BRYOPHYTINA- MSZAKI *cykl rozwojowy w 2 fazach: haplo- i diploidalnej *gametofit żyje dłużej od sporofitu, jest zielony i pełni funkcje odzywiania (asymiluje)i wytwarzania gamet *sporofit- zależny od gametofitu, krótki zywot, prosty telom - nierozgałęziona oś, zakończona pojedynczą zarodnią * Gamety żeńskie-nieruchome kom.jajowe w rodni *Gamety męskie- ruchliwe plemniki prod. w wielokom plemniach *Rozwój gametangiów zewn; HEPATICOPSIDA- WĄTROBOWCE *gametofit plechowaty lub zróżn. na łodyżke i liście( 3rzędy jednakowych liści na łodyżce lub 2jednakowe i 3rząd liści mniejszych); jednokom chwytniki, kom zawierają ciała oleiste i chloroplasty *Plechy kształt rozetkowaty lub taśmowy *Wys. organizcja anatomiczna: zróżn. na epidermę z aparat szpark, tk spichrzową, wzmacniaj, asymil.*sporofit-utwór b. delikatny i krótkotwały, pozostaje do ostatniej chwili , do momentu dojrzenia zarodników w rodni. Dojrzały sporofit wysuwa sie z rodni przerywając ją w górnej częsci, reszta rodni to kołnierzyk u podstawy sety sporofitu. sporofit uległ redukcji: stopa-niewielka, seta-b. delikatna i bezbarwna, zarodnia kulista, pęka na kilka klap. Wnętrze zarodni wypełn.zarodnikami(mejosporami) i płonnymi kom (sprężyce) W zarodniach brak kolumienek. *brak dobrze wykszt. splątka, 1 zarodnik daje początek 1 gametofitowi *Rozmn wegetatywne przez rozmnóżki (gemmy) JUNGERMANNIDAE *gametofity zróżn. na łodyżkę i liście, symetria grzbieto-brzuszną MARCHANTIIDAE - POROSTNICE *Gametofilty plechowate plechy o wys. organizacji:wykszt. się szczególna tk.asymil w aparat szpark gametangia są na wzniesionych odgałęzieniach plechy o tarczkowatym zakończeniu.

BRYOPSIDA-MCHY *cykl rozwojowy:rozwoj gametofitu w 2 etapach:z zarodnika wyrasta nitkowaty splątek a z niego liczne ulistnione łodyżki (gametofory - rosną za pomoca kom. inicjalnej tworzącej 3 segmenty-merofity) i tkanki przewodzace zbud z martwych kom hydroidów lub z żywych leptoitów.*Liście mchów zbud z 1 warstwy komórek lub wielowarstwowe pasma biegnace przez środek blaszki(żebro/nerw).Gametofor wytwarza liczne wielokom rozgałęzione chwytniki, splatek silnie rozgałęzionych i wykształconych.Nie posiadają w kom ciał oleistych.Miedzy gametangami znajdują się płonne nitkowate otwory-wstawki.*Sporangium nie wykształca elaterów (sprężyc).Sporofit jest trwalszy i lepiej wykszt. niż u wątrobowców.Przerywa on ścianę rodni w której się rozwijał u jej podstawy ( nie na szczycie jak u wątrob.)Podnoszona część dawnej rodni to czepek (kalypra) Seta sztywna , rośnie długo dzieki obecności marystemu interkalarnego na szczycie wieczko brzeg powst. otworu opatrzony w ozębnie(perystom); wewnątrz zarodni kolumienka; zarodki miedzy nią a ścianką zarodni; sporofit niezależny od gametofitu.

