1.Pojęcie turystyki i rekreacji.
Turystyka - zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi, które związane jest z dobrowolną zmianą miejsca pobytu, środowiska i rytmu życia. Obejmuje całokształt stosunków i zjawisk związanych z ruchem turystycznym.
Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) definiuje turystykę jako ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych, służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem, z wyłączeniem wyjazdów, w których głównym celem jest aktywność zarobkowa wynagradzana w odwiedzanej miejscowości.
Rekreacja (od łac. recreo - odnowić, ożywić) - odnawianie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą rozmaitych form aktywności umysłowej lub fizycznej, ale innych niż wynikające z obowiązków codziennego życia. Jest to więc rozwijanie aktywności nie wynikającej z obowiązków edukacyjnych, zawodowych, rodzinnych, społecznych oraz potrzeb bytowych. Rekreacja ma najczęściej charakter dobrowolny i stanowi jednocześnie rozrywkę.
Do rekreacji należą takie formy aktywności jak: rekreacja ruchowa (sport), hobby, turystyka, nauka dla przyjemności, uprawianie sztuki czy też rozwijanie innych zainteresowań.
2. Struktura - rodzaje bazy zagospodarowania turystycznego.
Klasyfikacja i kategoryzacja bazy zakwaterowania (wydzielanie typów poddanych pomieszczeń zakwaterowania, a także standardów)
Podstawy klasyfikacji stanowią dane, podawane przez gust statyczny, w których danych wykazane są obiekty zakwaterowania.
Obiekty kubaturowe:
Hotele
Motele pensjonaty
Domy wycieczkowe
Schroniska
Jednostki obszarowe:
Ośrodki wycieczkowe
Ośrodki kolonijne
Wydzielony pewien obszar przeważnie ogrodzony i na tym terenie znajdują się obiekty zakwaterowania.
Ustawa o usługach turystycznych, w której zwrócona jest uwaga na standard obiektów i związaną z tym ich kategorie.
Biorąc pod uwagę dane i ustawę. Część bazy nie znajduje się w gusowskich ustawach.
Autor podzielił bazę na kubaturową oraz jednostki obszarowe. Podzielił na bazę nieskategoryzowaną i skategoryzowaną.
Obiekty noclegowe-kubaturowe:
a)skategoryzowane
-oznaczone gwiazdkami (hotel, motel, pensjonat)
-oznaczone cyframi rzymskimi (schroniska młodzieżowe, dom wycieczkowy)
b)nieskategoryzowane
-ruchome (namiot, przyczepa campingowa, boatel-scatel, helikopter turystyczny)
-trwałe (szałas, domek myśliwski, dom turystyczny, dom pracy twórczej)
Jednostki obszarowe (struktura bazy):
-nieskategoryzowane:
Biwak
Obozowisko
Stanica wodna
Baza żeglarska
Ośrodki(turystyczny, wypoczynkowy, jeździecki, kolonijny)
-skategoryzowane:
Camping(kategoria: gwiazdki 1-4)
Różne rodzaje bazy zakwaterowania:
-przyczepa campingowa
-domy wczasowe, wypoczynkowe, pawilony
Kubaturowa nieskategoryzowana:
Urządzenia przenośne-ruchome
Obiektom zakwaterowania w stanicy wodnej może być: namiot, domek campingowy, pawilon w formie w domu wczasowego.
Nocleg i możliwość zrobienia posiłku wraz z węzłem higieniczno-sanitarnym.
Dom wczasowy:
-pokoje 1-4 osobowe
-sale wieloosobowe 8-14
-stołówka, bufet
-świetlica, bilard, tenis stołowy
Zajazd - budynek przy drogach samochodowych, pozwala podróżnym zatrzymać się i odpocząć(szatnia, magazyny, 2-3 pokoiki do noclegu). Goście zatrzymują się na krótko.
Schronisko młodziezowe - skategoryzowany obiekt.
Schronisko - nieskategoryzowany obiekt.
