b, Studia, Pszczelarstwo, pszczoły

Bacillus - rodzaj z rodziny Bacillaceae obejmujący kilkadziesiąt gatunków bakterii; są to laseczki o wymiarach 0,3-2,2x1,2-7 μm, przeważnie urzęsione, mają zdolności tworzenia przetrwalników w obecności tlenu, wytwarzają katalazę; w większości są ściśle tlenowe, pozostałe warunkowo beztlenowe; na ogół nie mają dużych wymagań wzrostowych, dla większości dobrze służy temperatura około 37°C i pH 7 (poszczególne gatunki w przedziale od 5-25°C do 45-75°C); dzięki dużej aktywności enzymatycznej uczestniczą w rozkładzie substancji organicznych roślinnych i zwierzęcych, w przemyśle spożywczym natomiast zakażają produkty żywnościowe powodując ich psucie się; z powodu oporności na czynniki fizyczne przetrwalników wiele gatunków tego rodzaju występuje powszechnie i stale w glebie, wodzie i powietrzu; w większości są saprofitami, nieliczne mają właściwości chorobotwórcze dla ludzi i zwierząt, kilka gatunków może wikłać przebieg → zgnilca europejskiego pszczół

Bacillus alvei → Paenibacillus alvei[Author ID1: at Fri Feb 12 17:35:00 2010 ]

Bacillus --> gracilesporus[Author:BB] - bakteria z rodziny Bacillaceae, w postaci ruchliwej laseczki, prostej, pojedynczej lub podwójnej, o wymiarach 2,2x0,9 μm; wytwarza przetrwalniki; czasem wikła przebieg → zgnilca europejskiego pszczół[Author ID1: at Fri Feb 12 17:35:00 2010 ]

Bacillus larvae → Paenibacillus larvae[Author ID1: at Fri Feb 12 17:35:00 2010 ]

Bacillus --> lanceolatus[Author:BB] - bakteria z rodziny Bacillaceae, o wymiarach 2-4x1 -1,5 μm, gram ujemna; wydziela mnóstwo kwasów; tworzenia przetrwalników nie obserwowano; czasem wikła przebieg → zgnilca europejskiego pszczół[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

[Author ID1: at Fri Feb 12 17:33:00 2010 ]

Bacillus laterosporus) [Author ID1: at Fri Feb 12 18:56:00 2010 ]-[Author ID1: at Fri Feb 12 18:56:00 2010 ] → Brevibacillus laterosporus[Author ID1: at Fri Feb 12 17:33:00 2010 ]

badania makroskopowe - badania prowadzone nieuzbrojonym okiem lub za pomocą lupy

badania mikroskopowe - badania, w których stosuje się mikroskop

badylarka Micromys minutus - gatunek gryzonia z rodziny → myszowatych; długość ciała 5,5-7,5 cm, ogona 7 cm; grzbiet rdzawy, spód biały; chętnie zamieszkuje w pobliżu wód, na łąkach, dolinach rzek, brzegach jezior; żywi się nasionami i owadami; latem buduje gniazdo w trawie, na zimę chroni się do stert i stodół, gdzie rozmnaża się dalej; rocznie daje 2-4 mioty po około 6 młodych

[Author ID1: at Fri Feb 12 17:38:00 2010 ]

bagietka - pręcik szklany zwykle rozpłaszczony na jednym końcu w kształcie łopatki, używany w laboratorium chemicznym