SPHAGNIDAE - TORFOWCE splatek plechowaty nieregularnie rozgałęziony i zbud z 1 warstwy kom ulistniona spiralnie łodyżka liczne krótkie gałązki na szczycie-główka; liście bez żebra, jednowarstwowa blaszka zbud z martwych kom wodonośnych i kom zielonych (asymilacja); plemnie tworzą się w kątach liści a rodnie na szczycie; sporofit ma b.krótka setę niewidoczną, zostaje wyniesiony przez bezlistny trzonek gametofitu- pseudopodiom; zarodnia otwiera sie wieczkiem; brak ozębni .POLYTRICHIDAE PŁONNIKI *wysoki stopien organizacji gametofitów, splątek przypomin keterotrychalne glony nici pełzajace po pow gleby zróżnicowane na część asymil (chloronema) i część wytwarzającą ulistnione łodyżki (kałlonema) chwytniki wrastające w głąb i sterczące w górę; splątek trwały nie zanika po wytworzeniu łodyżek.Skupienia plemni preygonia otoczone liśćmi odmiennymi od lisći łodygowych (tworzą miseczki) skupienia rodni perychecia otoczone liśćmi perychecjalnymi osłaniaja je; między gametiangiami wyst płonne nitkowate wstawki. czepek z gęstymi długimi włosami BYIDAE PRĄTNIKI kiełkujacy zarodnik wytworzy nitkowaty wielokom silnie rozgałęziony splątek przypom glony. Na szczycie gametangia- skupienia plemni i rodni otoczone gęsto liśćmi tworzącymi pąk; obecność wstawek; liśćie gametoforów zbud z 1 warstwy kom lub żebro zbud z kilku warstw komórek*Sporofit sztywna seta, w secie są hydroidy i leptoidy trwalszy od gametofitu zarodnia przykryta cały czas czepkiem Zarodnia: część dolna- szyna(apofiza) właściwa szczyt zarodni - wieczko występuje ozebnie rozmn wegetatywne MCHY ORTOTROPOWE -łodygi rosną prosto w górę a sporofit stoi na szczycie głównej łodygi(musci akrocarpi) rozgałęziaja sie sympodialnie-boczne gałązki są tu podobnie silnie rozwinięte jak łodyga główna, nie różnią się one od siebie rozwój sporofitu uniemozliwia wzrost gametofitu u kobiet u mążczyzn moga cały czas rosnąć MCHY PLAGIOTROPOWE łodygi często płożą sie po podłożu a sporofity stoją na szczycie gałązek bocznych (musci pleurocarpi) rozgałęzienia są monopoidalne (parzyste) mamy więc łodygę główna i gałązki boczne

Gametofit (n): zarodnik->splątek->gametofor(ulistniona łodyżka z gametangiami)->plemnie/rodnie->plemniki/kom.jajowe

Sporofit (2n):zygota->sporogon/sporofit->zarodnia

Wątrob. i mchy: gametofit zielony,asymiluje,pokolenie dominują; sporofit zależny od gametofitu,prosta oś-telom, na dole stopa, nią czerpie z gametofitu, seta (szczecinka), na jej końcu zarodnia; kom.jajowe nieruchome,plemniki ruchliwe,ich rozwój egzogenny

Wątrobowce (Marchiantophyta): gametofit plechowaty lub zróżn.na łodyżkę i liście, liście spłaszczone grzb-brz, 1kom.chwytniki, w kom.ciała oleiste, sporofit krótkotrwały, przezroczysty, delikatny, do chwili dojrzenia zarodników zostaje w rodni, z zarodnikami wyrzuca sprężyce (płone)- dalsze rozsiewanie; gametofit- zarodnik- brak dobrze wykszt.splątka, rozmn.wegetat: rozmnóżki w miseczkach

Jungermanniiopsida – łodyżka i liście, po 2 listki na boki i 3 od spodu (liście brzuszne – aphigastria), np. Bazzania trilobata

Marchiantopsida (porostnice)- gametofit plechowaty, rozgał.dichotomiczne, rodnie i plemnie na gametangioforach (M-anteridiofor, tarczka, K- archegoniofor, wyrostki promieniste), na plesze zbiorniki z rozmnóżkami, np. Marchantia polymorpha

Mchy (Bryopsida): gametofit- łodyżka i liście, żebra na liściach, wielokom.chwytniki, brak ciał oleistych, sporofit do 3 lat, sztywny, czepek- uniesiony na sporoficie fragm.rodni, stopa z wyrostkami, seta sztywna, zarodnia: puszka i wieczko, pod nim ozębnia (gdy sucho zęby otwierają puszkę), kolumienka, w niej powst. zarodniki, splątek – etap rozwoju, rozmnóżki, w trakcie wzrostu łodyga ulega skręceniu

