który jest reakcją organizmu uzależnionego od leku. Człowiek na głodzie „myśli tylko o tym, jak zdobyć narkotyk”. Jego uczucia, pragnienia i czyny są skoncentrowane jedynie na tym specyfiku. Środki odurzające mają tę negatywną cechę, ze powodują uodpornienie się organizmu na ich działanie. Owa nabywa odporność nosi nazwę tolerancji. Aby więc uzyskać ten sam efekt, narkoman musi przyjmować coraz większe dawki. Nierzadko bywa tak, iż uzależniony organizm przyjmuje porcję przekraczającą wielokroć dawkę śmiertelną dla zdrowego człowieka. Na skutek tego oraz złej jakości substancji, którą zażywa, następują zaburzenia układu oddechowego i pracy serca. Prowadzi to do śmierci. Liczba osób zażywających narkotyki lub środki psychotropowe wzrasta z roku na rok. Duży wpływ na to ma łatwość dostępu do narkotyków, które rozprowadzane są przez sieć handlarzy zwanych dealerami. Jednak o tym, czy ograniczymy to zjawisko, decydować w dużej mierze będziemy my samu, potencjalni nabywcy narkotyków, klienci dealerów. Czy jesteśmy zdolni powiedzieć NIE, odrzucając oferowany przez nich towar, którego zażywanie może doprowadzić nas do niechybnej śmierci?

2) Nauczyciel dzieli klasę na 4-5 osobowe zespoły. Zadaniem uczniów jest spisanie wszystkich możliwych skojarzeń do hasła NARKOTYKI – DOPALACZE, a następnie podkreślenie kolorowym mazakiem tych, które ich zdaniem są skojarzeniami pozytywnymi.

3) Nauczyciel wiesza na tablicy dwie sylwetki człowieka, wycięte z papieru czarnego i białego. Na białej – wybrany uczeń wpisuje pozytywne skojarzenia, np. towarzystwo, dobry humor, szpan itp. A na czarnej – skojarzenia negatywne, np. samotność, problemy, kłamstwa, brak kontroli, konflikt z prawem itp. Następnie, czarną sylwetkę nauczyciel przykrywa białą i inicjuje rozmowę: Czy osoba zażywająca narkotyk lub dopalacz zawsze czuje się „na luzie”, „odlotowo”? Co się z nią dzieje naprawdę? Kiedy padają odpowiedzi uczniów, nauczyciel odrywa z białej sylwetki kolejne jej kawałki, aż wyłoni się spod niej całkiem nowy obraz osoby zażywającej środki psychoaktywne – obraz negatywny.

4) Nauczyciel zachęca do dyskusji: Co człowiek, który zażywa narkotyki/dopalacze, ma w głowie, o czym myśli, jaką prezentuje postawę?

5) Nauczyciel proponuje, by uczniowie wypisali na kartkach argumenty przeciw używaniu narkotyków i dopalaczy. Po kolei uczniowie odczytują swoje pomysły, powtarzające się odrzucają, a z pozostałych wybierają dziewięć najważniejszych.

6) Nauczyciel dzieli klasę na 4-osobowe zespoły. Każdy z nich wyobraża sobie następującą sytuację: Trzeba odwieść kolegę od przemożnej chęci sięgnięcia po narkotyk/dopalacz. Uczniowie korzystając z listy spisanych argumentów, formułują pytania pod adresem tego kolegi. Liderzy prezentują efekty pracy na forum.

7) Nauczyciel proponuje odegranie scenek, w których:

- Dwie osoby inscenizują rozmowę. Jedna z nich jest uczniem, który waha się, czy zażyć narkotyk, druga próbuje – jako osoba dorosła – odwieść go od tego kroku.

- Trzy osoby inscenizują rozmowę – spotkanie z dealerem narkotyków pod budynkiem szkoły. Handlarz proponuje za darmo działkę narkotyku, który umożliwi, m. in. szybką naukę.

8) Następnie uczniowie dzielą się swoimi odczuciami i refleksjami, odpowiadając na pytania nauczyciela: Co czuliście, kiedy w roli dorosłego odwodziliście młodego człowieka od pomysłu zażycia narkotyku, gdy odmawialiście dealerowi? Jakich argumentów użyliście podczas rozmowy?

9) Nauczyciel wyświetla slajd i prosi dwóch uczniów, aby po kolei głośno odczytali „Spostrzeżenia doktora Placka”:

• Nie ma narkotyków miękkich i twardych.

• Wszystkie są niebezpieczne, wszystkie uzależniają.

• Nawet marihuana uzależnia.

• Narkotyki mogą uzależniać fizycznie i psychicznie.

• Uzależnienie fizyczne leczy się na oddziale detoksykacyjnym, uzależnienie psychiczne jest bardzo trudne do wyleczenia.

• Narkotyki niszczą człowieka: niszczą jego mózg, cały układ nerwowy, nerki, płuca, powodują zaburzenia hormonalne, niszczą skórę, zwiększają ryzyko zakażenia wirusem HIV, WZW (żółtaczką).

• Nie ma nadzoru nad „produkcją” narkotyków, stąd nikt nie ma pewności co znajduje się w danej „działce”. Producenci celowo zanieczyszczają towar, aby zwiększyć jego objętość bądź siłę działania. Zawsze więc może znajdować się tam coś trującego, np. strychnina (trutka na szczury).

• Współczesna marihuana różni się od tej z lat 60-70 wyższą zawartością THC, jest więc bardziej groźna. THC nie rozpuszcza się w wodzie, tylko w tłuszczu, stąd kumuluje się w organizmie i bardzo wolno wydala się.

• Nie jest prawdą, że marihuana jest rozweselaczem, posiada ona jedynie zdolność potęgowania nastroju, w jakim się człowiek znajduje.

• Narkomanem może zostać nie tylko człowiek z marginesu.