bagno zwyczajne Ledum palustre - krzew z rodziny wrzosowatych Ericaceae, wyrastający do wysokości 50-100 cm, zimozielony, o gałązkach młodych okrytych rdzawym filcem, silnie przyjemnie pachnący; liście brzegami podwinięte do dołu[Author ID1: at Thu Mar 8 08:44:00 2012 ], skórzaste, równowązkie lub lancetowate, od [Author ID1: at Thu Mar 8 08:40:00 2012 ]spodu[Author ID1: at Thu Mar 8 08:40:00 2012 ]em[Author ID1: at Thu Mar 8 08:40:00 2012 ] rdzaw~~okutnerowat~~[Author ID1: at Thu Mar 8 08:40:00 2012 ]e, z wierzchu nagie, połyskujące; kwiaty na długich szypułkach, zebrane w szczytowych baldachach; korona biała, wolnopłatkowa; owoc - torebka pękająca przegrodowe; rośnie na bagnach, torfowiskach, w wilgotnych lasach; roślina trująca i lecznicza, używana jako środek przeciwmolowy; kwitnie w maju i czerwcu; nektar zbierany chętnie przez pszczoły jest uważany przez niektórych za szkodliwy dla nich

bakterie Bacteria - mikroskopijne organizmy jednokomórkowe, o długości od jednego do kilkudziesięciu mikrometrów, zaliczane do ~~państwa roślinnego lub z innymi drobnoustrojami traktowane jako osobne królestwo~~ [Author ID1: at Fri Feb 12 18:05:00 2010 ]~~Protista~~ [Author ID1: at Fri Feb 12 18:05:00 2010 ]~~albo też~~ [Author ID1: at Fri Feb 12 18:05:00 2010 ]królestwa[Author ID1: at Fri Feb 12 18:05:00 2010 ]o[Author ID1: at Fri Feb 12 18:05:00 2010 ] Procaryotae, pokryte są twardą ścianą komórkową,[Author ID1: at Fri Feb 12 18:23:00 2010 ] nie posiadają jądra komórkowego[Author ID1: at Fri Feb 12 18:38:00 2010 ] i przybierają różne kształty, wśród których rozróżniamy podstawowe: kulisty - ziarniaki lub ziarenkowce Coccus, wydłużony - pałeczki Bacterium i (dłuższe) laseczki Bacillus oraz spiralny - przecinkowce Vibio, śróbowce Spirillum i krętki Spirochaeta; niektóre posiadają zdolność poruszania się; rozmnażają się zwykle przez podział bezpośredni zawartości komórki na dwie części; w niesprzyjających warunkach niektóre gatunki mogą tworzyć niezwykle odporne formy przetrwalnikowe, zwane sporami; występują dosłownie wszędzie: w glebie, w wodach, w powietrzu i w ciele roślin i zwierząt; w większości są cudzożywne, żyjące jako roztocze albo jako pasożyty, niektóre są samożywne (mają zdolność asymilacji dwutlenku węgla); przemiana materii może zachodzić w obecności wolnego tlenu (tlenowce) lub w warunkach beztlenowych (beztlenowce), niezbędna do życia jest woda w ich otoczeniu; dotychczas wyodrębniono ponad 2000 gatunków bakterii; znaczenie ich jest ogromne: stwarzają warunki umożliwiające życie na ziemi; znajdują zastosowanie w przemyśle fermentacyjnym i konserwowym; niektóre wywołują choroby zakaźne roślin i zwierząt

bakterie gram dodatnie - grupa bakterii, które barwione na preparatach mikroskopowych → metodą Grama przyjmują kolor niebieski, w przeciwieństwie do → bakterii gram ujemnych barwiących się na czerwono

bakterie gram ujemne - grupa bakterii, które barwione na preparacie mikroskopowym → metodą Grama pozostają bezbarwne lub przyjmują zabarwienie czerwone od końcowego barwienia fuksyną

bakteriocydyny (bakterycydyny) - ciepłostałe czynniki płynów ustrojowych o działaniu bakteriobójczym w stosunku do drobnoustrojów gram-dodatnich; powodują pełną lizę (rozpuszczenie) komórek bakterii; w działaniu hemolimfy owadów obserwuje się te właściwości