Sphagnidae (torfowce)- kom.wodonośne, liście bez chwytników, plemnie w kątach liści, rodnie na szczycie, sporofit bez czepka (zarodnia), seta nie rośnie, kołnierzyk, pseudopodiom- trzoneczek wytworzony przez gametofit, na nim sporofit (zarodnia), na szczycie główka, gałązki przyleg. i odstające, na liście gałązkowe

Polytrychidae (płonniki)- największe, sztywna, pionowo uniesiona łodyga ze skrętoległymi leżącymi liśćmi, blaszka liściowa zgrubiała w miejscu zwanym żebrem, lamelle zwiększają pow.fotosyntetyzującą, np. płonnik jałowcowa ty Polytrichum juniperinum – plemnio stan z liścmi perygonialnymi , P. communis- p.pospolity, Atrichum ondulatum – Żurawiec falisty

Bryidae (prątniki) – najliczniejsze, na szczycie zarodni wieczko, potem odpada, otwór po nim otoczony jest zębiną, gametofor jest ulistniony , jego liście posiadają żebro, zarodnik wytwarza nitkowaty, silnie rozgałęziony splątek, sporofit ma dobrze wykszt.setę np. Pleurozium schreberi – rokietnik posp. (czerwona łodyga), Pseudoscleropodium purum (zielonożółta), Dicranum scoparium (łodyga położona), D.polysetum (łodyga stojąca, blaszka liściowa b.pofałdowana na szczycie), Bryum argenteum (kosmopolityczny), Aulacomnium androgynum

Liście asymilacyjne: szczyt, brzeg, nasada, kom.skrzydłowe (innego koloru niż blaszka liściowa)

Wegetatywne rozmn.: gemmy (rozmnóżki), np.flagelle – drobne, łamliwe, ulistnione pędy (Ortodicranum falgellare)

Grupy ekolog: torowiska (Sphagnum fallax); epigeity (Dicranella heteromalta, Diphyscium folio sum, Hylocomium splendens-plagio, Plagiomnium affine-plagio, Leucobryum glaucum-orto, Funaria hydrometrica-orto); epiksyle (Tetraphis pellucida, Aulacomnium androgynum-orto, Amblystegium serpens-plagio); epifity (Radula campinara, Orthoirichium sp, Frullania dillatata), epilit (Hedwigia cillata, Dryptodon pulvinatus, Tortulla murali-orto); gat. eurytopowy: Hypnum cupressiforme-plagio

Siedliska: wodne (Fontinalis antypertica-czysta), koprofilne-odchody (Splachnum pedunculatum)

BRYOPHYTINA- MSZAKI *cykl rozwojowy w 2 fazach: haplo- i diploidalnej *gametofit żyje dłużej od sporofitu, jest zielony i pełni funkcje odzywiania (asymiluje)i wytwarzania gamet *sporofit- zależny od gametofitu, krótki zywot, prosty telom - nierozgałęziona oś, zakończona pojedynczą zarodnią * Gamety żeńskie-nieruchome kom.jajowe w rodni *Gamety męskie- ruchliwe plemniki prod. w wielokom plemniach *Rozwój gametangiów zewn; HEPATICOPSIDA- WĄTROBOWCE *gametofit plechowaty lub zróżn. na łodyżke i liście( 3rzędy jednakowych liści na łodyżce lub 2jednakowe i 3rząd liści mniejszych); jednokom chwytniki, kom zawierają ciała oleiste i chloroplasty *Plechy kształt rozetkowaty lub taśmowy *Wys. organizcja anatomiczna: zróżn. na epidermę z aparat szpark, tk spichrzową, wzmacniaj, asymil.*sporofit-utwór b. delikatny i krótkotwały, pozostaje do ostatniej chwili , do momentu dojrzenia zarodników w rodni. Dojrzały sporofit wysuwa sie z rodni przerywając ją w górnej częsci, reszta rodni to kołnierzyk u podstawy sety sporofitu. sporofit uległ redukcji: stopa-niewielka, seta-b. delikatna i bezbarwna, zarodnia kulista, pęka na kilka klap. Wnętrze zarodni wypełn.zarodnikami(mejosporami) i płonnymi kom (sprężyce) W zarodniach brak kolumienek. *brak dobrze wykszt. splątka, 1 zarodnik daje początek 1 gametofitowi *Rozmn wegetatywne przez rozmnóżki (gemmy) JUNGERMANNIDAE *gametofity zróżn. na łodyżkę i liście, symetria grzbieto-brzuszną MARCHANTIIDAE - POROSTNICE *Gametofilty plechowate plechy o wys. organizacji:wykszt. się szczególna tk.asymil w aparat szpark gametangia są na wzniesionych odgałęzieniach plechy o tarczkowatym zakończeniu.

