Architektura Internetu
PROTOKOŁY - DEFINICJE
•Zbiór zasad określających sposób wymiany danych (wysyłania, odbierania i kontroli poprawności informacji). Komputer może używać kilku protokołów. Np. jednego do komunikacji z jednym systemem, a drugiego z innym. W internecie mamy do czynienia z wieloma protokołami, a najważniejsze z nich to TCP/IP, SLIP, PPP, HTML.
•TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) - protokół komunikacyjny używany przez wszystkie komputery podłączone do Internetu
•FTP (File Transfer Protocol) - do przekazywania plików w Internecie
•PPP (Point to Point Protocol) - do połączenia komputera osobistego z Internetem poprzez modem poprzez łącze szeregowe
•SLIP (Serial Line Interface Protocol) - protokół transmisji poprzez łącze szeregowe
•SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - do przekazywania poczty elektronicznej w Internecie
•HTTP (HyperText Transfer Protocol) - do wymiany plików zawierających teksty, grafikę, zdjęcia, dźwięki, video pomiędzy serwerami i przeglądarkami w sieci WWW
HOST
•Host - maszyna w sieci posiadająca własny adres IP, nazwę i należąca do domeny. Komputer podłączony do bezpośrednio do Internetu, pozwalający świadczyć usługi internetowe klientom.
•Host lokalny (local host) - komputer z którego łączymy się z inna maszyną - tzw. hostem odległym. Pojęcie to jest względne i zależy od tego, z której strony danego połączenia się znajdujemy.
•Host odległy (remote host) - odległy komputer z którym ustaliliśmy połączenie.
ADRESY KOMPUTERÓW
•Adres IP (Internet Protocol) - niepowtarzalna kombinacja liczb, przypisana każdemu komputerowi i umożliwiająca jego odszukanie w Internecie. Składa się z 4 lub 5 liczb z przedziału 0:255 (32 bity) rozdzielonych kropkami, np.149.156.24.11
•Adres sieciowy - używany w praktyce, przetłumaczony na tekst adres IP, np. janek.ae.krakow.pl
DNS
•Hierarchiczny system nazewnictwa domen, w postaci odwróconego drzewa, utworzony w latach 1984-85 przez Jona Postela.
•Baza danych zawierająca nazwy domen i odpowiadających im cyfrowych adresów IP. Podczas wpisywania nazwy serwera, który chcemy odwiedzić, serwer DNS zamienia tę nazwę na adres IP oraz umożliwia lokalizację szukanego serwera.
•Domena - nazwa podsieci, część nazwy adresu.
•Domena najwyższego rzędu (Top-Level Domains -TLD) zawiera w sobie domeny drugiego rzędu (Second-Level Domains - SLD), które obejmują domeny trzeciego rzędu (Third-Level Domains - 3LD), itd.
KATEGORIE DOMEN
•Krajowa - nazwa.pl
•Funkcjonalna - nazwa.com.pl, nazwa.edu.pl
•Regionalna - nazwa.krakow.pl, nazwa.waw.pl
•NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa - Niezwykle Aktywna Sieć Kretynów) - administrator domeny .pl.
•Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN - administruje domeną .gov.pl.
•Organ rejestrujący może odmówić rejestracji w przypadku uzasadnionego podejrzenia o naruszeniu praw osób trzecich. Poza tym decyduje zasada pierwszeństwa.
DOMENY KRAJOWE
•Dwuliterowe skróty nazw państw zgodne z ISO 3166-1 (Country Code Top-Level Domains, ccTLD)
•.pl - Polska .jp - Japonia
•.de - Niemcy .at - Austria
•.uk - W. Brytania .it - Włochy
•.nl - Holandia .ch - Szwajcaria
•.ca - Kanada .no - Norwegia
•.se - Szwecja .fi - Finlandia
•.us - USA .fr - Francja
•.tv - Tuvalu
DOMENY FUNKCJONALNE
•Generic Top-Level Domains
•.com - firmy komercyjne, handlowe
•.edu - instytucje naukowe i edukacyjne
•.gov - instytucje rządowe, administracja
•.mil - wojsko USA
•.org - organizacje społeczne, non-profit
•.net - firmy obsługujące sieć (1985)
•.int - organizacje międzynarodowe (1988)
NOWE DOMENY FUNKCJONALNE
•.biz - produkty, reklama (2000)
•.info - dowolna zawartość (2000)
•.name - rejestracja nazw własnych oraz witryn osób prywatnych (2000)
•.museum - muzea (po 2002)
•.coop - związki, stowarzyszenia (po 2002)
•.aero - transport lotniczy (po 2002)
•.pro - zawody (propozycja)
UWAGI
•Wielkości znaków w DNS nie mają znaczenia
•Adres IP komputera może się zmienić, a jego nazwa może pozostać ta sama.