Różna wielkość pokoje 1-2 osobowe.
Zróżnicowane wyżywienie.
Rekreacja w budynku (siłownia, bilard).
Między schroniskami obiekty, gdzie można się skryć - schron górski.
Dom turystyczny - między schroniskiem a hotelem - sale wieloosobowe.
Żywienie oparte jest na stołówkach.
Dom pracy twórczej - literaci, artyści mogą sobie odpoczywać tworzyć. Dobra stołówka bądź restauracja.
Baza żeglarska - większy obiekt niż stanica wodna. Pokoje dla instruktorów plus sale wykładowe.
Baza kubaturowa skategoryzowana - do tej bazy należą dwie grupy obiektów:
Obiekty przewidziane dla turystyki masowej o niższym standardzie (dla młodzieży), należą do nich domy wycieczkowe zlokalizowane na terenach zurbanizowanych i schroniska młodzieżowe zlokalizowane w górach, dzielone są na trzy kategorie, oznaczone cyframi rzymskimi, przy czym pierwsza kategoria jest najwyższa a trzecia jest o najniższym standardzie. Charakterystyczną cechą tych obiektów jest występowanie sal wieloosobowych 8-12 osób i nieznacznej ilości pokoi 1-4 osobowych. Wspólny węzeł sanitarny. Strefy umywalek, pryszniców, wc. Standard dosyć niski, w ustawie maksymalna liczba osób. W obiektach tych zapewnione jest wyżywienie w pierwszej kategorii - restauracje, w pozostałych - jadalnie, bary, bufet. Meleje liczba tych obiektów, co świadczy o wzbogaceniu się młodzieży.
O wyższym standardzie. Hotele i pensjonaty, które oznaczone są gwiazdkami od 1-5. Hotel - co najmniej 10 pokoi. Pensjonat - co najmniej 7 pokoi. Różnica wynika ze znajdujących się elementów:
-zagospodarowanie działki(wjazd dla mieszkańców, dojazdy towarowe)
-ilość miejsc parkingowych, zwłaszcza dla niepełnosprawnych
-zieleń, punkty wypoczynkowe
-instalacje, np. klimatyzacja, wentylacja
-możliwość dostępu do mediów
-oświetlenie
-wyposażenie łazienki
-metraż (4;4,5m2 na osobę)
Nie mniejszy niż 6m2, a hotele 8m2 rośnie aż do 14m2.
Zależy od ilości osób i od kategorii:
-umeblowanie
-usługi(podawanie posiłków, prasowanie)
-wykształcenie personelu
Zakwaterowanie w jednostkach obszarowych najczęściej ogrodzony, wydzielony.
Obiekty zakwaterowania.
Możemy je podzielić na skategoryzowane i nieskategoryzowane.
Biwak - obszar wydzielony, nieskategoryzowany, zapewnione warunki higieniczno - sanitarne.
Obozowisko - dla grupy zorganizowanej, zapewnione zakwaterowanie, wyżywienie, higiena.
Camping 1-4 gwiazdek, z różną możliwością zakwaterowania, domki campingowe, stołówka, bar, pokoje 1-4 osób.
3. Kryteria podziału bazy zakwaterowania turystycznego.
Baza zakwaterowania - urządzenia i pomieszczenia - składnik bazy zakwaterowania.
Trwałość obiektu (obiekty wieloletniego użytkowania np. hotele)
Obiekty czasowe
Obiekty ruchome (barakowóz, namioty)
Możliwość korzystania z obiektu, oferujące usługi turystom - ogólnodostępne
Środowiskowe - skierowane do danej grupy turystów
Czas eksploatacji
Obiekty całoroczne eksploatacji
Obiekty sezonowego użytkowania
Obiekty spełniające potrzeby turystyczne, np. dla turystyki wypoczynkowej, obiekty dla turystyki krajoznawczej.
