Dane urzędowe są bardziej wiarygodne jeśli:
rząd danego kraju kontroluje ich zbieranie i opracowywanie
instytucja jest oceniana na podstawie przygotowanych przez siebie danych
w instytucji opracowującej dane na swój temat istnieje rywalizacja między jej działami
funkcjonariusze zbierający dane są dobrze przeszkoleni i opłacani
badani obawiają się, że podane przez nich dane mogą zostać użyte przeciwko nim
d
Użyteczność danych urzędowych dla badaczy społecznych ograniczają następujące czynniki:
wpływ badacza na badanych
dostępność danych, które instytucje zbierają o nich samych
tzw. response set związany z agregacją danych
kategoryzacja danych niedostosowana do potrzeb badaczy
niezmienna w czasie kategoryzacja danych
d
Które z poniższych określeń najlepiej charakteryzuje błąd ekologiczny?
dane zbierane o jednostkach, wnioski odnoszące się do jednostek
dane zbierane o jednostkach, wnioski odnoszące się do grup
dane zbierane o grupach, wnioski odnoszące się do jednostek
dane zbierane o grupach, wnioski odnoszące się do organizacji
dane zbierane o krajach, wnioski odnoszące się do krajów
c
E. Durkheim analizował dane dotyczące samobójstw i stwierdził, że:
wskaźnik samobójstw zależy od klimatu
wskaźnik samobójstw zależy od charakteru narodowego
wskaźnik samobójstw nie zależy od wyznania
wskaźnik samobójstw zależy od odsetka chorych psychicznie
wskaźnik samobójstw zależy od poziomu integracji społecznej
e
T. Żukowski analizując dane wyborcze z roku 1990 stwierdził, że w Polsce:
poziom partycypacji w wyborach zależy od regionu historycznego
poziom partycypacji w wyborach nie zależy od regionu historycznego
nie ma regionów, gdzie zachowania wyborcze zależą od identyfikacji narodowej lub wyznania
zachowania wyborcze nie zależą od tego, czy społeczności są zasiedziałe czy nowopowstałe
w zachowaniach wyborczych nie ma większych różnic regionalnych
a
A. Sułek analizując liczebność i skład PZPR stwierdził, że w badanym okresie:
liczebność PZPR pozostawała na mniej więcej stałym poziomie
w latach 1980-82 liczebność PZPR zmniejszyła się, ale potem wróciła do stanu z roku 1979
w latach 1980-82 z PZPR odeszli lub zostali wyrzuceni ludzie w różnych wieku
w latach 1980-82 z PZPR odeszli lub zostali wyrzuceni ludzie różnych zawodów
w latach 1980-82 z PZPR odeszli lub zostali wyrzuceni głównie ludzie młodzi i robotnicy
e
Według klasycznego określenia B. Berelsona analiza treści to sposób analizowania jawnych treści komunikowania, który jest:
systematyczny i ilościowy
koherentny i ilościowy
koherentny i perswazyjny
systematyczny, ilościowy i zobiektywizowany
koherentny, ilościowy i zobiektywizowany
d
W analizie treści stosuje się różne jednostki analizy. Co, spośród niżej wymienionych, nie stanowi jednostek analizy w analizie treści?
słowa
częstość występowania słowa lub symbolu
zdania lub akapity
postaci (ang. characters)
artykuły
b
W analizie treści stosuje się różne miary. Co, spośród niżej wymienionych, nie stanowi miar stosowanych w analizie treści?