•Nie wszystkie komputery są zarejestrowane w DNS, stąd czasem trzeba posłużyć się adresem IP
•DNS ma swój adres IP.
•Nazwy i adresy komputerów zatwierdzają organizacje rządowe i międzynarodowe
ADRESY POCZTOWE
•Składają się z:
(1) nazwy użytkownika (username), zwykle mającej najwyżej 8 znaków bez spacji i dużych liter,
(2) znaku @ (at, małpa),
(3) sieciowej nazwy komputera (hostname), na której znajduje się konto użytkownika poczty.
•Np.grabinst@ae.krakow.pl
KTO ZARZĄDZA INTERNETEM
•Nie ma żadnej organizacji uprawnionej do rządzenia Internetem
•Nazwy komputerów, domen ustalają specjalnie do tego powołane organizacje
•Za usługi płaci właściciel komputera (lub sieci) - właścicielowi wyższego rzędu. Sieci najwyższego rzędu sponsorują firmy i rządy w celu udostępnienia usług ośrodkom akademickim.
KRYTERIA OKREŚLENIA DOSTĘPU DO INTERNETU
•Ile czasu będziemy spędzać w Internecie
•Jak będziemy korzystać z Internetu (duże pliki czy poczta)
•Czy wystarczą krótkie „wejścia” czy trzeba być stale w Internecie (własna witryna).
•Czy korzystamy z Internetu tylko z domu czy także w podróży.
•Cena, maksymalna i minimalna gwarantowana szybkość transmisji.
DOSTĘP[ MODEMOWY
•Komputer podłączony przez modem do sieci telekomunikacyjnej (szybkość teoretyczna do
56 kb/s, a praktycznie tylko 10-30 kb/s).
•TP S.A. 0-202122 wg taryfy lokalnej 29 gr za 3 min. w godz. 8-18 lub za 6 min. w godz. 18-8 i w dni wolne od pracy.
•Netia - 23 gr. za 3 min w godz. 8-18 lub za 6 min. (tylko w 9 strefach numeracyjnych).
•Callback - połączenie zwrotne z serwera pod warunkiem, że jest to centrala cyfrowa.
TV DOSTĘP
•Telewizja kablowa - np. usługa Chello w PTK (ryczałt 200 zł/mc + 300 zł instalacja).
•Telewizja satelitarna
- usługa hybrydowa Wizji+ (odbiór satelitarny, wysyłanie modemem)
- Polsat (przystawka z dekoderem do biernego oglądania Internetu w telewizorze), 300 zł kaucja, 400 zł instalacja, ryczałt 16 zł/mc.
RADIODOSTĘP
•Łącza radiowe przy użyciu zewnętrznej anteny odbiorczej.
•Usługa Datastar firm Formus i Crowley Data dla dużych klientów.
•Usługa Air2net firm ProFuturo i Tele2 dla małych firm. 450 zł instalacja, 200 zł/mc ryczałt, 64 kb/s (praktycznie 8 kb/s).
SZYBKI DOSTĘP
•SDI - Szybki Dostęp Internetowy TP S.A. 1000 zł instalacja, 160 zł/mc ryczałt, 115 kb/s z wolną linią telefoniczną.
•Neostrada - TP S.A. Technologia xDSL dająca dodatkowe możliwości na tradycyjnych łączach telekomunikacyjnych.
DOSTĘP KOMÓRKOWY
•WAP - bezprzewodowy Internet
•Operatorzy GSM - szybkość 9,6 kb/s
•Plus GSM - 38,4 kb/s (pobieranie) 14,4 kb/s wysyłanie
•HSCSD - Szybka Transmisja Danych - 38,4 kb/s
•GPRS - Pakietowa Transmisja Danych - 115 kb/s
PROBLEMY W INTERNECIE
•UNAUTORIZED 401 - dostęp do serwera wymaga podania hasła.
•FORBIDDEN 403 - pojawia się gdy dostawca Internetu odmawia dostępu niektórym użytkownikom.
•NOT FOUND 404 - niewłaściwie podany adres, zasób wycofany lub przeniesiony.
•SERVICE TEMPORARILY OVERLOADED 502 - tłok w Internecie.
•UNABLE TO LAUNCH VIEWER 16 - brak programu pomocniczego do ściągnięcia pliku.