szkoła genewska

• lingwistyka wyrosła z nauki Saussure'a, a ukształtowana została przez jego uczniów:

• Charles Bally

• Albert Secheahaye

• Henri Feri

• szkoła jako całość odznacza się:

• wyraźnym nastawieniem na studiowanie elementów emocjonalnych (afektywnych) w języku

• konsekwentnym stanowiskiem synchronicznym

• akcentowaniem teoretycznego aksjomatu o społecznej funkcji języka

• zaznaczeniem, że język przejawia się w postaci zorganizowanej całości - systemu

• Bally - twórca racjonalnej stylistyki, która interesuje się środkami językowymi wyrażającymi emocjonalność w ogóle, bez zagłębiania się w problemy estetyczne i indywidualne

• materiał do badań Bally czerpał z j. francuskiego i niemieckiego, układając w systematyczną całość swoje najważniejsze obserwacje z dziedziny tak pojmowanej stylistyki

• lingwistyka Bally'ego bywa nazywana lingwistyką afektywną: jej punktem wyjścia jest przeświadczenie, że każda wypowiedź nosi znamię czegoś indywidualnego, emkocjonalnego

• przyjmując Saussure'owską zasadę odróżniania języka (langue) od mowy (parole), Bally opracował swoją znaną metodę aktualizacji :

• wyrazy same w sobie oznaczają pojęcia całkowicie uogólnione, nieskonkretyzowane (potencjalne). tymczasem mowa odnosi się do zjawisk konkretnych

• dla przechodzenia od języka do mowy znamienne jest przekształcanie pojęć potencjalnych (abstrakcyjnych) w pojęcia odnoszące się do zjawisk konkretnych

• proces aktualizacji polega na przejści do języka do mowy, tzn. na przekształceniu czegoś abstrakcyjnego (potencjalnego) w coś konkretnego (aktualnego)

• wszystkie środki językowe, które służą przesuwaniu pojęć ze sfery tego co potencjalne,
  w sferę tego co aktualne, nazywa się aktualizatorami (są nimi np. zaimki dzierżawcze)

• pogłębiając swoje badania Bally zapoczątkował interesujące studia nad formami determinacji syntaktycznej, kontynuowane również przez innych

• w związku ze zjawiskami, które towarzyszą realizacji mowy, Bally zajmował się także funkcją wyrazu (teoria transpozycji łączy się z wykrywaniem zasad, wg których wyrazy w zdaniu uzyskują funkcję okazjonalne mogące z biegiem czasu definitywnie się ustabilizować)

• zainteresowanie funkcjami doprowadziło Bally'ego do badań nad syntagmą (połączeniem wyrazów w zdaniu) → ogłosił teorię binaryzmu: twierdził, że związki w obrębie syntagm są binarne - polegają na relacji miedzy dwoma członami zdania (Bally uważał syntagmę za każdy binarny związek wyrażeniowy, nawet samo zdanie)

---