słowa
częstość występowania słowa
względna częstość występowania słowa
miary przestrzeni poświęconej na daną treść
miary czasu poświęconego na daną treść
a
S. Yacobson i H. Laswell analizując hasła pierwszomajowe w Rosji Radzieckiej:
przeprowadzili jakościową analizę treści
nie interesowali się formą, stylem formułowania haseł pierwszomajowych
wyróżnili 5 kategorii terminów, których występowanie w hasłach kodowali
nie stwierdzili różnic w częstości występowania kategorii w okresie 1918-1943
stwierdzili istotne różnice w częstości występowania niektórych kategorii w okresie 1918-1943
e
Mocną stroną obserwacji jako metody badań jest:
pełne wyeliminowanie wpływu badacza na badanych
problem “wejścia” do badanej grupy lub instytucji
możliwość uchwycenia w badaniu zachowań niewerbalnych
możliwość objęcia badaniami dużej liczby przypadków
łatwość przeprowadzenia ilościowej analizy zebranych danych
c
W badaniach metodą obserwacji wyróżnić można różne etapy. Wskaż dwa pierwsze etapy obserwacji jako metody badawczej:
prowadzenie obserwacji i radzenie sobie z różnorodnymi kryzysami badanego
konceptualizacja i uzyskanie „wejścia” do grupy badanej
konceptualizacja i prowadzenie obserwacji
„wejście” do grupy badanej i prowadzenie obserwacji
„wejście” do grupy badanej i „wyjście” z niej
b
Badania metodą obserwacji prowadzi się na różne sposoby. Poniżej zamieszczone są stwierdzenia dotyczące obserwacji (jej strategii lub rezultatów) przeprowadzonej w więzieniu przez P. Moczydłowskiego - podkreśl stwierdzenie prawdziwe:
badacz przyjął strategię tzw. profesjonalnego obcego
badacz opierał się wyłącznie na obserwacji
badacz stwierdził istnienie trzech, równie licznych kategorii więźniów: grypsujących, frajerów i cweli
badacz stwierdził, że wszystkie zachowania więźniów są racjonalne
badacz stwierdził istnienie nieformalnego obiegu informacji, w który włączony jest także personel
e
Obserwacja może być prowadzona na różne sposoby. Poniżej zamieszczone są rozmaite stwierdzenia dotyczące obserwacji (jej strategii lub rezultatów) przeprowadzonej w więzieniu przez M. Kamińskiego - podkreśl stwierdzenie prawdziwe:
badacz przyjął strategię naiwnego incognito
badacz opierał się wyłącznie na obserwacji
badacz stwierdził, że więźniowie we wzajemnych stosunkach nie przestrzegają żadnych norm
badacz stwierdził istnienie trzech, nierówno licznych kategorii więźniów: grypsujących, frajerów i cweli
badacz ukazał przewagi obserwacji nad badaniami ankietowymi w badaniu instytucji totalnych
d
F. Znanieckiego podejście biograficzne polegało na:
zebraniu i wytworzeniu dokumentów osobistych czyli listów, dzienników, wywiadów biograficznych
odtworzeniu - w oparciu o listy - życiorysów chłopów, którzy wyemigrowali do USA
przyjęciu założenia, że ludzkie działania trzeba rozumieć z perspektywy działającego podmiotu, do czego najbardziej odpowiednim źródłem są dokumenty osobiste
wykazaniu, że obiektywna rzeczywistość społeczna nie istnieje
obiektywizującej, naukowej interpretacji subiektywnych dokumentów osobistych
c
Problem reprezentatywności materiałów biograficznych:
nie istnieje
rozwiązuje się go losując ze zgromadzonych materiałów próbkę do analizy
pojęcie reprezentatywności statystycznej zastępuje się pojęciem reprezentatywności typologicznej lub fenomenologicznej
nie da się ocenić reprezentatywności zgromadzonych materiałów w oparciu o inną wiedzę
nie można go rozwiązać
c
P. Lazarsfeld i B. Zawadzki w swojej analizie pamiętników bezrobotnych stosowali:
analizę pól semantycznych
zasadę teoretycznego nasycenia
analizę zależności między zmiennymi
analizę typologiczną
analizę szeregów czasowych
d
M. Melchior interesowała się doświadczeniami i tożsamością Żydów, którzy przeżyli okupację jako nie-Żydzi, na „aryjskich papierach”. W swoich badaniach Melchior - podkreśl stwierdzenie prawdziwe:
docierała do wszystkich Żydów, którzy przeżyli okupację na „aryjskich papierach”, bez względu na wiek
wykorzystała tylko źródła pisane - wspomnienia i rozmaite inne relacje spisane
wykorzystała i wspomnienia (oraz inne relacje spisane), i wywiady
nie zajmowała się reprezentatywnością zgromadzonych materiałów
wyliczyła korelację między szansami uratowania się a kilkoma cechami ukrywających się Żydów
c
Mocną stroną wywiadu swobodnego jako techniki badawczej jest:
wpływ badacza na badanego i przebieg wywiadu
możliwość objęcia badaniami dużej liczby przypadków
autonomia i spontaniczność badanego
duża rzetelność uzyskanych tą metodą danych
łatwość przeprowadzenia ilościowej analizy zebranych danych
c
W wywiadzie swobodnym sekwencja pytań określana mianem konstrukcji lejka
stosowana jest wobec mniej inteligentnych rozmówców
polega na rozpoczynaniu od pytań ogólniejszych i przechodzeniu do pytań szczegółowych
polega na rozpoczynaniu wywiadu od pytań projekcyjnych
polega na nieprzerywaniu rozmówcy w pierwszej fazie wywiadu
polega na przesuwaniu pytań drażliwych na koniec wywiadu
b
Przeczytaj następujące pytanie i odpowiedz na kolejne pytanie:
Jakby Pan(i) określił(a) swoje zadowolenie z poziomu studiów i warunków studiowania oraz wysokości opłat za studia?