BRYOPSIDA-MCHY *cykl rozwojowy:rozwoj gametofitu w 2 etapach:z zarodnika wyrasta nitkowaty splątek a z niego liczne ulistnione łodyżki (gametofory - rosną za pomoca kom. inicjalnej tworzącej 3 segmenty-merofity) i tkanki przewodzace zbud z martwych kom hydroidów lub z żywych leptoitów.*Liście mchów zbud z 1 warstwy komórek lub wielowarstwowe pasma biegnace przez środek blaszki(żebro/nerw).Gametofor wytwarza liczne wielokom rozgałęzione chwytniki, splatek silnie rozgałęzionych i wykształconych.Nie posiadają w kom ciał oleistych.Miedzy gametangami znajdują się płonne nitkowate otwory-wstawki.*Sporangium nie wykształca elaterów (sprężyc).Sporofit jest trwalszy i lepiej wykszt. niż u wątrobowców.Przerywa on ścianę rodni w której się rozwijał u jej podstawy ( nie na szczycie jak u wątrob.)Podnoszona część dawnej rodni to czepek (kalypra) Seta sztywna , rośnie długo dzieki obecności marystemu interkalarnego na szczycie wieczko brzeg powst. otworu opatrzony w ozębnie(perystom); wewnątrz zarodni kolumienka; zarodki miedzy nią a ścianką zarodni; sporofit niezależny od gametofitu.

SPHAGNIDAE - TORFOWCE splatek plechowaty nieregularnie rozgałęziony i zbud z 1 warstwy kom ulistniona spiralnie łodyżka liczne krótkie gałązki na szczycie-główka; liście bez żebra, jednowarstwowa blaszka zbud z martwych kom wodonośnych i kom zielonych (asymilacja); plemnie tworzą się w kątach liści a rodnie na szczycie; sporofit ma b.krótka setę niewidoczną, zostaje wyniesiony przez bezlistny trzonek gametofitu- pseudopodiom; zarodnia otwiera sie wieczkiem; brak ozębni .POLYTRICHIDAE PŁONNIKI *wysoki stopien organizacji gametofitów, splątek przypomin keterotrychalne glony nici pełzajace po pow gleby zróżnicowane na część asymil (chloronema) i część wytwarzającą ulistnione łodyżki (kałlonema) chwytniki wrastające w głąb i sterczące w górę; splątek trwały nie zanika po wytworzeniu łodyżek.Skupienia plemni preygonia otoczone liśćmi odmiennymi od lisći łodygowych (tworzą miseczki) skupienia rodni perychecia otoczone liśćmi perychecjalnymi osłaniaja je; między gametiangiami wyst płonne nitkowate wstawki. czepek z gęstymi długimi włosami BYIDAE PRĄTNIKI kiełkujacy zarodnik wytworzy nitkowaty wielokom silnie rozgałęziony splątek przypom glony. Na szczycie gametangia- skupienia plemni i rodni otoczone gęsto liśćmi tworzącymi pąk; obecność wstawek; liśćie gametoforów zbud z 1 warstwy kom lub żebro zbud z kilku warstw komórek*Sporofit sztywna seta, w secie są hydroidy i leptoidy trwalszy od gametofitu zarodnia przykryta cały czas czepkiem Zarodnia: część dolna- szyna(apofiza) właściwa szczyt zarodni - wieczko występuje ozebnie rozmn wegetatywne MCHY ORTOTROPOWE -łodygi rosną prosto w górę a sporofit stoi na szczycie głównej łodygi(musci akrocarpi) rozgałęziaja sie sympodialnie-boczne gałązki są tu podobnie silnie rozwinięte jak łodyga główna, nie różnią się one od siebie rozwój sporofitu uniemozliwia wzrost gametofitu u kobiet u mążczyzn moga cały czas rosnąć MCHY PLAGIOTROPOWE łodygi często płożą sie po podłożu a sporofity stoją na szczycie gałązek bocznych (musci pleurocarpi) rozgałęzienia są monopoidalne (parzyste) mamy więc łodygę główna i gałązki boczne

