I Ręczne spawanie łukowe

1. Rodzaje złączy spawanych , rodzaje spoin i pozycje spawania

Rozróżniamy złącza : doczołowe , zakładkowe , przylgowe , kątowe , narożne , teowe , krzyżowe.

Spoiny mogą być czołowe , pachwinowe , grzbietowe , otworowe.

W zależności od kształtu wyróżniamy spoiny: I , V , Y , U , X , K , J , B , 1/2V , 2*U.

Pozycje spawania: podolna, naboczna, naścienna, okapowa, pułapowa.

2. Charakterystyka elektrod otulonych.

Zależnie od przeznaczenia rozróżniamy następujące elektrody:

1. do spawania stali konstrukcyjnych, niskowęglowych i niskostopowych

2. do stali konstrukcyjnych stopowych (np. nierdzewnych)

3. do żeliwa

4. do napawania zwykłą stalą i metalami twardymi

5. do spawania i napawania metali nieżelaznych.

Elektrody otulone dzieli się na cienko- , średnio- i grubootulone. Grubość otuliny wynosi odpowiednio 10 - 20% średnicy drutu , 20 - 40% , ponad 40%.

W skład otuliny wchodzą :

- składniki ułatwiające jonizację (związki sodu , potasu i wapnia)

- składniki wydzielające gazy (kreda m marmur , celuloza )

- składniki mineralne wytwarzające żużel (skaleń, wapień, krzemionka, ruda manganowa)

- stopy metalu i rudy zawierające żelazo, mangan, krzem, nikiel, chrom, tytan

- składniki łączące sproszkowane materiały na otulinę w plastyczną masę (szkło wodne, dekstryna)

Zależnie od składu chemicznego otuliny wyróżniamy elektrody:

- kwaśne („A”) zawierające w otulinie dużo tlenków Fe, Mn, Si

- zasadowe („B”) zawierające w otulinie dużo węglanów Ca i Mg oraz fluoryt

- celulozowe („C”) zawierające w otulinie dużo związków organicznych

- utleniające („O”)zawierające głownie tlenki żelaza

- rutynowe („R”) zawierające w otulinie dużo tlenków rutylu (TiO₂).

Elektrody mają średnice: 2 - 2,5 (długość 350mm) - 3,25 - 4 - 5 - 6 (długość 450mm)

Przykładowe oznaczenia: ER 546 - rutynowa gruba

3. Podział spawarek do spawania elektrycznego ręcznego

Spawarki łukowe dzieli się na:

a) spawarki prądu stałego:

- przetwornice i prostowniki spawalnicze.

b) spawarki prądu przemiennego.

- transformatory

Klasyfikacja urządzeń elektrycznych stosowanych jako źródła prądu do ręcznego spawania łukowego jest przedmiotem polskiej normy.

4. Schemat elektryczny i zasada działania transformatora spawalniczego

Transformator spawalniczy z dławikiem na wspólnym rdzeniu

Transformatory tego typu mają 3 uzwojenia: pierwotne 1 i wtórne 2 nawinięte na dwu głównych kolumnach rdzenia, a uzwojenie 3 połączone w szereg z uzwojeniem wtórnym i umieszczone na górnej dodatkowej części rdzenia, jest urządzeniem dławiącym. Indukowana w nim SEM w czasie obciążenia jest przeciwnie skierowana do napięcia wtórnego i powoduje opadanie charakterystyki statycznej transformatora. Regulacja prądu spawania odbywa się przez zmianę wielkości szczeliny powietrznej w obwodzie uzwojenia dławiącego (przesuwając ruchomą część rdzenia dławika 5).

5. Charakterystyka statyczna spawarki

Charakterystyką statyczną nazywamy krzywą ilustrującą zależność między napięciem i natężeniem prądu w obwodzie roboczym przy zmiennym oporze bez jarzenia się łuku. Kształt krzywych w okolicach napięcia roboczego, w pasie oznaczonym jako zakres pracy ma duże znaczenie. Im krzywa jest ty bardziej stroma, tym mniejszy wpływ mają zmiany napięcia na natężenie prądu.

---