Bardzo zadowolony(a)
Raczej zadowolony(a)
Raczej niezadowolony (a)
Bardzo niezadowolony(a)
Trudno powiedzieć
Jaka jest główna wada tego pytania?
respondent może nie być kompetentny, by na nie odpowiedzieć
pyta się w nim o trzy rzeczy naraz
pytanie nie jest jasne
pytanie jest zbyt długie
pytanie nie jest trafne
b
Przeczytaj następujące pytanie i odpowiedz na kolejne pytanie:
Główną przyczyną wypadków na szosach jest nadmierna prędkość ciężarówek. Czy nie uważa Pan(i), że posiadanie przez kierowców wykrywaczy radaru powinno być zabronione?
Tak
Nie
Trudno powiedzieć
Jaka jest główna wada tego pytania?
pytanie jest sugerujące
pyta się w nim o dwie rzeczy naraz
pytanie nie jest jasne
pytanie jest zbyt długie
pytanie nie jest trafne
a
Przeczytaj następujące pytanie z badania młodzieży szkolnej w 2005 roku i odpowiedz na kolejne pytanie:
Do jakiej szkoły uczęszczasz obecnie?
Podstawowa
Gimnazjum
Zasadnicza Szkoła Zawodowa
Technikum
Które z poniższych stwierdzeń dobrze charakteryzuje kategorie odpowiedzi na to pytanie?
są rozłączne, ale nie wyczerpujące
są wyczerpujące, ale nie rozłączne
są wyczerpujące i rozłączne
nie są ani rozłączne ani wyczerpujące
są rzetelne i trafne
a
Profesor Kowalski chciałby zadać trzy dodatkowe pytania tylko tym respondentom, którzy zamierzają wziąć udział w wyborach samorządowych jesienią 2006 roku. W takim przypadku trzeba posłużyć się:
oddzielnym, krótkim kwestionariuszem
pytaniem tabelarycznym
dodatkowymi kategoriami odpowiedzi
pytaniami paralelnymi
pytaniem filtrującym
e
Najbardziej prawdopodobne jest wystąpienie efektu nazywanego response set w sytuacji:
pytań zamkniętych
pytań tabelarycznych
pytań filtrujących
pytań otwartych
dyspozycji do wywiadu
b
W badaniach społecznych do mierzenia postaw używa się zarówno indeksów, jak i skal - podkreśl stwierdzenie prawdziwe:
indeks zbudowany jest w oparciu o jedną zmienną
skala nominalna to typologia
indeks to zsumowanie wielu wskaźników
skala to zsumowanie wielu wskaźników
skala musi stanowić miernik o charakterze ilorazowym
c
W badaniach społecznych do mierzenia postaw używa się rozmaitych, konkretnych skal - podkreśl stwierdzenie prawdziwe:
skala Bogardusa służy do mierzenia dystansu społecznego wobec określonych kategorii ludzi
skala Thurstone'a służy do mierzenia dystansu społecznego wobec określonych kategorii ludzi
skala Likerta wykorzystuje opinie sędziów
skalogram Guttmana to siedmiopunktowa skala zawarta pomiędzy ocenami skrajnymi
dyferencjał semantyczny to miara nominalna
a
Podstawową cechą probabilistycznego doboru próby jest:
to, że duża część populacji trafia do próby
znaczna wielkość próby
wyeliminowanie błędu z próby
to, że każdy ma równe szanse trafienia do próby
to, że wnioskowanie o populacji na podstawie próby jest pewne
d
Profesor Kozłowska planuje systematyczny dobór 500 studentów spośród 10 000 studiujących na SWPS. Interwał losowania będzie wynosił:
0, 05
5%
8
10
20
e
Badania panelowe to:
badanie przeprowadzone za każdym razem na tej samej próbie
badanie kohort demograficznych w powtarzanych badań sondażowych
badanie trendu na podstawie powtarzanych badań sondażowych
badanie zależności z wiekiem w badaniach sondażowych
jedna z form badań przekrojowych
a
Zogniskowany wywiad grupowy (FGI) to, jak sama nazwa wskazuje, wywiad z grupą. Jakie kategorie potencjalnych badanych powinny być wyłączone z grup ”focusowych”?
