KINEZYTERAPIA WYKŁAD 11.04.2008
CHÓD- PORUSZANIE SIĘ ORGANIZMU ŻYWEGO W PRZESTRZENI ZA POMOCĄ UKŁADU RUCHU
Środek ciężkości jest na wysokości S2.
CHÓD
- seria rytmicznych, zmiennych ruchów KK i tułowia powodujących przesunięcie się do
przodu środka ciężkości ciała człowieka
- rytmiczne gubienie i odzyskiwanie równowagi w zmieniających się na przemian fazach
podporu i przenoszenia
Sposób chodzenia utrwala się w 7 roku życia
Wpływ na statykę ciała mają:
1) pozycja ciała
- środek ciężkości ciała pada na środek czworoboku podparcia
- środek ciężkości ciała przesuwa się w obrębie pola czworoboku podparcia w miarę tego jak
pochylamy tułów w przód, tył i na boki
- pozycje które rozszerzają czworobok podparcia i obniżają położenie środka ciężkości ciał,
↑ stabilności stania
- żutowanie środka ciężkości można prześledzić za pomocą pionu spuszczonego na przedniej
powierzchni ciała z wysokości S2
2) masa ciała
- nadwaga ciała, ciężar- ↑ obciążenia KKD i może powodować obniżenie środka ciężkości
przesunięcie do przodu w obrębie pola podparcia oraz obniżenie sklepienia stóp.
3) siła antygrawitacyjna
- do utrzymania pozycji stojącej w warunkach fizjologicznych potrzebna jest minimalna siła
- każde przesunięcie środka ciężkości ciała angażuje grupę mięśni napinając je
- ogólne osłabienie siły mięśni prowadzi do zapadania postawy ciała.
Cykl chodu: składa się z 2 faz
1. Czynności i ruchy wykonywane przez idącego pomiędzy kontaktem pięty z podłożem 1
końca i powtórnym jej zetknięciem się z podłożem
2. podczas jednego cyklu chodu każda z kd przechodzi przez 1 fazę podporu i przenoszenia
kończyny
Fazy chodu:
1. fazy podporu:
- podczas przesunięcia szybkiego chodu faza podporu 1 kd zajmuje ok. 60% czasu cyklu chodu
- rozpoczyna się momencie zetknięcia się pięty z podłożem a kończy z chwilą oderwania palucha
- składa się z 5 podfaz ( w odniesieniu do stopy)
* kontakt pięty z podłożem
* cała powierzchnia stopy przylega do podłoża
* pełne obciążenie- podpór właściwy
* oderwanie pięty od podłoża- przetaczanie stopy
* oderwanie palucha- odbicie
2. faza przenoszenia
- podczas przeciętnego szybkiego chodu faza przenoszenia 1kd zajmuje ok. 40% cyklu chodu
- rozpoczyna się w momencie oderwania od podłoża palucha, a kończy się z chwilą zetknięcia
pięty tej samej kd z podłożem
- składa się z 3 podfaz:
* przyspieszenie- gdy paluch kd zakrocznej odrywa się i kd goni tułów a kończy w chwili gdy kd
znajduje się pod środkiem ciała
* przenoszenie właściwe- sytuacja w której oś poprzeczna stawu skokowo-goleniowego znajduje
się w płaszczyźnie czołowej ciała; w tym momencie kd jest potrojnie zgięta w stawie
skokowym, kolanowym i biodrowym
* hamowanie- po wyprzedzeniu tułowia przez kd zakroczne następuje zwolnienie tempa ruchu
kończyn ku przodowi i przygotowanie jej do kontaktu z podłożem
- faza podwójnego podparcia:
* gdy paluch kd zakrocznej jeszcze się nie oderwał a pięta kd wykrocznej już przemieściła się
* czas jest zależny od szybkości chodu
* im jest ona większa tym faza ta jest krótsza
* podczas biegu podwójnego podparcie nie występuje- zastąpiono fazą lotu
Analiza biomechaniczna chodu:
Cechy chodu fizjologicznego:
- dwunożny
- naprzemienny
- przedsiębieżny
- symetryczny
- harmonijny
* izometryczny- (jednakowa długość chodu kroków prawej i lewej kończyny
* izochroniczny- (czas podporu po obu stronach)
* izotoniczny - (prawidłowa koordynacja ruchów kg i tułowia z pracą kd w stałle
naprzemiennym ruchem)
Wyznaczniki (determinanty chodu) 6
- 3- dotyczą zmian położenia miednicy i stawu biodrowego
- 2- dotyczą zakresu ruchu w stawie kolanowym
- 1- dotyczą stawu skokowo-goleniowego
1) Skręt miednicy w płaszczyźnie poziomej
- skreślenie prawidłowego ustawienia miednicy i stawu biodrowego w płaszczyźnie poprzecznej w
fazie podwójnego podparcia
- w chwili wysunięcia do przodu kd wykrocznej miednica podąża za ruchem i ustawia swa
wykroczną stronę w przód
- miednica wykonuje skręt w płaszczyźnie poziomej ok. 4* do przodu i 4* do tyłu
- ruch odbywa się w obu biodrach
- na skutek ruchów miednicy udo kończyny wykrocznej ustawia się w rotacji zewnętrznej a udo
kończyny podpierającej w rotacji wewnętrznej
- skręcenie miednicy wydłuża krok
2) Pochylenie miednicy w płaszczyźnie czołowej
- określa ustawienie miednicy i stawów biodrowych w płaszczyźnie czołowej
- podczas chodu miednica ustawia się lekko ukosnie opadając w stronę kończyny przenoszonej-
wykrocznie
- staw biodrowy kończyny podporowej- ustawiony w przywiedzeniu
- staw biodrowy kończyny przenoszonej- ustawiony w odwiedzeniu
- miednicę przed większym opadaniem w kierunku kończyny przenoszonej zabezpiecza napięcie
mięśni pośladkowych średnich po stronie przeciwnej
- opadanie miednicy po stronie wykrocznej wymusza zgięcie kolana aby uchronić stopę przed
zaczepieniem palcami o podłogę
- dzięki pochylaniu miednicy unoszenie środka ciężkości zostaje zredukowane o połowę 50%
3) Zginanie kolana w fazie podporu
- określa wielkość kąta zgięcia stawu kolanowego kończyny w fazie pełnego obciążenia
- w fazie podporu gdy pięta styka się z podłożem kolano jest wyprostowane
- zaraz zgina się do kąta 15-20*
- stopę przykłada się stroną podeszwową do podłoża
- - po okresie pełnego obciążania stopy znów następuje gwałtowny wyprost stawu kolanowego
- zgięcie stawu kolanowego z chwilą gdy masa ciała przenosi się do przodu ponad kończynę
podporową - redukcja wysokości środka ciężkości wygładza do linii przebiegu środka ciężkości
4) ruch stopy i stawu skokowo-goleniowego
- określa kątową wielkość zakresu ruchu w stawie
5) Ruchy kolana- skrócenie czynności kończyn w fazie przenoszenia
- określa wymaganą wielkość skrócenia czynnościowego kd w fazie przenoszenia
- kd przenoszona powinna przemieszczać się do przodu w płaszczyźnie strzałkowej
przeprowadzanej przez staw kolanowy
- skrócenie czynności odbywa się we wszystkich 3 stawach- najważniejsze wstawie kolanowym
- kolano zgina się podczas styku pięty z podłożem gdy kostki unoszą się zakreślają łuk