Założenia koncepcyjne MSR określają podstawowe założenia sprawozdawczości finansowej w tym:

• cele sprawozdawczości finansowej

• podstawowe założenia

• cechy jakościowe sprawozdania finansowego

• podstawowe składniki (elementy) sprawozdania finansowego

• kryteria ujmowania składników oraz sposób ich wyceny

• przyjęte koncepcje zachowania kapitału

Cele sprawozdawczości finansowej

Dostarczanie informacji o sytuacji finansowej, wynikach działalności oraz zmianach sytuacji finansowej jednostki, które będą użyteczne dla szerokiego kręgu użytkowników przy podejmowaniu decyzji gospodarczych Ilustruje sposób w jaki kierownictwo: zarządza jednostką ochrania majątek ponosi odpowiedzialność za powierzone zasoby Ocena zdolności do wypracowywania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów pod względem terminowości i ryzyka Ambicją Rady MSR jest informacja zawarta w sprawozdaniu finansowym była istotna dla szerokiego kręgu użytkowników, a zwłaszcza obecnych i potencjalnych inwestorów.

Założenia podstawowe

Zasada memoriału - oznacza, że skutki transakcji i innych zdarzeń ujmuje się z chwilą wystąpienia (a nie w momencie wpływu lub wypływu środków pieniężnych) oraz wykazuje się je w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym okresu, którego dotyczą. Sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z zasadą memoriału dostarczają użytkownikom nie tylko informacji o przeszłych transakcjach pociągających za sobą wpływ lub wypływ środków pieniężnych, lecz również o obowiązkach jednostki do zapłaty pieniężnej w przyszłości oraz o zasobach odpowiadających środkom pieniężnym, które jednostka otrzyma w przyszłości. Badania naukowe wskazują, że wyniki tzw. "memoriałowe" mają lepsze właściwości predykcyjne w porównaniu do wyników "kasowych". Zasada kontynuacji działania - oznacza przyjęcie założenia, że jednostka jest w stanie kontynuować działalność i będzie ją kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości. Zatem, zakłada się również, że jednostka nie zamierza, ani nie musi zaniechać działalności gospodarczej lub istotnie ograniczyć jej zakresu. A jeśli zamierza lub musi to zrobić, sprawozdanie finansowe może podlegać sporządzeniu według innych zasad.

Składniki sprawozdania finansowego

Aktywa - składnik aktywów to zasób kontrolowany przez jednostkę w wyniku zdarzeń z przeszłości, z którego, wg przewidywań, jednostka osiągnie w przyszłości korzyści ekonomiczne Zobowiązania to w obowiązek jednostki powstały w wyniku zdarzeń z przeszłości, którego wypełnienie, według przewidywań, spowoduje wypływ z jednostki zasobów zawierających korzyści ekonomiczne Kapitał własny to udział pozostały w aktywach jednostki po odjęciu wszystkich zobowiązań Przychody to zwiększenia korzyści ekonomicznych, w trakcie okresu obrotowego w formie uzyskania lub ulepszenia aktywów albo zmniejszenia zobowiązań, powodujące wzrost kapitału własnego, z wyjątkiem wkładów wnoszonych przez udziałowców/akcjonariuszy Koszty to zmniejszenia korzyści ekonomicznych w trakcie okresu obrotowego w formie rozchodu lub spadku wartości aktywów albo powstania zobowiązań powodujące zmniejszenie kapitału własnego, z wyjątkiem podziału kapitału na rzecz właścicieli.

Przyszłe korzyści ekonomiczne

Potencjał do przyczynienia się - w sposób pośredni lub bezpośredni - do wpływu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów do jednostki lub też ograniczenie wypływu środków pieniężnych z jednostki (np. polisa ubezpieczeniowa, technologia produkcji ograniczająca koszty). Korzyści ekonomiczne mogą być uzyskiwane przez jednostkę na szereg różnych sposobów. Na przykład składnik aktywów może być m.in: używany pojedynczo lub w połączeniu z innymi aktywami przy wytwarzaniu przez jednostkę produktów lub usług przeznaczonych na sprzedaż zamieniony na inne aktywa wykorzystany do uregulowania zobowiązań przekazany właścicielom jednostki w formie dywidend Natomiast w przypadku zobowiązań korzyści ekonomiczne przejawiają się m.in w postaci: przekazania zapłaty w formie pieniężnej przekazania innych aktywów świadczenia usług zastąpienia danego obowiązku innym zamianę obowiązku na akcje / udziały

Kryterium ujmowania

Ujmowanie to proces uwzględniania w bilansie lub rachunku zysków i strat danego składnika spełniającego poniższe warunki: prawdopodobne jest, że jednostka osiągnie ewentualne przyszłe korzyści ekonomiczne związane z tą pozycją (składnik aktywów) lub że nastąpi ich wypływ z jednostki (składnik zobowiązań) pozycja ta posiada cenę nabycia lub koszt wytworzenia lub też wartość, którą można wiarygodnie ustalić Kryterium istotności: W szczególności powinny być ujmowane takie pozycje, których ujęcie jest istotne z punktu widzenia decyzji podejmowanych przez użytkowników Kryterium ujmowania przychodów i kosztów jest pochodną ujęcia aktywów lub zobowiązań mających wpływ na kwotę kapitału własnego.