barciak mniejszy Achroia grisella - gatunek motyla z rodziny omacnicowatych Pyralidae o ubarwieniu żółtaworóżowawoszarym, rozpiętości skrzydeł do 18 mm; samica składa 500-600 jaj, jasnoszare z czerwoną główką gąsienice długości do 2 cm żerują na plastrach pszczelich (także z czerwiem) drążąc chodniki (regularne) wzdłuż rzędów komórek, zasnute przędzą; rocznie wylęga się 3-4 pokolenia; tryb życia podobny jak u → barciaka większego; zwany także: b. motyliczka, łaźbiec ulaczek, motylica woskowa mała, mól barciak mniejszy

barciak większy Galleria mellonella - gatunek motyla z rodziny omacnicowatych Pyralidae, ubarwienia szarobrązowego, rozpiętości skrzydeł do 30 mm; samica żyje 12-15 dni, składa 2000 jaj w szczelinach uli, ramkach i na plastrach pszczelich w przechowalniach, rozwój osobniczy trwa 20-60 dni, gąsienice barwy brudnoszarawej z czerwonobrunatną głową długości do 25 mm, żywią się woskiem drążąc w plastrach chodniki (nieregularne) przy dnach komórek, zasnuwają je pajęczynowatą przędzą zimują wszystkie stadia; od wiosny do jesieni wylęga się 2-4 pokolenia; zwany także: b. motylica, motylica woskowa duża, mól barciak, woszczyniaczek

barciel pszczeli (b. pszczółkowiec, b. pszołowiec) Trichodes apiarius - gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych Cleridae, długości około 14 mm, barwy granatowej z trzema poprzecznymi czerwonymi paskami na pokrywach o metalicznym połysku; dorosłe postacie prowadzą drapieżny tryb życia, napastując i pożerając różne owady przylatujące na kwiaty, prawdopodobnie także pszczoły; samica składa jaja w gniazdach → pszczołowatych, może także składać w ulach; wylęgłe larwy, różowe silnie owłosione, żywią się odpadkami dennymi ula, chorymi i martwymi pszczołami, mogą jednak wchodzić na plastry i pożerać czerw; zimują ukryte w szczelinach ula, wiosną opuszczają go, przechodząc dalszy rozwój w ziemi

barciel ulowy Trichodes alvearius - gatunek chrząszcza z rodziny przekraskowatych Cleridae, którego larwy żyją w ulu, żywiąc się odpadkami ulowymi, podobnie jak i larwy drugiego gatunku tego rodzaju → barciela pszczelego, ale nie żerują na żywym czerwiu w plastrze

Bayvarol - preparat warrozobójczy o działaniu kontaktowym, wytwarzany przez firmę Bayer w postaci pasków, zawierających po 3,6 mg substancji czynnej o nazwie flumetryna, zaliczanej do →[Author ID1: at Fri Feb 12 18:25:00 2010 ]syntetycznych pyretroidów; stosowanie: na pełną rodzinę 4 paski, zawiesza się je w centralnej części gniazda, na czas od 2 do 6 tygodni (ale nie w okresie przed miodobraniem) (zarejestrowany w Polsce)[Author ID1: at Sat Feb 13 12:33:00 2010 ][Author ID1: at Fri Feb 12 20:42:00 2010 ]

[Author ID1: at Fri Feb 12 20:42:00 2010 ]

[Author ID1: at Fri Feb 12 20:51:00 2010 ]

BEF - produkowany w latach 1951-1960 czeski preparat stosowany do zwalczania → choroby roztoczowej; był mieszaniną benzyny i mrówczanu aldehydu, rozkładającego się w środowisku ula na alkohol etylowy i → kwas mrówkowy, działający zabójczo na dorosłe postacie roztoczy;

[Author ID1: at Fri Feb 12 20:28:00 2010 ]

beztlenowce (anaeroby, anareobionty, anoksybionty) - organizmy zdolne do życia i rozwijania się w środowisku pozbawionym tlenu atmosferycznego; niezbędne do funkcjonowania ustroju energię zdobywają one z różnych procesów fermentacyjnych, np. fermentacji alkoholowej; należą tutaj przede wszystkim niektóre bakterie

beztlenowce bezwzględne - organizmy z grupy → beztlenowców, mogące rozwijać się jedynie w środowisku pozbawionym wolnego tlenu, w przeciwieństwie do → beztlenowców względnych

beztlenowce względne - wśród beztlenowców grupa organizmów, dla których życia i rozwoju obecność tlenu wolnego jest obojętna[Author ID1: at Fri Feb 12 21:40:00 2010 ]

