TEORIA ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA- WYKŁAD

Wykład I/ 11.10.2004r

Literatura:

• „Organizacja i zarządzanie. Podstawy wiedzy menedżerskiej ”- pod redakcją M. Przybyły

Zarządzanie- jest to proces świadczenia usług kierowniczych w systemach opartych na podziale pracy. Usługi te obejmują realizację następujących funkcji zarządzania:

1. planowanie- polega na ustaleniu celu działalności, zasobów (finansowych, osobowych, rzeczowych i informacyjnych) niezbędnych do ich zrealizowania oraz metod działania (strategii). Ze względu na horyzont czasowy planowania wyróżnia się na: krótkoczasowe, plany średniookresowe (roczne), plany długookresowe (strategiczne);

2. organizowanie- przedmiotem jej jest opracowanie struktury organizacyjnej firmy, przez która rozumiemy układ wewnątrz komórek organizacyjnych firmy, więzi między nimi oraz zasady i procedury ich funkcjonowania ujęte w tzw. dokumentacji organizacyjnej. Organizację firmy można rozpatrywać w ujęciu przestrzennym oraz czasie. Wewnątrz firmy występuje podział pracy;

3. motywowanie- motywowanie polega na takim oddziaływaniu przełożonego na podwładnych, aby uzyskać pożądane ich zachowania i efekty w procesie pracy. Zadaniem tej funkcji jest rozwój pracowników. Do celów motywowania każda firma wprowadza tzw. system motywowania, który obejmuje dwa podsystemy:

• podsystem motywowania przez wynagrodzenie (motywowanie materialne),

• podsystem motywowania niematerialnego;

4. kontrola- kontrola polega na porównaniu stanu rzeczywistego z wzorcami (normami) a następnie na korygowaniu norm. Celem kontroli jest niedopuszczenie do sytuacji, w której wykonanie rzeczywiste nie jest zgodne z normami założonymi.

Występuje obok funkcji zarządzania firmą funkcja organiczna- obejmuje ona funkcję podstawową; produkcja dydaktyki, funkcja ekonomiczna, funkcja handlowa, funkcja personalna.

Przenikanie się funkcji organicznej i funkcji zarządzania doprowadziło do powstania szczegółowych dyscyplin takich jak:

1. zarządzanie produkcją,

2. zarządzanie finansami firmy,

3. zarządzanie marketingiem i sprzedażą,

4. zarządzanie kadrami.

Planowanie- ze względu na horyzont czasowy planowania wyróżnia się plany:

• krótkookresowe (operatywne lub bieżące),

• średniookresowe (roczne),

• długookresowe (strategiczne).

Plany strategiczne- stanowią wizje działania firmy w dłuższym okresie czasu ich opracowanie odgrywa szczególnie ważną rolę w sytuacji gdy w działalność firmy zaangażowanie są znaczne środki finansowe, a wycofanie się działalności w krótkim okresie jest niemożliwe. Plan strategiczny jest określany inaczej- biznes plan. Z planowaniem strategicznym ściśle związane jest określenie zarządzanie strategiczne (to jego element).

Struktura procesu zarządzania strategicznego

PLANOWANIE STRATEGICZNE

ANALIZA

STRATEGICZNA

FIRMY

Kontrola strategiczna- jest działaniem o charakterze ciągłym, które polega na:

• obserwacji otoczenia w celu stwierdzenia możliwości dalszej realizacji, ustalonego wcześniej planu strategicznego,

• obserwacji firmy by stwierdzić czy istnieją wewnętrzne możliwości dalszej realizacji planu strategicznego.

Wykład II/ 25.10.2004r

I Metoda SWOT jest organizowana w dwóch etapach:

1. identyfikacji atutów i słabości firmy oraz szans i zagrożeń

1. przykładowe atuty firmy- wizerunek firmy i dobra sytuacja finansowa, wysokie motywacje i kompetencje pracowników, nowoczesna technologia, zdolność do odnawiania oferty;

2. przykładowe szanse firmy- rosnący popyt na produkowane przez firmę produkty itp., obniżenia oprocentowania kredytów, brak konkurencji, korzystny system prawny

2. opracowanie macierzy SWOT

SCHEMAT POPYTOWY MACIERZY SWOT

1. Wykorzystanie mocnych stron firmy w celu wykorzystania szans otoczenia

2. Minimalizacja słabych stron firmy w celu minimalizacji zagrożeń

3. Wykorzystanie mocnych stron firmy w celu minimalizacji zagrożeń

4. Minimalizacja słabych stron firmy przez (lub w celu) wykorzystania szans otoczenia

II Procedura opracowania metody SPACE

1. Ustala się zmienne szczegółowe charakteryzujące wymiary przedsiębiorstwa (FS, CA) oraz otoczenia (ES, JS), np. według podanego wyżej wzoru

2. Na podstawie materiałów ostatnich kilku lat wycenia się w skali 1-5 poszczególne zmienne szczegółowe, a następnie ustala się wartości średnie poszczególnych wymiarów. Otrzymane wartości nanosi się na układ współrzędnych

3. Sumuje się wartości wymiarów na poszczególnych osiach i ustala współrzędne punktu B. punk ten naniesiony na układ współrzędnych wyznacza rodzaj zalecanej strategii.

METODA ANALIZY POZYCJI STRATEGICZNEJ FIRMY (METODA SPACE)

1. FS- siła finansowa firmy +5

• rentowność działania +1

• kapitał obrotowy +2

• płynności finansowe +3

• ryzyko finansowe +2

8:4=2(+)

1. CA- pozycja konkurencyjna -1

• udział w rynku -4

• asortyment usług -3

• jakość produktu -3

• 
  marketing -5

15:4=3,75(-)

1. ES- atrakcyjność sektora +5

• rentowność sektora +1

• natężenie konkurencji +2

• bariery wejścia +1

• dynamika wzrostu +2

6:4=1,3(+)

1. JS- stabilność otoczenia -1

• stabilność popytu -5

• stabilność systemu -3

• 
  poziom rentowności -5

13:4=3,25(-)

FS+JS=+4 (y)

CA+ES=+4 (x)

Wykład III/ 08.11.2004r

Wykład IV/ 22.11.2004r

Wykład V/ 06.12.2004r

Wykład VI/ 20.12.2004r

Przedsiębiorstwo(mocne i słabe strony)

Otoczenie

(szanse i zagrożenia)

opcje strategiczne

wybór strategiczny

programy operacyjne (funkcjonalne)

REALIZACJA

Kontrola strategiczna

• misja firmy,

• cele długookresowe,

• strategia ogólna

• finanse,

• marketing,

• zarządzanie,

• kadry,

• produkcja

FIRMA-

OTOCZENIE

SŁABE STRONY(W)

Lista:

1......

2......

3......

4......

MOCNE STRONY(S)

Lista:

1......

2......

3......

4......

SZANSE(o)

Lista:

1

2

3

4

0

DZIAŁANIA (STR) OFENSYWNE (maxi-maxi)

(s-o)

ZAGROŻENIA

(T)

Lista:

1......

2......

3......

T

DZIAŁANIA KONKURENCYJNE

(maxi-mini)

(s,t)

DZIALANIA (STR)

KONSERWATYWNE

(mini-maxi)

(w,o)

DZIAŁANIA (STRATEGIE) DEFENSYWNE

(mini-mini)

(w,t)

1

2

4

3

---