PODSTAWOWE WYKWITY SKÓRNE
PLAMA
Jest to wykwit leżący w poziomie skóry, nie wyczuwalny przy dotyku.
Różni się od skóry otaczającej tylko zabarwieniem.
Wyróżniamy plamy naczyniowe (teleangiektazje), barwnikowe (piegi i przebarwienia), złogowe (w zatruciu rtęcią), zapalne (rumień).
BĄBEL POKRZYWKOWY
Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, barwy porcelanowobiałej, lub różowej.
Szybko powstaje i szybko ustępuje bez pozostawienia blizny.
Bąble są podstawowymi wykwitami w pokrzywce i oparzeniu pokrzywką.
GRUDKA
Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, o rozmaitych wymiarach, kształtach i barwie.
Różni się od skóry otaczającej spoistością.
Ustępuje bez pozostawienia blizny.
Grudki mogą być naskórkowe np. brodawki, lub skórno - naskórkowe np. liszaj płaski.
GUZEK
Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, związany ze zmianami w skórze właściwej.
Nie przekraczający wielkości orzecha laskowego.
Ustępuje z pozostawieniem blizny.
Guzki mogą być np. gruźlicze.
GUZ
Jest to większy wykwit guzkowy, zajmujący również tkankę podskórną.
Jego wielkość przekracza 0,5 cm.
Guzy mogą być zapalne i nowotworowe.
PĘCHERZYK
Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, wypełniony płynem surowiczym.
Ustępuje bez pozostawienia blizny.
Płyn surowiczy gromadzi się w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka i śródkomórkowo, w samych komórkach naskórka.
Może być jednokomorowy lub gąbczasty np. pęcherzyk przy opryszczce.
PĘCHERZ
Jest to wykwit większy od pęcherzyka, jego wielkość przekracza 0,5 cm.
Pęcherze mogą być podrogowe (płyn surowiczy gromadzi się pod warstwą rogową), śródnaskórkowe (akantolitycznie, w wyniku utraty łączności miedzy komórkami warstwy kolczystej naskórka), podnaskórkowe (pokrywę pęcherza stanowi cały naskórek np. w pemfigoidzie), dermolityczne ( pęcherz powstaje poniżej błony podstawnej).
KROSTA
Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry.
Wypełniony jest treścią ropną.
Krostki mogą być naskórkowe i przymieszkowe.
CYSTA
Powstaje w skutek otorbienia treści płynnej w skórze właściwej lub tkance podskórnej.
ŁUSKA
Jest to złuszczająca się warstwa rogowa.
Powstaje jako zejście stanu zapalnego, lub poprzez nadmierne rogowacenie (hiperkeratoza).
STRUP
Powstaje w wyniku zasychania na powierzchni skóry płynu wysiękowego, albo treści ropnej pęcherzyków i pęcherzy.
NADŻERKA
Jest to ubytek naskórka powstający w wyniku jego zniszczenia.
Ustępuje bez pozostawienia blizny.
PRZECZOS
Jest to nadżerka, powstająca w skórze uprzednio nie zmienionej, pod wpływem drapania.
PĘKNIĘCIE I ROZPADLINA
Są to linijne ubytki, dotyczące warstw głębszych skory właściwej.
Ustępują z pozostawieniem blizny.
OWRZODZENIE
Jest to ubytek skóry właściwej.
Ustępuje z pozostawieniem blizny.
Powstaje z guzków, guzów, krost.
INNE
ZASKÓRNIKI
Drobne czopy rogowo - łojowe w przewodzie wyprowadzającym gruczołu łojowego.
Wyróżniamy: otwarte - widoczne czarne punkty, i zamknięte - pokryte naskórkiem.
Można je usunąć przy oczyszczaniu skóry metodą mechaniczną.
BRUZDA
Głęboka zmarszczka tworząca sie głównie na czole (między brwiami) i w okolicach fałdu nosowo - policzkowego.
PROSAKI
Małe, ponadskórkowe cysty rogowe.
Utworzone w następstwie nadmiernego rogowacenia ujścia mieszka włosowego z zatykaniem wydzieliny gruczołów łojowych.
Mogą być liczne.
Są u osób z suchą skórą.
Występują pod okiem.
Usuwamy je poprzez nakłucie igłą a następnie je wyciskamy treść.
BLIZNA
Powstaje w następstwie uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia jej tkanką łączną włóknistą.
Blizny zanikowe - po stanach zapalnych.
Blizny przerostowe - po cieciach chirurgicznych, czyli keloid.
Blizny proste.
W obrębie blizn zanika poletkowanie.
Ścięczenie naskórka.
Brak przydatków skóry.
Zmniejszenie sprężystości.
KASZAK
Pojedyncze lub mnogie.
Okrągłe lub dość twarde torbiele.
Tworzą się w obrębie mieszków włosowych.
Wielkość od ziarna grochu do jaskółczego jaja.
Pokryte skórą niezmienioną.
Nie wykazują cech zapalnych.
Występują w obrębie owłosionej skóry głowy.
Usuwa je lekarz.
KĘPKI ŻÓŁTE
Są to żółtawe guzki.
Rozmaitego kształtu i wielkości.
Związane z odkładaniem się w obrębie skóry lipoprotein pochodzących z osocza (zaburzenia gospodarki lipidowej).