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

białaka odpornościowe [Author ID1: at Fri Feb 12 21:40:00 2010 ]-[Author ID1: at Fri Feb 12 21:45:00 2010 ] [Author ID1: at Fri Feb 12 21:40:00 2010 ]białka odpowiedzial[Author ID1: at Fri Feb 12 21:45:00 2010 ]ne za [Author ID1: at Fri Feb 12 21:45:00 2010 ]odpornośc przeciwzakaźną organizmu na drodze [Author ID1: at Sat Feb 13 12:26:00 2010 ]odpowied[Author ID1: at Fri Feb 12 21:45:00 2010 ]zi[Author ID1: at Sat Feb 13 12:26:00 2010 ] humoraln[Author ID1: at Fri Feb 12 21:45:00 2010 ]ej[Author ID1: at Sat Feb 13 12:26:00 2010 ]

biegunka pszczół (zaperzenie, ciekaczka) profluvium apium[Author ID1: at Fri Feb 12 18:30:00 2010 ]~~alvi~~[Author ID1: at Fri Feb 12 18:30:00 2010 ] - niezakaźna choroba przewodu pokarmowego, kwalifikowana przez większość autorów jako reakcja zdrowego organizmu na nadmierne przepełnienie odbytnicy masą kału, który zostaje wydalony w ulu na ramki i plastry, zatwory i ściany (często także zewnętrzne), nieprzyjemnie pachnący, koloru brązowego, w postaci rzadkiej, później zasychający; pojawia się gdy pszczoły muszą przebywać długo w ulu (zima); główne przyczyny: nieodpowiedni pokarm tub nadmierne jego zużycie wskutek przegrzania lub ochłodzenia czy zawilgocenia wnętrza ula, niepokojenie zimującej rodziny, utraty matki; może być także jednym z objawów niektórych chorób zakaźnych

biegunka zakaźna pszczół (paratyfus pszczół) profluvium infectiosa apis - zaraźliwa i zakaźna choroba bakteryjna pszczół o przebiegu ostrym lub chronicznym, wywołana najczęściej przez Hafnia alvei ([Author ID1: at Fri Feb 12 18:35:00 2010 ]Enterobacter hafnia alvei;[Author ID1: at Fri Feb 12 18:36:00 2010 ]);[Author ID1: at Fri Feb 12 18:36:00 2010 ] zakażenie następuje przez przewód pokarmowy za pośrednictwem pokarmu i wody zanieczyszczonych zarazkami; zarazek z przewodu pokarmowego przenika do hemolimfy; chore pszczoły są osłabione, tracą zdolności lotne, pełzają po dnie ula u wylotu, odwłoki ich są rozdęte i występują zaburzenia w oddychaniu oraz niekiedy przed śmiercią porażenie nóżek; biegunka

binokular - przyrząd optyczny przystosowany do obserwacji obuocznych, np. mikroskop stereoskopowy

biocenoza - wszystkie rośliny i zwierzęta żyjące razem w określonym środowisku i tworzące układ, w którym liczba gatunków i osobników odpowiada przeciętnej możliwości życiowej; są one zależne jedne od drugich i w wyniku ścisłego współżycia utrzymują się drogą samoregulacji w równowadze jakościowej i ilościowej; występują przede wszystkim zależności troficzne (pokarmowe), ale mogą dotyczyć i innych czynności biologicznych, np. pośredniczenia zwierząt w zapylaniu kwiatów i roznoszeniu nasion

Bioval - preparat weterynaryjny o właściwościach odkażających, jest mieszaniną krezoli i ksylenoli rozpuszczonych w roztworze mydła z dodatkiem syntetycznych substancji zapachowych; działa silnie bakteriobójczo, stosuje się go w niskich stężeniach; w pasiece używa się jego 0.5-1% roztwór do odkażania rąk, nie działa drażniąco na skórę