Gametofit (n): zarodnik->splątek->gametofor(ulistniona łodyżka z gametangiami)->plemnie/rodnie->plemniki/kom.jajowe

Sporofit (2n):zygota->sporogon/sporofit->zarodnia

Wątrob. i mchy: gametofit zielony,asymiluje,pokolenie dominują; sporofit zależny od gametofitu,prosta oś-telom, na dole stopa, nią czerpie z gametofitu, seta (szczecinka), na jej końcu zarodnia; kom.jajowe nieruchome,plemniki ruchliwe,ich rozwój egzogenny

Wątrobowce (Marchiantophyta): gametofit plechowaty lub zróżn.na łodyżkę i liście, liście spłaszczone grzb-brz, 1kom.chwytniki, w kom.ciała oleiste, sporofit krótkotrwały, przezroczysty, delikatny, do chwili dojrzenia zarodników zostaje w rodni, z zarodnikami wyrzuca sprężyce (płone)- dalsze rozsiewanie; gametofit- zarodnik- brak dobrze wykszt.splątka, rozmn.wegetat: rozmnóżki w miseczkach

Jungermanniiopsida – łodyżka i liście, po 2 listki na boki i 3 od spodu (liście brzuszne – aphigastria), np. Bazzania trilobata

Marchiantopsida (porostnice)- gametofit plechowaty, rozgał.dichotomiczne, rodnie i plemnie na gametangioforach (M-anteridiofor, tarczka, K- archegoniofor, wyrostki promieniste), na plesze zbiorniki z rozmnóżkami, np. Marchantia polymorpha

Mchy (Bryopsida): gametofit- łodyżka i liście, żebra na liściach, wielokom.chwytniki, brak ciał oleistych, sporofit do 3 lat, sztywny, czepek- uniesiony na sporoficie fragm.rodni, stopa z wyrostkami, seta sztywna, zarodnia: puszka i wieczko, pod nim ozębnia (gdy sucho zęby otwierają puszkę), kolumienka, w niej powst. zarodniki, splątek – etap rozwoju, rozmnóżki, w trakcie wzrostu łodyga ulega skręceniu

Sphagnidae (torfowce)- kom.wodonośne, liście bez chwytników, plemnie w kątach liści, rodnie na szczycie, sporofit bez czepka (zarodnia), seta nie rośnie, kołnierzyk, pseudopodiom- trzoneczek wytworzony przez gametofit, na nim sporofit (zarodnia), na szczycie główka, gałązki przyleg. i odstające, na liście gałązkowe

Polytrychidae (płonniki)- największe, sztywna, pionowo uniesiona łodyga ze skrętoległymi leżącymi liśćmi, blaszka liściowa zgrubiała w miejscu zwanym żebrem, lamelle zwiększają pow.fotosyntetyzującą, np. płonnik jałowcowa ty Polytrichum juniperinum – plemnio stan z liścmi perygonialnymi , P. communis- p.pospolity, Atrichum ondulatum – Żurawiec falisty

Bryidae (prątniki) – najliczniejsze, na szczycie zarodni wieczko, potem odpada, otwór po nim otoczony jest zębiną, gametofor jest ulistniony , jego liście posiadają żebro, zarodnik wytwarza nitkowaty, silnie rozgałęziony splątek, sporofit ma dobrze wykszt.setę np. Pleurozium schreberi – rokietnik posp. (czerwona łodyga), Pseudoscleropodium purum (zielonożółta), Dicranum scoparium (łodyga położona), D.polysetum (łodyga stojąca, blaszka liściowa b.pofałdowana na szczycie), Bryum argenteum (kosmopolityczny), Aulacomnium androgynum