Zasady wyceny

Zasada kosztu historycznego - aktywa ujmuje się na dzień nabycia w wartości równej zapłaconej za nie kwocie pieniężnej lub w wartości godziwej zapłaty niepieniężnej dokonanej celem jej ich nabycia. Zobowiązanie wycenia się w wartości równej kwocie wpływów otrzymanych w zamian za przyjęcie na siebie obowiązku lub, w pewnych wypadkach (na przykład w odniesieniu do podatku dochodowego), w wartości równej kwocie środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, która według przewidywań zostanie zapłacona w celu uregulowania zobowiązania w normalnym toku działalności gospodarczej. Zasada aktualnej ceny nabycia - aktywa wycenia się w wartości równej kwocie, jaką należałoby zapłacić w razie nabywania takiego samego lub równoważnego składnika aktywów w chwili obecnej. Zobowiązania wycenia się w wysokości nie zdyskontowanej kwoty środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, która byłaby w chwili obecnej wymagana do uregulowania obowiązku. Zasada wartości możliwej od odzyskania (realizacji) - aktywa wycenia się w wartości równej kwocie pieniężnej, jaką można by w chwili obecnej uzyskać zbywając dany składnik aktywów w normalnej zaplanowanej transakcji. Zobowiązania wykazuje się w wartości realizacji, czyli w wysokości zdyskontowanej kwoty środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, jaką według przewidywań zapłaci się w celu uregulowania zobowiązań w normalnym toku działalności gospodarczej. Zasada wartości bieżącej - aktywa wycenia się w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wpływów środków pieniężnych netto, które dana pozycja, według przewidywań, wypracuje w toku działalności gospodarczej. Zobowiązania wykazuje się w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wpływów środków pieniężnych netto, które według przewidywań będą wymagane do uregulowania zobowiązań w normalnym toku działalności gospodarczej.

KONCEPCJE ZACHOWANIA KAPITAŁU

Większość jednostek przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przyjmuje finansową koncepcję kapitału

Finansowa koncepcja zachowania kapitału - kapitał to zainwestowana siła nabywcza jest określana przez wartość finansową aktywów netto, nie wymaga stosowania żadnej konkretnej zasady wyceny. Według tej koncepcji zysk osiąga się tylko wówczas, gdy wartość finansowa (lub pieniężna) aktywów netto na koniec okresu obrotowego przewyższa wartość finansową (pieniężną) aktywów netto na początek tego okresu, po wyłączeniu wszelkich wypłat na rzecz właścicieli i wkładów wniesionych przez właścicieli w danym okresie obrotowym. Rzeczowa koncepcja kapitału - kapitał to możliwości operacyjne jednostki (np. zdolności produkcyjne), wymaga stosowania wyceny opartej na aktualnej cenie nabycia. Według tej koncepcji zysk osiąga się tylko wówczas, gdy zdolności produkcyjne (lub możliwości operacyjne) jednostki (lub zasoby bądź fundusze potrzebne do osiągnięcia tych zdolności) na koniec okresu obrotowego, przewyższają zdolności produkcyjne na początek tego okresu, po wyłączeniu wszelkich wypłat na rzecz właścicieli i wkładów wniesionych przez właścicieli w danym okresie obrotowym. Wybór właściwej koncepcji kapitału powinien być oparty o kryterium potrzeb użytkowników sprawozdań finansowych. Dobór wskazuje cel, jaki ma być osiągnięty przy ustalaniu zysku. UWAGA !!! Regulacje MSR/MSSF dopuszczają możliwość stosowania zarówno rzeczowej i finansowej koncepcji zachowania kapitału.

Hierarchia ważności

W przypadku braku szczegółowych przepisów w Standardach lub Interpretacjach w stosunku do danego zdarzenia (MSR 8), kierownictwo jest zobowiązane do sformułowania polityki rachunkowości w odniesieniu do tego typu transakcji na podstawie swego własnego, profesjonalnego osądu i doświadczenia. Celem jest uzyskanie informacji wiarygodnej i istotnej. W tym celu kierownictwo stosuje odpowiednie przepisy w podanej kolejności: wymagania i przepisy Standardów i Interpretacji dotyczące podobnych lub powiązanych kwestii założenia koncepcyjne MSR Założenia koncepcyjne MSR są stosowane do rozwiązania problemów sprawozdawczości w przypadku braku szczegółowych przepisów w Standardach i Interpretacjach

---