Bipin - wytwarzany w Rosji preparat warrozobójczy w postaci emulsyjnego koncentratu 12,5% amitrazy, porcjowanego w ampułkach po 1 ml; zawartość ampułki rozpuszczona w 2 l wody służy do opryskiwania pszczół na plastrach w 20 rodzinach pszczelich (na 1 uliczkę około 10 ml cieczy roboczej); zabieg przeprowadza się jesienią po wyjściu czerwiu 2 razy co 7 dni (b[Author ID1: at Fri Feb 12 18:37:00 2010 ]B[Author ID1: at Fri Feb 12 18:37:00 2010 ]rak rejestracju w Polsce)

błonkoskrzydłe (błonkówki) Hymenoptera - rząd z podgromady → owadów uskrzydlonych, obejmujący jej przedstawicieli charakteryzujących się najczęściej 2 parami przeźroczystych skrzydeł błoniastych, na ogół słabo użyłkowanych

--> bocian biały Ciconia ciconia [Author:BB] - gatunek ptaka z rodziny bocianowatych Ciconiidae z rzędu brodzących Ciconiiformes; powszechnie u nas znany, gnieździ się zwykle w osiedlach na dachach lub drzewach, niegdyś dość liczny obecnie rzadszy z niewyjaśnionych przyczyn; wymiary: długość ciała około 80 cm, rozpiętość skrzydeł 200 cm, ogon 24-26 cm, dziób 15-20 cm, masa ciała 1-3 kg; upierzenie białe z wyjątkiem czarnych lotek, dziób i nogi czerwone; żywi się głównie owadami, przede wszystkim pasikonikami i chrząszczami, z braku ich zjada żaby, chwyta także jaszczurki i węże, wyjątkowo drobne pisklęta i małe zajączki, bardzo lubi myszy i krety; --> według dawniejszych doniesień [Author:BB] może chwytać także pszczoły, co nie zostało potwierdzone - na żądlenie jest bardzo wrażliwy; samica składa 3-5 jaj, wychowem piskląt zajmują się rodzice, zawsze witając się klekotem; w sierpniu odlatuje; jest bardzo pożytecznym ptakiem; objęty ochroną gatunkową

brauloza (inwazja wszolinki pszczelej) braulosis - choroba pasożytnicza pszczoły miodnej wywołana przez muchówki z rodziny Braulidae (→ wszolinki); dorosłe postacie pasożyta usadawiają się najczęściej po stronie grzbietowej na przewężeniu między tułowiem i odwłokiem robotnic, matek i trutni, pokarm zdobywają u otworu gębowego swojego żywiciela, zlizując mleczko i miód; larwy pasożyta odżywiają się miodem i pierzgą w plastrach; inwazja szerzy się za pośrednictwem błądzących pszczół, poddawaniem rodzinom pszczelim zarażonych matek lub plastrów z żerującymi larwami; choroba przebiega na ogół łagodnie, często występuje endemicznie i nasila się cyklicznie późnym latem i jesienią silnie zarażone pszczoły są niepokojone i nie pracują matki - niespokojne, ospałe i ociężałe, często zaprzestają czerwienią, a masowa inwazja może doprowadzić je do śmierci głodowej; obecnie choroba nie stwierdzana ze względu na skuteczne zwalczenie pasożyta ją wywołującego przy okazji [Author ID1: at Fri Feb 12 18:47:00 2010 ]leczenia warrozy[Author ID1: at Fri Feb 12 18:48:00 2010 ]