Liście asymilacyjne: szczyt, brzeg, nasada, kom.skrzydłowe (innego koloru niż blaszka liściowa)

Wegetatywne rozmn.: gemmy (rozmnóżki), np.flagelle – drobne, łamliwe, ulistnione pędy (Ortodicranum falgellare)

Grupy ekolog: torowiska (Sphagnum fallax); epigeity (Dicranella heteromalta, Diphyscium folio sum, Hylocomium splendens-plagio, Plagiomnium affine-plagio, Leucobryum glaucum-orto, Funaria hydrometrica-orto); epiksyle (Tetraphis pellucida, Aulacomnium androgynum-orto, Amblystegium serpens-plagio); epifity (Radula campinara, Orthoirichium sp, Frullania dillatata), epilit (Hedwigia cillata, Dryptodon pulvinatus, Tortulla murali-orto); gat. eurytopowy: Hypnum cupressiforme-plagio

Siedliska: wodne (Fontinalis antypertica-czysta), koprofilne-odchody (Splachnum pedunculatum)

BRYOPHYTINA- MSZAKI *cykl rozwojowy w 2 fazach: haplo- i diploidalnej *gametofit żyje dłużej od sporofitu, jest zielony i pełni funkcje odzywiania (asymiluje)i wytwarzania gamet *sporofit- zależny od gametofitu, krótki zywot, prosty telom - nierozgałęziona oś, zakończona pojedynczą zarodnią * Gamety żeńskie-nieruchome kom.jajowe w rodni *Gamety męskie- ruchliwe plemniki prod. w wielokom plemniach *Rozwój gametangiów zewn; HEPATICOPSIDA- WĄTROBOWCE *gametofit plechowaty lub zróżn. na łodyżke i liście( 3rzędy jednakowych liści na łodyżce lub 2jednakowe i 3rząd liści mniejszych); jednokom chwytniki, kom zawierają ciała oleiste i chloroplasty *Plechy kształt rozetkowaty lub taśmowy *Wys. organizcja anatomiczna: zróżn. na epidermę z aparat szpark, tk spichrzową, wzmacniaj, asymil.*sporofit-utwór b. delikatny i krótkotwały, pozostaje do ostatniej chwili , do momentu dojrzenia zarodników w rodni. Dojrzały sporofit wysuwa sie z rodni przerywając ją w górnej częsci, reszta rodni to kołnierzyk u podstawy sety sporofitu. sporofit uległ redukcji: stopa-niewielka, seta-b. delikatna i bezbarwna, zarodnia kulista, pęka na kilka klap. Wnętrze zarodni wypełn.zarodnikami(mejosporami) i płonnymi kom (sprężyce) W zarodniach brak kolumienek. *brak dobrze wykszt. splątka, 1 zarodnik daje początek 1 gametofitowi *Rozmn wegetatywne przez rozmnóżki (gemmy) JUNGERMANNIDAE *gametofity zróżn. na łodyżkę i liście, symetria grzbieto-brzuszną MARCHANTIIDAE - POROSTNICE *Gametofilty plechowate plechy o wys. organizacji:wykszt. się szczególna tk.asymil w aparat szpark gametangia są na wzniesionych odgałęzieniach plechy o tarczkowatym zakończeniu.