Podział uwzględniając poprzednie kryteria dzielimy na:
Kubaturową - hotel, motel, pensjonat, namiot
Obszarową - biwak, obozowisko, ośrodek wypoczynkowy
4. Zespoły funkcjonalne w budynkach zakwaterowania turystycznego.
Rodzaj klasyfikacji i kategoryzacji bazy noclegowej:
Zespoły funkcjonalne pomieszczeń w stałej bazie zakwaterowania turystycznego. Zespół recepcji w zależności od rodzaju i standardu obiektu zakwaterowania(od niewielkiego pokoju do dużej sali w hotelach 5-cio gwiazdkowych).
Baza turystyczna zbiorowego zakwaterowania w Polsce.
Zespół higieniczno-sanitarny, w skład którego wchodzi:
Umywalka
Prysznic lub wanna
Wc
Zespół zakwaterowania, w skład wchodzą:
Pokoje
Apartamenty lub sale wieloosobowe
Zespół żywieniowy bądź gastronomiczny:
Stołówka
Restauracja
Kawiarnia
Kuchnia
Zespół administracji
Zaplecze socjalne:
Występuje w hotelach wyższej kategorii (przychodnia lekarska itd.)
Zespoły funkcjonalne i rekreacyjne ze standardem obiektu, czyli jego kategorii, np. świetlica, siłownia, sauna, solarium, basen.
Zespół sal wielofunkcyjnych:
Pomieszczenia połączone ściankami ruchomymi (konferencja)
Saloniki prasowe
Punkty pierwszej pomocy
5. Baza rekreacyjna i podział na rodzaje (baza kubaturowa i baza terenowa)
Można podzielić na:
Terenową (na terenie otwartym, poza budynkiem)
Wewnetrzną/kubaturową(w pomieszczeniach, znajdujących się w budynkach kubaturowych)
Terenowa dzieli się na:
Urządzenia liniowe
-ścieżki/alejki:
piesze
rowerowe
narciarskie,
jazdy konnej <-lądowe;
spływ rekreacyjny <-trasy wodne
-Ścieżki w zależności od funkcji dzielą się na:
spacerowe
rekreacji sprawnościowej
edukacyjne
przyrodnicze
ścieżki zdrowia(zespół roślinny polepszający stan zdrowia)
szerokość: 1,5 - 3m, w przypadku zbiorczej - więcej; wyjątki ścieżki narciarskie, które są kierowane przez las z dużym pochyleniem
Szlak - towarzyszy mu baza zakwaterowania
Ścieżka nie musi być baza zakwaterowania, służą lokalnym formom przemieszczania się.
Urządzenia powierzchniowe
Nawierzchnia:
-gruntowe
-grunt utwardzony
-kostka, żwir, beton
W przypadku gruntów sypkich trudna do przemieszczania się.
Rodzaje urzadzeń powierzchniowych:
-boiska (duże ->hokej, piłka nożna od 100 do 120m; małe -> koszykówka, tenis, siatkówka; rozrywkowe -> tenis stołowy, kometka)
-place (piaskownica, zjeżdżalnie)
Przynajmniej 4m2 do ćwiczeń sprawnościowych
-plaże i kąpieliska (wyznacza się granice plaży i kąpieliska nie większą niż 50m)
-polany piknikowe (palenisko, kuchnia turystyczna)
-baseny (25, max 50m)
Urządzenia małej architektury - urządzenia przenośne, łatwe do demontażu, służą do uzupełnienia -> rekreacja towarzysząca