Wyróżniamy kępki żółte powiek, guzkowe - kończyna dolna, wysiewne, linijne dłoni i ścięgien.
Usuwa je lekarz.
TELEANGIEKTAZJE
Zmiany patologiczne układu naczyniowego skóry.
Trwałe powierzchowne naczynia włosowate splotu brodawkowatego skóry, które prześwitują przez naskórek.
KUPEROZA
Jednobarwne zabarwienie policzków i nosa - na czerwono.
Charakterystyczna w teleangiektazji jest diaskopia dodatnia - przy naciśnięciu szkiełkiem bledną.
Dotyczy skóry twarzy - telektazja.
Dotyczy skóry na nogach - wenektazja - są one większe, niebieskawe, tworzą pajączki.
Wyróżniamy:
Pierwotne
Rzadko spotykane.
Są to teleangiektazje samoistne.
Związane z zespołami wrodzonymi albo pojawiają sie w pewnych okresach naszego życia np. w ciąży 5,6 miesiąc, u osób starszych.
Wtórne
Częściej spotykane.
Są wynikiem działania czynników zewnętrznych.
Chorób ogólnoustrojowych lub chorób skóry.
Występują w wyniku działania czynników zewnętrznych takich jak wiatr, mróz, słonce.
Jest bardzo ważna profilaktyka.
ROGOWACENIE MIESZKOWE
Są to rozsiane grudki przymieszkowe z czopem rogowym.
Umiejscowiają się na kończynach.
Nasilają się w zimie, w lecie ustępują.
Uwarunkowane są genetycznie
Niedobór witaminy A.
LECZENIE:
kremy zmiękczające z witaminą A i E
nacieranie solą
peelingi po kąpieli
kataplazmy z ziół śluzorodnych
doustnie witaminę A i C
można wykonać oczyszczanie w gabinecie kosmetycznym.
MIĘCZAK ZAKAŹNY
Czynnikiem wywołującym jest wirus z grupy ospy.
Szczególnie podatne są małe dzieci i osoby z obniżoną odpornością.
Są to twarde, półprzeźroczyste guzki w kolorze perłowym z zagłębieniem w części środkowej.
Zwykle występują w postaci mnogiej.
Usuwa się jej przez oczyszczanie mechaniczne.
Umiejscowiają się na skórze rąk, twarzy i w okolicy narządów płciowych.
Mogą ustępować samoistnie, bez pozostawienia blizny.
Po usunięciu powinno się stosować dezynfekcję nalewką jodową.
WŁÓKNIAKI
Są to twory pochodzenia łącznotkankowego.
Wyróżniamy włókniaki miękkie i twarde.
Włókniaki miękkie są różnej wielkości, pojedyncze, lub mnogie, płaskie, lub wyniosłe, koloru cielistego, brunatnego, lub sinego, skóra nad nim jest cienka z możliwością przesunięcia.
W kosmetyce istotną odmianą jest włókniak nitkowaty, występuje na szyi, twarzy i na powiekach u kobiet po 35 roku życia.
Włókniaki twarde są głębiej w skórze i są bardziej spoiste.
Występują w postaci niewielkich, gładkich guzków, przesuwalnych względem podłoża.
Mają zabarwienie cieliste, lub brunatne.
Występują najczęściej u osób starszych w obrębie kończyn, poprzez drobne urazy.
LECZENIE WŁÓKNIAKÓW MIĘKKICH:
zabiegi chirurgiczne
krioterapia
elektrokoagulacja
LECZENIE WŁÓKNIAKÓW TWARDYCH:
chirurgiczne, ale nie w każdym przypadku jest to konieczne.
BLIZNOWIEC
Zaliczany jest do nowotworów łagodnych pochodzenia łącznotkankowego.
Stanowi odmianę włókniaka twardego.
Może występować poprzez skłonności wrodzone, jako bliznowiec samoistny, lub jako bliznowiec wtórny np. po oparzeniach, elektrokoagulacji, bliznach pooperacyjnych.
Zmiany mają charakter tworów guzowatych, o znacznej spoistości, różnych kształtach i wielkości, gładkiej, lśniącej powierzchni, zabarwionej początkowo na kolor sinoczerwony.
Powstają w obrębie klatki piersiowej, nadbrzusza, karku , ramionach, podudziach.
LECZENIE:
opatrunki okluzyjne z preparatów zawierających wyciąg z cebuli, alantoninę, heparynę.
wstrzykiwanie doogniskowo sterydów
przy zmianach długotrwałych stosuje się leczenie chirurgiczne.
PIEGI
Występują u osób ze skłonnościami rodzinnymi, młodych i przeważnie rudowłosych.
Małe plamki jasno, lub ciemno brunatne na powierzchni skóry.
W postaci mnogiej na twarzy, grzbietach rąk, przedramieniu, plecach, klatce piersiowej.
Pod wpływem słońca stają się bardziej widoczne.
W wieku późniejszym mają tendencję do ustępowania.
LECZENIE:
miejscowo środki złuszczające
ochrona przed słońcem.
WYKWITY PIERWOTNE:
plama,
bąbel pokrzywkowy,
grudka
pęcherz i pęcherzyk,
nadżerka,
przeczos.
WYKWITY WTÓRNE:
guz i guzek,
strup, pęknięcie i rozpadlina,
owrzodzenie,
krostka,
blizna.
5