BRYOPSIDA-MCHY *cykl rozwojowy:rozwoj gametofitu w 2 etapach:z zarodnika wyrasta nitkowaty splątek a z niego liczne ulistnione łodyżki (gametofory - rosną za pomoca kom. inicjalnej tworzącej 3 segmenty-merofity) i tkanki przewodzace zbud z martwych kom hydroidów lub z żywych leptoitów.*Liście mchów zbud z 1 warstwy komórek lub wielowarstwowe pasma biegnace przez środek blaszki(żebro/nerw).Gametofor wytwarza liczne wielokom rozgałęzione chwytniki, splatek silnie rozgałęzionych i wykształconych.Nie posiadają w kom ciał oleistych.Miedzy gametangami znajdują się płonne nitkowate otwory-wstawki.*Sporangium nie wykształca elaterów (sprężyc).Sporofit jest trwalszy i lepiej wykszt. niż u wątrobowców.Przerywa on ścianę rodni w której się rozwijał u jej podstawy ( nie na szczycie jak u wątrob.)Podnoszona część dawnej rodni to czepek (kalypra) Seta sztywna , rośnie długo dzieki obecności marystemu interkalarnego na szczycie wieczko brzeg powst. otworu opatrzony w ozębnie(perystom); wewnątrz zarodni kolumienka; zarodki miedzy nią a ścianką zarodni; sporofit niezależny od gametofitu.

SPHAGNIDAE - TORFOWCE splatek plechowaty nieregularnie rozgałęziony i zbud z 1 warstwy kom ulistniona spiralnie łodyżka liczne krótkie gałązki na szczycie-główka; liście bez żebra, jednowarstwowa blaszka zbud z martwych kom wodonośnych i kom zielonych (asymilacja); plemnie tworzą się w kątach liści a rodnie na szczycie; sporofit ma b.krótka setę niewidoczną, zostaje wyniesiony przez bezlistny trzonek gametofitu- pseudopodiom; zarodnia otwiera sie wieczkiem; brak ozębni .POLYTRICHIDAE PŁONNIKI *wysoki stopien organizacji gametofitów, splątek przypomin keterotrychalne glony nici pełzajace po pow gleby zróżnicowane na część asymil (chloronema) i część wytwarzającą ulistnione łodyżki (kałlonema) chwytniki wrastające w głąb i sterczące w górę; splątek trwały nie zanika po wytworzeniu łodyżek.Skupienia plemni preygonia otoczone liśćmi odmiennymi od lisći łodygowych (tworzą miseczki) skupienia rodni perychecia otoczone liśćmi perychecjalnymi osłaniaja je; między gametiangiami wyst płonne nitkowate wstawki. czepek z gęstymi długimi włosami BYIDAE PRĄTNIKI kiełkujacy zarodnik wytworzy nitkowaty wielokom silnie rozgałęziony splątek przypom glony. Na szczycie gametangia- skupienia plemni i rodni otoczone gęsto liśćmi tworzącymi pąk; obecność wstawek; liśćie gametoforów zbud z 1 warstwy kom lub żebro zbud z kilku warstw komórek*Sporofit sztywna seta, w secie są hydroidy i leptoidy trwalszy od gametofitu zarodnia przykryta cały czas czepkiem Zarodnia: część dolna- szyna(apofiza) właściwa szczyt zarodni - wieczko występuje ozebnie rozmn wegetatywne MCHY ORTOTROPOWE -łodygi rosną prosto w górę a sporofit stoi na szczycie głównej łodygi(musci akrocarpi) rozgałęziaja sie sympodialnie-boczne gałązki są tu podobnie silnie rozwinięte jak łodyga główna, nie różnią się one od siebie rozwój sporofitu uniemozliwia wzrost gametofitu u kobiet u mążczyzn moga cały czas rosnąć MCHY PLAGIOTROPOWE łodygi często płożą sie po podłożu a sporofity stoją na szczycie gałązek bocznych (musci pleurocarpi) rozgałęzienia są monopoidalne (parzyste) mamy więc łodygę główna i gałązki boczne

Gametofit (n): zarodnik->splątek->gametofor(ulistniona łodyżka z gametangiami)->plemnie/rodnie->plemniki/kom.jajowe

Sporofit (2n):zygota->sporogon/sporofit->zarodnia

Wątrob. i mchy: gametofit zielony,asymiluje,pokolenie dominują; sporofit zależny od gametofitu,prosta oś-telom, na dole stopa, nią czerpie z gametofitu, seta (szczecinka), na jej końcu zarodnia; kom.jajowe nieruchome,plemniki ruchliwe,ich rozwój egzogenny