-tablice informacyjne
-znak pokazujący jaki to jest rodzaj ścieżki
-kosze na smieci
-ławki i stoliki
-punkty wody
-paleniska
-pomosty, boje ograniczające
-schody
-zadaszenie
-kuchnia turystyczna
-ogrodzenia
-wieże obserwacyjne
-przeszkody
-urządzenia do ćwiczeń sprawnościowych
-piaskownice, zjeżdżalnie, drabinki
-szałasy
6. Urządzenia małej architektury.
Urządzenia małej architektury - urządzenia przenośne, łatwe do demontażu, służą do uzupełnienia -> rekreacja towarzysząca
-tablice informacyjne
-znak pokazujący jaki to jest rodzaj ścieżki
-kosze na smieci
-ławki i stoliki
-punkty wody
-paleniska
-pomosty, boje ograniczające
-schody
-zadaszenie
-kuchnia turystyczna
-ogrodzenia
-wieże obserwacyjne
-przeszkody
-urządzenia do ćwiczeń sprawnościowych
-piaskownice, zjeżdżalnie, drabinki
-szałasy
7. Uwarunkowania zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego.
8. Walory a rodzaje turystyki i elementy zagospodarowania.
Walory przyrodnicze:
-las (krajoznawczy, krajobrazowy, zdrowotny)
-świat zwierząt (jest istotnym czynnikiem decydującym o atrakcyjności obszaru. Ssaki, ptaki i owady - 3 grupy świata zwierząt, które pociągają turystów. Łoś, żubr, jeleń, sarna. Ptaki - bogaty świat ptaków)
Hydrografia:
-powierzchniowa:
śródlądowa: jeziora i rzeki
morska
rodzaje turystyki towarzyszące hydrografii to wypoczynkowa, kwalifikowana oraz specjalistyczna.
Klimat jako walor turystyczny i rekreacyjny.
Wyróżniamy mikroklimat, makroklimat i mezoklimat.
Bioklimat - 2 m nad poziomem gruntu insolacja i usłonecznienie, zachmurzenie, wiatr, opady i wilgotność.
Warunki przyrodnicze: dni bezdeszczowe, przelotne deszcze.
Warunki kulturowe - mają istotny wpływ dla turystyki krajoznawczej.
Zabytki architektury i budownictwa.
Muzea specjalistyczne.
Obiekty.
Partyfikacje.
Miejsca i muzea martrylorogii.
Muzeum olejnictwa.
Muzeum rybackie.
Współczesne imprezy kulturalne stanowią istotny czynnik zwłaszcza na terenach zurbanizowanych.
Ruch turystyczno-rekreacyjny, jego presja i preferencje.
Jest to czynnik, który w istotny sposób determinuje rozwój zagospodarowania turystycznego.
Preferencje określają dla jakiego rodzaju turystyki i rekreacji należy dany teren zagospodarować.
Presja ruchu decyduje o potrzebnej ilości elementów zagospodarowania. Pozwalają nam ustalić ilość tych elementów.
Ekonomiczny.
Opłacalność inwestycji, czyli zwrot inwestycyjnych kosztów.
Elementy zagospodarowania przestrzennego turystycznego rekreacyjnego.
9. Elementy przestrzenne zagospodarowania.
Jednostki obszarowe mogą się łączyć. Powstają ośrodki, które razem z wioska tworzą miejscowość wypoczynkową. Przy znacznej gęstości obiektów turystycznego zagospodarowania mogą powstawać dzielnice turystyczne a potem całe miejscowości turystyczne. Z wielkości presji ruchu turystycznego i intensywnego zagospodarowania obszaru związane są typy przestrzeni turystycznej.
Przestrzeń eksploracji turystycznej - mała skala natężenia ruchu turystycznego, brak stałego zagospodarowania.
Przestrzeń penetracji turystycznej - krótkotrwałe pobyty indywidualne lub wycieczki, obiekty zagospodarowania mające charakter nietrwały. Infrastruktura wpływa niekorzystnie na środowisko przyrodnicze.
Przestrzeń kolonizacji turystycznej - ruch turystyczny ma charakter długotrwały i masowy, nastepuje zmiana użytkowania ziemi, intensywne zagospodarowanie, negatywne przekształcenie środowiska przyrodniczego.
Przestrzeń urbanizacji turystycznej - ruch turystyczny jest masowy, nastepuje zmiana intensywnie zagospodarowanie zanika. Przyrodniczy charakter środowiska, następuje przekształcenie środowiska w teren zurbanizowany.
