1t=1000kg;1kg=1000g;1kg=10dag;1g=1000mg;1t=1000x1000g;1km=1000m;1m=10dm;1m=100cm;1m=1000mm;1km=1000000cm;1km=1000000mm;1m^3=1000dm^3;1m^3=1000l;1dm^3=1l;1l=1000mol;1dm^3=1000ml;1cm^3=1ml; 1ppm=1*10^-6 ; 1ppb=1*10^-9

Reakcja Chapmana(powstawanie ozonu): tworzy się, O₂+uv->O+O; O₂+O->O₃;Promieniowanie uv może tez zniszczyć ozon, ale odtwarza się on ciągle, O₃+uv->O₂O₂;O₂+O-> O₃; Ozon ulega również zniszczeniu, O₃+O-> O₂ O₂

Iloczyn jonowy wody przy 25^oC; [H⁺]*[OH^-]=K*[H₂O]=55,4*1,8*10^-6=1,0*10^-14; w chemicznie czystej wodzie [H⁺]*[OH^-]=10^-7*10^-7=10^-14

Geneza jonów wapnia w opadach atmosferycznych; w obszarach suchych następuje rozpuszczanie naniesionych pyłów, CaCO₃+H⁺->Ca­²⁺+HCOO

Dysocjacje kwasów siarkowego, azotowego, węglowego. 1.H­₂SO₄->2H⁺+SO₄^2- ; 2.HNO₃->H⁺+NO_3-; H₂CO­₃->H⁺+HCO_3-

DENITRYFIKACJA - proces redukcji azotanu w azot w stanie gazowym. Proces ten jest odwrotnością nitryfikacji.Zarówno denitryfikacja jak i nitryfikacja są częściami cyklu azotowego w przyrodzie. KRZYWA BERNESZA - próbuje zinterpretować stęzenie CO2w okresie czasu geologicznego PSCS (chmury stratosferyczne)- tworz a się w stratosferze, kiedy temp.powietrza spada do ok.-78oC. Na ich pow.zachodzą reakcje chem.Skł.się z małych cząst.o dużej pow. W procesie ich tworzenia usuwane są z atmosf.tl.azotu i powstaje trihydrat kwasu azotowego. ZW. KLATROWE (KLATRATY) - wiązki powstające podczas krystalizacji z roztworów lub w atmosf. gazów, w wyniku uwięzienia cząst. jednej subst. w sieci krystalicznej innej substancji. Po rozpuszczeniu lub stopieniu kryształów pierwsza subst. zostaje uwolniona. KOKSIK - od kilku do kilkudziesięciu%obj.. porowate cząst.formy kuliste, w porach mniejsze cząst.oraz ślady metali ciężkich KWASY - zw,które dysocjują w roztw.wodnych z oddaniem jonu wodoru ZASADY (ALKALIA) - subst.które w roztw.wodnych oddają jony wodorotl Planetozymale- okruchy skalne o rozm.od mm do kilkudziesięciu i więcej km,z których zlepienie powstały protoplanety

Akrecja- to spadanie rozproszonej materii na pow. gwiazdy lub do czarnej dziury.Podczas akrecji energia mech. Opadającej materii zamienia się w ciepło,czemu towarzyszy emisja promieniowania elektromagnetycznego.Etapem pośrednim jest utworzenie się wokół gwiezdnego obracającego się dysku tzw.dysku akrecyjnego

ŹRÓDŁA JONÓW:*SIARCZANOWYCH:sól morska i morskie aerozole; siarczek dimetylu(DMS); H2S; wulkany; pyły glebowe; spalanie paliw kopalnych i biomasy*AZOTANOWYCH:wyładowania atmosf; fotochem.utle.w stratosf N2O do NO i NO2; chem.utl.w atmosf amoniaku do Nox; prod. NO w glebie z udziałem drobnoustr.;spalanie paliw kopalnych;pozary lasów*CHLORKOWYCH: sól i aerozole morskie; przem.emisje chlorowodoru*WAPNIOWYCH: pyły glebowe; sól i aerozole morskie;produkcja cementu; mat.bud.; spalanie paliw i biomasy*MAGNEZOWYCH*SODOWYCH:pyły glebowe; sól i aerozole morski; spalanie paliw i biomasy*POTASOWYCH: ==== + nawożenie sztuczne*AMONIAKU:rozkład bakteryjny odchodówludzkich i zwierząt; rozkład bakteryjny nat.subst.org. w glebie zawierających azot; uwalnianie nawozów sztucznych; spalanie węgla zawierającego org.zw.azotuNitrogenaza, enzym katalizujący redukcję azotu atmosferycznego do jonu amonowego (NH₄⁺) w procesie → wiązania azotu (→ obieg azotu) przez bakterie nazywane diazotrofami, np. Rhizobium; n. jest bardzo wrażliwa na tlen, który nieodwracalnie hamuje jej aktywność .Źródła amoniaku NH3 w powietrzu: -Rozkład bakteryjny odchodów -Rozkład bakteryjny nat. Subst. Organicznych w glebie zawierających azot -Uwalnianie się z nawoz sztucznych i fabryk nawozów -Spalanie węgla zawierającego organiczne związki azotu fOTOSYNTEZA- 6CO₂+6H₂O+ energia świetlna= C₆H₁₂O₆+6O₂

---