Wątrobowce (Marchiantophyta): gametofit plechowaty lub zróżn.na łodyżkę i liście, liście spłaszczone grzb-brz, 1kom.chwytniki, w kom.ciała oleiste, sporofit krótkotrwały, przezroczysty, delikatny, do chwili dojrzenia zarodników zostaje w rodni, z zarodnikami wyrzuca sprężyce (płone)- dalsze rozsiewanie; gametofit- zarodnik- brak dobrze wykszt.splątka, rozmn.wegetat: rozmnóżki w miseczkach

Jungermanniiopsida – łodyżka i liście, po 2 listki na boki i 3 od spodu (liście brzuszne – aphigastria), np. Bazzania trilobata

Marchiantopsida (porostnice)- gametofit plechowaty, rozgał.dichotomiczne, rodnie i plemnie na gametangioforach (M-anteridiofor, tarczka, K- archegoniofor, wyrostki promieniste), na plesze zbiorniki z rozmnóżkami, np. Marchantia polymorpha

Mchy (Bryopsida): gametofit- łodyżka i liście, żebra na liściach, wielokom.chwytniki, brak ciał oleistych, sporofit do 3 lat, sztywny, czepek- uniesiony na sporoficie fragm.rodni, stopa z wyrostkami, seta sztywna, zarodnia: puszka i wieczko, pod nim ozębnia (gdy sucho zęby otwierają puszkę), kolumienka, w niej powst. zarodniki, splątek – etap rozwoju, rozmnóżki, w trakcie wzrostu łodyga ulega skręceniu

Sphagnidae (torfowce)- kom.wodonośne, liście bez chwytników, plemnie w kątach liści, rodnie na szczycie, sporofit bez czepka (zarodnia), seta nie rośnie, kołnierzyk, pseudopodiom- trzoneczek wytworzony przez gametofit, na nim sporofit (zarodnia), na szczycie główka, gałązki przyleg. i odstające, na liście gałązkowe

Polytrychidae (płonniki)- największe, sztywna, pionowo uniesiona łodyga ze skrętoległymi leżącymi liśćmi, blaszka liściowa zgrubiała w miejscu zwanym żebrem, lamelle zwiększają pow.fotosyntetyzującą, np. płonnik jałowcowa ty Polytrichum juniperinum – plemnio stan z liścmi perygonialnymi , P. communis- p.pospolity, Atrichum ondulatum – Żurawiec falisty

Bryidae (prątniki) – najliczniejsze, na szczycie zarodni wieczko, potem odpada, otwór po nim otoczony jest zębiną, gametofor jest ulistniony , jego liście posiadają żebro, zarodnik wytwarza nitkowaty, silnie rozgałęziony splątek, sporofit ma dobrze wykszt.setę np. Pleurozium schreberi – rokietnik posp. (czerwona łodyga), Pseudoscleropodium purum (zielonożółta), Dicranum scoparium (łodyga położona), D.polysetum (łodyga stojąca, blaszka liściowa b.pofałdowana na szczycie), Bryum argenteum (kosmopolityczny), Aulacomnium androgynum

Liście asymilacyjne: szczyt, brzeg, nasada, kom.skrzydłowe (innego koloru niż blaszka liściowa)

Wegetatywne rozmn.: gemmy (rozmnóżki), np.flagelle – drobne, łamliwe, ulistnione pędy (Ortodicranum falgellare)

Grupy ekolog: torowiska (Sphagnum fallax); epigeity (Dicranella heteromalta, Diphyscium folio sum, Hylocomium splendens-plagio, Plagiomnium affine-plagio, Leucobryum glaucum-orto, Funaria hydrometrica-orto); epiksyle (Tetraphis pellucida, Aulacomnium androgynum-orto, Amblystegium serpens-plagio); epifity (Radula campinara, Orthoirichium sp, Frullania dillatata), epilit (Hedwigia cillata, Dryptodon pulvinatus, Tortulla murali-orto); gat. eurytopowy: Hypnum cupressiforme-plagio

Siedliska: wodne (Fontinalis antypertica-czysta), koprofilne-odchody (Splachnum pedunculatum)