10. Specyfika zagospodarowania obszarów zurbanizowanych i niezurbanizowanych.
Strefa zurbanizowana:
-miasto i uzdrowisko
Strefa niezurbanizowana:
-obszary górskie
-obszary wiejskie
-lasy
-obszary chronione
-obszary nadmorskie
-obszary pojeziorne
Charakterystyka strefy zurbanizowanej
miasta
Zagospodarowanie turystyczne obejmuje najczęściej wyposażenie obszaru w obiekty kubaturowe np. hotele, motele(na obszarach miasta), pensjonaty, domy turysty, domy wycieczkowe oraz nieliczne campingi na obszarach miasta. Tendencje do wykorzystywania przestrzeni - budownictwo raczej wysokie, szczególnie zagospodarowanie terenu pod względem powierzchniowym. Wybór działki i terenu pod zabudowę jest determinowany możliwością znalezienia wolnej przestrzeni. Zagospodarowanie w większych miastach wojewódzkich istnieje następująco:
Struktura przestrzenna zagospodarowana, np. zagospodarowanie osiedlowe, dzielnicowe, międzydzielnicowe, śródmieście.
-Teren przeznaczony na rekreację osiedlową obsługuje do 10 tys. mieszkańców: skrawki zieleni, boiska szkolne, ogródki jordanowskie, alejki spacerowe, place gier sportowych.
-Rekreacja dzielnicowa obejmuje obszar zamieszkały przez 40 tys. mieszkańców. Podstawowym elementem rekreacji dzielnicowej są urządzenia wodne np. baseny, kąpieliska, boiska rekreacyjne, OSiR, zieleń większa niż w osiedlu, alejki spacerowe, punkty wypoczynkowe.
-Rekreacja międzydzielnicowa obejmuje obszary zamieszkałe przez 160-200tys. mieszkańców. Jednym z podstawowych obiektów jest miejski wielofunkcyjny ośrodek wypoczynkowo-rekreacyjny, dział kulturalny, dział turystyczno-rozrywkowy, dział sportowy, dział gastronomii, stadiony, lodowiska, alejki zieleni; W budynkach może być bardzo szeroki poziom np. boiska do p. nożnej, koszykówka, sale odnowy biologicznej, sale do różnych gier, sale biblioteczne, kawiarnie, wydzielone miejsce do zabaw.
-Rekreacja w śródmieściu -skrawki terenu wydzielone, rekreacja jest zgrupowana w budynkach, obsługuje wszystkie strefy rekreacyjne np. muzea, wystawy, koncerty, teatry, kina, cyrki, dyskoteki, kluby taneczne, cale ćwiczeń, pływalnie, czytelnie, kluby młodzieżowe.
-W przypadku, gdy nie ma podziału na dzielnice (mniejsze miasta) nie występują podziały, lecz mogą być obiekty obiekty rekreacyjne, tereny zielone, OSIR-y.
uzdrowiska
Tereny przeznaczone do turystyki uzdrowiskowej i zdrowotnej. Uzdrowiska występują tam gdzie są odpowiednie walory wypoczynkowe np. wody podziemne, piaski zdrowotne, odpowiedni mikroklimat. W uzdrowiską są parki, w którym są drzewa różnych gatunków (są to przeważnie stare drzewa). Uzdrowiska sa zlokalizowane na południu, północy i wzdłuż Wisły. Strefy zagospodarowane uzdrowisko to:
-centralne
-otulina
-poza otuliną
I. Strefa centralna - jest przezaczona dla budownictwa uzdrowiskowego. Zagospodarowanie uzdrowiskowe to: sanatoria (obiekty) przeznaczone do zakwaterowania specjalnego, wyposażone w gabinety z opieką medyczną (lekarz, pielęgniarki, ponadto można kontrolować różne parametry, np. ciśnienie, temperatura). W tych budynkach mogą być również różne pomieszczenia służące do zabiegów, mogą być również siłownie, stołówki, w niektórych sanatoriach mogą być również baseny.