osoby o bardzo niskim wykształceniu
osoby wysoko wykształcone
osoby o wysokiej samoocenie, przebojowe
osoby zawodowo zajmujące się tym, co będzie przedmiotem wywiadu
osoby, do których skierowana będzie testowana kampania reklamowa
d
Mocną stroną zogniskowanych wywiadów grupowych jest:
szybkość realizacji badań i stosunkowo niskie koszta
możliwość objęcia badaniami dużej liczby przypadków
możliwość badania kwestii drażliwych
możliwość badania „grupowego myślenia”
łatwość przeprowadzenia ilościowej analizy zebranych danych
a
Touraine'owska interwencja socjologiczna to strategia badawcza:
odpowiednia do badania dużych, złożonych organizacji
odpowiednia do rozwiązywania konfliktu przemysłowego
w której chodzi o działanie na rzecz badanego środowiska, a nie o zebranie danych
w której polega się przede wszystkim na obserwacji uczestniczącej
w której polega się przede wszystkim na dyskusjach grupowych
e
A. Touraine wskazuje kilka przyczyn powstania ”Solidarności”. Której, spośród niżej wymienionych, Touraine nie wskazuje?
pogorszenie się sytuacji ekonomicznej
podziały frakcyjne w kierownictwie PZPR
działania inteligenckich środowisk opozcyjnych, w tym KOR
kontakty inteligenckich środowisk opozycyjnych ze środowiskami robotników
oddziaływania Kościoła i Jana Pawła II
b
A. Touraine wyróżnił w „Solidarności” w okresie 1980-81 kilka nurtów ideowych. Którego, spośród niżej wymienionych, Touraine nie wskazuje?
związkowy
trade-unionistyczny
ultramontański
narodowy
demokratyczny
c
Mocną stroną eksperymentowania jako metody badawczej jest:
możliwość testowania hipotez o związkach przyczynowo-skutkowych
eksperymentowanie nie jest metodą reaktywną
możliwość objęcia badaniami dużej liczby przypadków
wysoka trafność zewnętrzna
możliwość uogólniania wyników eksperymentów na warunki naturalne
a
Eksperymentator chce się przekonać, czy spożycie kofeiny spowoduje stan pobudzenia u badanych. Losowo rozdziela badanych do grupy eksperymentalnej i kontrolnej, grupie eksperymentalnej podaje napój z kofeiną, a kontrolnej - bez kofeiny, zaś następnie porównuje stan pobudzenia członków obu grup. Jest to przykład eksperymentu przeprowadzonego wedle:
schematu klasycznego
schematu szeregów czasowych
schematu z dwukrotnym pomiarem w różnych grupach
schematu z grupą kontrolną bez pretestu
schematu Solomona
d
Z. Bauman wykorzystuje rezultaty eksperymentu S. Milgrama do interpretowania Holocaustu. Wskaż ten czynnik, które występował w eksperymencie i na który w swojej interpretacji powołuje się Bauman.
przymus ze strony eksperymentatorów - zwierzchników
nagrody za krzywdzenie badanych, a kary za przerywanie eksperymentu
przesunięcie odpowiedzialności na eksperymentatora - zwierzchnika
patologiczne osobowości badanych („nauczycieli”)
naznaczanie (labelling) „uczniów”
c
Rektor SWPS zlecił kołu naukowemu studentów SWPS zbadanie, czy warto nauczać metodologii na II roku studiów. Trzeba przeprowadzić badania ewaluacyjne. Jak najlepiej to zrobić?
spytać studentów I roku, czy na II roku chcieliby mieć zajęcia z metodologii
zanalizować program zajęć z metodologii i “wyłapać” spodziewane korzyści
spytać studentów II roku, czy czują, że skorzystali z zajęć z metodologii
zbadać wiedzę metodologiczną studentów przyszłego II roku na początku i na końcu roku 2006/07
podzielić studentów przyszłego II roku na dwie części: gorsi mieliby zajęcia z metodologii, a lepsi nie -
na końcu roku 2006/07 zbadano by i porównano ich wiedzę metodolgiczną
d
Eksperyment S. Milgrama wzbudził kontrowersje natury moralnej. Zarzuty dotyczyły pogwałcenia zasad etycznych, którymi należy się kierować w badaniach w naukach społecznych. Które zasady etyczne zostały pogwałcone w największym stopniu?
by nie ukrywać przed badanymi celu badania i nie krzywdzić badanych
by nie ukrywać przed badanymi celu badania i by badani pozostali anonimowi
by nie krzywdzić badanych i by badani pozostali anonimowi
by nie krzywdzić badanych i by zebrane dane traktować jako poufne
by badani pozostali anonimowi i by zebrane dane traktować jako poufne
a
Badania zachowań homoseksualnych L. Humphreysa wzbudziły kontrowersje natury moralnej. Zarzuty dotyczyły pogwałcenia zasad etycznych, którymi należy się kierować w badaniach w naukach społecznych. Który z poniższych zarzutów nie dotyczy strategii badawczej Humphreysa?
badacz ukrywał swoją tożsamość badacza
badacz oszukiwał badanych co do celów badania
badacz nie uszanował prywatności badanych
badani nie pozostali anonimowi dla badacza
badacz nie potraktował zebranych danych jako poufnych
d
1
1