CHARLES BAUDELAIRE - KWIATY ZŁA
Wybór, posłowie i oprac. Jerzy Brzozowski
Charles Baudelaire - ur. 9 IV 1821 w Paryży, zm. 31 VIII 1867. W 1843 pisma odrzuciły tekst poety, ze względu na ich niemoralność. W 1845 ukazał się Salon 1845 - pierwsza publikacja poety, rok później Salon 1846. W czasopismach zaczynają pojawiać się wiersze poety (m. in. w „L'Artiste”). Z powodu kłopotów finansowych zajął się tłumaczeniem tekstów Poego.
25 VI 1857 ukazało się pierwsze wydanie Kwiatów zła. Z powodu ataków „Le Figaro” na poetę, druk wierszy wstrzymano. W 1858 r. nasilają się symptomy choroby wenerycznej, ból zmusza B. do zażywania narkotyków, powstaje w tym czasie studium na temat haszyszu. W 1860 ukazują się Sztuczne raje. W 1861 ukazuje się drugie wydanie Kwiatów zła. W 1864 w prasie drukuje poematy prozą. W 1866 ukazują się Nowe kwiaty zła.
Kwiaty zła - próg dzisiejszej wrażliwości estetycznej.
Baudelaire nie doczekał się uznania za życia, jego talent docenił tylko Flaubert. Nie poznał się na nim nawet mistrz Baudelaire'a - Teofil Gautier, któremu dedykowane są Kwiaty zła.
Wywarł ogromny wpływ na poezję następnego pokolenia, zwłaszcza symbolistów (Mallarmé, Verlaine).
Cezurę dla popularności Baudelaire'a stanowi rok 1903 - pierwsza praca doktorska poświęcona autorowi Kwiatów zła. Prawdziwym przełomem był rok 1917 (50 rocznica śmierci poety) - wstępy do dzieł Baudelaire'a piszą: Gide i Apollinaire. W następnych latach piszą o nim: Mauriac, Proust, Valéry, Eliot.
Poezja Baudelaire'a, według niego samego, jest poezją problematyki moralnej, opartej na rozróżnieniu dobra i zła. W prologu Do czytelnika poeta porusza problematykę religijną: odpowiedzialność za grzech, rolę szatana w świecie. Baudelaire ma bardzo silne poczucie grzechu pierworodnego i jego konsekwencji. Jednak postawa poety różni się od doktryny katolickiej - Baudelaire buntuje się przeciwko Bogu. Jedyną drogą wiodącą ku Bogu może okazać się sztuka, prowadząca przez cierpienie. Ważną postacią w poezji Baudelaire'a jest szatan. Dla Baudelaire'a poezja staje się poszukiwaniem absolutu. Jej istotą jest metafora i teoria zbieżności wrażeń zmysłowych z naturą.
Baudelaire nie jest rewolucjonistą jeśli chodzi o język poetycki, często posługuje się formami tradycyjnej retoryki, klasycznymi porównaniami. Ale ma swoją alchemię słowa, której rdzeniem, fundamentem jest teoria odpowiedników. Głównym jej zwrotnikiem jest metafora, z którą w szczególny sposób współbrzmi rytm.
Kwiaty zła - próg nowej epoki, ale jednocześnie uznaje się je za zwieńczenie okresu romantyzmu (charakterystyczne dla wielkich romantyków wewnętrzne napięcie: miłość i nienawiść nabierają wymiaru spraw ostatecznych; melancholia przeradza się w spleen, diabeł natomiast staje się uwodzicielem, zbuntowanym Aniołem, Księciem Ciemności).