Szpitale, kliniki, budynki z pomieszczeniami do zabiegów przyrodoleczniczych, przychodnie lekarskie, ambulatura, do badań oraz inne budynki związane z rekreacją i kulturą(różnego rodzaju wystawy, imprezy):
pijalnie wód mineralnych.
W parkach są alejki, punkty wypoczynkowe z ławkami.
II. Strefa otulinowa - rozwinięte prywatne budownictwo, najczęściej charakter willowy, odpłatne korzystanie z obiektów, pokoje odpłatne o różnym standardzie i różnej cenie. Budownictwo różnych obiektów wymaga akceptacji dyrektora uzdrowiska.
III. Strefa pozaotulinowa - budynki uzdrowiskowe, mieszkalne - nie mają wpływu negatywnego na centralną część ośrodka i jego otulinę.
Charakterystyka strefy zurbanizowanej:
Strefa nadmorska - ponad 500km, połowa przydatna dla zagospodarowania wypoczynkowego. Podział na trzy odcinki. I od Świnoujścia do Kołobrzegu, II od Kołobrzegu do Rozewia, II od Helu do Zalewu Wiślanego. Do 10 km w głąb lądu, do 2 km wpływa morze na mikroklimat. Wpływ morza - wiatry od morza i do morza (oczyszcza się powietrze). Bardzo znaczna wilgotność, jod korzystny dla chorych na tarczycę, woda zasolona - korzystna dla zdrowia, fale są wykorzystywane do turystyki kwalifikowanej, pływanie, kąpiele wpław.
Występują miasta (tereny zurbanizowane) oraz tereny niezurbanizowane. Niezurbanizowane przeważają w tej części, jednostki obszarowe zagospodarowania np. biwak, campingi, ośrodki (turystyczne, wypoczynkowe, rekreacyjne, jeździeckie) a także bazy żeglarskie (obszar wybrzeży, zabudowany). Występują nawet obiekty kubaturowe np. zajazdy, hotele, motele. Zaleczane jest strefowanie w zagospodarowaniu wybrzeża.: I strefa kąpielisk i plaż przy tych kąpieliskach, II strefa rekreacji bez zabudowy trwałej (boiska różnego rodzaju, zieleń, alejki, punkty wypoczynkowe, szeroko rozwinięta gastronomia). III strefa niskiej i rzadkiej zabudowy, całe wille można wynająć z widokiem na morze, 3-4 piętrowe budynki z parkingami, zapleczem sklepowym, niewielka zieleń - parki; IV wszystkie budynki - po pewnych fragmentach powierzchni, budynki o mniejszym komforcie; V strefa zieleni - lasy, jednostki obszarowe, sezonowe - biwaki, campingi, które można w późniejszym czasie zlikwidować. Specyfika zagospodarowania: kąpieliska i plaże, przystanie, bazy żeglarskie, bulwary spacerowe z zielenią i alejkami spacerowymi. Baza noclegowa występuje w 11 miastach (obszar zurbanizowany), 13 gminach. Najważniejsze miasta to: Władysławowo, Gdańsk, Kołobrzeg, Świnoujście, Łeba, Ustka, Międzyzdroje. Gminy: Rewal, Dziwnów, Sztutowo, Ustronie Morskie, Stegna, Kołobrzeg. Łączna pojemność bazy zakwaterowania 360 tys. miejsc noclegowych na wybrzeżu. Sezon trwa krótko, dosyć niska temp. Powietrza, zimna woda. Główną atrakcją miast są walory kulturowe.