Brevibacillus laterosporus (dawniej [Author ID1: at Fri Feb 12 18:57:00 2010 ]Bacillus laterosporus, Bacillus orpheus) - bakteria z rodziny Paenibacillaceae, jest to laseczka urzęsiona i ruchliwa, o wymiarach 3,3x1-1,2 μm; rozwija się w warunkach tlenowych, barwi się metodą Grama czasem dodatnio a czasem ujemnie; wytwarza przetrwalniki czasem wikła przebieg → zgnilca europejskiego pszczół

bromek etylenu - związek organiczny w postaci bezbarwnej cieczy, używany do fumigacyjnego (paruje w temperaturze pokojowej) zwalczania gąsienic i poczwarek tzw. → motylicy woskowej, żerującej w plastrach pszczelich; łatwo palny; trujący dla ludzi i zwierząt (zabronione używanie do odkażania środków spożywczych)

bromek metylu - bezbarwny gaz o bardzo słabym zapachu, w niższych temperaturach ciecz bezbarwna (temperatura wrzenia 3,5°); niepalny, bardzo silnie trujący; znajduje zastosowanie do zwalczania owadów w magazynach żywnościowych, może być używany do dezynfekcji plastrów w mieszaninie z → tlenkiem etylenu w proporcji 1:2, zmniejsza się wtedy niebezpieczeństwo pożaru

bromopropylat - związek chemiczny o kontaktowych właściwościach roztoczobójczych, jako substancja czynna środków weterynaryjnych służył do zwalczania warrozy i choroby roztoczowej; był składnikiem polskiego preparatu → Fumilat oraz wielu zagranicznych: Acarol, → Folbex forte, → Folbex VA, → Neoron; skuteczny w działaniu, nieszkodliwy dla pszczół, komuluje się jednak w wosku[Author ID1: at Thu Mar 8 09:33:00 2012 ]

[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]

bursykon [Author ID1: at Thu Mar 8 09:33:00 2012 ]-[Author ID1: at Thu Mar 8 09:34:00 2012 ] hormon [Author ID1: at Thu Mar 8 09:33:00 2012 ]regulujący twardnienie oskórka świeżo wygryzionych pszczół, produkowany przez komórki neurosekrecyjne zwojów odwłokowych[Author ID1: at Thu Mar 8 09:34:00 2012 ]; nieprawidłowości w produkcji i wydzielaniu tego hormonu do hemolimfy powodują, że miękki oskórek jest bardziej podatny na mechaniczne uszkodzenia i działania pasożytów zewnętrznych, co sprzyj[Author ID1: at Thu Mar 8 09:36:00 2012 ]a[Author ID1: at Thu Mar 8 09:38:00 2012 ] powstawaniu [Author ID1: at Thu Mar 8 09:36:00 2012 ]→[Author ID1: at Thu Mar 8 09:39:00 2012 ]wrot zakażenia[Author ID1: at Thu Mar 8 09:36:00 2012 ]

bylica piołun (piołun) Artemisia absinthium - roślina wieloletnia z rodziny Asteraceae (Compositae) o mocnym, aromatycznym zapachu i gorzkim smaku; łodyga prosta, w górze gałęzista, liście jedwabisto filcowate, z wierzchu białawe, spodem zielone, dolne 2-3-krotnie pierzastosieczne, górne zielonawe; kwiatostan - ulistniona wiecha, koszyczki dość drobne, około 0,3 cm, zwisające, prawie kuliste; kwiaty jasnożółte; kwitnie w lipcu i sierpniu; rośnie w ogrodach, rumowiskach, przychaciach; w lecznictwie znajduje zastosowanie ziele piołunu, także w zwalczaniu warrozy

Nie znalazłam tej bakterii w nowej systematyce, proponuję zatem to hasło odrzucić (można ewentualnie zostawić jako, że jej opisy występują w starych podręcznikach

Tej bakterii też nie znalazłam w najnowszej systematyce (t.j. wyżej)

Jeżeli Pan Janusz Kasztelewicz zna skład to proszę uzupełnić

Uważam, że nie ma żdnego znaczenia w dziedzinie chorób pszczół i należy bezwzględnie to hasło usunąć ze słownika

Może ktoś raz widział jak bocian zapolował na pszczołę, ale zapewniam iż żądłówki nie wchodzą w skład diety bocianów