Obszary górskie
Sudety i Karpaty: dwory i muzea, licznie występujące uzdrowiska (dol. Kłodzka), w Sudetach dużo więcej walorów kulturowych natomiast w Karpatach więcej walorów przyrodniczych, szlaki rowerowe i turystyczne ze schroniskami, szlaki narciarskie, kolejki linowe i wyciągi, wyciągi dla turystyki narciarskiej, region Jeleniogórski z górami Izerskimi, głównym miastem - Jelenia Góra. Ośrodki wypoczynkowe: Szklarska Poręba, Jagniątkowo, Piechowice. Walory kulturowe: muzeum turystyki, Kotlina Kamieniogórska. Uzdrowiska: Szczawno Zdrów, Zamek Książąt, w Rogowcu, zespół klasztorny, góry Sowie, Stołowe, Sokolec w Górach Sowich, Kudowa Zdrój, Lądek Zdrój, Kłodzko, Duszniki Zdrój, 6 parków narodowych, Beskid Śląski, Szczyrk, Brenna, Żywiec, Szczawnica, Beskid Niski, Bieszczady.
lasy
Zalesienie 30% w Polsce. Bardzo atrakcyjne walory zdrowotne i krajobrazowe (dużo typów lasów). W zasadzie brakuje prawidłowego, opartego na planach zagospodarowania. Baza, która powstała, służyła pracownikom lasów państwowych. Baza zakwaterowania: ośrodki wypoczynkowo-szkoleniowe - ok. 20, kwatery - pokoje gościnne w leśniczówkach, domy myśliwskie, pokoje gościnne w ośrodkach edukacyjnych, baza sezonowa: biwaki, pola namiotowe (nieliczna baza). Obszary leśne są udostępnione do turystyki edukacyjnej (tur. Ekologiczna) oraz ścieżki edukacyjne, wykorzystywane jako ścieżki spacerowe, występują ścieżki rowerowe i szlaki turystyczne, wytyczane przez służbę leśną włącznie z PTTK. Bardzo znikoma ilość boisk, place do gier i zabaw. Obszar nie jest przystosowany do rekreacji ruchowej. Zasady zagospodarowania przewidują: typowanie pewnych obszarów do turystyki rekreacyjne, waloryzacja, czyli ocena ich przydatności dla turystyki i rekreacji, ustalanie rodzajów i form turystyki, jaka może być realizowana, formy rekreacji zgodnych z preferencjami turystów, ustalenie elementów zagospodarowania takie jak: liniowe itd. I ich lokalizacja przestrzenna oraz wyposażenie elementów małej architektury. Rodzaje elementów ustalane są przez preferencję, natomiast ilość ustalana jest przez wielkość ruchu turystycznego. Przestrzegane zasady ekorozwoju i związanej z tym ochrony środowiska. Układy przestrzenne powinny respektować przestrzenny, funkcjonalny ład. Place do gier i zabaw. Oszczędność w typowaniu powierzchni, ponieważ ruch turystyczny pozwolił na zagrożenia takie jak: niszczenie roślin, płoszenie fauny lasu.
tereny wiejskie
Turystyka wiejska i agroturystyka, związane z nim zagospodarowanie. Turystyka wiejska bazuje na obiektach, specjalnie np. pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe, campingi, biwaki, domki. Agroturystyka oparta jest na bazie zakwaterowania gospodarstw agroturystycznych (gospodarstwa rolne). Wydzielaja odpowiednio bazę zakwaterowania. Baza gastronomiczna, rekreacyjna oraz na terenie działki, zagrody jest ok. 12 tys. gospodarstw. 90% dwuosobowe.
=> obszary chronione
Parki narodowe, krajobrazowe - jest ich 23 o różnych walorach. W niektórych dominuje zasada ochrony. Preferowana jest turystyka przyjazna dla środowiska. Strefowanie parków: część centralna (specjalna ochrona, strefa rezerwatów przyrody) powinna ograniczać się do szlaków turystycznych. Nie powinno być turystyki pobytowej i związanej z tym infrastruktury. Wypoczynkowa, krajoznawcza, edukacyjna i kwalifikowana i związanej z tym bazy. Chodzi głównie szlaki i urządzenia małej architektury. Unikanie terenów pod ścisłą ochroną. Ochrona krajobrazu. Przestrzeganie stylu regionalnego, nie wycinanie dużych powierzchni leśnych.